FC Basel: het parfum van succes

© BELGAIMAGE
Peter t'Kint
Peter t'Kint Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

Verplicht studiemateriaal voor Belgische en Nederlandse clubs: het succes van FC Basel. Voor de derde keer in de laatste tien jaar overwintert het in de Champions League, met omzetcijfers die gelijkaardig zijn aan die in de Lage Landen.

Roger Federer is een grote fan. Als hij in de stad is, zit hij bij topmatchen gegarandeerd in de tribune van FC Basel. We durven er veel geld op te verwedden dat de Zwitser dinsdag één van de ongeveer 40.000 fans in het St. Jakob-Park zal zijn. Volgende week hervat immers de Champions League en één van de affiches die avond is FC Basel-Manchester City.

Voor de derde keer al in dit decennium overwintert de club op het kampioenenbal. In het voorjaar van 2012 en 2015 ging men er wel in dit stadium van de competitie uit, allicht wordt het tegen City niet anders. Maar Basel is géén eendagsvlieg in Europa: in 2013 raakte het ook al eens tot in de halve finale van de Europa League. En dat terwijl elk seizoen de besten worden weggehaald. Verdediger Manuel Akanji, die afgelopen week naar Dortmund vertrok voor 25 miljoen euro, is voorlopig de laatste in de rij. Eerder gingen hem voor (en we vissen er alleen de dure vogels uit): Breel Embolo (in de zomer van 2016 naar Schalke voor 20 miljoen euro), Mohamed Elneny (in 2015 voor 12,5 miljoen naar Arsenal), Yann Sommer (in 2014 voor 9 miljoen euro naar Mönchengladbach) en Mohamed Salah (in 2013 voor 16,5 miljoen euro naar Chelsea, inmiddels bij Liverpool). Nooit ging de verkoop ten koste van nationaal succes: sinds 2010 is de club onafgebroken kampioen. Conclusie: straf beleid.

Nooit ging de verkoop van de beste spelers ten koste van het succes: sinds 2010 is de club onafgebroken kampioen.

Toen de Britse krant The Guardian in september 2017 de nieuwe Champions Leaguecampagne voorstelde door een fan van elke deelnemende club aan het woord te laten, was die van Basel weinig hoopvol. Hij zei dat de club in een ‘overgangsfase’ zat en de competitiestart in eigen land was niet te best. Vanwaar dat pessimisme? Jarenlang had de tandem Bernhard Heusler (voorzitter) – Georg Heitz (technisch directeur) uitstekend werk geleverd. De voorzitter, een advocaat, was geliefd. Hij had ook een hart voor de stad en zijn cultureel erfgoed. Daartoe behoorde wat hem betrof ook de voetbalploeg, die dankzij het WK en het EK dat Zwitserland al organiseerde, zijn stadion eerst gebouwd en daarna gemoderniseerd zag. Toen Heusler de club wilde overlaten, weigerde hij petrodollars. Op de Arabische markt kon hij 100 miljoen euro voor FC Basel krijgen, zei de man. Met veel minder dan de helft was hij ook al tevreden. Op voorwaarde dat er een lokale verankering kwam.

Het duo Heusler-Heitz had een duidelijke politiek. Succes haal je niet met jeugd, was hun devies. Succes haal je door relatief jong talent aan te vullen met twintigers en zelfs dertigers. Vandaar dat een verdediger als Walter Samuel, na een carrière bij Roma, Real en Inter, nog een paar jaar bij Basel kon uitbollen. Of dat iemand als Matías Delgado (vier jaar Besiktas) in 2013 op zijn 31e nog werd weggeplukt bij Al-Jazira, om de groep te leiden. Delgado zou begin dit seizoen zeer emotioneel afscheid nemen van het topvoetbal. De middenvelder zei opgebrand te zijn, zowel fysiek als mentaal. Delgado is nu opgenomen in de trainersstaf. Maar de leemte die hij liet, gaf ook voeding aan het pessimisme van de fan.

Bayern

Toen de club op de markt kwam, waren er een aantal kandidaten. Het stond evenwel snel in de sterren geschreven dat Bernhard Burgener de nieuwe baas zou worden. Een mediagigant, begonnen met videozaken en op zijn 28e al miljonair. Hij werkte nog voor TEAM en vermarktte de rechten op de Champions League. Daarna werd hij grote baas van het bedrijf dat Constantin Film in zijn portefeuille heeft, een Duitse verdeler en producent van films. Constantin liet ooit Parfum, het boek van Patrick Süskind, verfilmen. Burgener is een man van Basel én een man met een visie. De ploeg moest verder op de begane paden, met wat meer aandacht voor de jeugd en, als het kon, iets attractiever voetbal.

Burgener omringde zich met kenners. De CEO die hij aanstelde, Jean-Paul Brigger, is een ex-prof, die nadien voor de FIFA werkte en nauw bevriend was met Sepp Blatter en dat nu is met Gianni Infantino. Marco Streller (technisch directeur), Alex Frei (strategie) en Massimo Ceccaroni (jeugd) – allemaal namen die klinken als een klok in het Zwitserse voetbal – kregen het sportieve beleid in handen. Een beetje naar het voorbeeld van Bayern, dat ook wordt gerund door ex-spelers.

Streller stelde meteen een nieuwe trainer aan. Hij koos niet voor een bekende naam, maar voor de coach van Baslers U21: Raphael Wicky (40). Voor Streller een oude bekende, want samen zaten ze nog in de nationale ploeg. Wicky’s troef: zijn talenknobbel, zijn openheid (na een lange carrière bij HSV eindigde hij in de VS) en zijn gehechtheid aan waarden (daarom botste hij in Hamburg met onmens Felix Magath). Bovendien had hij ervaring met jeugd: hij begon in 2013 in Basel bij de U18, schoof in 2016 door naar de U21 en kreeg nu de A-ploeg.

Toch was de start moeilijk, want op een gegeven moment stond Basel zeven punten achter op YB Bern, waar de broers Rihs (bekend van de fietsen BMC) zich in de handen begonnen te wrijven. Eindelijk zou hun jarenlang investeren in YB (al boven de 50 miljoen euro) in titelwinst vertaald worden.

Maar dat was buiten Wicky gerekend. Met hard werk en veel geduld lijkt hij het allemaal alsnog in orde te krijgen. Het laatste verlies dateert al van oktober en toen vorige zondag met een thuiswedstrijd tegen Lugano de competitie werd hervat, was de achterstand op YB al tot één punt geslonken. En de overwintering in Europa kwam er onder meer door een prachtige 1-0 tegen Manchester United én een indrukwekkende 5-0 tegen Benfica. Vier van de zes groepswedstrijden won Basel. Bij die vier zeges bleef het telkens achterin ongeslagen.

Full gas

Liet Wicky jeugd doorstromen? Jazeker. Hij maakte van verdediger Akanji een topper. Om diens vertrek op te vangen huurde Basel international Léo Lacroix bij Saint-Etienne. De lokroep van het WK deed hem terugkeren naar de heimat. Dat geldt ook voor Valentin Stocker (28), die in Berlijn nooit de status haalde die hij voor zijn vertrek in Zwitserland wél had en zo ook zijn plaats bij de Nati verloor. Wicky liet nog andere jongeren ontbolsteren: Raoul Petretta (linkerverdediger) is de volgende die in de vitrine staat, net als Dimitri Oberlin (spits, wel slechts gehuurd van Salzburg).

Is het voetbal aantrekkelijker? Daarover zijn de meningen verdeeld. Wicky speelt een 3-1-4-2 (Europees vaak 5-3-2), zeer compact en hopend op een snelle uitbraak. Het liefst wil hij hoog druk, met dominant voetbal, maar aan een schoonheidsprijs heeft hij niks. Attractief voetbal, zo zegt de man in interviews, wordt door iedereen anders ingevuld. Wat hij wel wil, is inzet. Altijd full gas.

Het lijkt Ivan Leko wel…

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content