Portret van Kobe Bryant: ‘Ik heb geen vrienden, alleen gelijkgestemden, zoals Michael Jordan en Mozart’

© Belga Image
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Kobe Bryant, die zondag het leven liet bij een helikoptercrash, speelde in 2016 zijn allerlaatste NBA-match. Na een twintigjarige carrière waarin de LA Lakers-ster even geroemd – als een (bijna) kopie van Michael Jordan – als gehaat werd – als een egocentrisch onmens. Een portret.

Dit portret verscheen eerder op Sportmagazine.be in april 2016, naar aanleiding van het basketbalpensioen van Kobe Bryant. De NBA-legende overleed op zondag 26 januari 2020.

Twee weken geleden trad Kobe Bryant met zijn Los Angeles Lakers voor het laatst aan in Salt Lake City, op bezoek bij de Utah Jazz, ook de tegenstander tijdens zijn laatste adieu, woensdagnacht in LA. Voor de wedstrijd werd als eerbetoon, zoals in bijna elke zaal het afgelopen seizoen, een filmpje over de derde all-time NBA- topschutter gespeeld. Een Utahfan vergeleek Bryant daarin met The Joker en Batman: ‘Voor ons was hij de slechterik, maar wat Kobe deed voor het basketbal is simpelweg legendarisch.’

Geen toevallige vergelijking, want de Lakersguard omarmde die rol als schurk/held. Zijn sponsor Nike bouwde er de voorbije maanden zelfs een reclamecampagne rond: met een nieuwe schoen, genaamd Dark Knight (naar de gelijknamige Batmanfilm), en een kledinglijn met als symbool de letter V (van Villain) verweven in een H (van Hero).

De liefde en vooral de haat van basketbalfans pushte Bryant immers naar een illustere loopbaan waarin de afkeer voor de vaak meedogenloze egotripper langzaam plaats ruimde voor bewondering. Open doekjes voor de manier waarop The Black Mamba (’s werelds snelste en gevaarlijkste gifslang)het venijn van critici als brandstof gebruikte, als een roofdier op de ultieme perfectie joeg en uit elke porie van zijn gestaald lijf basketbal ademde.

Kobe Bryant
Kobe Bryant© Belga Image

Om dat proces, dat zich pas in Bryants laatste seizoen helemaal voltrok, te illustreren: een bloemlezing uit de bodemloze ton met anekdotes die, in vier aspecten, zijn unieke persoonlijkheid schetsen.

1. DE WORKAHOLIC

Toen King Kobe in november 2015 zijn afscheid aankondigde, deed hij dat met een ‘Dear Basketball‘-gedicht waarin hij de sport zijn liefde verklaarde. Hij vertelde over hoe hij als kind opgerolde sokken van vader/ex-NBA-speler Joe richting een vuilnisbak gooide, zich inbeeldend dat hij, met nog vijf seconden op de klok, winnende shots scoorde. En dan al wist: ‘Ik ben verliefd op jou.’ Die kalverliefde werd een vurige passie, geïnspireerd door toenmalige superster Michael Jordan. Een muse die Bryant op alle vlakken probeerde te kopiëren, in zijn manier van communiceren en spelen – tot zelfs Jordans typerende tong-uit-de-mond.

Om de grootste basketter ooit te evenaren had de Amerikaan alles over. En dus begon hij als high schoolstudent van Lower Merion in Philadelphia al om víjf uur ’s morgens aan zijn dagelijkse work-out. Een spartaans trainingsregime dat Kobe als prof verstrengde en waar hij tot het einde van zijn carrière bewust zijn imago op bouwde, versterkt door verhalen van coaches, ploegmaats en tegenstrevers.

Tijd om te socializen? Heb ik niet. Alleen om te werken. Maakt me dat minder aangenaam? Natuurlijk.

Van zijn ex-high schooltrainer Gregg Downer bijvoorbeeld, die vertelde over hoe Bryant voor NBA-matchen in Philadelphia steevast terugkeerde naar de gym van Lower Merion en er al voor zonsopgang honderden floaters, hoge boogballen over de verdedigers, richting korf gooide. ‘Dikembe Mutombo (lid van de Philadelphia 76ers, nvdr) heeft mij afgeblokt. Dat zal nóóit meer gebeuren’, aldus Bryant.

Van OJ Mayo, die in 2007 als beste high schoolspeler van de VS de Kobe Basketball Academy bijwoonde en hem vroeg om samen te trainen. ‘Oké, ik pik je op om drie uur’, antwoordde de Lakersguard. Toen die echter niet opdaagde, vroeg Mayo later waar hij die namiddag was gebleven. Bryant, bloedserieus: ‘Ik bedoelde om drie uur ’s mórgens…’

Van John Celestand die zich herinnerde hoe zijn toen 21-jarige Lakersploeggenoot de ochtend nadat hij de pols van zijn rechter(shot)hand had gebroken, al voor dag en dauw al aan het shotten was. Met zijn línkerhand…

Van physical coach Tim Grover, aan wie Bryant tijdens een stage met Team USA in Las Vegas vroeg om een fietstraining van 65 km in de woestijn uit te stippelen. Vertrek: 24 uur, mét mijnwerkerslampjes op het hoofd. Aankomst: 2 uur. ‘En om 7.30 uur stond Kobe alweer in de gym.’

Kobe Bryant
Kobe Bryant© Belga Image

Van een andere physical coach, Robert Davis, die ooit om 4.15 uur wakker gemaakt werd door Bryant, waarop ze om 5 uur aan een twee uur durende conditie- en krachtsessie begonnen. Davis ging daarna bijslapen en keerde om 11 uur terug naar de zaal. Om daar Bryant te vragen wanneer hij die ochtend was vertrokken. ‘Vertrókken? Ik ben pas klaar, ik wilde 800 shots maken.’

2. DE PERFECTIONIST

Even maniakaal was The Black Mamba ook naast het parket, onder meer in het analyseren van ploegmaats en teams. Terwijl andere Lakersspelers tijdens vliegtuigreizen aan het kaarten waren, legde Bryant vaak het spel stil of maakte hij hen zelfs wakker, om hen een voor een bij zich te roepen en te wijzen op details waar ze zelf nooit aan hadden gedacht. Ex-Lakerscoach Del Harris vertelde zelfs ooit hoe Shaquille O’Neal, die andere Lakersvedette, in het vliegtuig de Macarena danste terwijl de jonge Kobe beelden van Michael Jordan ontleedde.

Die fascinatie voor His Royal Airness leidde soms ook tot frustratie, onder meer toen de jonge basketster Jordans typische fade-away jumper, waarbij die met een achterwaartse sprong over zijn verdediger shotte, niet onder de knie kreeg. Tot Bryant op Discovery Channel zag hoe een cheeta met snelheden boven de honderd kilometer per uur zijn evenwicht behield, dankzij zijn… staart. Die staart moet mijn been zijn, besefte de 1m98 grote vleugelspeler, waarop hij bij elke fadeaway zijn rechterbeen uitstrekte en merkte: ‘Dit lukt!’

Naarmate hij ouder werd, ondervond Kobe steeds meer hoe belangrijk eten was. En dus transformeerde hij van een McDonald’s-verslaafde in een voedingsfreak. Na elke match en training op het menu: kippensoep. Een aftreksel van kippenbeenderen en groenten dat ácht uur moest sudderen en dat volgens Bryant het herstel bevorderde. De Lakerskok moest daarom elke dag om vijf uur ’s morgens beginnen, zodat ‘het vloeibare goud’ (dixit Kobe) lang genoeg kon trekken. De chefs van de hotels waar de Lakers tijdens een roadtrip verbleven kregen zelfs een week op voorhand het recept…

Eén biertje,’s avonds in de bar, ging er af en toe wel in, maar meer niet. Aan traktaties van fans nochtans geen gebrek. Toen een journalist in een hotellobby ooit op Bryant botste, bood die hem een pintje aan. ‘Kobe, jij hoeft me niet te trakteren’, weigerde de reporter, waarop de NBA-vedette lachend naar beneden lonkte. Op de grond: 17 geopende, nog volle flesjes…

3. HET COMPETITIEBEEST

Portret van Kobe Bryant: 'Ik heb geen vrienden, alleen gelijkgestemden, zoals Michael Jordan en Mozart'
© Reuters

Zo geprezen Bryant werd wegens zijn professionalisme, zo geloofd werd hij wegens zijn nooit aflatende competitiviteit. Zelfs nadat hij in 2006 tegen Toronto 81 punten gescoord had, het tweede meeste ooit in de NBA-geschiedenis, zei hij zonder verpinken: ‘Ik denk dat ik 100 (het record van Wilt Chamberlain, nvdr) kan halen.’

Bekend is ook het verhaal hoe hij, nog als student van Lower Merion, vlak voor de halve finale van het state championships op training zijn neus brak. Het beschermende masker waar de dokter dagenlang naar gezocht had, scheurde Bryant net voor de match af. Voor de ogen van zijn ploegmaats en met een killersblik: ‘Dit draag ik niet. Let’s go to war!!!‘Uitslag van die oorlog: 39 punten voor Bryant én een finaleplaats.

Die grenzeloze winnaarsmentaliteit kenmerkte The Black Mamba ook in de NBA. Hij kickte op gamewinning shots – herinner u de opgerolde sokken – en beïnvloedde, zoals Michael Jordan dat kon, tegenstanders met trash talk. Toen LeBron James, die andere NBA-superster, in de zomer van 2010 van Cleveland naar Miami trok, sms’te Bryant hem, zónder smiley. ‘Ga en win een MVP-award (als beste speler, nvdr), maar wij zullen de titel winnen. Wees gerust.’

O wee ook diegene die aan zijn strijdlust durfde te twijfelen. Zoals toen een ploeggenoot, na een pandoering tegen Phoenix in 2006, in een krant verklaarde dat Bryant opzettelijk niet hard genoeg gespeeld had. Die schoot in een colère en confronteerde, met het artikel in de hand, zijn teamgenoten één voor één in de kleedkamer: ‘Heb jíj dit gezegd? Heb jíj dit gezegd?’

Verliezen was voor de Lakersguard immers de hel, ook naast het terrein. Zo daagde journalist Mike Trudell hem ooit uit voor een partijtje pingpong. Bryant wist echter niet dat Trudell een fervent tafeltennisser was en kreeg slaag. Tot zijn frustratie, want de shits vlogen in het rond, ook tijdens de verloren rematch. ‘Ooit versla ik jou, zag je Kobe denken’, aldus Trudell. Een week later hoorde die dat de NBA-ster iets bij hem thuis had laten afleveren. Een pingpongtafel…

Bryants zegehonger verminderde alleen tijdens zijn slotseizoen, deels gedwongen omdat zijn historisch slechte Lakers vaak als stoofvlees uit elkaar vielen. Zelf spuwde The Black Mamba af en toe nog eens gif, maar hij kon niet verbergen dat twintig NBA-jaren en vele blessures zijn lichaam hadden afgetakeld. Bryant had immers al die tijd als geen ander de pijn verbeten. Niet toevallig heet zijn hond Crucio, een vloek in de Harry Potterfilms die iemand helse pijnen bezorgt. Toen hij ooit de horrorfim Saw II zag, beschreef hij Gary Vitti, physical coach bij de Lakers, een scène waarin iemand met nagels net voor zijn hoofd werd vastgebonden. De enige manier om zich, binnen de minuut, te redden: de sleutel van het slot, dat áchter zijn oog is ingeplant, met een scalpel wegschrapen. Bryant, doodernstig: ‘Ik denk dat ik dat zou kunnen.’ Vitti: ‘Ik geloof je.’

Kobe Bryant
Kobe Bryant© Belga Image

Die dacht immers terug aan de match in april 2013 waarin King Kobe zijn achillespees afscheurde. Waarop die, tot Vitti’s steile verbazing, met zijn handen de pees – als was het een kous – omhoogtrok, zodat hij richting vrijworplijn kon strompelen. Om er kalm twee free throws binnen te gooien… ‘Zelfs een Griekse god zou dat niet kunnen’, zei Vitti. In de kleedkamer zag hij daarna voor de eerste keer ooit twijfel en tranen in Bryants ogen. Tot diens twee dochters binnenkwamen, zijn rol als voorbeeldfiguur voor hen de bovenhand nam en Kobe aan Vitti vroeg, zonder angst: ‘What do I have to do to get back?

4. DE MEEDOGENLOZE PLOEGMAAT

Veel respect dus voor Bryants passie, maar vanwaar de afkeer bij (sommige) fans, analisten en journalisten? Voor iemand die nochtans heel bereikbaar was voor de pers – als hij tenminste niet had verloren. Al op zijn 17e, tijdens zijn voorstelling bij de Lakers, gaf Bryant aan Spaans te zullen leren, om de Spaanstalige media in Californië te woord te kunnen staan. En zelfs de avond waarop zijn achillespees afscheurde, trotseerde hij met vochtige ogen de media. Bovendien slalomde hij door zijn moedertaal, zoals ook Michael Jordan de boeiende quotes aan elkaar reeg.

Terwijl die echter geroemd werd wegens zijn onberispelijk imago (op een later uitgelekte gokverslaving na), werd dat van Bryant in 2003 fel besmeurd door een dubieuze verkrachtingszaak waarin hij uiteindelijk niet werd veroordeeld. Het (afgekochte) slachtoffer wilde immers niet getuigen.

Ik heb geen vrienden, alleen gelijkgestemden, zoals Michael Jordan en Mozart.

Ook in een ander aspect overtrof hij zijn idool Jordan: in zijn antipathie voor luie ploegmaats. Zijn carrièrepad ligt zelfs bezaaid met lijken van spelers die nooit zijn werkethiek konden/wilden evenaren: Shaquille O’Neal, Dwight Howard, Andrew Bynum… Zelfs tegen Pau Gasol, met wie Bryant twee NBA-titels won en die hij vaak zijn ‘broer’ noemde, zei Kobe eens dat die dringend ‘zijn grote jongensbroek moest aandoen’. Beeld u in hoe hij spelers dan uitschold die hij níét graag had – ex-Lakerscoach Phil Jackson gebruikte zelfs het woord ‘barbaars’. In het gezicht van ploegmaat Smush Parker brieste Bryant zo ooit dat die ‘meer kwaliteiten nodig had’ eer hij tegen hem mocht spréken.

Een keiharde houding die hij de laatste jaren wat afzwakte – in 2013 organiseerde en betaalde hij, op verplaatsing in Detroit, voor de hele Lakersorganisatie een verrassingsdiner op Thanksgiving -, maar nooit heeft afgezworen. ‘I can be a good, but not a great friend’, vertelde Bryant nog vorig jaar.Tijd om te socializen? Heb ik niet. Alleen om te werken. Maakt me dat minder aangenaam? Natuurlijk. Zijn sommige spelers daardoor geïntimideerd? Ja. Wil ik hen in mijn team? Neen’, aldus de Lakersspeler, die nochtans een goeie band met veel NBA-toppers had, maar verder dan wederzijds respect ging dat niet. Zijn verklaring voor dat egocentrisme? Zijn jeugd in Italië, waar vader Joe lang speelde en hij als enige zwarte, Engelstalige jongen in isolement opgroeide en dus op zijn grote liefde focuste: basketbal.

Al tijdens die kinderjaren in de Laars kreeg Kobe te horen dat hij te veel shotte, een verwijt dat tijdens zijn NBA-carrière nog veel vaker klonk. Waarop The Black Mamba reageerde met een vergelijking: ‘Van Mozart zeiden sommigen dat er te veel noten op zijn composities stonden. Hij antwoordde dat er noch te veel, noch te weinig waren, maar zo veel als noodzakelijk. Zo denk ik er ook over. Shotten was nooit een doel op zich. Wél: winnen.’

Eigenlijk vond Bryant, had hij, zoals Mozart en Jordan, alleen gelijkgestemden: ‘Geobsedeerden. Mensen die voelen dat God hen op aarde heeft gezet om uit te blinken.’ Tot spijt van wie het benijdde, heeft Kobe dat bijna twintig jaar vol hartstocht gedaan. Zijn ultieme droom – Jordans zes NBA-titels evenaren – kon hij met vijf ringen net niet verwezenlijken, maar het leverde hem, ondanks zijn zelf gekoesterde held/schurk-imago, (uiteindelijk) wel respect op. Van vriend én vijand. Forever The Dark Knight.

‘Tijd om te socializen? Heb ik niet. Alleen om te werken. Maakt me dat minder aangenaam? Natuurlijk.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content