Technologie in het Belgische prof basketbal: eerst naast en dan pas op het veld?

© Belga Image
Kristof De Mey
Kristof De Mey Sporttechnologie en business developer bij Victoris, het consortium rond sportinnovatie van de UGent

Hoe kunnen technologische sportinnovaties beter geïntegreerd worden in het Belgisch professionele basketbal? En tot wat kan dit leiden? De UGent zocht het uit.

Op 22 september start het nieuwe professionele basketbalseizoen bij de mannen. Als het van BC Oostende afhangt, pakken ze voor de 6de keer op rij de dubbel, al zullen de andere clubs er ongetwijfeld alles aan doen om dat te vermijden. ‘Alles’, dat betekent tegenwoordig ook het gebruik van allerlei technologische toepassingen die specifiek voor basketbal werden ontwikkeld. Of niet?

Misschien eerst: waarover spreken we juist als het over basketbaltechnologie gaat? Wel, de laatste jaren zijn heel wat nieuwe producten op de markt gebracht, zoals tracking systemen die de posities en acties van de spelers vastleggen, geavanceerde scouting platformen, video feedback tools, sensoren die hartslagen, versnellingen, sprongen of zelfs shots capteren, apps vol oefenstof, enzovoort. Veel komt uiteraard overgewaaid uit andere landen. Maar in hoeverre worden deze hulpmiddelen effectief gebruikt bij ons in België? En waarom wel of niet? Onderzoek aan de UGent (een Master scriptie van Louise-Marie Platteau, zelf ex-basketbalspeelster op het hoogste niveau en ondertussen afgestudeerd als Handelsingenieur) ging dit na bij (het merendeel van) de eerste klasse clubs in de Euromillions Basketball League. Wat waren de belangrijkste bevindingen omtrent het al dan niet gebruik?

1. In het algemeen bleek er weinig nood te bestaan om iets te veranderen aan de huidige manier van werken, waardoor slechts weinigen actief op zoek gaan naar wat nuttig zou kunnen zijn in de voorbereiding van een wedstrijd, tijdens het verloop ervan, of in de periode na de match (bijvoorbeeld in functie van recuperatie). Op zich is dat een merkwaardige vaststelling. ‘Alles’ blijkt een relatief begrip.

2. De aanbieders (bedrijven) blijken zelf ook niet zeer actief in het benaderen van onze Belgische coaches, sportief managers of bestuurders. Het blijft bij wat email marketing hangen, zo gaf men aan, terwijl er nood is aan heel persoonlijk contact met vertegenwoordigers die aan de hand van concrete voorbeelden bij andere clubs de toegevoegde waarde, gebruiksvriendelijkheid en mogelijkheden tot directe feedback voor de trainer, speler of club kunnen demonstreren. Een actiepunt dus voor de bedrijven en startups in de sector.

3. Een aantal clubs beschikken niet over een eigen zaal, en dergelijke beperking op vlak van infrastructuur zorgt er soms voor dat bijvoorbeeld vaste camera opstellingen moeilijk of onmogelijk zijn. Of dit een onoverkomelijk probleem is, is niet helemaal duidelijk.

4. Een gebrek aan mankracht om met technologie aan de slag te gaan blijkt eveneens een doorslaggevend argument. De clubs in de League doen nog grotendeels een beroep op vrijwilligers en mensen die uit enthousiasme tijd en energie stoppen in de werking van de organisatie. Het blijkt dus dat slechts weinigen daarvan onderlegd zijn in het gebruik van technologie, of dat men er gewoonweg geen tijd voor kan of wil vrijmaken.

5. En ‘last but not least’: er worden geen budgetten voor voorzien. Een gebrek aan geld (zo blijkt uit het onderzoek) is de voornaamste reden waarom slechts weinigen dergelijke zaken gebruiken in hun dagelijkse werking binnen de club.

Technologie in het Belgische prof basketbal: eerst naast en dan pas op het veld?

Zit het dan helemaal niet in de cultuur van die organisaties om innovatief te zijn? Deels lijkt dat te kloppen. De beslissing omtrent het al dan niet aankopen van bepaalde technologieën komt meestal ook bij de sportief manager of clubvoorzitter te liggen. En dan hangt het natuurlijk van diens persoonlijke ‘mindset’ en prioriteiten af. Anderzijds is het duidelijk dat meer en meer clubs wel willen innoveren, maar dit niet (kunnen) doen omwille van bovenstaande redenen. Moet daar iets aan veranderen? Daar kan je lang over discussiëren. Maar om even kort door de bocht te gaan: ja. Het potentieel van technologie op zowel het sportieve vlak, het niveau van de fan beleving als het business aspect van de sport is niet te onderschatten. Dus waarom niet? Daarvan uitgaande, bleken dit de voornaamste opties te zijn om meer technologie geïmplementeerd te kunnen krijgen:

1 Een samenwerking met een universiteit blijkt een laagdrempelige en goed werkende strategie. Onderzoekers zijn blij dat ze metingen kunnen doen bij clubs op hoog niveau en de clubs zelf zijn geholpen met de aanwezige technologie en de expertise van de academici. De voornaamste valkuil hier is echter dat dit vaak weinig duurzaam is op de langere termijn. Universiteiten gaan meestal projectmatig en vrij theoretisch te werk, waardoor de club soms meer concrete resultaten verwacht op korte termijn. Ook verdwijnt de technologie en bijhorende expertise soms abrupt uit de club wanneer het project is beëindigd of de onderzoeker elders wordt tewerk gesteld.

2. Een betere uitwisseling van praktische kennis en ervaring onder professionals blijkt een tweede optie te zijn. Wie kan zien bij een ander hoe het gebruik van bepaalde tools kan leiden tot betere resultaten, opent makkelijker de ogen voor iets nieuws en is sneller overtuigd van het nut ervan.

3. En dan het voornaamste aspect: de rol van de media en de professionalisering van de liga. Als goede voorbeelden werden in dit verband de Duitse en Franse competitie aangehaald. Daar blijkt basketbal een waar product te zijn, meer uniform samengesteld als hier, met een goed uitgebouwde jeugdopleiding en een groter aantal fans, wat leidt tot hoge TV rechten, inkomsten uit sponsoring, enzovoort. Kortom: er gaat meer geld in om, waarvan meer overblijft voor nieuwe investeringen.

4. Samenhangend met het vorige punt: er is meer aandacht nodig voor sportmarketing. Basketbal als een product versterken is één ding, de nodige marketing ervoor voeren een ander. Speciale evenementen om de sport te promoten, zoals de ‘Night of the Giants’ (Sportpaleis) of ‘The Wilink Game’ (Paleis 12 in Brussel) spelen daar mooi op in. Sport is uiteindelijk ook entertainment.

5. Als laatste punt kwam duidelijk het potentieel van sociale media naar voor. En de liga zit op dit vlak niet stil. Zo heeft het al samenwerkingen afgesloten met startups als Content Stadium (een platform dat automatisch aantrekkelijke ‘visuals’ genereert), streamt het wedstrijden in samenwerking met DB Video en thisisbasketball.tv en heeft het recent de eerste stappen gezet in de snel groeiende ‘e-sports’ wereld door een overeenkomst met 2K Games, een Amerikaans bedrijf bekend van zijn games ‘NBA 2K’, ‘WWE 2K’ en ‘The Borderlands Series’. Deze nieuwe technologieën doen dus nu volop hun intrede in relatie tot de klassieke media.

Je kan het fijn vinden of niet, maar zowel uit de wetenschappelijke literatuur als uit dit (zij het beperkte) onderzoek, blijkt dus dat de economische zijde van de sport grotendeels de mate bepaalt waarin technologische basketbalinnovaties kunnen doordringen tot bij de spelers en hun entourage.

Wie er dus aan denkt een nieuwe training of wedstrijd tool te introduceren, denkt maar beter ook goed na omtrent welke commerciële voordelen dit kan bieden en wie dit gaat betalen. De strategie die de liga nu hanteert onder impuls van General Manager Wim Van de Keere lijkt alvast de goede.

Of dat tot hogere inkomsten leidt die dan op zich tot investeringen in technologische hulpmiddelen aanleiding geven, dewelke dan op hun beurt effectief betere prestaties en minder blessures opleveren, is nog maar de vraag. Maar het toont alvast wel dat men actief bezig is met iets te proberen veranderen. Realistisch bekeken zal allicht een combinatie van ‘bottom-up’ (vanuit de clubs) en ’top-down’ (vanuit de liga) initiatieven het beste zijn.

En wat blijft een sport als basketbal toch mooi en onvoorspelbaar, ongeacht dit alles. Als basketbalfan, blijf je toch gewoon vooral benieuwd welke ploeg er dit jaar het mooiste spel zal leveren, wie de titel en/of beker weet te pakken, en wie de meest spectaculaire dunk of ‘buzzer shot’ van het seizoen zal maken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content