Klassiek: 4X4 (* * * *)

De vier dames van het EnAccord Strijkkwartet weten wat ‘geven’ is aan een publiek.

De Sint-Rochuskerk van Sombeke, een gehuchtje van Waasmunster. Daar was het te doen, de kamermuziekavond die al maanden in mijn agenda stond gebeiteld: het EnAccord Strijkkwartet met een kwartet van Mozart, en voor deze gelegenheid, Nicolas Callot aan de piano in de Sturmsonate van van Beethoven en het Pianokwintet van Brahms. De vier dames van EnAccord kende ik van hun promotie-cd die al een half jaartje in België en Nederland vinnig circuleert. Toen ik die cd met daarop Mendelssohn en Bartok voor het eerst beluisterde, was ik diep onder de indruk. Ik moest en zou dit kwartet zo snel mogelijk live gaan beluisteren. Het was de lange rit naar Sombeke waard.

EnAccord is een Vlaams-Nederlandse formatie van jonge dertigers. Tweede violiste Helena Druwé uit Gent is de enige Vlaamse en kwam er vier jaar geleden als laatste bij. De anderen leerden elkaar kennen in Nederland en hadden al langer een muzikale band. De oprichting van EnAccord dateert al van 1998! De bezetting wisselde regelmatig….maar bleef ervoor gaan. Het stak zijn licht op bij beroemde kwartetten (Amadeus, Borodin, Kronos, Takasc, Mosaïques, Hagen) en groeide uit tot een van de meest bejubelde kwartetten van Nederland. Komt daarbij dat alle vier de dames een uitstekend palmares hebben qua opleiding, orkest- en concertervaring.In 2010, na twee jaar intensieve coaching door het Alban Berg Quartett studeerde EnAccord af aan de Hochschule für Musik in Keulen. Datzelfde jaar ontving het de Kersjesprijs van het prestigieuze Nederlandse Kersjes Fonds. Het Nationaal Instrumenten Fonds (NMF) gaf het kwartet daarop twee violen en een altviool in bruikleen van de belangrijke Franse luthier Jean Baptiste Vuillaume (1798-1875). Een verstandige zet om een goed strijkkwartet met een nog betere klankhomogeniteit te versterken.

EnAccord speelde gisteravond het Strijkkwartet in d KV 421 van Mozart, een van de zes sublieme kwartetten die hij in 1785 gebundeld opdroeg aan zijn grote voorbeeld Joseph Haydn. De vier strijkers hebben in deze partituur elk een even belangrijke rol te spelen. Dat vereist respect voor elkaars rol in het verhaal. Bij EnAccord lijkt dat de vanzelfsprekendheid zelve. Zij zijn niet simpelweg hoffelijk in het doorgeven van thema’s en motieven, zij zijn op een indringende manier geïnteresseerd in elkaars klank, kleur, boogvoering en ‘spraak’. Dat heeft mij vanaf de eerste dialoog tussen de fantastische Ilka van der Plas (1e viool) en Helena Druwé (2e viool) tranen in de ogen bezorgd. Misschien is dit soort van musiceren, deze sensibiliteit aan te leren, maar ik denk eerder dat het met psychologie te maken heeft. Een woord dat ik maar niet uit mijn hoofd kreeg tijdens dit concert was ‘geven’. Dit kwartet geeft met volle handen, geeft de muziek onomwonden door aan het publiek. Een muzikant die zuinig geeft, is niet in staat een publiek te ontroeren. Hij spreekt hoogstens tot het verstand.

Nicolas Callot die nog voor het kwartet van Mozart, de Pianosonate nr.17 in d ‘Der Sturm‘ van van Beethoven had vertolkt, is nu net in dàt bedje ziek. De man heeft ongetwijfeld integere bedoelingen, werkt nauwgezet op details, let op de juiste tempi, houdt zich trouw aan de partituur. En toch blijft veel essentieels in de knop: eloquentie, organische samenhang, veerkracht, uitstraling….kortom alles wat met ‘naturel’ te maken heeft. Een natuurlijke muzikale lijn moet doorlopen en niet net voor het neerleggen blijven haperen, of, een geworpen steen bedenkt zich niet vlak voor hij neerkomt. Iets houdt Callot tegen om zich vrij te voelen en (dus) te geven aan een publiek. Expressie blijft een leeg begrip. Ik was benieuwd naar zijn rol in Brahms.

Met EnAccord speelde Nicolas Callot het (enige) Pianokwintet in f op.34 van Johannes Brahms. Het is zeker niet het beste kamermuziekwerk van Brahms maar het heeft een verschroeiend mooie openingsmelodie. In dit kwintet, hoewel in de details minder afgewerkt dan Mozart, ontpopte EnAccord zich als een krachtige 4X4. Samen vooruit, en ploegen. Ik noteerde: souplesse, richtingsgevoel, kracht, gloed, minimum aan vibrato, meeslepende, op de barokke retoriek geïnspireerde vertelling (met punten, komma’s, uitroeptekens, vraagtekens…) en ‘pretentieloos’ stond er ook tussen. Dat is wat op ieder van de vier musici betrekking heeft. Maar de hoekstenen zijn Ilka Van der Plas en de celliste Mette Seidel. Deze laatste was deze avond het baken in de baren. Zij heeft een zeer betrouwbare puls, een glasheldere, en bovendien interessante en speelse frasering, en een klank met kern en betekenis, warm en voornaam. Zij heeft mij heel veel ontroerd. Zelden gehoord in kamermuziek… Het zwaarmoedige parcours van Brahms’ kwintet vereist alle hens aan dek. Callot klom net iets later aan boord en kon het trage middendeel geen glans verlenen, terwijl hij de hoofdrol speelde. In het slotdeel echter, terwijl bij de dames duidelijk een lichte vermoeidheid optrad, bleek hij revanche te nemen. Zijn spel nam in kracht en expressie toe. Misschien is de woelige Brahms een interessante uitdaging voor deze pianist.

Greet Van ’t veld

Gehoord op 18/3

www.enaccord.nl


Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content