Ludo Dosogne

Theater: Sul concetto di volto nel Figlio di Dio, Romeo Castellucci

Ludo Dosogne Ludo Dosogne volgt voor Knack de 65e editie van het Festival van Avignon.

Romeo Castellucci ontrafelt menselijke tragiek vanuit Christusportret.

In zijn jongste theaterproductie, Sul concetto di volto nel Figlio di Dio ( * * * * * ), snijdt de Italiaanse regisseur Romeo Castellucci net als in zijn eigenzinnige versie van Dantes ‘Purgatorio‘ uit de Divina Comedia, waarmee hij drie jaar geleden zoveel ophef maakte in Avignon, opnieuw hypergevoelige thema’s aan.

Een immens uitvergroot portret van het aangezicht van Christus, zoals het in de Renaissance werd geschilderd door Antonella da Massina, kijkt ons al aan voor de voorstelling begint. De blik is indringend, maar niet gebiedend. De reproductie is zo realistisch gepenseeld dat ze noch mededogen toont, noch medelijden opwekt. We observeren een menselijke figuur in al zijn kwetsbaarheid. Maar doordat hij de zoon van God voorstelt worden toch allerlei kwaliteiten aan hem toegedicht. Telkens we niet willen geconfronteerd worden met de gebeurtenissen op de scène trachten we het portret te doorgronden. We hoeven echter niet weg te dwalen want nadat we ons eerst blindstaarden op de weerzinwekkende elementen op de podiumvloer worden we later ontroerd door het tedere ritueel, dat zich tussen vader en zoon voltrekt.

Jesu

Alles oogt nog kraakwit in de klassieke woonkamer wanneer een jongeman voor hij naar zijn werk vertrekt zijn vader in een rolstoel naar het televisietoestel rijdt, dat zoals in ‘Purgatorio‘ met de rug naar de zaal is gekeerd. Geïnteresseerd informeert hij naar het programma-aanbod en naar zijn fysische toestand. De oude man blijkt incontinent. Maar hij schaamt zich hiervoor hartsgrondig. Meerdere keren verschoont zijn zoon de kleren, de beddenlakens en de vloer. Hij doet het zonder klagen, bijna routineus. Ook als hij steeds opnieuw propere doeken uit de kast moet halen of als hij de moeilijk bereikbare lichaamdelen moet wassen. Liefdevol omarmt hij hem tijdens de verplaatsingen of als hij een nieuwe crisis krijgt. Hij legt de medicamenten klaar en overloopt met hem de dagorde. In feite combineert hij de functies van verpleger, poetser en psycholoog. Maar vooral verdrijft hij de schaamte van de man en daarmee ook de weerzin en de eventuele kokhalsneigingen van de toeschouwers.

Met gebogen hoofd aanschouwt de zoon het Christusportret. In de verte klinkt sacrale koormuziek. Hij wrijft met zijn handen op de lippen van het portret. Voortdurend fluistert een stem als in een magische toverformule ‘Jesu’. De naam wordt alsmaar herhaald, steeds luider. Plots komt een kind voorbij, dat uit zijn rugzak een speelgoedgranaat tovert, die hij naar het portret werpt. Het veroorzaakt een luide knal. Er dagen nog meer kinderen op, die hun tas met granaten ledigen. Alsof ze beweging willen krijgen in de Christusfiguur. Terwijl het portret in de vernieling raakt verschijnt de tekst ‘U bent mijn herder’, een verwijzing naar psalm 22. Spoedig licht een verborgen woord op, waarmee deze geloofsbekentenis wordt teniet gedaan. Om de verwarring kompleet te maken wordt vervolgens het geloof in de herderlijke Christusfiguur opnieuw bevestigd.

Lijden

Ironisch is dit nieuwe theaterstuk van Castellucci en zijn Societas Raffaello Sanzio allerminst. Het is ook geen aanval, noch een verdediging van het geloof. De onconventionele theatermaker focust op een uiterst tastbare en zichtbare vorm van menselijk lijden en op de liefdevolle manier waarop die te lijf kan worden gegaan. Castellucci beschouwt zich niet als een atheïstische beeldenstormer. Hij nam hier in Avignon deel aan de druk bijgewoonde discussies in het kader van ‘Foi et culture’. De jongens, die het portret met granaten bestoken weten geen blijf met hun onmacht en richten hun energie op de mysterieuze figuur, die hen aankijkt en waarvan ze de blik op vele manieren kunnen interpreteren.

Ludo Dosogne

Antwerpen, DeSingel, 1 tot 4 februari 2012.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content