Brazilië – België, een ode aan de supermama

De WK-kwartfinale Brazilië – België wordt vrijdag ook een beetje de ode aan de moeders in de levens van de 22 voetballers op het veld.

Rostov, de day after. Terwijl de Belgen een paar uur na de heroïsche wedstrijd tegen Japan weer de rust van hun Country Club opzoeken en de coach er een delegatie van de media op audiëntie ontvangt (en het hele gezelschap ook wat verfrissing vindt, want het regent in Moskou en de temperatuur komt er vandaag niet boven de twintig graden), genieten wij nog even na van de zon, de hitte en de kalmte aan de oevers van de Don. Voor deze Zuid-Russen zit het WK erop. In hun arena is straks plaats voor zangtalent en de plaatselijke topklasser, die een paar jaar geleden nog de betere was van Anderlecht. Het vuurwerk na de wedstrijd was terecht – ze hebben in stijl Brazilië ontvangen, en Mexico en de Belgen. Het leven in deze rustige stad, met veel groen en in de rand uitgestrekte landbouwvelden om de lapjesboer in Vlaanderen afgunstig te maken, kan terug zijn normale gang gaan.

Eerlijk, we zijn een beetje jaloers op hun stadions. Dichtbij de stadscentra en allemaal mooie arena’s, zo op maat gemaakt van een Belgische topklasser: 45.000 plaatsen, gezellig, voetbalstadions waarin je sfeer kan maken. Hopelijk krijgt het Russische voetbal er een nieuwe boost door. In elk geval zijn de Russen weer helemaal mee met het voetbal, daar heeft dit WK alvast voor gezorgd. De voorbije wedstrijden klonk het Rossiya, Rossiya geregeld op de tribunes, maar telkens ergens diep in de tweede helft, als de match gelopen was. Pas dan durfden ze zich te laten horen. Gisteren, tijdens België-Japan, was dat al van direct na de aftrap. De zege tegen Spanje en de kwartfinale van zaterdag tegen Kroatië heeft wat losgemaakt in deze federatie. Gisterenmiddag zaten we wat te eten aan de boorden van de Don, waar het gezellig flaneren is en er vannacht in een paar tenten tot het ochtendgloren werd gedanst. Niet door Japanners, die leken allemaal verdwenen. Maar eerder op de middag kwam plots een Rus spontaan naar ons toe. Hij zei: “Jullie lachen nu nog, maar wacht, straks, dan komen de tranen.” Er volgde net geen bras d’honneur. Bijna kreeg hij gelijk, maar twee weken geleden zou geen enkele Rus daar aan hebben gedacht. Nu deed hij het wel. Ze hebben niet veel nodig, om enthousiast te worden. Of arrogant, u interpreteert het maar. Wij waren in elk geval compleet verbluft.

De Belgen hebben hun droomkwartfinale beet. Het heeft moeite gekost en energie, in de hitte van de arena. Maar dat geldt ook voor de Brazilianen, die eerder op de dag in de bakoven van Samara speelden en hun basiskamp in Sotchi hebben. Daar is het vandaag ook 29 graden en zeer vochtig en dat blijft zo de komende week. Moskou is tien graden koeler, en natter. Misschien speelt dat vrijdagavond een rol. Wat de meteo voor Kazan betreft: vrijdag 25 graden, afkoelend tot zo’n 15 ’s nachts. Dat betekent een normale graad of 20 zeker bij de aftrap om 21 uur Moskouse tijd, voor u een uurtje vroeger.

Genoeg meteo. Het duel nu. De gedroomde kwartfinale, om aan de wereld te tonen – nog een laatste keer voor sommigen – dat ze er staan. Geen Casemiro bij de Brazilianen. Voor de voeten van Kevin De Bruyne loopt allicht ene Fernandinho, de man die in zijn rug bij City alles opkuist en De Bruyne in staat stelt om aanvallend uit te blinken. Bij de Belgen krijgen straks ongetwijfeld Witsel en Fellaini die rol, om wat meer kracht en evenwicht op het middenveld te krijgen.

Neymar die Meunier ontmoet, en vice versa, dat wordt een leuk duel. De snelheid van Willian versus Vertonghen (met Chadli in steun, diens frisheid maakte indruk in het laatste halfuur tegen Japan): genieten.

Na de wedstrijd vielen de maskers bij de spelers een klein beetje af, werd gewezen op het vechtersinstinct om terug te keren, maar ook op het interne voorbehoud dat er al langer leeft in de groep omtrent deze opstelling tegen sterkere landen. Wij kunnen ons niet inbeelden dat Martínez van zijn visie gaat afstappen en plots anders zal starten, maar er zal wel worden bijgestuurd en dingen doorgepraat. En dan lijkt De Bruyne bij balverlies iets gedisciplineerder om terug te vallen op het middenveld dan Mertens. De start in balbezit zal wel weer de 3-4-2-1 zijn, maar het terugvallen in balverlies naar een 1-4-5- zal veel gedisciplineerder moeten of er komen brokken van. Gelukkig is de Braziliaanse rechtsachter Fagner geen Dani Alves of de Cafu van vroeger – dat scheelt Hazard in meters verdedigend werk. Het voordeel: Kompany is alweer wat wedstrijdfitter. De snellere Vermaelen ter vervanging van Vertonghen is een optie, maar is hij na zo’n lange inactiviteit voldoende wedstrijdfit met alleen die 74 minuten tegen Engeland in de benen?

Aan de overkant staat verdedigende discipline bij de Brazilianen, geleid door Miranda, ooit nog doorgestuurd met een onvoldoende bij Sochaux na een test. Iedereen kan zich vergissen… Anderlecht stuurde Dries Mertens indertijd ook door, en Chadli, de held van de natie, is bij Standard ook moeten vertrekken met een onvoldoende. Net als Meunier. In doel staat Alisson, waarvan de Brazilianen blijven beweren dat Chelsea hem wil, mocht Courtois er vertrekken. Thiago Silva is een oude bekende van Meunier, en als Marcelo weer fit mocht raken, staat er op links een driehoek Marcelo-Coutinho-Neymar waar veel landen jaloers op kunnen zijn. In het andere geval maakt Filipe Luis Brazilië defensief iets sterker, maar aanvallend iets minder dreigend.

Supermama’s

El País duikelde in zijn editie van gisteren en zijn presentatie van de match tegen Mexico nog een mooi menselijk verhaal op. Wij kennen dat van Lukaku, die een moeilijke jeugd had. Zo lopen er bij Brazilië veel. Gabriel Jesus (de Braziliaanse Lukaku), Miranda, Thiago Silva, Marcelo, Casemiro en Paulinho hebben allen gemeen dat ze opgroeiden zonder hun biologische vader. Opgevoed door de familie, de straat en een supermama. Een beetje zoals Romelu.

Binnen de Braziliaanse gemeenschap lang niet ongewoon, weet de kwaliteitskrant. In zo’n 40 procent van de Braziliaanse huishoudens wordt de kar getrokken door de mama, waarbij vooral de donkere moeders moeten harken om rond te komen. Zij verdienen gemiddeld veel minder dan de mannen of hun blanke seksegenoten.

Net als Romelu Lukaku getuigde Gabriel Jesus in de Player’s tribune al over die moeilijke jeugd. Hij betreurde het onder meer dat hij geen vader had om hem langs de zijlijn te begeleiden, als hij voetbalde. Paulinho’s pa verdween uit zijn leven vlak na de geboorte, hij zag zijn vader voor het laatst na een wedstrijd tegen Corinthinans in 2012. Pa stond toen in de tribune en kreeg na afloop van zijn zoon een truitje. Tot dan hadden ze nu en dan contact, via de telefoon. Cassio, de derde doelman van Brazilië, heeft zelfs nooit zijn vader gezien. Die verdween toen zijn mama zwanger raakte. Zijn verhaal is bekend bij de media, die al diverse voorstellen deden om het uit te doeken te doen in opsporingsprogramma’s. Cassio weigert dat.

Cassio werkte in een carwash om als kind wat bij te verdienen. Taison, een andere reserve, zag zijn vader overlijden aan alcoholisme en moest al snel aan de bak om geld te verdienen voor hem en zijn tien broers en zussen. Marcelo woonde na de scheiding van zijn ouders, rond zijn vierde bij zijn grootouders. Zijn grootvader overleed tijdens het WK in 2014. Miranda’s vader overleed toen hij elf was, Thiago Silva was vijf, toen pa thuis de deur achter zich dicht sloeg. Nooit zag hij de man nog terug. Ei zo na was hij hier niet: toen ze zwanger raakte van hem, wilde zijn mama een abortus. Nog een kind – haar derde – kon ze niet aan.

Het werpt een ander licht op de Seleção, als u ze vrijdag op het veld ziet komen. Stuk voor stuk zijn het helden, maar stuk voor stuk ook mannen die in moeilijke omstandigheden raakten waar ze raakten. Getekend door het leven, maar niet omver gemept.

Alleen dat ene kind, met het nummer 9, weigert maar niet om volwassen te worden…