Jacques Sys

‘De training begint de eerste maandag na de oorlog’

Jacques Sys Jacques Sys is een Belgische sportjournalist

Voetballers die gefolterd werden na het missen van een strafschop, Bernd Stange wist er alles van.

Er zijn zo van die reportages die altijd bijblijven. Zelfs als ze al vijf jaar achter je liggen.

Zo was er een heel ingrijpend interview dat we in 2012 hadden met de Duitse trainer Bernd Stange. Geen bekende naam hier, maar een man met een verhaal. En met een gebrandmerkt verleden want de voormalige DDR-burger had voor de Oost-Duitse veiligheidsdienst Stasi gewerkt. Hij vond dat verwerpelijk, maar had geen andere keuze, zo sprak hij verontschuldigend, bijna meelijwekkend. In Duitsland kwam Stange als trainer niet meer aan de bak. Dus belandde hij als bondscoach onder meer in Irak.

Over die ervaringen ging het interview. Of beter: we luisterden drie uur lang naar een beladen monoloog, in een hotel in Jena, het centrum van de optische industrie. Stange vertelde over de extreem blinde gehoorzaamheid van de spelers, die zich als het ware aan hem onderwierpen. Hij rakelde een hoop schrijnende verhalen op die hij tijdens zijn verblijf hoorde: over voetballers die gefolterd en opgesloten werden omdat ze een strafschop hadden gemist, over een jeugdploeg die na een nederlaag een week in de gevangenis werd gestopt, waar ze elke dag moesten voetballen. Niet met een bal, maar met stenen.

Natuurlijk had Stange zich vragen gesteld. Of het wel moreel verantwoord was om in een land te gaan werken dat kreunde onder het angstbewind van Saddam Hoessein. Hij had bij de FIFA geïnformeerd, maar die vonden het juist goed dat een buitenlandse trainer daar aan de slag zou gaan, de Amerikanen waren het land nog niet binnengevallen. Maar toen de Golfoorlog uitbrak, moest hij Irak verlaten. Vanuit een land dat beefde van de angst kreeg hij dramatische telefoons van spelers, hoorde hij de bombardementen en liet hij zich uiteindelijk overhalen om na de oorlog terug te keren. Hij vroeg de spelers verder te trainen en liet weten dat de training de eerste maandag na de oorlog zou herbeginnen en dat hij dan weer op het veld zou staan.

Bernd Stange vertelde over uitgebrande auto’s en pantsers die hij na de oorlog zag, over verwoeste steden en ingestorte gebouwen, over kinderen die speelden op radioactieve gronden. Toch kwalificeerde hij zich in dit grimmige klimaat met Irak voor de Olympische Spelen van 1986. Tot de Duitse ambassade hem de raad gaf niet langer te blijven omdat het klimaat tegenover de buitenlanders in Irak steeds vijandiger werd. Vanaf het thuisfront zag hij hoe Irak vierde werd.

Je luisterde verbijsterd naar zijn betoog, naar zijn verdere loopbaan waarin hij onder meer vier jaar bondscoach was van Wit-Rusland, nog een land met een bedenkelijke reputatie, de laatste dictatuur van Europa. Stange deed er geen uitspraak over. Veel meer maakte hij propaganda voor dit land. Zoals hem dat vroeger in de DDR was geleerd.

Vandaag is Bernd Stange 69 jaar. Hij stopte in april 2016 als trainer, nadat hij drie seizoenen als bondscoach van Singapore had gewerkt.

Jacques Sys, hoofdredacteur van Sport/Voetbalmagazine en al ruim 40 jaar in de journalistiek, graaft iedere zaterdag in zijn archief

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content