Chronologisch overzicht van het FIFA-schandaal en de val van Sepp Blatter en Michel Platini

© Belga Image
Kevin Van der Auwera
Kevin Van der Auwera Online coördinator Trends

De FIFA hoopt dat er met de verkiezing van een nieuwe voorzitter, op vrijdag 26 februari in Zürich, een einde komt aan de turbulentste periode in de geschiedenis van de Wereldvoetbalbond. Een chronologisch overzicht van de rist schandalen, onderzoeken en rechtszaken.

November 2010

Twee leden van het Uitvoerend Comité, Reynald Temarii uit Tahiti en Amos Adamu uit Haïti, worden beschuldigd van corruptie rond de toekenning van de WK’s in 2018 en 2022. Een undercoverreportage van The Sunday Times bracht aan het licht dat ze hun stemmen wilden verkopen. De twee worden geschorst door de Ethische Commissie van de FIFA en mogen dus niet meer deelnemen aan de stemming in december. Naast Temarii en Adamu worden nog vier officials geschorst, vroegere leden van het Uitvoerend Comité.

December 2010

Sepp Blatter
Sepp Blatter© EPA

De organisatie van de Wereldbekers in 2018 en 2022 gaat naar respectievelijk Rusland en Qatar. Vooral de keuze voor Qatar, waar de temperaturen in de zomer oplopen tot 50 graden Celsius en de arbeidsomstandigheden voor bouwvakkers armzalig ronduit zijn, roept heel wat vragen op. Het voedt de geruchten over corruptie, maar de FIFA ontkent. Bij de stemming in Zürich waren naast Qatar ook Australië, de Verenigde Staten, Zuid-Korea en Japan kandidaat voor het WK 2022. Voor het WK 2018 had Rusland de concurrentie van Engeland en van de gezamenlijke kandidaturen Spanje-Portugal en Nederland-België.

Mei 2011

De Qatarees Mohamed Bin Hammam, lid van het Uitvoerend Comité, trekt zich terug als kandidaat-voorzitter van de FIFA. Hij wordt ervan wordt beschuldigd 36.000 euro te hebben aangeboden aan leden van nationale federaties in ruil voor stemmen en wordt levenslang geschorst. Ook Jack Warner, naast lid van het Uitvoerend Comité ook vicevoorzitter van de FIFA en voorzitter van de Noord-Amerikaanse voetbalbond (CONCACAF), wordt geschorst. Blatter, die daardoor nog de enige kandidaat was om zichzelf op te volgen, werd door het onderzoek van de Ethische Commissie vrijgesproken.

Maart 2012

De Ethische Commissie van de FIFA geeft voormalig Amerikaans procureur-generaal Michael Garcia de opdracht om te onderzoeken of er inderdaad corruptie in het spel was bij de toewijzing van de WK’s in 2018 en 2022.

November 2014

Het onderzoek van Garcia is klaar op 9 juni, maar de resultaten worden pas in november bekendgemaakt. Volgens de Ethische Commissie zijn er geen aanwijzingen van corruptie bij de toewijzing van de WK’s – Rusland en Qatar behouden de organisatie.

Amper enkel uren na de bekendmaking van het rapport laat Garcia echter zelf weten dat hij in beroep gaat tegen de conclusies die zijn geformuleerd door Hans Joachim Eckert, voorzitter van de juridische tak van de Ethische Commissie. ‘De beslissing van de voorzitter van de juridische kamer bevat tal van onvolledige en onjuiste voorstellingen van de feiten en de conclusies die nauwkeurig beschreven worden in het rapport van de onderzoekskamer’, zei hij.

Garcia en Eckert
Garcia en Eckert© Belga Image

Garcia vraagt om het volledige rapport te publiceren, maar de FIFA weigert dat.

Intussen raakt ook bekend dat de FBI de FIFA in de gaten houdt en daarvoor de hulp krijgt van Chuck Blazer, een Amerikaanse voetbalbons en voormalig lid van het Uitvoerend Comité, en ook van Jack Warner. Blazer werd door de FBI vervolgd voor jarenlange belastingontduiking op de inkomsten uit zijn voetbalactiviteiten. In ruil voor strafvermindering besloot hij mee te werken met de FBI. Hij zou onder meer talloze gesprekken met FIFA-bobo’s over het uitdelen van steekpenningen hebben opgenomen.

27 mei 2015

In de vroege ochtend licht de Zwitserse politie zeven FIFA-officials van hun bed in het vijfsterrenhotel Baur au Lac in Zürich, waar ze bijeen waren voor de FIFA-voorzittersverkiezing van twee dagen later. De arrestaties komen er op vraag van de Amerikaanse justitie. Diezelfde ochtend heeft een rechter in New York een aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen veertien personen, onder wie negen verkozenen en vijf partners. De negen verkozenen zijn: Jeffrey Webb (vicevoorzitter van de FIFA en voorzitter van de CONCACAF), Eduardo Li (lid van het uitvoerende comité van de FIFA en de CONCACAF), Julio Rocha (belast met de ontwikkeling bij de FIFA), Costas Takkas (kabinetsmedewerker van de CONCACAF-voorzitter), Eugenio Figueredo (vicevoorzitter van de FIFA), Rafael Esquivel (lid van het uitvoerend comité van de Zuid-Amerikaanse bond CONMEBOL), José Maria Marin (lid van het organisatiecomité van de FIFA voor de Olympische Spelen), Nicolas Leoz en Jack Warner (voormalig leden van het uitvoerend comité van de FIFA). Blatter zelf niet dus. Volgens de Amerikaanse justitie hebben ze de internationale voetbalwereld meer dan 20 jaar lang voor in totaal meer dan 150 miljoen dollar omgekocht. Ze riskeren tot 20 jaar cel.

Het Amerikaanse gerecht beschuldigt de Zuid-Afrikaanse regering en het WK-organisatiecomité ervan 10 miljoen dollar te hebben overgemaakt aan Warner.

Enkele uren later raakt ook bekend dat het Zwitserse gerecht een onderzoek heeft geopend naar mogelijke corruptie bij de toewijzing van de WK’s 2018 en 2022.

Jack Warner
Jack Warner© Belga Image

Voorzitter Michel Platini van de Europese Voetbalbond (UEFA) dreigt ermee met zijn organisatie uit de FIFA te stappen als Blatter wordt herkozen als FIFA-president.

29 mei 2015

Twee dagen na de FBI-raid wordt de 79-jarige Blatter in Zürich herkozen voor een vijfde (!) ambtstermijn. De Zwitser kam zeven stemmen te kort om al in de eerste ronde te winnen, maar nog voor de tweede stemronde trok zijn enige tegenkandidaat, de Jordaanse prins Ali bin al-Hussein, zich terug.

2 juni 2015

De Amerikaanse krant The New York Times onthult dat Jérôme Valcke, de rechterhand van Blatter, in 2008 tien miljoen dollar stortte op een rekening beheerd door Jack Warner. Volgens de Wereldvoetbalbond kaderde die storting in ‘de ontwikkeling van het voetbal in de Caraïben en is de betaling volledig volgens de FIFA-regels verlopen, met goedkeuring van de voorzitter van de financiële commissie.’

Kennelijk is het de druppel te veel voor Blatter, die de eer aan zichzelf houdt en vier dagen na zijn herverkiezing aankondigt dat hij zijn mandaat ter beschikking stelt voor een nieuwe voorzitter. Enkele uren later melden verschillende Amerikaanse media dat de FBI in het kader van de corruptiezaak binnen de FIFA ook een onderzoek voeren naar Blatter.

Het buitengewoon congres waarop Blatters opvolger zal verkozen worden, zal plaatsvinden op 26 februari 2016. Verwacht was dat de verkiezing nog dit jaar zou plaatsvinden. Op het moment van de stemming zal de 79-jarige Blatter dus bijna negen maand voorzitter zijn sinds hij bekendmaakte dat hij na 17 jaar zal aftreden.

24 augustus 2015

In een interview met de Britse omroep BBC wijst Blatter alle beschuldigingen van systematische corruptie bij de FIFA af. Hij legt ook alle persoonlijke beschuldigingen naast zich neer. ‘Ik weet wat ik gedaan heb en wat ik niet gedaan heb. Ik heb mijn geweten en ik weet dat ik een eervol man ben. Ik ben zuiver op de graat’.

En nog: ‘De FIFA is niet corrupt. Er is geen corruptie in het voetbal, er is corruptie tussen individuen. Het zijn de mensen, die het probleem zijn. Ik kan niet de morele verantwoordelijkheid nemen voor die individuen.’

17 september 2015

De FIFA plaatst Valcke per direct op non-actief. Ook wordt aan de Ethische Commissie gevraagd om een officieel onderzoek te voeren naar de praktijken van Valcke. De 54-jarige Fransman wordt ervan verdacht tien miljoen dollar smeergeld te hebben betaald aan Warner in verband met de toewijzing van het WK 2010 aan Zuid-Afrika. Het geld werd gestort op rekeningen die worden beheerd door Warner. Valcke ontkent de beschuldigingen. Zijn naam valt ook in een onderzoek naar een zwendel in WK-tickets. Het gerucht gaat dat Valcke voor de leeuwen werd gegooid omdat hij van plan was zich aan te melden voor de opvolging van Blatter.

Michel Platini
Michel Platini© Belga Image

Blatter wordt intussen zelf in verband gebracht met dubieuze contracten. Zo zou hij, meldt de Zwitserse omroep SRF, voor de Wereldbeker in Zuid-Afrika een tv-contract ver onder de marktprijs hebben afgesloten met Warner. Ook bij het WK’s 2006 en 2014 in Brazilië zou er gesjoemeld zijn met de tv-rechten. Justitie in Zwitserland bevestigt het nieuws niet.

26 september 2015

Het Zwitserse gerecht kondigt aan een strafrechtelijke procedure te starten tegen Blatter op verdenking van corruptie, wanbeheer en misbruik van vertrouwen. Concreet wordt hij ervan verdacht in 2005 een contract te hebben ondertekend dat ‘ongunstig’ was voor de FIFA en in 2011 een dubieuze betaling van 1,8 miljoen euro te hebben gedaan aan Platini, voor diensten die de Fransman tussen 1999 en 2002 aan de FIFA leverde. Platini, kandidaat om Blatter op te volgen in 2016, werkte destijds als persoonlijk adviseur van Blatter bij de FIFA. Pas in 2007 werd hij verkozen als UEFA-voorzitter.

In een reactie via zijn advocaten zegt Blatter dat de betalingen aan Platini gerechtvaardigd waren en dat hij niets verkeerds of illegaals heeft gedaan. Hij is dan ook ‘niet van plan om af te treden’.

2 oktober 2015

McDonald’s en Coca Cola, belangrijke sponsors van de FIFA, eisen dat Blatter onmiddellijk opstapt als FIFA-voorzitter. De Zwitser laat meteen weten daar niet op in te gaan.

8 oktober 2015

De Ethische Commissie van de FIFA schorst aftredend zowel Blatter voorlopig voor 90 dagen. De reden is de strafrechtelijke procedure die het Zwitserse gerecht heeft geopend tegen hem. Ook Platini en Valcke krijgen een schorsing van 90 dagen opgelegd.

Issa Hayatou
Issa Hayatou© reuters

Issa Hayatou neemt voorlopig de taken over van de geschorste Blatter. De 69-jarige Kameroener is senior vicevoorzitter bij de FIFA en volgens de statuten moet hij voorlopig overnemen. Lees meer.

3 december 2015

Twee vicevoorzitters van de FIFA, de Hondurees Alfredo Hawit en de Paraguayaan Juan Angel Napout worden in Zürich op vraag van de Verenigde Staten aangehouden. In totaal zijn er 16 nieuwe verdachten in het Amerikaanse onderzoek, allemaal Zuid-Amerikanen.

21 december 2015

De ethische commissie van de FIFA schorst Blatter en Platini voor acht jaar van alle activiteiten die gelinkt zijn aan voetbal. Beiden gaan in beroep.

7 januari 2016

Platini maakt bekend dat hij zijn kandidatuur voor het voorzitterschap van de FIFA intrekt

13 januari 2016

De FIFA bevestigt dat Valcke wordt ontslagen. Een maand later, op 12 februari, wordt hij twaalf jaar geschorst. Tijdens die periode mag de Fransman aan geen enkele voetbalactiviteit deelnemen. Oorspronkelijk werd er maar negen jaar schorsing geëist.

23 januari 2016

De Amerikaans inlichtingendienst FBI onderzoekt een betaling van 6,7 miljoen euro door de Duitse voetbalbond aan de FIFA die werd gemaakt in het kader van de organisatie van het WK 2006 in Duitsland.

18 februari 2016

De Onderzoekskamer van de Ethische Commissie van de FIFA eist een levenslange schorsing voor de Colombiaan Luis Bedoya en de Chileen Sergio Jadue, twee Zuid-Amerikaanse voetbalbonzen die betrokken raakten bij meerdere corruptieschandalen.

(Belga/KVDA/KJH)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content