Hoe Roberto Martínez een beetje Belg werd

© BELGA
Matthias Stockmans
Matthias Stockmans Redacteur van Sport/Voetbalmagazine en Knack Focus.

Bij Roberto Martínez heb je het gevoel dat je nooit te weten komt wie hij echt is. Sport/Voetbalmagazine trok enkele maanden geleden naar zijn Spaanse geboortedorp en sprak met zijn familie. ‘Hij is dol op de Belgische keuken, vooral jullie garnaalkroketten.’

Balaguer is een plattelandsdorp 150 kilometer landinwaarts van Barcelona. Catalaans grondgebied. Maar hoewel Roberto Martínez al van kleinsaf supportert en opkijkt naar alles wat Barça is, zal hij zich nooit voor de Catalaanse zaak laten spannen. Zijn vader, die ook Roberto heet, heeft de roots in Zaragoza, waar de meeste mensen net nationalistisch gezind zijn. Roberto Jr spendeerde er ook cruciale jaren in zijn opvoeding tussen 16 en 21 jaar, toen hij voetbalde bij de jeugd van Real Zaragoza en er later ook studeerde aan de universiteit. Diep vanbinnen voelt hij zich wel verbonden met Catalonië, het wat opstandige (niet voor niets zijn Diego Maradona en Johan Cruijff zijn jeugdhelden), maar hardop zal hij daar zelden of nooit iets over zeggen. Zo vertellen de neef, zus en jeugdkameraden wanneer we met hen spreken in een lokaal koffiehuis, rechtover het voetbalstadion van CF Balaguer.

Roberto Martínez is een man van principes, een koppigaard en doorzetter, zo beweert zijn familie, maar even goed een pragmaticus en iemand die zelden het achterste van zijn tong laat zien. Dat was vroeger zo en dat is nu zo. Zijn moeder Amor illustreerde met een anekdote van in zijn studententijd: hoewel hij eigenlijk moeilijke momenten had toen hij daar als tiener op internaat zat, liet hij dat nooit blijken aan de telefoon. Eigenlijk wist niemand wat er eigenlijk in hem om ging, vertrouwde Antonieta, zijn acht jaar oudere zus ons toe. Toen hij een telefoontje naar het ouderlijke huis pleegde om te vertellen dat hij trainer zou worden van de Belgische nationale ploeg, verraste hij daar iedereen op het thuisfront mee. Op geen enkel moment had hij daar ooit over gerept of raad over gevraagd. Dat gesloten karakter heeft hij van zijn vader, zegt Antonieta: ‘Ze tonen beiden niet snel hun emoties. Je ziet ze wel van alles denken, maar het komt er nooit zomaar uit.’

Zijn principes moeten wijken voor het hogere doel: de ambitie om het als voetbalcoach te maken. Internationale waardering. Groot denken. Roberto’s Dream heet het in Balaguer. Al van kindsbeen af draait alles in zijn leven om die ronde bal.

Toen hij de kans kreeg te gaan voetballen in Engeland, ook al was dat in derde klasse, sprong Roberto Jr meteen op de kar. En hij liet nooit meer los. Tussendoor behaalde hij een postgraduaat marketing en business management aan de Manchester Metropolitan University. Roberto wil zich constant bijschaven, een vorm van eerzucht, want hij is als de dood om door de mand te vallen. Daarom stelt hij zich open voor andere meningen en visies. Bij elk van zijn clubs pikte hij zaken op van meer ervaren trainers of managers. Bij Balaguer destijds, waar hij één jaar in het eerste elftal speelde, zette hij ook meteen de lijnen uit als 21-jarige. Maar niet zonder eerst de aanvoerder en de oudere spelers te consulteren. Hij weet goed wat hij nodig heeft om zijn doel te bereiken. De aanstelling van een monument als Thierry Henry – iemand naar wie veel van onze Rode Duivels opkijken – past in die strategie. Het getuigt ook van moed, want niet iedereen durft een man met zo een aanzien naast zich te plaatsen.

Nog iets wat steeds terugkomt in de verhalen van zijn familieleden en vrienden: een hoge mate van professionalisme. Niet drinken, gezond eten, fit blijven. Atleet ben je op en naast het veld, luidt het credo van Martínez. Hij kan niet begrijpen dat iemand die het talent meekrijgt om het ver te schoppen, daar niet het maximum voor doet. In het begin van zijn trainerscarrière, bij Wigan en Swansea, wilde hij dat soms iets te veel opleggen, daar is hij nu gematigder in geworden. Hoewel hij altijd een voorkeur zal koesteren voor spelers die ascetisch voor hun vak leven, kan hij ook zaken door de vingers zien indien dat het team ten goede komt. Weer dat pragmatisme. Hij zal wel eens een statement maken, zoals met Radja Nainggolan, maar weet goed genoeg wanneer hij daar beter niet te moeilijk over doet. Volgens zijn ex-ploegmaats belette die drang naar een gezonde levensstijl Roberto niet om na de wedstrijd of de training mee te gaan feesten in de naburige stad. Roberto maakt graag deel uit van de groep, zet zich daar niet buiten, aldus de mannen waarmee hij vroeger nog een kleedkamer deelde. Hij heeft geen alcohol nodig om zich te amuseren en houdt graag de controle. Moeder Amor treffen ziet nog een andere reden: ‘Hij drinkt geen alcohol omdat hij niet weg wil lopen van problemen, hij wil ze bewust aanpakken.’

Ondanks zijn principes, hecht onze bondscoach veel belang aan soepele omgangsvormen. Zeker met zijn oversten. ‘Overal waar hij werkte had hij een goede band met het clubbestuur’, liet moeder Amor noteren tijdens ons bezoek in Balaguer. Alleen bij Everton ontbrak die relatie er met de directie, omdat de buitenlandse eigenaars zich ook zelden lieten zien op de club. Het bleek de plek waar Roberto zich het minst thuisvoelde.

In België voelt hij die klik wel. Zo drukte zijn zus Antonieta ons ook op het hart: ‘Mijn broer voelt zich helemaal thuis in België. In feite is hij al zo lang uit Spanje weg dat hij steeds meer moeite heeft om zich te identificeren met onze gewoontes. De siësta bijvoorbeeld, hij snapt niet dat we dat blijven doen. Net zomin als hij kan vatten hoeveel wij ’s middags eten. Hij is dol op de Belgische keuken. Vooral de garnaalkroketten, het eerste wat hij ons adviseerde om eens te proeven toen we op bezoek kwamen.’

De pragmaticus in Roberto Martínez beseft dat hij nu nergens beter kan zitten dan in ons land. Privé en professioneel . Als België het WK winst, mag hij levenslang gratis garnaalkroketten eten aan onze kust.

Lees de volledige reportage over de roots van Roberto Martínez in onze speciale Rode Duivels-uitgave, sinds donderdag 17 mei in de winkels.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content