Koen Casteels: ‘Hiërarchie heb je voor een groot deel zelf in de hand’

© belgaimage

In stilte werkte Koen Casteels zich op in het Duitse voetbal, van derde klasse tot een vaste waarde bij Wolfsburg. Afgelopen seizoen werd hij verkozen tot beste doelman van de Bundesliga en prijkte hij in het sterrenelftal van het seizoen.

Koen Casteels: 'Ik ben blij met de weg die ik al heb afgelegd. Mijn keuzes zijn de juiste gebleken.'
Koen Casteels: ‘Ik ben blij met de weg die ik al heb afgelegd. Mijn keuzes zijn de juiste gebleken.’© belgaimage

Aan Koen Casteels, die normaal gesproken op 25 augustus met Wolfsburg de competitie aanvat tegen Schalke, vragen wie dit jaar kampioen gaat worden in de Bundesliga, is overbodig. De vraag is, net zoals de laatste jaren, niet wie Duits kampioen wordt, maar wel wanneer Bayern de titel pakt, en wie tweede wordt. Het is intussen al van 2012 geleden dat een andere club nog eens kampioen werd. Toen was Dortmund aan het feest. Vorig jaar werd Schalke onverwacht tweede, voor Hoffenheim, Casteels’ eerste Duitse club.

Leren koken deed ik via Jeroen Meus. Na elke training bij Hoffenheim keek ik naar Dagelijkse Kost.’

Dat voorspelbare scenario werpt een schaduw over het succesverhaal dat de Bundesliga in economisch opzicht is. Wekelijks zitten de stadions vol, financieel doen de clubs gouden zaken en elk jaar sneuvelen records.

Kortom: het is een competitie waar het goed toeven is. Dat ervaart ook Casteels die in 2011 besliste weg te gaan bij Genk, waar men gehoopt had dat hij Thibaut Courtois zou opvolgen. De Balenaar stapte op een lager niveau in het Duitse voetbal om er vanuit derde klasse, waar hij met het tweede elftal van Hoffenheim speelde, stap voor stap omhoog te klimmen.

Afgelopen seizoen prijkte hij in het sterrenelftal van het Duitse voetbalvakblad Kicker tussen RobertLewandowski, James Rodríguez en Jérôme Boateng (allen Bayern). Het heeft hem niet doen zweven. Casteels is de nuchterheid in persoon, zonder kapsones. Thuis in Baal, onderweg van het WK in Rusland naar de voorbereiding op het nieuwe seizoen, praat hij zoals hij keept: rustig, weloverwogen, maar overtuigd en beslist. Zonder franje, maar to the point.

Koen Casteels: 'Ik weet dat ik bij de beste keepers van de Bundeliga hoor.'
Koen Casteels: ‘Ik weet dat ik bij de beste keepers van de Bundeliga hoor.’© belgaimage

Waar kijk je naar uit in de Bundesliga dit seizoen?

KOEN CASTEELS: ‘Vooral naar onze eigen club. Ik hoop dat we de problemen van de afgelopen twee jaar achter ons kunnen laten, en dat we terug op Europees voetbal kunnen mikken, waar een club als Wolfsburg thuis hoort.’

Wat is er eigenlijk verkeerd gelopen de afgelopen twee jaar? Een jaar geleden werden jullie voor het seizoen nog getipt als mogelijke outsider, terwijl Wolfsburg uiteindelijk voor de tweede opeenvolgende keer via de play-offs nipt de degradatie naar tweede klasse vermeed.

CASTEELS: ‘De laatste twee jaar hadden we vijf trainers, straks zijn we met Jörg Schmadtke aan onze derde technisch directeur in drie jaar toe. Dat hielp niet om stabiliteit binnen de club te hebben. Daardoor was de rust die je nodig hebt om prestaties te leveren ver te zoeken.’

Nochtans was Wolfsburg toen je er kwam net een voorbeeld van continuïteit, met sportdirecteur Klaus Allofs en trainer Dieter Hecking die er jaren succesvol samenwerkten.

CASTEELS: ‘Absoluut. Ik speelde er nog samen met JulianDraxler, André Schürrle en Kevin De Bruyne die net vertrokken voor het minder werd. Ook met Ivan Perisic heb ik nog gewerkt. Nooit zag ik een speler die links en rechts zo sterk is. Hij trapte de vrije trappen met links terwijl hij eigenlijk rechtsvoetig is.

‘We speelden toen Champions League, eindigden dat seizoen achtste. Daar stonden we ook toen Hecking ontslagen werd die vier jaar succesvol was geweest. Ik vond hem een hele goeie trainer. Op menselijk vlak eerlijk, had een goed contact met de spelers, praatte veel individueel. Niet alleen met degenen die elke week in de ploeg stonden, maar ook met de spelers die er naast vielen. In die gesprekken spraken we niet alleen over voetbal. Tactisch vond ik hem ook goed, op zijn trainingen viel niets aan te merken. Maar een deel van de spelers was uitgekeken op hem. Er kwam een trainerswissel omdat men boven in de club het gevoel had dat het op was, maar achteraf werd het er niet beter op. De nieuwe trainer kreeg geen greep op de zaken, transfers mislukten. Spelers die voor veel geld gekocht werden, brachten niet wat verwacht werd. Afgelopen seizoen werden er niet minder middelen in de club gestopt dan drie, vier jaar geleden. Volkswagen bleef ons dezelfde financiële mogelijkheden bieden. Maar de aanpak van de nieuwe mensen sloeg niet aan.’

Benaglio

Toen je bij Wolfsburg kwam, stond Diego Benaglio er in doel, een monument bij de club. Hoe moeilijk was het om je los te werken uit zijn schaduw?

CASTEELS: ‘Bij Hoffenheim raakte ik na mijn blessure moeilijk weer in doel. Daarom trok ik naar Werder Bremen, waar ik bewees dat ik de Bundesliga aan kon. Terug bij Wolfsburg wist ik dat ik aanvankelijk geen titularis zou zijn, Benaglio stond er al tien jaar in doel. Het eerste seizoen speelde ik dertien matchen, het seizoen daarna begon ik als nummer één onder Hecking. De nieuwe trainer wilde ervaren spelers op het veld, en zette Benaglio terug in doel. De derde trainer, Andries Jonker, koos opnieuw voor mij. Toen wist ik dat ik het derde seizoen, vorig jaar dus, zou starten. Dat hoort zo op je vijfentwintigste, dan is het tijd om volwaardig titularis te zijn. Als je presteert, ben je snel aanvaard. Ik heb nooit mensen om Benaglio horen roepen wanneer ik in doel stond.’

Koen Casteels: 'Hiërarchie heb je voor een groot deel zelf in de hand'
© belgaimage

De huidige trainer, Bruno Labbadia, was een bekende voetballer bij Bayern. Wat voor type trainer is hij?

CASTEELS: ‘Zijn principe is: zonder werken kom je er niet. Hij zweert bij veel en lang trainen. Ik denk dat Wolfsburg dat ook wel eens nodig had. We teerden de voorbije jaren te veel op enkel talent. Het loopwerk, het fysieke aspect werd wat achterwege gelaten. Dat lijkt nu veranderd. De voorbije weken – toen ik in Rusland zat en met vakantie was – hoorde ik dat het trainingsdagen waren zoals ze die nog niet meegemaakt hadden.’

Hij zei ook meteen, toen jij beste keeper van de Bundesliga werd, dat hij op je rekende als eerste keeper.

CASTEELS: ‘Als je prestaties goed zijn, twijfelen trainers die nieuw komen niet aan de bestaande hiërarchie. Je hebt die zelf voor een groot deel in de hand.’

In het elftal van het jaar staan mensen van clubs die eerste, tweede, derde en vierde eindigden. Je verwacht er geen doelman van de ploeg die als zestiende op achttien eindigde.

CASTEELS: ‘Dat ik tussen grote namen stond in dat elftal, vond ik een mooie beloning voor mijn seizoen. Ik wist dat ik een goed seizoen had gekeept, heel constant, en dat ik bij de betere keepers in de Bundesliga hoorde.’

Hoe moeilijk is het om niet mee naar beneden te glijden met een club die in vrije val is op de ranglijst?

CASTEELS: ‘Misschien is het iets makkelijker voor een doelman, dan pakweg voor een middenvelder die mee ten onder gaat met de andere middenvelders. Een keeper kan zich in moeilijke momenten net iets meer onderscheiden. Je moet er dan natuurlijk wél staan. Dat je veel schoten op doel krijgt, zorgt er voor dat je je kan tonen, al krijg je ook tegengoals waar je niets kan aan doen. Maar ik ben best tevreden over mijn seizoen.’

Voel je dan ook druk, als er zo veel geld in gepompt wordt, en het loopt van geen meter?

CASTEELS: ‘Wolfsburg is een vrij kleine en rustige stad, het is geen Frankfurt waar de fans dichter op de club zitten. De mensen van Volkswagen zijn ons wel een paar keer komen uitleggen hoe belangrijk het is dat wij in de Bundesliga blijven. Ze hebben er ook recht op om dat te vragen, in ruil voor al de middelen die ze in de club stoppen.’

Techniek

Wat moet een keeper kunnen in de Bundesliga?

CASTEELS: ‘Van alles. Tegenwoordig wordt ook in Duitsland verwacht dat de doelman mee kan voetballen, dat je hoog staat, buiten de zestien, dat je anticipeert op corners en voorzetten. Misschien zijn oudere doelmannen zoals je die nog wel eens ziet in de Premier League soms nog typische reflexenkeepers, maar de meeste doelmannen in de Bundesliga zijn vrij jong en beheersen alle aspecten van het vak. Ik vind dat de Bundesliga goeie keepers heeft.’

Ben je anders moeten gaan keepen in Duitsland?

CASTEELS: ‘Ik vond het verschil enorm. De eerste twee jaar heb ik heel wat moeten bijleren, ook op kracht en fysiek. In België wordt veel op techniek gewerkt, is het belangrijk hoe je een bal pakt en vooral vasthoudt. In Duitsland zijn veel schoten zo geplaatst en zo hard dat je gewoon de kans niet hebt om je op die trajecten in te stellen en die ballen goed te pakken. Het heeft anderhalf jaar geduurd eer ik me de Duitse stijl eigen gemaakt heb.’

Toen je in Duitsland aankwam, kende niemand Koen Casteels.

CASTEELS: ‘Absoluut niet. Toen ik me voorstelde, dachten velen dat ik van Gent kwam. In Duitsland denken ze dat dat één en dezelfde club is. In het begin hoorde ik ook vaak de vergelijking met Jean-Marie Pfaff. Ik kreeg wel een mooie videoboodschap van hem in een sportprogramma op de Duitse TV, dat was een aangename verrassing, hij had mooie woorden voor mij. Ik ben in Duitsland qua bekendheid van nul begonnen. In Hoffenheim ben ik op mijn negentiende alleen gaan wonen op een appartement. Mijn ouders kwamen wel elke thuismatch kijken. Er waren moeilijke momenten bij, maar er waren nog ploegmaats die daar in hun eentje zaten. Je wordt op korte tijd zelfstandig. Leren koken deed ik via Jeroen Meus. Elke dag na de training keek ik naar Dagelijkse Kost. Na zes maanden kon ik me al goed uitdrukken in het Duits, en dat gaat nu nog beter, al blijf ik af en toe eens fouten maken met Der, Die und Das.’

Darmstadt

Wat is er zo leuk aan de Bundesliga?

CASTEELS: ‘Voetbal wordt heel erg beleefd in Duitsland, de stadions zijn allemaal prachtig, erg modern. Op Bayern na, dat outstanding is, kan iedereen van iedereen winnen. Er wordt erg open gespeeld. Ook uit bij kleine clubs krijg je niets cadeau. Ik herinner me Darmstadt-uit. We speelden in een verouderd stadion, wat uitzonderlijk is in de Bundesliga. Het is daar altijd afgeladen vol met 15.000 man: dat was best moeilijk, hoor, door de sfeer en de manier waarop ze speelden. Het is niet langer gewoon negentig minuten voluit gaan, er wordt tactisch al eens omgeschakeld. Het blijft een competitie waar de omschakeling erg belangrijk is, waardoor het spel snel op en neer gaat en de spelers na afloop vaak allemaal kapot zijn. Alles is in Duitsland ook op en top geregeld, op voorwaarde dat je rekening houdt met de stiptheid daar. Vijf minuten te laat komen kan niet, al heb ik daar zelf nooit een probleem mee gehad. Als het om voetbalafspraken gaat, ben ik liever voor het afgesproken uur ter plaatse.’

Hoe komt het dat Bayern zo de competitie domineert?

CASTEELS: ‘Dat is echt een machine, zeker als ze thuis spelen. Vooral in de Bundesliga zijn ze indrukwekkend. Omdat ze al jaren op dezelfde manier voetballen. Ze hebben één filosofie en kopen de spelers die in hun systeem passen, een beetje zoals Barcelona. Nooit wijken ze daar van af.’

Is Bayern-uit qua sfeer de top in Duitsland?

CASTEELS: ‘Dortmund en Schalke zijn nog beter. Zelfs in Köln, dat nu gedegradeerd is, vond ik de sfeer met 45.000 man ongelooflijk. Twee jaar geleden kwam er gemiddeld 34.000 man naar een Bundesligamatch. Omdat ik al overal drie, vier keer gespeeld heb, ben ik er al aan gewend, maar toch krijg ik elke keer als ik het veld op stap een gevoel van: leuk dat ik hier mag spelen. Ook in Augsburg bijvoorbeeld, toch een minder bekende ploeg, hangt altijd een fijne sfeer.’

Je heb afgelopen jaar met twee Belgen gevoetbald. Waarom zijn Laandry Dimata en Divock Origi niet geslaagd bij Wolfsburg?

CASTEELS: ‘Omdat ze bij de club kwamen in die moeilijke jaren. Als er geen stabiliteit is, is het moeilijk om je als nieuwkomer in te passen. Dimata had het zeker kunnen maken in de Bundesliga. Dat zie je als je zijn niveau vergelijkt van toen hij arriveerde en toen hij weg ging. Maar op zijn leeftijd is het belangrijk dat hij veel speelt.’

Michy Batshuayi was wel een revalatie met Dortmund. Hij was meteen erg geliefd.

CASTEELS: ‘Overal waar Michy komt, maakt hij zichzelf populair, door zijn speelse manier. Hij is iemand die graag plezier maakt. Als je dan ook nog eens elf keer scoort in je eerste maanden, ben je vertrokken.’

Wolfsburg wordt wel eens vergeten in België.

CASTEELS: ‘Dat geldt voor heel de Bundesliga, vind ik. Dat komt omdat er zo veel Belgen in Engeland voetballen en zo weinig in Duitsland. In het begin kon ik me daar wel eens aan ergeren, nu ben ik dat gewend.’

Jong talent krijgt een kans in Duitsland?

CASTEELS: ‘De competitie is sterk verjongd. Toen ik arriveerde in Duitsland, had je meer oudere voetballers. Nu zie je overal jonge talenten. Leon Bailey is zo iemand. Geweldige speler: snel, goeie techniek, veel goals en veel assists. Die kan over één of twee jaar nog een stap hoger zetten.’

Genk is als opleidingsclub een kwaliteitslabel geworden, ook in het buitenland.

CASTEELS: ‘Dat is zo, met het nieuwe jeugdcomplex hebben ze 15 jaar een signaal gegeven waar ze nu de vruchten van plukken.’

Jij hebt toen bewust voor hen gekozen?

CASTEELS: ‘Ik koos Genk omwille van het project, niet omwille van de afstand. Andere clubs die ook interesse toonden, lagen dichterbij, zoals Lierse en Mechelen. Ik ben blij met de opleiding die ik daar kreeg.’

Een paar weken geleden stond je mee te genieten op het Brusselse stadhuis op de Grote Markt waar de Rode Duivels fantastisch onthaald werden. Maar eigenlijk had je daar op de voorgrond kunnen staan, als je die bewuste dag voor de wedstrijd in april 2009 tegen Gent niet geblesseerd was geweest, waardoor Thibaut Courtois onverwacht zijn kans kreeg. Jij gold op dat moment als hét grote talent bij Genk. Heb je daar nog eens bij stil gestaan?

CASTEELS: ‘Ik ben blij met de weg die ik gevolgd heb. Ik heb niet te lang stilgestaan met wat anders had kunnen lopen. Thibaut is zijn weg gegaan, ik de mijne. Voor mij is dit de goeie.’

Wie gaat het dit jaar Bayern lastig maken?

CASTEELS: ‘Als Schalke de lijn van vorig jaar kan doorzetten, kan dat de outsider worden. Bij Dortmund is het afwachten of Lucien Favre het succes dat hij met Mönchengladbach kende kan herhalen. Als hij zijn systeem kan opleggen, kan het iets moois worden. Dat Hoffenheim het goed ging doen, had ik verwacht, maar niet dat ze zich zouden plaatsen voor de Champions League. Ook zij hebben in het verleden veel verschillende trainers en managers gehad. Nu werken ze al drie jaar met één sportief directeur, Alexander Rosen, en ook trainer Julian Nagelsmann is er al drie jaar. Als je een filosofie hebt en je kan die overbrengen, werkt dat, maar je hebt daarvoor wel één of twee jaar nodig.’

Wie is de beste voetballer met wie je zelf gespeeld hebt in Duitsland?

CASTEELS: ‘Qua puur talent Julian Draxler. Spijtig genoeg kwam wat hij op training toonde er in de matchen niet altijd uit. Maar qua prestaties was de beste met wie ik in clubverband voetbalde toch Kevin De Bruyne.

Wie vind je een onderschatte speler in Duitsland?

CASTEELS:Naldo die ook in het elftal van het jaar stond. Bij Schalke wordt hij door die tweede plaats meer gewaardeerd dan bij Bremen en Wolfsburg waar hij als een gewone verdediger bekeken werd, terwijl ik vond dat hij positioneel altijd goed stond, waardoor hij goed kan anticiperen. Maar veel uitblinkers kan ik niet zo meteen opsommen. Je hebt een paar clubs waar een paar sterspelers het verschil maken, maar de meesten moeten het toch hebben van hun collectiviteit en werklust. Als dat niet werkt, valt het wel eens tegen. Wolfsburg was daar de afgelopen jaren een mooi voorbeeld van. Twee, drie jaar geleden hebben we een aantal spelers voor veel geld gekocht, maar dat is er niet uitgekomen. Dan zie je dat een club die zo veel middelen krijgt het gewoon moeilijk heeft om zelfs gewoon in de Bundesliga te blijven. Dat is een hele grote les die wij uit die periode moeten meenemen: als het bij een team niet echt stabiel is of niet goed in mekaar zit, lukt het niet, hoeveel geld en talent je ook hebt.’

Koen Casteels: 'Hiërarchie heb je voor een groot deel zelf in de hand'
© belgaimage

Wat brengt de Bundesliga 2018-2019?

Voor het eerst sinds het ontstaan van de Bundesliga is HSV er niet meer bij, evenmin als FC Köln, de allereerste kampioen in de Bundesliga. Zij worden vervangen door Fortuna Düsseldorf en FC Nürnberg.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content