De paleisrevolutie in Anderlecht: hoe een traditieclub de verandering omarmt

© BELGAIMAGE
Thomas Bricmont

Na een hectische periode hebben de hoofdrolspelers op Neerpede hun laatste kaarten neergelegd. Relaas van wat er zich de afgelopen twee maanden heeft afgespeeld in de coulissen van Anderlecht.

Marc Coucke heeft zijn intrede in het Vanden Stockstadion niet gemist. Coucke leek wel immuun voor de bijtende kou en gaf met veel panache gestalte aan zijn rol van nieuwe zonnekoning. De stijlbreuk met Roger Vanden Stock, wiens naam een paar keer gescandeerd werd tijdens de wedstrijd tegen Excel Mouscron, was flagrant. Bij elk doelpunt veerde Coucke enthousiast recht, om enkele seconden later een highfive uit te delen met mensen die een rij lager zaten.

Was dat een manier om helemaal te ontstressen? Wellicht wel. De voorbije weken was de 53-jarige zakenman op van de zenuwen. Hij kreeg de geruchtenmolen die bij Anderlecht en Oostende op gang was gekomen maar niet onder controle. En dus belde hij zelf journalisten op om duiding te geven bij enkele zaken en halve onwaarheden te corrigeren. Het bevestigt alleen maar het vermoeden dat Coucke geen übermensch is, eerder een personage met een veelzijdig karakter. Hij laat graag zijn volkse en joviale kant zien. Zijn zakenimperium leidt hij dan weer als een echte killer. En dan kan hij heel koud en beredeneerd overkomen.

De voorbije weken was Marc Coucke op van de zenuwen. Hij kreeg de geruchtenmolen die bij Anderlecht en Oostende op gang was gekomen maar niet onder controle.

Een paar jaar geleden schoffeerde hij tijdens de voorzittersverkiezingen op de voetbalbond een werknemer die al jaren aan de Houba de Strooperlaan werkt. Hoewel de stemming geheim was, liet Coucke zich toen bij aanwezigheid van alle stemgerechtigden laatdunkend uit over de keuze van de bondsmedewerker.

Met zijn killersinstinct moet Coucke straks orde op zaken zetten bij Anderlecht. Of beter gezegd: dat is de verwachting bij het overgrote deel van de mensen op de werkvloer. Er moet een nieuwe wind waaien bij Anderlecht met het voetbal als motor van het geheel. En de mentale onzekerheid binnen Het Instituut moet plaatsmaken voor een modern devies: embrace change. Omarm elke verandering.

‘Anderlecht heeft in zijn geschiedenis maar vijf voorzitters gehad en nu is de zesde aan de beurt. Mensen die voor Anderlecht werken, moeten blij zijn dat ze zo’n historisch feit mogen meemaken’, aldus communication manager David Steegen. ‘We moeten meegaan met onze tijd want de wereld verandert ook. We kijken uit naar een nieuw verhaal, maar dat wil niet zeggen dat we het oude verhaal beu waren.’

Marc Coucke
Marc Coucke© Belga Image

Het respect voor Roger Vanden Stock is nog altijd groot binnen de club, maar op Neerpede beseffen veel medewerkers dat hij de daadkracht en de strenge hand van een echte voorzitter miste. Iets wat zijn neef Philippe Collin wel had. Op het einde liet de toekomstige erevoorzitter zelfs toe dat zijn vrouw Kiki zich bemoeide met zaken die niet tot haar takenpakket behoorde. En op vergaderingen greep hij niet in wanneer ze haar gelijk probeerde te halen.

Net daarom gaf het bestuur van Anderlecht de voorbije twee maanden de indruk rond te dobberen op een stuurloos schip. ‘Anderlecht is op geen enkel moment onbestuurbaar geweest’, countert operationeel manager Jo Van Biesbroeck de kritiek. ‘Er is onzekerheid – dat hoort erbij wanneer een club wordt overgenomen – maar intussen wordt de club geleid door dezelfde mensen als voorheen. Op 26 maart moet de Raad voor de Mededinging de overname goedkeuren. We hadden geen keuze: de twee entiteiten Oostende en Anderlecht waren te groot om aan die maatregel te ontsnappen. Wij moeten hoe dan ook de bureaucratie respecteren.’

Begin maart moet er al meer duidelijkheid zijn over de samenstelling van de raad van bestuur. In principe zal een van de dochters van Roger Vanden Stock een zitje krijgen om de continuïteit te verzekeren. Alexandre Van Damme zal in de mate van het mogelijke de familie Vanden Stock blijven bijstaan.

BUSINESSMODEL

‘Anderlecht is op geen enkel moment onbestuurbaar geweest.’

Jo Van Biesbroeck, operationeel manager

Het machtsvacuüm, die er volgens insiders geen was, werd de voorbije maanden opgevuld door Van Biesbroeck. Hij was achter de schermen zelfs een van de hoofdrolspelers bij de overname. In november werd hem gevraagd om in alle discretie de verkoop van de club voor te bereiden en voor het einde van het jaar een nieuwe eigenaar voor te stellen. De macht van Van Biesbroeck was volgens mensen die dicht bij het dossier stonden groot genoeg om diens overnamepoging te kelderen.

‘De raad van bestuur heeft gekozen, niet Jo Van Biesbroeck. Met mijn aandeel van één procent kon ik onmogelijk veel impact gehad hebben’, zegt Van Biesbroeck. ‘Iedereen heeft de kans gekregen om zijn bieding te verdedigen op financieel en sportief vlak. Op een bepaald moment heeft een groep besloten om zijn bod te veranderen – intellectueel gezien was dat wellicht een gezonde beslissing – maar ik heb aan die mensen wel gezegd dat het een risico was.’

Dat de bobo’s van Anderlecht bij van Biesbroeck uitkwamen, was eigenlijk geen verrassing: hij was ook al de architect van de eerste hervorming op Anderlecht eind 2015. Hij voerde het aantal administratieve personeelsleden toen op van twintig naar bijna vijftig, wijzigde het management en legde voor de verschillende departementen duidelijke targets vast. Hij vormde samen met Alexandre Van Damme een tegengewicht binnen de club voor het duo Van Holsbeeck – Vanden Stock.

Nicolae Stanciu
Nicolae Stanciu© Belga Image

Aan de ene kant van de ring had je twee mensen uit de zakenwereld die weinig voeling hadden met het voetbalmilieu. Aan de andere kant stonden twee patriarchen van het Belgische voetbal die hun club runden met ouderwetse methodes. Een buitenstaander omschreef de associatie van de twee partijen ‘het slechtste van de twee werelden’ en dat mondde vorige zomer uit in de fel gehypete transfer van Nicolae Stanciu. Van Damme en Van Biesbroeck waren van mening dat er eerst fors geïnvesteerd moest worden in een speler om daarna een grotere meerwaarde te creëren. Ze geloofden toen honderd procent in het businessmodel van de Portugese topclubs FC Porto, Sporting Clube en Benfica. Met dat verschil dat Anderlecht geen stevig netwerk heeft en dat de scouting niet op punt staat.

Bij de totstandkoming van de verkoopovereenkomst werden Van Holsbeeck en Vanden Stock dus niet geheel onbewust buitenspel gezet. De relatie tussen Van Holsbeeck en Van Biesbroeck is altijd gespannen geweest, wat de twee heren ook mogen beweren. In het verleden liet Van Holsbeeck vaak verstaan dat een adressenboekje en ervaring meer waard zijn dan een diploma behaald aan Vlerick. Een duidelijke sneer naar Van Biesbroeck, die een verleden heeft bij Vlerick Business School. Sindsdien speelt Van Biesbroeck het spelletje gretig mee.

STARTGRID

Op Anderlecht zijn veel mensen het erover eens dat de timing van de overname beter had gekund. Van Biesbroeck was gewonnen voor een machtsoverdracht in maart, april of zelfs na het einde van het seizoen, maar hij legde zich neer bij de beslissing van de raad van bestuur.

‘Van binnenin hadden wij de indruk dat alles een logisch verloop had’, beweert Steegen. ‘Verandering brengt altijd twijfel en onrust mee. Om die reden alleen al begrijp ik de kritiek. Maar ondernemen houdt ook in dat je je kan vergissen. De toekomst zal uitwijzen of de club al dan niet de juiste beslissing heeft genomen.’

Luc Devroe
Luc Devroe© Belga Image

De deal leverde Coucke een nieuwe bondgenoot op bij Anderlecht: Van Biesbroeck. De twee groeiden naar elkaar toe en schatten elkaar hoog in. Wil dat zeggen dat Michaël Verschueren naast de job van operationeel manager grijpt? Voorlopig wel. En dat verbaast veel mensen binnen de club. Intern wordt bevestigd dat Anderlecht Verschueren junior nog nodig heeft bij de European Club Association (ECA), de belangenvereniging van de clubs bij de UEFA. Net zoals in verkiezingstijden draaide het op Anderlecht om postjes en zichzelf in de beste positie manoeuvreren aan de startgrid.

Van Biesbroeck: ‘Luc Devroe komt mee over van KV Oostende en dat is tot nu toe de enige zekerheid. Over de rest is nog niet gesproken. En ik vind dat een normale gang van zaken. Marc moet nog officieel geïnstalleerd worden als de nieuwe patron, hij moet zijn medewerkers leren kennen, rondkijken en ook zien hoe alles functioneert. Daarna zal hij pas over iets of iemand kunnen beslissen. Het heeft geen zin om alles op voorhand vast te leggen. Dat geldt trouwens ook voor mij. Als ze mij iets interessants te bieden hebben, ben ik bereid om te luisteren.’

Coucke wil meer communiceren met de media en dat zou het aantal lekken moeten verminderen, zo redeneert hij. Wie toch lekt, vliegt eruit.

Een van Couckes eerste beleidsdaden wordt de communicatie vanuit de club structureren. De Oost-Vlaming wil meer communiceren met de media en dat zou het aantal lekken moeten verminderen, zo redeneert hij. Wie toch lekt, vliegt eruit. ‘Dat geldt ook voor de spelersgroep’, vertelde Coucke afgelopen weekend in Het Laatste Nieuws. ‘Spelers die het geheim van de kleedkamer schenden, krijgen een groot probleem met mij.’

De jacht naar de mollen is geopend. Vaste medewerkers keken vorige maand vreemd op toen ze hun gsm-factuur in de bus kregen. Vroeger ontvingen ze enkel een korte opgave van de gemaakte kosten. In januari kregen ze ook een gedetailleerd overzicht van de gemaakte oproepen. Inclusief telefoonnummers. Enkel de laatste twee cijfers werden niet gecommuniceerd. Het is een manier om te zeggen: big brother is watching you.

Anderlecht zal de komende weken en maanden ook in de gaten worden gehouden. Niet het minst door de alarmerende verhalen die opduiken over de financiële situatie van de club. Afgelopen weekend moest Anderlecht via een communiqué een artikel ontkrachten waarin stond dat het uitstel had gevraagd aan de licentiecommissie.

De rode cijfers in de boekhouding van de Brusselaars liegen er niet om – het is geen uitvinding van iemand die de club probeert te destabiliseren. Maar het gaat niet om een verliespost van enkele tientallen miljoenen euro’s.

Van Biesbroeck: ‘Die 42 miljoen euro? Bullshit. Het is niet de moeite om erop te reageren… Als iemand een analyse wil maken over onze balans zonder feiten te checken, dan is dat zijn verantwoordelijkheid. Een ding staat wel vast: de laatste acht jaar, sinds de verandering naar een naamloze vennootschap, hebben we geen enkele euro in het kapitaal moeten bijpassen. Dat zegt genoeg.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content