Begin januari trekken de meeste profvoetbalclubs op winterstage naar warmere oorden om het tweede deel van de competitie voor te bereiden. Is dat goed voor de prestaties en voor de preventie van blessures? Het antwoord van Dr. Leo Pruimboom.
Het is bij velen bekend dat factoren zoals voeding, slaap en psycho-emotionele stress invloed hebben op het prestatievermogen en de blessuregevoeligheid van sporters. In het profvoetbal wordt dan ook alles gedaan om zoveel mogelijk invloedrijke factoren onder controle te krijgen, vaak door het in dienst nemen van diëtisten en sportpsychologen. Maatregelen die genomen worden, zijn onder meer voorseizoen- en winterstopplanning, achtereenvolgens in koele landen om de zomerwarmte uit de weg te gaan en in warme landen om de winterkoude te ontvluchten. Deze maatregel wordt toegepast om het de voetballers makkelijker te maken om te kunnen trainen en voor het comfort. Betekent dit ook dat het goed is voor de performance en voor de preventie van blessures?
‘De winterstop en de zomervoorbereiding: hoe je twee keer per seizoen fout kunt beginnen’
Een groot onderzoek van TNO geeft aan dat blessurepieken juist direct na de zomer- en de winterstop vallen. Andere pieken vallen samen met periodes na tweeweekse nationale selectiepauzes, populair het FIFA-virus genoemd. Het FIFA-virus betreft vaak spelers uit andere continenten. De verklaringen hiervoor zijn meestal gebaseerd op factoren zoals verandering van gewoontes, reisstress en overbelasting door te veel wedstrijden. Dit lijkt plausibel, ware het niet dat dat FIFA-virus meestal toeslaat in de eerste selectieperiode na de zomerstop en de winterstop. Dat kan dus niet met overbelasting te maken hebben, maar moet door andere factoren veroorzaakt worden.
‘Performance en blessuregevoeligheid zijn onlosmakelijk verbonden met het bioritme en het slaapgedrag.
Performance en blessuregevoeligheid zijn onlosmakelijk verbonden met het bioritme en het slaapgedrag. De biologie achter het bioritme is zeer complex, maar kan in het kort uitgelegd worden als het ritme van een eiwit met de naam Bmal (Brain and Muscle ARNT Like Protein). Dit eiwit is aanwezig in iedere lichaamscel en wordt geproduceerd tijdens de waakperiode.
‘De twee belangrijkste factoren die het bioritme beïnvloeden, zijn elektrisch licht en omgevingstemperatuur.
Een van de belangrijkste functies van Bmal heeft te maken met het immuunsysteem. Bmal beschermt overdag tegen virale infecties en zorgt voor optimale energieverzorging van de cel en daarmee van de organen, waaronder spieren, inclusief het hart. Verstoring van het bioritme veroorzaakt een vervlakking van het Bmal-ritme en daarmee ook een verhoogde gevoeligheid voor blessures via onder andere schade op het niveau van de micro- en macrobloedcirculatie.
De twee belangrijkste factoren die het bioritme beïnvloeden zijn elektrisch licht en omgevingstemperatuur. En, nogmaals: sporten op de dagritmepiek verbetert de performance en vermindert de blessuregevoeligheid.
‘Sporten op de dagritmepiek verbetert de performance en vermindert de blessuregevoeligheid .
Het mag u duidelijk zijn waar ik heen wil: als performance en gezondheid voor een groot deel bepaald worden door het bioritme en als het bioritme vooral door elektrisch licht en temperatuur beïnvloed wordt, is het noodzakelijk dat dat bioritme ‘went’ aan koude omstandigheden in de winter en warme omstandigheden in de zomer. Met andere woorden: het trainen in een koel klimaat als voorbereiding op het begin van een seizoen en in een warm klimaat om het tweede deel van het seizoen voor te bereiden, kan alleen maar betekenen dat het bioritme van de atleten wordt gestoord, met alle gevolgen van dien. Kijkend naar de wetenschap zou juist het volgende plan optimaal zijn.
‘Bereid het eerste deel van het seizoen voor in een nog warmer klimaat dan het klimaat waar straks de competitie plaatsvindt.
1. Bereid het eerste deel van het seizoen voor in een nog warmer klimaat dan het klimaat waar straks de competitie plaatsvindt. Is dit door omstandigheden niet mogelijk, maak dan gebruik van de sauna als preadaptatie-interventie voor de hitte, waarvan bewezen is dat het de prestatie in de hitte significant verbetert.
‘Bereid het tweede deel van het seizoen voor in een nog kouder klimaat dan het klimaat waar straks de competitie plaatsvindt.
2. Bereid het tweede deel van het seizoen voor in een nog kouder klimaat dan het klimaat waar straks de competitie plaatsvindt (Zweden is een goede mogelijkheid). Kan dit door omstandigheden niet, gebruik dan ijsbaden als preconditioneringsinterventie voor de koude (Pruimboom 2018, in press).
‘Het is eigenlijk gek dat er zoveel geld gespendeerd wordt aan reizen en overnachten in exotische oorden om het de spelers zo aangenaam mogelijk te maken, terwijl de oplossing bij iedereen thuis ligt.
Preconditionering voor koude en hitte is een unieke manier om te zorgen voor aanpassing van het bioritme en daarmee voor verbeterde performance en gezondheid in de topsport. Het is eigenlijk gek dat er zoveel geld gespendeerd wordt aan reizen en overnachten in exotische oorden om het de spelers zo aangenaam mogelijk te maken, terwijl de oplossing bij iedereen thuis ligt. Gebruik de investering die profclubs in allerlei sporten voor zomer- en winterstages doen liever voor het in dienst nemen van professionals die voor succes kunnen zorgen via het gebruik van innoverende maatregelen en die bereid zijn om vastgeroeste dogma’s te ondermijnen.
Zie ook: Pruimboom L. Intermittent living; the use of ancient challenges as a vaccin against the deleterious effects of modern life. Submitted Dose-Response 2017
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier