Dankzij de inbreng van tien zakenmannen bleef Neymar Senior bij derdeklasser União Mogi. En zo kreeg Mogi das Cruzes vermaardheid als geboorteplaats van Neymar Júnior, de ster van Brazilië en Barcelona.

Bairro Rodeio, Mogi das Cruzes. Bekend bij de Belgen sinds hun doortocht op het WK, de Rode Duivels sloegen hier iets meer dan een jaar geleden een paar weken hun basiskamp op. Niet in deze wijk, maar in een complex met iets meer luxe. Luxe die de jonge Neymar in zijn eerste levensjaren niet kende. Het appartementsgebouw waar papa Neymar Da Silva en Nadine Santos leefden – de vierde verdieping van blok C in een complex dat naar de naam Safira luistert – was bescheiden. Gebouwd door de coöperatieve van de staalarbeiders. Een kleine woonst: één slaapkamer, een kleine living en een keukentje. Weinig plaats, maar Neymar Júnior had tenminste een dak boven zijn hoofd. In de kliniek Santa Casa de Misericórdia kwam hij ter wereld op 5 februari 1992 om twee uur ’s nachts. Júnior, want pa heette al zo. Júnior voor de buitenwereld, voor de familie is het Juninho of Juni.

Een van de twee dokters die bij de bevalling aanwezig was, Benedito Kleine, kreeg nog tijdens het afhandelen ervan, van een trotse vader te horen dat zijn zoon “op een dag de beste voetballer van Brazilië zou worden”. Dokter Kleine dacht er toen ongetwijfeld het zijne van, maar toen het later waarheid werd en journalisten hem er attent op maakten dat hij had geassisteerd bij de bevalling van een van de grootste talenten van het Braziliaanse voetbal, schoot het hem weer te binnen. Overigens zou Júnior die woorden ook in de mond nemen bij de bevalling van zijn eerste zoon.

Vleeswonde

Neymar Senior en Nadine Santos waren jeugdvrienden. Zij was zestien, hij achttien toen ze vaste verkering kregen. Ze trouwden in 1991, hun zoon kwam er snel, begin 1992. Zij werkte als juf, hij leefde van het voetbal, als spits van União Mogi, de plaatselijke amateurploeg. Ze konden leven, maar hadden het niet breed. Zo hadden ze bijvoorbeeld geen auto. En dus moest Atílio Suárti inspringen, toen de nieuwe ouders met hun baby uit het ziekenhuis werden ontslagen. Atílio werkte als kinesist voor União Mogi en was de enige vriend van pa in het bezit van een wagen…

Sommige mensen zijn voorbestemd. Dat Neymar in Mogi das Cruzes werd geboren, had al met voetbal te maken. Zowel pa als ma kwam immers van de kust, uit de regio van Santos. Neymar Senior was zelf geen slechte spits. Een rechtsvoetige. Toen hij begin 1989 naar Mogi das Cruzes verhuisde, was União Mogi een ambitieuze derdeklasser in het kampioenschap van de staat Saõ Paulo. Pa, een prille twintiger, probeerde zijn weg in het voetbal te vinden en kreeg van de ploeg slaapplaats in een gebouw van de club. Met Suárti ging hij aan de slag om zijn fysieke tekortkomingen weg te werken. Zo leerden ze elkaar kennen en werden ze vrienden.

De transfer bleek een schot in de roos, pa speelde een fantastisch eerste seizoen. Zo goed zelfs, dat er eind 1989 kapers op de kust kwamen. Tegen de ploeg die uiteindelijk promoveerde naar de tweede klasse – o Rio Branco de Americana – had Neymar Senior zo’n indruk gemaakt dat die hem wilde inlijven. Zelf wilde de jonge spits ook gaan, liet hij zijn ploeg weten. “Het is voor mij een unieke kans om voor mijn ma een huisje te kopen”, liet hij Moacir Texeira weten.

Texeira was verantwoordelijk voor het financiële beleid van União Mogi, dat zijn aanvaller niet wilde laten gaan. Maar veel geld was er niet in kas en dus zocht de penningmeester naar een creatieve oplossing. Hij vond die bij tien sympathisanten, zakenlui in de stad. De tien kochten de rechten op Neymar Senior, die geschat werden op 100.000 nieuwe crusado’s (ongeveer 16.000 euro nu). De speler kreeg wat opslag en bleef in Mogi das Cruzes.

Lang heeft het voetbalgeluk van pa Neymar niet geduurd. En dat van Júnior was bijna over nog voor het begon. Toen de familie uitbreidde, kocht pa een kleine rode Ford. Na een bezoek aan de familie in Santos keerde het jonge gezin op een nacht terug naar Mogi das Cruzes. Het regende, het was donker en de weg was bochtig. In een afdaling werd pa plots verblind door de lichten van een tegenligger die van zijn rijvak afweek. De twee wagens botsten op elkaar en raakten van de weg af. Nadine zat achterin, met de baby in haar armen. Dat duo had veel geluk: de baby werd uit haar armen geslingerd, maar botste tegen de zetel. Neymar Júnior kwam ervan af met een diepe vleeswonde in zijn hoofd. Neymar Senior was er erger aan toe: hij raakte aan de heup geblesseerd en brak een been. Met voetballen kwam het nooit meer goed. Hij bleef na het ongeval een jaar van de velden en haalde later nooit meer zijn niveau. De zakenmensen die in hem investeerden, recupereerden nooit hun geld. Texeira: “Maar we blijven goeie herinneringen aan Senior hebben. Hij was een eerlijk man. Fantastisch op het veld voor het ongeval, en fantastisch ernaast.”

Een drietal jaar zou Neymar Júnior uiteindelijk in Mogi das Cruzes wonen, tot zijn vader, het gesukkel moe, besliste om te stoppen met voetballen. Intussen was ook dochter Rafaella geboren, en de familie besliste om zich weer te vestigen in groot-Santos. In San Vicente, vlakbij de havenstad, woonde oma Berenice, en haar huis was groot genoeg voor de familie. Vader ging aan de slag als mecanicien en het strand werd de nieuwe speeltuin van de kinderen.

Het verklaart waarom vandaag in Mogi das Cruzes weinig mensen zich nog iets van de jonge Neymar herinneren. In de aanloop naar het WK stuurden verscheidene Braziliaanse kranten verslaggevers naar de stad op zoek naar de roots van Neymar. Ze kwamen met weinig informatie terug. Reginaldo Wilson da Silva, die negentien jaar geleden een krantenkiosk in de wijk uitbaatte, herinnerde zich hoe een klein jongetje toen al indruk maakte met zijn techniek. Allicht is dat een geromantiseerd beeld, maar wat de buurtbewoners zich vooral van de familie herinnerden, was dat ze gereserveerd waren, rustig, en haast nooit op straat kwamen.

Stoelen

Juan Ignacio García-Ochoa ging voor zijn biografie over Neymar ook op zoek naar diens vroege geschiedenis. Hij ontdekte dat Júnior als kind zéér gefascineerd was door ballen. Voor elke verjaardag of op elk moment dat hij een cadeautje zou krijgen, wilde de jongen maar één ding: een bal. Uiteindelijk had hij er een stuk of vijftig. Zelden raakte hij er eentje kwijt. Gebeurde het toch, dan bleef hij zo lang zoeken tot hij zijn bal terugvond.

Het huis van de familie toverde Juninho om tot een voetbalveld. Op die manier kon hij altijd spelen. Buiten als het kon, binnen als het moest. Dat ballen vuil waren en dus vieze vlekken op de muur achterlieten, was een doorn in het oog van de moeder. Maar er wat tegen beginnen, kon ze niet. Broer maakte ook ‘misbruik’ van de zus, vier jaar jonger, en zijn nichtje. Als beiden beschikbaarwaren, moesten ze… doelpaal spelen. “We moesten hem smeken om zachtjes te schieten”, getuigde Rafaella ooit in een interview. Af en toe vergat haar broer dat. Die ging zo in zijn spel op, dat hij zelfs riep dat er een fout werd begaan als hij de bal verloor aan een stoel of een sofa.

Stoelen speelden een belangrijke rol in het leven van de jonge voetballer. Ze dienden niet alleen als tegenstanderom rond te dribbelen, bal aan de voet, maar ook als doel. Júnior plaatste thuis geregeld een stoel tegen de muur en verplichtte zichzelf om tussen de poten te schieten. Zowel met links als met rechts, afwisselend. Uren aan een stuk. Tevreden was hij pas als de bal zuiverbinnenging, zonder een poot te raken. Af en toen nam hij ook een bal in de handen. Die gooide hij dan keihard tegen de muur. Zijn taak: de terugkaatsende bal beheerst opvangen, de ene keer met de knie, een andere keer met de borst, soms met het hoofd. Neymar Júnior had niet veel nodig om aan zijn techniek te schaven.

Veel Braziliaanse jongeren hebben last van overgewicht, Neymar had dat nooit. Ermenegildo Pinheiro Miranda was directeur van het Colegio Liceu toen Neymar daar school liep. Hij herinnert zich hoe Júnior tijdens de lunchpauzes altijd aan de deur van zijn kantoortje kwam aankloppen met de vraag of hij een bal kon krijgen. Of hij dan al gegeten had, vroeg de directeur. Neymar knikte altijd van ja. Ermenegildo: “Ik wist zeer goed dat hij aan het liegen was, maar die jongen was zo fanatiek met een bal.”

In principe was dat colegio voor de familie niet toegankelijk. Het is een van de beste scholen van São Paulo. Onderwijs kost er geld, te veel voor een mecanicien. Maar: het college had ook een voetbalploeg en Ermenegildo was een ambitieuze directeur. Hij wilde absoluut een gerenommeerd interscholentoernooi, met de steun van Radio Globo en tv-zender Tribuna, winnen. De man ging op zoek naar goeie voetballers en kwam bij Neymar terecht. Hij bood pa een schoolbeurs aan, waarmee de studies betaald konden worden.

Doña Vilma Julia Rinaldi was een van zijn juffen. Die was blij met de nieuwe student: hij was rustig en intelligent, lachte veel, en bleek goed opgevoed. “Een beetje timide, dat ook wel.” Maar tegelijk ook zelfbewust, herinneren klasgenoten zich. Een goeie voetballer die al heel jong genoot van de aandacht van het andere geslacht. Een klasgenootje dat hem kende toen hij elf was, noemde hem toen naast het veld al een conquistador, een veroveraar. Neymar Júnior gaf op die leeftijd al handtekeningen en liet zich graag door de meisjes zoenen. Het ongeval dat hij als baby overleefde, had de familie zeer gelovig gemaakt. Neymar kwam geen veld op zonder vooraf even te bidden. En op het schooltoernooi speelde hij vaak met een bandje om het hoofd, met de inscriptie: 100 % Jesus.

Omdat het toernooi bekend was, besteedden ook kranten er aandacht aan. Zo kreeg Neymar Júnior zijn eerste artikels in de plaatselijke pers en werd hij beetje bij beetje bekend. Niet iedereen vond dat even fijn, herinnert de trainer van de schoolploeg, Mateus Pavão Fuschini, zich. “De ploeg bestond uit jongens van 12, 13 jaar en Neymar voetbalde toen ook al bij de jeugd van Santos. Wij organiseerden trainingen, maar die vielen samen met de trainingen van de ploeg. Hij kon nooit komen.” Spelen zonder trainen, dat vonden sommigen maar niks. Er kwam protest.

Mateus loste het op zijn manier op. Hij ging bij Santos vrijstelling vragen voor een training op school en organiseerde toen een wedstrijdje. Neymar Júnior speelde die dag iedereen op een hoopje en scoorde tien keer. De ploegmaats waren onder de indruk en niemand eistenog zijn aanwezigheid op training. Present zijn op het toernooi en de wedstrijden volstond vanaf dat moment.

Zaalvoetbal

Hoe word je een groot voetballer? Aangeboren talent. Sportieve genen. Veel training. Maar ook: een schitterende techniek. Die scherpte Neymar uiteraard niet alleen aan in de living of op het voetbalveld. Heel veel techniek deed hij op in de zaaltjes waar ook Júnior Dutra, de ex-spits van Lokeren die afkomstig is uit Santos, de stiel leerde. Futebol de salão, waarin Robinho en Ronaldinho, de helden van Neymar, uitblonken. “Daar leerde ik overstapjes, spelen met de zool, dribbels, het snelle voetenwerk”, zou Neymar later in interviews zeggen. De school had zo’n zaaltje, in de buurt van Vila Belmiro, het stadion van Santos, was er ook zo eentje. Vielen de weersomstandigheden buiten tegen – te veel zon of te veel regen – dan werd er binnen gevoetbald. Neymar hield er een ongelooflijke coördinatie van zijn voeten aan over. De scouts en trainers van Santos hadden dat al snel in de gaten. Op zijn twaalfde riepen ze hem uit tot een niet te stoppen voetballer, op zijn vijftiende konden ze amper wachten om hem te zien debuteren bij de A-ploeg. Brazilianen houden ervan voetballers jong voor de leeuwen te gooien. En jong in de etalage betekent ook de mogelijkheid tot een transfer.

Al zeer jong ging Neymar Júnior dan ook geld verdienen. Op zijn elfde al een eerste contractje, een goeie honderd euro per maand, zeer welkom voor de familie. Die kreeg zelfs al snel zicht op veel meer. Begin 2006 – Neymar moest nog veertien worden – viel een uitnodiging voor een stage bij… Real Madrid in de bus. Op 21 maart namen Neymar Júnior en Senior het vliegtuig richting Spaanse hoofdstad. Pa keerde al na twee dagen terug. De zoon bleef twee weken en belde dan naar huis. Dat hij de vriendjes en de familie miste, en de voorjaarskoude in Madrid haatte. En of hij niet terug mocht? Madrid, in een overgangsfase op bestuurlijk niveau, aarzelde ook en betaalde uiteindelijk de vereiste… 60.000 euro niet voor het prille talent. Achteraf bekeken een stommiteit van jewelste.

De familie werd er op korte termijn meteen beter van. Bij zijn terugkeer kreeg de tiener van Santos een maandloon van 6000 euro. Als de familie al financiële problemen had, waren die in één klap geschiedenis. Het enige wat verdween, waren de rustige uitjes op het strand. Toen Juni een paar weken na zijn debuut bij Santos met wat vrienden wilde voetballen, stonden er in een mum van tijd 300 supporters te joelen en te kijken. Het jonge talent werd belaagd en er kwam politie aan te pas om hem te ontzetten. “Toen”, zei Neymar, “besefte ik tot wat voetbal in staat was en hoe mijn leven was veranderd.”

En dan moest Barcelona en de hele heisa rond zijn transfer nog komen…

DOOR PETER T’KINT

Op zijn elfde gaf hij al handtekeningen en liet hij zich graag door de meisjes zoenen.

In 2006 wilde Real Madrid de vereiste 60.000 euro voor het prille talent niet betalen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content