Vrijdag start met de atletiek het hoogtepunt van de Spelen. Wilfried Meert, kenner en organisator van de Memorial, blikt vooruit op de prestaties van Kim en co.

Vol verwachting landde deze week Wilfried Meert in Peking. De organisator van de Memorial Ivo Van Damme verwacht er hoogstaande prestaties in de atletiek, ondanks de smog: “De twee enige universele sporten zijn voetbal en atletiek. Iedereen is in atletiek aanwezig, behalve de toppers die sneuvelen in de onverbiddelijke trials. Tyson Gay valt uit met een verrekking: hij is waarschijnlijk de snelste Amerikaan, maar hij mag door het Amerikaanse trialsysteem niet mee in de 200 meter.”

Meert wil ook zien hoe de Belgische atleten voor wie hij zich altijd ingespannen heeft het ervan afbrengen, meet de polsslag van de atleten die straks naar de Memorial afzakken en hoopt nog de een of de andere ster vast te leggen. Bijvoorbeeld de Chinese hordenloper Liu Xiang. Als Liu na de Spelen nog naar het buitenland gaat, weet Meert van diens buitenlandse agent, dan komt hij naar de Memorial. Als de geruchten kloppen dat Liu licht geblesseerd en niet in topvorm is, verkleint de kans dat hij straks in Brussel opdaagt.

Kim Gevaert loopt na de Spelen zéker in Brussel. Al voor haar trainer Rudi Diels haar afscheid aankondigde, vertelde Meert dat ze van de Memorial haar laatste topwedstrijd zou maken.

Een aantal Belgische atleten is op het laatste moment opgevist. Is dat een goede zaak?

Wilfried Meert: “De selectie-eisen van het BOIC zijn al een paar jaar geleden vastgelegd, maar door de verhoogde strijd tegen dopingpakkers zijn de topchrono’s de laatste jaren een stuk trager geworden. Dat betekent dat het niveau van de nummer zestien in de wereld in veel disciplines nu lager ligt dan toen het BOIC de limieten vastlegde. In die zin is het verstandig dat men mensen als Kevin Rans meeneemt. Ze zullen geen tweede keer de fout maken van Sydney, toen ze Kim Gevaert thuis lieten. Zelfs een blinde kon toen al zien dat daar een jong talent in aantocht was.

“Pas op: ik ben voor strenge criteria, maar het is moeilijk om al die sporten tegen mekaar af te wegen als je moet delibereren. Atletiek heeft, net als zwemmen, de onverbiddelijke chrono, afstand of lat als scherprechter. De selectiecriteria zijn minder subjectief dan in andere sporten.

“Ik weet wel niet of ze in atletiek al die mensen hadden gedelibereerd had Monder Riski de avond tevoren op de Nacht van de Atletiek niet die fantastische tijd op de 5000 meter neergezet. Iemand die de beste Europese jaarprestatie neerzet, kan je niet thuislaten.”

Is Monder Riski in die Belgische selectie voor jou de grootste verrassing?

“Toch wel. Dat hij talent heeft, weet iedereen, maar het is in atletiekkringen geen geheim dat hij in het verleden wat gespeeld heeft met zijn carrière: hij trainde niet altijd even serieus, was vaak geblesseerd en ging graag stappen. Zijn trainer Raf Wijns zag hem op training bezig. Hij zag het aankomen, zegt hij.”

Riski had niet beter kunnen pieken, zo net op de laatste meeting.

“Heusden biedt ideale omstandigheden: veel zuurstof in de dennenbossen, weinig wind. Ik heb vroeger dikwijls tegen wijlen Paul Eerdekens gezegd: met de weersomstandigheden van de Nacht van de Atletiek in Heusden waren op de Memorial al 25 wereldrecords gebroken.”

Elf jaar slijtage

Wat verwacht je van Kim Gevaert?

“Ik heb er een goed oog in. Wat ze in Monaco liet zien, 11″13 met 0,7 meter tegenwind, dat was super. Dat was de laatste opsteker die ze nodig had, op voorwaarde dat ze geen reactie had in haar pezen de volgende dag. Die was er niet.”

Had je die goeie eindsprint verwacht?

“Ja. Ik luister veel naar wat Rudi Diels me zegt. Rudi zei dat ze op training, zelfs in de momenten dat ze redelijk wat pijn had, probeerde die pijn te verbijten. Het kon niet dat ze het harde werk van de voorbije winter allemaal kwijt zou zijn. Het was alleen zaak om in haar hoofd de nodige geruststelling te krijgen. Die kreeg ze in Monaco.”

Haar achillespezen zijn een aanhoudend probleem.

“Die pezen, dat is het gevolg van elf jaar slijtage. Kim loopt winter en zomer, want ze is een goeie indoorloopster. Veel atleten doen in de winter quasi niets, zij was drie keer Europees indoorkampioene. Het is al een mirakel dat ze er geen enkel jaar tussenuit moest met een flinke blessure. Bijna alle spurters verliezen eens een seizoen door een blessure. Zij niet, omdat ze zich altijd fantastisch heeft verzorgd en laten begeleiden. Veel atleten wachten met een consultatie tot ze het niet meer kunnen houden van de pijn, Kim geeft meteen aan als er iets is.”

Toch eigenaardig: haar lichaam is bijna versleten, maar tegelijk worden haar prestaties nog beter.

“Ze werd elk jaar sterker. Er komt ook een mentaal aspect bij kijken. Als ze als afsluiter van haar carrière op de Spelen een finaleplaats haalt of zelfs in de buurt van de medailles eindigt, zou dat fantastisch zijn. Zich daarna weer een paar jaar opladen en herbeginnen terwijl haar biologische klokt tikt, zou voor haar te moeilijk zijn. Zij is met zichzelf in het reine, heeft er lang over nagedacht en dan voor zichzelf beslist: nog één maand, tot 5 september, de dag van de Memorial, en dan afgelopen. Zelfs als haar Spelen mislukken, gaan wij op de Memorial haar afscheid vieren.”

Je hebt haar elf jaar gevolgd. Heeft ze je verbaasd?

“Wel in de zin dat men zich vroeger afvroeg of zij, met al die gedopeerden, ooit een tijd onder de 11″10 zou halen. Ze heeft bewezen dat ze dat kon. Even vreesde ik dat ze zou afknappen op al die schandalen. Vergeet niet dat ze als jong meisje enorm opkeek naar Marion Jones, ze was destijds zo fier als een gieter dat ze naast Jones mocht starten op de Memorial.

“Het meest verbaasde ze me toen ze in 2007, twee jaar na haar eerste Europese indoortitel, dat kunstje nog eens overdeed. Toen bewees ze dat ze goed met druk omkon. Onderschat al die media-aandacht voor haar niet: we zijn een klein land. Rond de Amerikaanse spurtsters die naast haar lopen, hangt op al die meetings geen enkele journalist. Als Kim ergens gaat lopen, gaan er altijd vijf, zes reporters mee en zijn er voordien en nadien nog een aantal anderen die haar proberen te bellen.”

Waar zal ze spijt van hebben?

“Dat ze Sydney heeft gemist en dat ze op een paar grote kampioenschappen goud had moeten hebben, dat naar vrouwen ging die dat niet verdienden, omdat ze vals speelden.”

Kan Tia Hellebaut de druk aan van een medaillekandidate?

“Tia is iemand die zonder complexen de competitie ingaat. Zij heeft een gezonde dosis zelfvertrouwen, daarin gestimuleerd door haar trainer en vriend Wim Vandeven. Haar uitslagen staven dat zelfvertrouwen. Wim heeft flink aan haar geschaafd: ze heeft zich jaren geamuseerd in de meerkamp, pas de laatste drie jaar is ze ernstig aan een toploopbaan begonnen. Wim en Rudi zijn trainers die nog willen bijleren en niet te beroerd zijn om elders hun voelsprieten uit te steken. Achter Tia en Kim zit een gans team dat goed werkt, daar zit enorm veel knowhow achter.”

Ze heeft zich dit seizoen niet vaak getoond.

“Terwijl Blanca Vlasic wél altijd out-standing was. Het is de vraag of ze zich met al die topprestaties niet afgemat heeft. Vlasic is een oertalent, met een enorme veerkracht, geboren om te springen. In feite mist ook Tia niets om goud te halen, maar we weten niet wat haar limiet is. Twee meter zeven, twee meter acht? Het hoogspringen bij de vrouwen is zo sterk bezet dat ze even goed vierde kan worden als goud halen.”

Ga je ontgoocheld zijn als Tia zonder medaille naar huis komt?

“Ja, maar minder dan zijzelf.”

Maar zij is wel, volgens jou, onze enige medaillekandidaat in de atletiek?

“Ik denk het. Sommige mensen, ook journalisten, kunnen nog altijd niet goed inschatten wat een gigantische prestatie Kim neerzette op de 100 meter. Men gaat er zomaar van uit dat ze – omdat ze eens 11″05 loopt – in Peking voor het podium meedoet, tussen die gigantische concurrentie. Op de Jamaicaanse trials bleef de vierde nog onder 10″90! De tegenstand zal enorm zijn.

“In elk geval: mochten Tia of Kim een medaille halen, zal de euforie veel groter zijn dan wanneer een andere Belgische sporter dat doet. Veel sporters worden door het grote publiek pas ontdekt bij de Spelen. Daar zijn waarschijnlijk veel boeiende persoonlijkheden bij, maar het zijn wel nobele onbekenden voor de man in de straat. Als je met Kim op de luchthaven komt, besef je dat zij wél populair is.

Wat wacht België in de atletiek na Kim en Tia?

“We gaan een paar moeilijke jaren tegemoet. Tussen de neus aan het venster steken en het ook afmaken, ligt doorgaans nog een paar jaar. De Borléetweeling, dat zijn van de nieuwe generatie de jongens met het meeste talent, maar op de 400 meter zijn de Amerikanen en de Jamaicanen zó dominant. De Borlées hebben atletiek in de genen, met een vader die zelf aan de Spelen deelnam en een moeder die Belgisch kampioene op de 100 meter was. Als je, zoals Kevin, vierde wordt op het WK juniores, tussen al dat Jamaicaans en Amerikaans aanstormend talent, dan heb je veel in je mars. Zij kunnen doorgroeien naar de wereldsubtop. Zelf zijn ze zo ambitieus dat ze zelfs spreken van de wereldtop. Ivo Van Damme deed dat ook. Ik verwacht dat ze zich echt tonen op het EK 2010 in Barcelona.”

Is de opleiding van Belgische atleten goed?

“Het topsportklimaat is voor atleten een stuk beter dan tien jaar geleden. Sommigen vinden dat ze het te vroeg in de schoot geworpen krijgen. Als de omstandigheden gecreëerd zijn om op een ideale manier aan sport te doen en de uitslagen volgen niet, moet men ook durven zeggen: ‘Sorry, zoek maar een job en bewijs eerst maar zelf eens een jaar of twee dat je zo’n profcontract waard bent.’ Als de overheid betaalt, heeft die het recht te vragen: waar zijn uw uitslagen?”

Ooit gaf jij Kim Gevaert een duwtje door haar op grote buitenlandse meetings binnen te loodsen. Doe je dat nog altijd met Belgische atleten?

“Ik steun alleen degenen van wie ik weet dat ze het zullen waarmaken. Soms is dat wel nodig. Wij weten dat de tweeling Borlée grote talenten zijn, maar wie in het buitenland weet dat? Dus zorg ik ervoor dat men zich daarvan kan vergewissen, net zoals ik af en toe tips krijg uit het buitenland.”

De zwaargewichten van de atletiek

Internationaal worden het de Spelen van de 100 meter.

“Voor de niet-kenners alleszins. De weinige atletieksterren die Jan met de pet kent, zijn de 100-meterlopers, net zoals die van de zwaargewichten in het boksen. De 100-meterlopers zijn de zwaargewichten van de atletiek. De snelste man of vrouw van de wereld, dat spreekt aan. Kenners weten dat ook de 800 meter een onwaarschijnlijk nummer wordt, als Abubaker Kaki-Khamis uit Soedan ontploft. Maar op de 100 meter heb je met Asafa Powell, Tyson Gay en Usain Bolt drie pretendenten voor één kroon.”

Bolt, zei je, heeft door een frivole levenswijze een paar jaar verloren.

“Hij is nog jong, hé. Hij komt niet uit het niets: op zijn zestiende was hij al wereldkampioen bij de juniores. De coaches in Jamaica roepen al lang dat hij hét absolute supertalent is, alleen heeft hij een paar jaar niet voor zijn sport geleefd. Misschien goed voor hem, was hij anders te vroeg opgebrand. De media-aandacht voor de snelste man ter wereld is enorm. Ik zag dat met Powell op de Memorial. Als die geïnterviewd wordt, staan daar vier cameraploegen en komt L’Equipe een dag vroeger naar Brussel. Dat heb je niet als je de olympische kampioen van de 400 meter horden presenteert.”

Verwacht je iets van de Chinese atleten?

“Alleen van Liu Xiang, de hordenloper. Zijn gouden medaille in Athene was ook voor mij een verrassing. Hij had al een paar goeie tijden gelopen, maar je ziet die mannen niet. Chinezen komen zelden naar het buitenland. Dat gaat nogal een moment zijn, als die wint. Net als toen in Sydney Cathy Freeman voor 80.000 man goud won als Aboriginal. Als Liu dat voor 1,3 miljard kijkers doet, wil ik in het stadion zitten. Dan wordt hij onsterfelijk en heeft China een nieuwe keizer.”

Dan moet je hem naar de Memorial halen.

“Misschien lukt dat. Eerst hoorde ik dat hij niet buiten zou komen, maar nu vreest men dat in China de heisa zo groot zal zijn dat hij daar even wil aan ontsnappen. Als hij buiten komt, verzekerde zijn buitenlandse manager me, komt hij naar Zürich, Lausanne en Brussel.” S

door geert foutré – beelden: belga

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content