In april 2010 liet Dick Advocaat de Rode Duivels stikken en ruilde hen in voor de Russische nationale ploeg. De Kleine Generaal zag meer mogelijkheden op succes met het Rode Leger, maar mislukte in zijn missie. Lang zal hij evenwel niet treuren, op 1 juli begint hij als coach van PSV.

Op 22 september 2009 werd Dick Advocaat met veel bombarie in de Brusselse Houba de Strooperlaan aan de pers voorgesteld als de nieuwe Belgische bondscoach. Het werd een geen gelukkig huwelijk. De Hagenaar schoof Timmy Simons aan de kant, joeg Stijn Stijnen de gordijnen in en botste met het onprofessionele gedrag van Logan Bailly, Marouane Fellaini en Vincent Kompany.

Minder dan drie maanden later begon Advocaat een buitenechtelijke verhouding met AZ en op 15 april 2010 kocht hij zijn contract bij de bond af. Finaal kwam hij nog vrij aardig weg, want meer dan 150.000 euro hield de KBVB niet over van de afkoopsom.

Advocaat begon aan zijn tweede Russische avontuur. Na Zenit Sint-Petersburg was het de beurt aan de nationale ploeg. “Ik was trainer van België. Ik tekende met mijn volle verstand en werkte er met veel plezier. Iedereen ziet dat daar veel potentie is”, zei hij onlangs in het Nederlandse maandblad Elf. “Maar toen werd de oud-voorzitter van Zenit president van de Russische voetbalbond. Hij vroeg of ik bondscoach wilde worden. Geen weldenkend mens kon ‘nee’ zeggen tegen het bod dat me werd voorgelegd. Het was zo aantrekkelijk. Anders had ik me later verwijten gemaakt.”

In Rusland waren niet alleen de financiën maar ook de werkomstandigheden beter, liet hij weten. De 64-jarige coach zag op de korte termijn wellicht ook meer sportieve mogelijkheden bij de Russen. België was in de voorronde ingedeeld bij Duitsland en Turkije en kon in het beste geval via barragewedstrijden een plaats afdwingen op Euro 2012. Rusland was bij Ierland, Armenië, Slowakije, Macedonië en Andorra geloot, een makkie voor de halve finalist van Euro 2008.

Rusland plaatste zich zonder veel problemen, al was er heel wat kritiek op de bondscoach. Advocaat hield volgens de Russische pers te veel vast aan de selectie die op Euro 2008, onder leiding van Guus Hiddink, de halve eindstrijd haalde.

Advocaat koos voor een ruggengraat met zeven spelers van Zenit in de basis. Zes van hen wonnen met hem in 2008 de UEFA Cup. Ook binnen de selectie groeide het zelfvertrouwen. “Dick kent de spelers erg goed”, aldus doelman Vjatsjeslav Malafejev. “Nooit waren er problemen. De trainer stelde van meet af aan een strategie op die we al twee jaar hanteren en elke wedstrijd proberen te perfectioneren.”

Titel

Rusland vertrok met steile ambities naar het EK. In de mediagids eindigt bondsvoorzitter Sergei Fursenko zijn woord vooraf met een dwingende wens: “Breng ons de titel.”

In Polen werd Rusland door kenners zowaar al snel uitgeroepen tot een kanshebber op de eindzege. De formatie van Dick Advocaat wervelde in zijn openingspartij met speels gemak langs de tegenstander. Tsjechië werd op een hoopje geveegd (4-1).

Na de galavoorstelling tegen de Tsjechen volgde een gelijkspel tegen Polen. “We speelden erg goed en behaalden een prima resultaat. Zij hadden de steun van 40.000 mensen en waren dus ruim in het voordeel”, aldus een tevreden Advocaat.

Eén punt tegen het zootje ongeregeld uit Griekenland volstond voor een team dat al zestien wedstrijden op rij ongeslagen was, na een nederlaag vorig jaar in een vriendschappelijke interland tegen Iran.

Dick Advocaat voelde zich in zijn sas op zijn vijfde eindronde en deed er alles aan om de druk af te houden. Vragen over het gedrag van de Russische fans wimpelde hij kordaat af. Net als lof over het spel van zijn ploeg. “Ik hoorde op de Duitse televisie dat wij samen met Spanje het mooiste voetbal hebben laten zien in de twee eerste wedstrijden”, zei hij. “Klinkt leuk, maar we hebben nog niets. Als we van Griekenland verliezen, kan de coach er niks van. Zo werkt het toch?”

Negentig minuten later zat het avontuur van Advocaat als Russisch bondscoach erop. Zijn ploeg liet zich verrassen door de Grieken. Rusland ging van meet af aan voluit voor de drie punten. “We kwamen naar het EK om te winnen, niet om gelijk te spelen”, aldus Dickie. Op slag van rust liet Joeri Zjirkov zich echter verrassen bij een ingooi en schoot de Griekse aanvoerder Giorgos Karagounis ongehinderd binnen.

“Als je voor de rust 44 minuten balbezit hebt, moet je de wedstrijd naar je hand zetten”, stelde de Kleine Generaal. “Onze eerste helft was briljant. Maar je geeft een goal weg en zo breng je de Grieken in de match. Die goal veranderde alles.”

Na de pauze kwam het Russische fatalisme weer naar boven. De ploeg wilde nog wel, maar bakte er niets meer van. “De Grieken konden niks en wilden niks. Dat hebben wij niet kunnen breken”, concludeerde de zwaar aangeslagen Nederlander.

Een al te streng oordeel van een steeds nerveuzer wordende Advocaat. Giorgios Samaras was een voortdurende gesel voor de Russische afweer, Karagounis claimde niet ten onrechte een strafschop en Giorgios Tzavellas knalde een vrije trap tegen de paal. Daar konden de Russen alleen veel balbezit tegenover stellen.

PSV

Na afloop liep Dick Advocaat de dug-out af en groette elke speler en ieder lid van de technische en medische staf. “Het is voorbij”, wist hij. “We gaan ons voorbereiden op iets anders.”

Veel tijd krijgt hij daarvoor niet, want de uittredende bondscoach van Rusland gaat bijna meteen aan de slag als trainer van PSV. Hij moet in het jubileumjaar 2013, het honderdjarig bestaan van de Philipsclub, de vroegere grandeur naar Eindhoven terugbrengen. De club wacht al sinds 2008 op een landstitel en is naar de subtop afgegleden. In de voorbije campagne werd alweer naast de Champions League gegrepen.

Advocaat was al tussen 1995 en 1998 in Eindhoven aan de slag en won er in 1996 de beker en in 1997 de titel. Liefst was hij echter bij de Russische bond gebleven. “Daar ben ik duidelijk in geweest. Maar de bond kon of wilde geen besluit nemen”, klonk het in de Nederlandse pers. “Het verhaal PSV trok mij ook, al heb ik in eerste instantie nee gezegd tegen Marcel Brands. Maar de Russische bond wilde, tegen de afspraken in, geen uitsluitsel geven voor het EK. Toen heb ik de knoop doorgehakt en voor PSV gekozen. Ik ben wel nieuwsgierig wie mijn opvolger wordt. Kiezen ze voor een Rus, dan snap ik het een beetje. Komt er een buitenlander, dan begrijp ik er niets meer van. Dan hadden ze net zo goed op dezelfde voet verder kunnen gaan.”

Na deze ontgoochelende afloop van het EK was de breuk er hoe dan ook gekomen. Het afscheid wordt beslist niet zo emotioneel als toen hij bij Zenit wegging. “Dat had, denk ik, vooral te maken met het feit dat ik onverwachts vertrok. En probeer het maar eens droog te houden als ze het hele vliegveld hebben omgetoverd met oranje doeken. Dat deed mij heel wat. Nu is het anders, ik weet dat ik naar PSV ga. Het verrassingselement is verdwenen.”

“Al bij al ben ik bij uitstek iemand die makkelijk dingen afsluit”, weet de ex-Belgische bondscoach van zichzelf. “Als ik ergens vertrek, kom ik er zelden meer terug. Daar heb ik geen moeite mee.”

DOOR FRANÇOIS COLIN – BEELDEN: IMAGEGLOBE

“Als een buitenlander me opvolgt, snap ik er niks meer van.”