Als een komeet is hij aan zijn carrière begonnen en ‘zijn speelstijl is uniek’. De Spanjaard Rafael Nadal (18) is op Roland Garros begonnen als een van de topfavorieten.
Je hebt sporters die traag maar zeker moeten groeien naar hun maximum. Je hebt er ook die quasi onmiddellijk de top bereiken : de explosieve starters. Rafael Nadal geldt als een schoolvoorbeeld van zo een vroegrijpe vedette. Als de vlucht van een komeet, zo oogt zijn nog prille carrière. Op amper achttienjarige leeftijd – hij wordt negentien jaar op 3 juni, op de tenniskalender staat voor die datum gemarkeerd : halve finales van de mannencompetitie op Roland Garros – heeft hij zijn stempel gedrukt op de eerste vijf maanden van het tennisjaar 2005. Eerst was er al dat onvergetelijke duel met Lleyton Hewitt in de achtste finale van de Australian Open. Vijf sets in de bakoven van Melbourne, met aan het eind een heroïsche nederlaag voor Nadal. Twee maanden later schoot de Spanjaard net iets tekort om Roger Federer te verslaan in de finale van het toernooi van Miami. Het Zwitserse nummer één van de wereldranglijst moest in de vijfde set een onwaarschijnlijke terugkeer uit zijn racket toveren om alsnog de zege te bemachtigen.
Die twee roemrijke nederlagen zorgden kennelijk voor een klik bij Rafael Nadal. Hij had al twee graveltoernooien op zijn erelijst ingeschreven : dat van Costa Do Sauipe in Brazilië en dat van Acapulco in Mexico. In no time voegde een ontketende Nadal daar drie illustere zeges aan toe. Hij won in Monte-Carlo, in Barcelona en in Rome. Vooral de triomf in Rome sprak tot de verbeelding. In de finale moest hij vijf uur en veertien minuten uittrekken om af te rekenen met Guillermo Coria.
De naam Guillermo Coria brengt Roland Garros dichtbij : vorig jaar figureerde hij in Parijs als de ongelukkige finalist. Maar nog meer dan op Coria zal de focus de volgende twee weken op Rafael Nadal gericht zijn. Hij start als een van de topfavorieten in Roland Garros uitgave 2005.
Rafa, zoals zijn landgenoten hem noemen, is als een raket tot in de topvijf van de wereldranglijst doorgestoten. En, nogmaals, hij moet nog negentien jaar worden. Om een vergelijkbaar carrièretraject te vinden moeten we helemaal terug naar 1989, toen Michael Chang – toen zeventien jaar en vijf maanden jong – de top bestormde. Nadal staat intussen ook al te boek als de jongste speler ooit die de Daviscup won. Hij is bovendien de eerste teenager sinds Andre Agassi in 1988 die vijf toernooien in één seizoen wint – en let wel, de tennisjaargang 2005 is nog jong. Deden hem dat nog voor : Jimmy Connors (vijf titels in 1972), Björn Borg (zeven zeges in 1974 en vijf in 1975), John McEnroe (vijf toernooien in 1978), Mats Wilander (negen keer winnaar in 1983) en Boris Becker (zes keer gelauwerd in 1986). Rafael Nadal bevindt zich met andere woorden in voortreffelijk gezelschap.
Van Manacor op het eiland Mallorca is Rafael Nadal afkomstig. Tussen twee haakjes, ook de roots van Carlos Moya liggen op Mallorca. De twee zijn dikke vrienden, het postuur van Nadal lijkt trouwens treffend op dat van Moya. Nadal begon te tennissen toen hij vijf jaar was. Zijn eerste lessen kreeg hij, toen al, van zijn oom Toni Nadal. Dertien jaar later staat diezelfde Toni Nadal zijn neef nog altijd bij met raad en daad. Niet toevallig zal de naam Nadal bij voetballiefhebbers een belletje doen rinkelen. Toni Nadal is de broer van Miguel Angel Nadal, de voetballer die speelde bij FC Barcelona, Real Mallorca en de Spaanse nationale ploeg. Voorts wordt Rafael Nadal conditioneel gekneed door Jofre Porta, die ook met Carlos Moya werkt. Moya en Nadal trainen ten andere samen zodra ze daar de gelegenheid toe hebben – lees : wanneer ze zich tegelijkertijd op Mallorca ophouden.
In 2001 vatte Nadal zijn profcarrière aan. Het jaar nadien al, hij was nog geen zestien jaar, won de linkshandige Spanjaard zijn eerste ATP-wedstrijd. Het tennisjaar 2003 besloot hij, vooral dankzij een finaleplaats in het toernooi van Hamburg, in de topvijftig van de ATP-ranking. In 2004 stak hij in het Poolse Sopot zijn eerste ATP-toernooi op zak, maar in dezelfde campagne liep hij een stressfractuur aan de linkerenkel op die hem drie maanden lang van de tenniscourts weghield.
Het tempo waarmee Nadal als rijzende ster naar het firmament schiet, roept herinneringen op aan het parcours van de jonge Lleyton Hewitt. En precies die vergelijking noopt tot enige voorzichtigheid. Net als Hewitt verbruikt Nadal veel energie, dat zit in hun speelstijl ingebakken. Riskeert Nadal net als de Australiër vroegtijdig opgebrand te geraken ? De toekomst zal het uitwijzen.
Op korte termijn zal het probleem allicht nog niet de kop opsteken. En dus zag Rafael Nadal zich in de aanloop naar Roland Garros door menige vedette tot topfavoriet gebombardeerd worden. “De manier waarop hij het gravelseizoen domineert, is uitzonderlijk. Zijn speelstijl is uniek”, loofde Andre Agassi. “Ik ben goed geplaatst om te weten hoe sterk hij is en wist van bij het begin van het seizoen dat hij als de grote favoriet aan elke gravelcompetitie begint,” liet Roger Federer optekenen. Jim Courier stelt vast dat “Nadal een knokker is. Hij heeft een zware slag en conditioneel is hij de jongste maanden enorm gegroeid.” Evenmin een zweem van twijfel valt er te bekennen bij John McEnroe : “Hij wordt een van de grootsten van het tennis. En aangezien hij veel speelt, moet hij alleen maar ouder worden om geen overdosis te krijgen.”
En wat zegt Rafael Nadal Parera zelf ? Zijn hazelnootbruine ogen, die vaak in de schaduw schuilen van de bandana die hij draagt, lichten op bij het horen van al die complimenten. “Dank u wel”, zegt hij. “Maar”, laat hij er direct op volgen, “de weg is nog zeer lang.”
Lang en bochtrijk, maar alvast de eerstvolgende veertien dagen bijzonder overzichtelijk. Zal Rafael Nadal Roland Garros winnen ? Zowel in 2003 als vorig jaar moest hij verstek laten gaan voor de Franse Open, een gevolg van blessures aan respectievelijk elleboog en voet. Mogelijks stemt dat hem tot een behoedzame prognose. Rafael Nadal maakt er zich vanaf met een cliché : “Telkens als ik een match win, vraagt men mij of ik mezelf als favoriet voor Roland Garros zie. Ik weet alleen : wie op 5 juni de trofee omhoog steekt, is de speler die gedurende die veertien dagen het best gespeeld heeft.”
door Florient Etienne
‘Nadal wordt een van de grootsten van het tennis.’ (John McEnroe)
