Peter t'Kint
Peter t'Kint Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

Vakmanschap is meesterschap. Na wat zoeken en een slechte start loodste Georges Leekens AA Gent, vorig jaar met 39 op 54 de revelatie van de terugronde, alweer naar de subtop. Op zoek naar de sleutels van het succes, in zeven stappen.

Sleutel 1 : ga voor intelligentie.

Georges Leekens : “Er is altijd een verschil tussen wat je graag hebt en wat je uiteindelijk kan krijgen, maar wat ik graag heb, is op de eerste plaats intelligente voetballers. Men heeft lang mijn naam gekoppeld aan atletische types en je moet ook mee in de evolutie van het voetbal met fysiek krachtige spelers, maar ik ging de laatste jaren ook voor andere spelers. Mbark Boussoufa de voorbije seizoenen, Adekanmi Olufade en Alin Stoica nu. Héél andere types ! Tegen reputaties moet je ingaan … (grijnst) Intelligentie is ook weten dat je talent nodig hebt dat lichtjes aangepast is aan de stijl van het huis. Frank Farina was geen spits voor Anderlecht, wel eentje voor Club Brugge. Ik denk dat wij daar met Gent ergens tussenin zitten. Intelligentie is ten slotte ook je eigen beperkingen kunnen inschatten. Ik ben geen dictator, maar wel dominant aanwezig, dat is mijn natuur. Vroeger dacht ik daarom dat ik zelf de ballen moest oppompen en de lijnen trekken, maar daar ben ik van afgestapt. Ik delegeer nu beter en gebruik liever mijn scherpzinnigheid in de efficiënte van ons voetbal. In het verzamelen van informatie ben ik niet goed, dat weet ik, dus laat ik dat liever over aan anderen die me desnoods binnen het kwartier van over heel de wereld info kunnen geven. Ik denk dat we nu de professionele omkadering hebben die er twintig jaar geleden had moeten komen. Ik begrijp de frustraties van Francky Dury, maar die zijn niet nieuw. Integendeel. Daar kan ik me heel kwaad om maken. Het UZ is hier vlakbij, mij lijkt het logisch dat we de kennis die zij hebben, gebruiken. Waarom kan dat nu pas ? Idem met psychologen. Ik vind dat niet erg als mensen een sportpsycholoog opzoeken. Wél individueel, collectief lukt dat niet. Teambuilding, dat is amusement, respect leren opbrengen voor mekaar. Maar het is niet door voor het seizoen wat dingen te doen, dat je op het veld respect krijgt voor mekaar. Dat komt er alleen door prestaties. Wij hebben ook problemen gehad, een speler die positief wordt betrapt, die gaat eruit. Voedingssupplementen, dat soort dingen, speel het spel correct ! Een potje kan overkoken, maar wie een ander slaat, gaat eruit.

“Evenwicht in het elftal heeft te maken met intelligentie. Als ik hoor spreken over inzet en motivatie … Ja, hallo, als dat er niet is, ga dan aan recreatiesport doen. Interessant is : hoe gaan ze met druk om, hoe gaan spelers het forceren in die drie minuten dat ze aan de bal zijn maar ook : wat doen ze tijdens die 87 minuten zonder bal … Ik ben een freak van de juiste positiekeuze. Een goeie verdediger is niet de verdediger die het duel wint, maar de verdediger die de aanvaller dwingt dat te doen wat hij wil. Je hebt trage verdedigers die het altijd goed oplossen en snelle die voortdurend in de fout gaan. Dat heeft te maken met plaatsing en individuele dekking. Als een individuele fout wordt afgestraft, betekent dat dat de onderlinge dekking niet goed was.

“In de centrale as moet je zeker intelligente spelers hebben. Ik heb intelligente spitsen en in het middenveld zeker geen loopwonders maar jongens die kunnen meedenken. Misschien te kort om internationaal aan de bak te kunnen, maar genoeg voor België. Leider zijn, dat heb je in je, dat heeft niet altijd met ervaring te maken, met grote woorden of grote verklaringen. Boussoufa heeft het heel slim gedaan, vind ik, eerst voor deze club gekozen en daarna naar Anderlecht. Geen stap te ver, wie dat doet, slaat zijn voet om. Eerst de carrière, daarna het geld. Zo’n Dominic Foley doet dat voorbeeldig, die heeft zoveel clubs gehad en nu ontploft hij in België. Waarom ? Omdat hij intelligent is, hij gaat geen drie mensen dribbelen.”

Sleutel 2 : panikeer niet te snel als het vanaf dag een niet klikt.

Leekens : “Ik wil een doelman die uitstraling heeft. Fred ( Herpoel) heeft die. Hij kende een moeilijke start, zoals altijd, alleen duurde het nu iets langer. Maar uiteindelijk drijft klasse toch boven. Algemeen denk ik dat we allemaal slow starters zijn. Ook ik. Ik ben geen trainer wiens elftal er staat bij de start van de competitie. Onze beste periode komt altijd eind september, begin oktober. De terugronde van vorig jaar, die was uitzonderlijk, dat gaan we niet snel overdoen. Maar ik begin nooit aan honderd procent, ik bouw op, omdat ik mijn groep ken, weet waar de mogelijkheden liggen, kan plannen. Anderzijds is de tijd dat je elk seizoen tachtig procent van je kern kan houden, voorbij. Als topploegen in België hun spelers moeten verkopen, komen ze nieuwe bij ons halen en dus is het steeds herbeginnen. Ik wil groeien, maar dat vraagt geduld. WouterVrancken, Boussoufa, die hadden een groot draagvlak, maar zij zijn weg. Zeur daar niet over, concentreer je op de anderen. Minder bekend, minder draagvlak, minder beheersing van de taal, aanpassingsperiode … Randall Azofeifa en Bryan Ruiz komen uit Costa Rica. Zij zijn het voetbal aan de bal gewoon en warme temperaturen, een systeem met twee verdedigende middenvelders. Wij spelen met eentje. Azofeifa kreeg het niet belopen, dat volume proberen we aan te passen. Ze gaan nu allebei trouwen, wie weet krijg je daardoor ook meer stabiliteit. Er is een verschil tussen mekaar even zien via de webcam en weer bij mekaar zijn na maanden scheiding. Bwalya Kalusha was de Afrikaanse Gouden Bal, maar in het begin kon die niet mee bij Cercle. Dat duurde zes maanden. Dus hoop je dat ze het mentaal kunnen opbrengen. Ik geloof niet in geluk, maar in werken … Alin Stoica had maanden niet gespeeld, Patrice Noukeu is eerder een dienende dan een dragende speler … Olufade verwachtte ik na zes maanden, niet na eentje. Voorin wil ik altijd minstens één spits die snelheid brengt. Het kan ook anders, een heiligmakend recept bestaat niet, maar het is handig als er eentje van dat type bij zit.”

Sleutel 3 : verdedigers moeten verdedigen !

Leekens : “Ik was op een gegeven moment niet tevreden over onze defensieve organisatie, we slikten te veel goals. Met acht man voor de bal tegen Brussels, dat soort dingen. Wat is dat tegenwoordig met die verdedigers ? Ze willen alle duels winnen én ook nog eens de beslissende pass geven. Dat moeten ze van mij niet, ze moeten niet eens alle duels winnen. Als de aanvaller maar niet gevaarlijk is. De baas zijn over de spits, recupereren en inspelen. Gedaan. Verdedigers zijn niet de eerste aanvallers. Dat vind ik de sterkte van Nicolas Lom-baerts : dat is geen linksbuiten, zelfs geen linkshalf. In de zone met drie centraal is zelfs de linkse plaats zijn geliefkoosde positie niet, maar dat moet er bij mij ook uit : een geliefkoosde positie. De geliefkoosde positie van een speler is de positie die het elftal vraagt. Niet wat het individu wil, maar wat het elftal wil. Werk voor het elftal, dan doet dat iets terug voor jou. Die verdedigers … Daniël Van Buyten vind ik een fantastische voetballer, een leider, samen met TimmySimons, op die twee zou ik altijd blind rekenen. Maar ook zij kunnen fouten maken. Dat moet dan wel niet noodzakelijk een tegendoelpunt zijn, je moet dekken. Dat is de volgende les.”

Sleutel 4 : denk nooit dat je de sterkste bent.

Leekens : “Centrale verdedigers zijn de mannen van de stabiliteit. Dario Smoje voetbalt de laatste weken veel beter. Waarom ? Omdat hij niet meer noodzakelijk wil tonen dat hij kan dribbelen, kan voetballen. Hij heeft die Kroatische eer, die is bij die mannen groter dan bij pakweg een Belg, maar hij moet dat niet altijd tonen. Sober zijn, mekaar afschermen, stabiliteit. Coachen. Niet roepen en tieren, een speler die dat doet, is meestal bezig met zichzelf in te dekken. Stoica maakt nog veel gebaren op een veld, maar dat is meer omdat hij nog niet aan de bal komt zoals hij het wil. Omdat het nog geen honderd procent loopt zoals hij het wil.

“Leekens speelt graag met drie centraal, hoor je. Ja, antwoord ik, afhankelijk van hoe sterk mijn elftal is. Moet ik met twee controlerende middenvelders spelen of volstaat eentje ? Nebojsa Pavlovic speelt altijd zijn match. Hij was vrij, iedereen kon hem nemen. Die ziet, voelt, riekt, draait open én kent goed zijn beperkingen. Zijn komst stelde Vrancken vorig seizoen in staat wat hoger te spelen en Boussoufa nog hoger en plots klikte het. Ik ben gek van verdedigende middenvelders, de nummer tien is voorbij, de zes wordt belangrijk. FrankyVander Elst tackelde nooit, tenzij zoals mijn grootmoeder : vierkant. Toen ik hem in de nationale ploeg koppelde aan Marc Wilmots, zei iedereen : dat kan niet. Ik vroeg me af waarom niet. Je hebt iemand die recupereert en positioneel sterk is, de ander was positioneel ook sterk en had ook nog eens de kracht en het loopvermogen om te infilteren. Allebei waren ze leiders. Wat wil je nog meer ?”

Sleutel 5 : drijf wat op rancune maar probeer positief te coachen.

Leekens : ” Christophe Grégoire is wat op zijn eergevoel gepakt, omdat hij bij Anderlecht mislukte. Ik gebruik dat, maar probeer positief te coachen. Ik ga niet zeggen wat hij niet kan, maar probeer zijn kwaliteiten te benadrukken. Loopvermogen, fantastische trap, hele goeie voetballer, maar ik heb hem ook al op de bank gezet. Hoe werkt dat kopke, wat wil een voetballer, waar legt hij de lat ? Dat fascineert me. Wat ik formidabel vond aan Justine Henin, was dat ze, toen ze aan de wereldtop stond, plots haar hele manier van spelen ging veranderen. De ambitie van Grégoire moet hoger liggen. Hij reageert nu op revanche, maar het is aan hem om verantwoordelijkheid te nemen. Ik vind hem trouwens al een stuk dominanter aanwezig.

“Idem met Davy De Beule, langzaam op de weg terug. Van Davy kon ik vorig seizoen niet zeggen dat hij sukkelde met een vermoeidheidssyndroom, want dat is een medisch geheim, maar het is wel zo. Hij heeft zes maanden aan vijftig procent gespeeld, pas nu komt hij op het peil van vroeger …

“Hopelijk trekt Stoica ook de lijn door. Een paar maanden geleden had ik Alin aan de lijn. Hij is een goeie vriend van Yannis Anastasiou en ik had hem in Roda een paar keer in de gang gekruist. De komst van Alin zag ik echter niet zitten, zo lang Vrancken er was. Een totaal ander type. Toen hij vertrok, kon het in principe wel, als je wat bijstuurde. En dan is het kijken met zo’n speler : hoe groot is de honger, wanneer kan het, wanneer heeft hij het ritme ? In het begin wilde Alin zich voor de media te veel bewijzen, schoof hij de schuld bij Anderlecht en Brugge. Toen heb ik toch even met hem gesproken, het gaat hier om Gent en om hem. Dit interview gaat ook niet over mijn verleden, ik had vroeger ook een carrièreplanning ; ik moest en zou me manifesteren. Ik heb het ook willen doen hoor, afrekenen met mijn verleden, maar dat is verloren energie. Dat Stoica kan voetballen, weet ik. De vraag is : wil hij met zijn verleden afrekenen of wil hij nog wat maken van zijn carrière ? Rechts op het middenveld is niet zijn beste positie, dat weet ik, maar als dat nodig is voor de ploeg, plaats ik hem daar. Wordt hij de man van de terugronde ? Eerlijk, ik kan dat nu nog niet zeggen. Iedereen krijgt tijdens de kerstvakantie een programma mee. Volgen ze dat of krijgen we begin januari problemen ?”

Sleutel 6 : leg constant druk op je bestuur.

Leekens : “Neen, niks is minder waar ! Dat we er pas helemaal op het einde van augustus uitraakten met de transfers van Noukeu, Stoica en Olufade had niks met druk op de directie te maken. Dat had te maken met de markt. Als die te duur is … Ik heb nooit getwijfeld aan de manier waarop we werken, maar ik zegde wel op voorhand, intern, waar we te kort zouden komen. Wij worden geen kampioen. Iedereen wil dat, maar dat zal niet lukken.

“Het evenwicht is er, maar ik denk dat ik de concurrentie nog moet verhogen. Jean-Jacques Domoraud komt erbij, een Fransman, en we zijn nog hard aan het scouten … Een Boussoufa, met zijn intelligentie, techniek en volume, dat vind ik in geen jaren meer. Pas op, in het begin wilde hij ook te veel bewijzen dat hij goed kon voetballen, op elke training en in elke wedstrijd wilde hij dominant zijn. Pas het tweede jaar is hij ontploft. Hij had nu ook beter een keer een wedstrijd overgeslagen. In het buitenland kan dat niet, bij Chelsea lopen er dertig rond, maar hier in België is dat minder. Sommige mensen zouden beter uit het buitenland terugkeren om zich hier weer gezond te laten worden. De afspraak is ook dat er in principe niemand vertrekt, anders kom je weer in een onevenwicht terecht. Wij spelen maar één wedstrijd per week, ook dat is ons geluk.

“Open kaart spelen is altijd het beste, leer leven met de realiteit. Tim Matthijs is een schitterende vent, echt waar, hij komt soms nog langs. Maar hij wilde te snel te veel. Maakte drie goals tegen Brussels en dacht al direct : volgend jaar basis. Neen, hij kon dat nog niet, dat overzicht, dat tempo bepalen, dat ging allemaal nog niet. Een plaats in de A-kern moet je verdienen, een basisplaats eis je op door hard te werken. Ik heb er nog gebracht met achttien, leeftijd speelt geen rol, maar ze moeten er klaar voor zijn. Neem Steve De Ridder, een beloftevolle spits. Even naar Aalst, nu terug. Hij kent echter de naweeën van de overgang van de beloften naar de A-kern. Van vier trainingen op zeven dagen naar zes op zeven. We moeten die belofte-opleiding dringend zwaarder maken, zodat ze de overstap beter aankunnen. Jeugd moet bij mij niet wanhopen, maar zichzelf in vraag stellen en hard werken. En oudere spelers hebben van mij zeker geen garantiebewijs.”

Sleutel 7 : leg de lat hoog.

Leekens : “Als wij straks een stapje hoger willen zetten – binnen vijf jaar willen wij Champions League spelen – dan zal Vrancken niet naar Genk gaan. Zo simpel is het. Of er moeten bedragen als die van Daerden of Boussoufa op tafel komen. Dan moet je de club gezond houden en dat ook zo zeggen naar de buitenwereld toe. Open kaart spelen. Maar om dat niveau te bereiken is er een nieuw stadion nodig.”

PETER T’KINT

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content