Als de Rode Duivels straks van de partij zijn op het WK, zal hun uitvalsbasis in São Paulo liggen. Sport/Voetbalmagazine ging al eens een kijkje nemen en verzamelde wat overlevingstips.
Het WK 2014 wordt een logistieke nachtmerrie. Brazilië is immers een gigantisch land. “Ik vlieg sneller van Parijs naar New York dan van Porto Alegre in het zuiden naar Manaus in het noorden van Brazilië”, vertelt Jérôme Valcke, de secretaris-generaal van de FIFA. “Verplaatsingen zijn hier zelfs moeilijker dan in 2002, toen er in Zuid-Korea en Japan werd gevoetbald.”
Het wordt dus air miles verzamelen, want elke ploeg speelt straks in de eerste ronde in drie verschillende steden. In het noorden heersen in juni en juli bovendien tropische temperaturen, terwijl het in het zuiden kan vriezen. “Elke stap die ik zette, deed pijn”, vertelde Sergio Ramos na de eerste wedstrijd van Spanje in Fortaleza, in het noordoosten. “Het leek alsof mijn voeten in brand stonden”, voegde ploegmaat Jordi Alba eraan toe.
Droomlocatie voor trainers
Een goede voorbereiding wordt de sleutel naar succes op het WK 2014. “Dit was een bijzonder leerrijk toernooi”, meent Vicente del Bosque, de Spaanse bondscoach. “We staken heel wat op voor volgend jaar. Vooral wat acclimatisatie betreft. De spelers weten bovendien wat hen te wachten staat en kunnen zich daar nu beter op instellen.”
Joachim Löw, Fabio Capello (Rusland) en Louis van Gaal maakten van de Confederations Cup gebruik om Brazilië te bezoeken. Vreemd dan ook dat Marc Wilmots er niet bij was. Wilmots was enkele maanden geleden wel op bezoek in het land van de samba en veegde toen de plannen van zijn voorganger Georges Leekens van tafel.
Leekens had een optie genomen op het Tivoli Ecoresort Praia do Forté, ten noorden van Salvador. Een vakantieparadijs voor toeristen, maar waarschijnlijk wil Wilmots juist daar niet van weten. Hij liet zijn oog vallen op São Paulo. Dat is de grootste stad van Brazilië en verhoudt zich tot Rio de Janeiro zoals New York tot Los Angeles en Johannesburg tot Kaapstad. Rio viert vakantie, São Paulo werkt. Die filosofie wil het ‘Kampfschwein’ wellicht ook zijn spelers meegeven.
Volgens de plaatselijke krant Fohla de São Paulo bezochten al zeventien bonden de regio voor een onderkomen tijdens het WK. De Belgen zouden maar liefst negen locaties in de staat São Paulo bekeken hebben. De voorkeur zou daarbij uitgaan naar een plaatsje zo’n tachtig kilometer ten noorden van de megalopolis, in de buurt van de luchthaven Campinas, en vooral naar het trainingscomplex van Corinthians, aan de Rodovia Ayrton Senna.
Het ‘Centro de Excelencia é Treinamento de Futebol Dr. Joaquim Grava’ is een droomlocatie voor trainers. Gelegen naast het Parque Ecologico Tiemé, helemaal afgeschermd en top wat faciliteiten betreft. Met de internationale luchthaven Guarulhos vlakbij. “Het zou een eer voor ons zijn een van de WK-deelnemers hier te mogen verwelkomen en te laten zien hoe professioneel wij werken”, aldus Edu Gaspar, de ‘gerente’ van het trainingscentrum.
Edu Gaspar is bij ons beter bekend als Edu. Deze ex-speler van Corinthians voetbalde negen jaar in Europa, achtereenvolgens bij Arsenal en Valencia. “We hebben hier al veel landen op bezoek gekregen”, aldus Edu. “China, de VS, Engeland, Duitsland. Van België weet ik niets, maar misschien kwamen jullie langs op een moment dat ik afwezig was.”
Boottochtje op zee
In São Paulo zouden de Rode Duivels zich snel thuis kunnen voelen. Het weer is er in juni behoorlijk… Belgisch. Dat wil zeggen veel regen en temperaturen rond vijftien graden. Warmer dan twintig graden wordt het er in deze tijd van het jaar zelden. Echt aangenaam is anders, maar waren de frisse temperaturen niet een van de hoofdredenen van het Belgische succes op het WK in Mexico?
“Nee”, oppert Michel D’Hooghe. “De hoogte maakte het verschil. Toluca was het dak van het WK. We hadden geen keuze en moesten er verblijven, want we speelden twee matchen op meer dan 2600 meter hoogte. Als de hoogte geen rol speelt, zoals in Brazilië het geval is, moet je de zee opzoeken. Omdat daar de meeste lucht is. Herinner je Spanje ’82, waar we de dag voor de beslissende match tegen Hongarije een boottochtje op zee maakten met de Rode Duivels.”
D’Hooghe pleit dus voor Rio de Janeiro, met zijn aangename temperaturen (25 à 30 graden) in juni en juli. Spanje opteert voor Rio en Nederland koos voor het Cesar Park op Ipanema Beach, waar de “girls tall and tan and young and lovely” zijn. De Engelsen hebben na zeven bezoeken aan Brazilië hun oog laten vallen op een hotel op Copacabana. “In Zuid-Afrika zaten de spelers in een paradijs dat afgesloten was van de rest van de wereld”, aldus Roy Hodgson, die begin juni met de Engelse ploeg een oefeninterland in Maracanã kwam spelen. “Het was een gevangenis. Buitengewoon luxueus, maar een gevangenis. De ploegen die het best presteerden, verbleven in downtown Johannesburg en voelden de hele tijd de hartslag van het WK. Een speler moet betrokken zijn bij het gebeuren.”
Slapen op Copacabana
Voor de supporters wordt Brazilië 2014 een nog veel heikeler onderneming. De fans zitten graag in de buurt van hun team, maar als de Rode Duivels voor São Paulo gaan, is dat niet aan te bevelen. Niet alleen vanwege het klimaat. São Paulo is een goede uitvalsbasis om verder te reizen, maar het is de minst toeristische stad van het WK en een van de duurste steden in de wereld. Niet echt de bestemming voor een citytrip en geenszins te vergelijken met Rio. De meeste bezoekers zijn zakenmensen. Voor een goed hotel betaal je gemakkelijk 200 euro per nacht. De fans kunnen het best beginnen te sparen.
“Dit is een land waar de levensduurte enorm toegenomen is”, weet Jérôme Valcke, die al enkele jaren om de vijf weken naar Brazilië trekt, maar al te goed. “Daar moet je rekening mee houden. Supporters moeten ook weten dat het tijdens het WK herfst is in Brazilië, geen zomer. Slapen op Copacabana is uitgesloten. Daar is het te fris voor. In de zuidelijke staten zullen we ’s nachts zelfs tegen het vriespunt aan zitten.
“Ik wil de media vragen iedereen die volgend jaar naar hier wil komen duidelijk te maken dat ze hun reis goed moeten voorbereiden”, waarschuwt Valcke. “Zowel de trip over de Atlantische Oceaan als de verplaatsingen binnen het land. Ze mogen absoluut niet denken dat ze alles ter plaatse kunnen regelen. Wij zullen voor openbaar vervoer van de stad naar het stadion en terug zorgen, maar de rest zullen ze zelf moeten regelen en daar mogen ze niet te lang mee wachten.”
Vliegen is de enige optie in Brazilië, maar het binnenlands luchtverkeer was al overbelast tijdens de Confederations Cup en volgend jaar worden een half miljoen buitenlanders verwacht. “Twee dagen na de finale was er een debriefing en de FIFA heeft de Brazilianen duidelijk gemaakt dat er meer vliegtuigen moeten worden ingelegd. We hebben vooral meer rechtstreekse vluchten van en naar Rio nodig, omdat de meeste journalisten daar zullen verblijven. We willen geen toestanden zoals tijdens Euro 2012. Oekraïne was een hel voor de pers.”
Geen uiterlijke luxe
Ook een hotel vinden wordt een probleem. Volgens de Brazilian Association of Hotel Industries zijn er te weinig hotels in Recife en Rio. “Globaal gezien zijn er voldoende kamers, maar in bepaalde steden wordt het inderdaad lastig”, vreest Valcke. “En hotelkamers zijn duur. Wij hebben de regering gevraagd de prijzen te controleren.”
Tijdens de milieuconferentie Rio 20+ greep de regering in, omdat hotels met drie sterren (maximaal twee bij ons) 700 euro per nacht vroegen. In de stad van de Corcovado en de Suikerbroodberg worden momenteel 37 nieuwe hotels gebouwd, maar veel ervan zullen – u raadt het nooit – niet op tijd klaar zijn.
Gelukkig worden 6000 extra kamers gecreëerd door de verbouwing van een aantal van de ontelbare ‘love motels’, zodat ze niet langer per uur maar per nacht kunnen worden verhuurd.
Wie alles vooraf keurig geregeld heeft, moet zich niet aan een zorgeloze trip verwachten. De taal is een belangrijk probleem. Alleen in de grote hotels en chiquere restaurants wordt Engels gesproken. Zelfs met wat Spaans kom je nergens. Een minimale kennis van het Portugees is vereist om bijvoorbeeld de taxichauffeur de goede kant uit te sturen.
De militaire dictatuur moedigde de inwoners af om een vreemde taal te leren en is ook verantwoordelijk voor de enorme bureaucratie. Overal heb je documenten en stempels voor nodig. Brazilië is ook een bijzonder ingewikkeld land, met een federale overheid, deelstaten die met elkaar concurreren en gemeenten. Het lijkt wel België.
En dan is er nog de veiligheid. “Je moet erg oppassen”, vertellen de Belgische diplomaten in São Paulo ons. “Bepaalde wijken kan je best vermijden en etaleer vooral geen uiterlijke luxe. Als je wordt overvallen, is er maar één goede reactie: vriendelijk blijven en alles afgeven, want de overvaller zit bijna zeker onder de drugs.”
São Paulo wordt iets veiliger genoemd dan Rio en zeker dan het noordoosten, maar in 2012 werden er negentig politieagenten vermoord. Het WK 2014 wordt een boeiend avontuur.
DOOR FRANÇOIS COLIN
Brazilië is een ingewikkeld land. Het lijkt wel België.
