Hoe het gebrek aan defensieve kwaliteiten het spel van de Duivels een nieuwe dimensie gegeven heeft.
Sinds de komst van Roberto Martínez aan het hoofd van de Rode Duivels heeft men zelden zo veel gepraat over de tactiek, het spelsysteem en de tactical flexibilty, een term gelanceerd op een persconferentie van de Spaanse bondscoach. Het lijkt of de bladzijde Marc Wilmots, die vaak met de vinger werd gewezen om wat hij voor het tactiekbord wist te vertellen, definitief wordt omgeslagen. Wilmots was een man van momenten – denk maar aan de verschillende succesvolle vervangingen die hij doorvoerde, dankzij zijn fameuze buikgevoel. Dat, samen met enthousiasme en individuele kwaliteiten, volstond lange tijd om het blazoen van de Duivels op te poetsen. Maar vandaag leven we in een ander tijdperk – eindelijk een moderne tijd, zullen de grootste tegenstanders van de ex-bondscoach zeggen, maar misschien eerder een rationeel tijdperk. Het schema is klaar en duidelijk, de context is beter omschreven, zonder evenwel van de spelers robots te maken: offensief krijgen ze redelijk wat vrijheid. People manager Wilmots was ervan overtuigd dat hij zijn basiself nooit in detail kon voorbereiden op de korte tijd dat de nationale ploeg samen was. Nu is er een systeem – of eigenlijk twee – dat goed is neergezet en ingeoefend, maar het toonde tijdens de laatste twee interlands ook zijn beperkingen.
TE SNEL OORDEEL
Op de avond van de overtuigende zege tegen Bosnië prezen de Rode Duivels unaniem het welslagen van het systeem, of beter: van de mogelijkheid om van een drie- naar een viermansverdediging om te schakelen nadat Laurent Ciman in de plaats was gekomen van Jordan Lukaku.
Thibaut Courtois, de voornaamste tegenstander van Wilmots, benadrukte dat ‘beide tactische systemen er goed in waren getraind’. De gedwongen overgang naar de driemansverdediging viel samen met de snelle openingsgoal van de onfortuinlijke EmirSpahic en geniet vandaag, na een eerdere repetitie tegen Cyprus, meer en meer steun binnen de selectie.
Jan Vertonghen: ‘We kunnen dan meer druk zetten op de tegenstrever. Dat is trouwens hoe we de tweede goal gemaakt hebben.’ ‘Aangezien de backs veel oprukken, creëren ze openingen. Zo zijn er meer offensieve mogelijkheden’, aldus een blije Eden Hazard, die van nagenoeg elk defensief werk werd ontlast.
Thomas Meunier: ‘We hebben vooral meer variatie in ons spel. Zeker in aanvallend opzicht.’
‘Ik denk dat we kunnen spreken van een referentiematch’, beweerde Axel Witsel zelfs.
Het contrast met de schabouwelijke match tegen Spanje een maand geleden, en de kritiek toen van pers en supporters, is natuurlijk erg groot. Die kritiek kwam toen wel erg snel, want Martínez was pas aan zijn taak begonnen en leerde zijn kern nog maar net kennen. Ook over die 4-0 tegen individueel flaterende Bosniërs moet trouwens niet te vlug geoordeeld worden.
DRIEMANSVERDEDIGING
Gezien de zwakte van de tegenstand in deze poule heeft Martínez alle tijd om zijn ploeg stap voor stap sterker te laten worden. Dat de match tegen Bosnië niet opnieuw werd begonnen met een driemansverdediging is dus enigszins verrassend. Het voetbal van België loopt momenteel over van technische klasse, dribbels en creativiteit, maar mankeert defensieve oplossingen. Op korte termijn lijkt dat probleem onoplosbaar. Het gebrek aan zekerheid bij Jordan Lukaku zette het tekort aan flankverdedigers in de verf. Afgezien van het vaste Tottenhamduo Toby Alderweireld en Jan Vertonghen ziet het er achteraan niet zo rooskleurig uit. Laurent Ciman is een verrassende meevaller bij het begin van deze campagne, maar op zijn 31e is hij geen oplossing voor de toekomst, temeer daar zijn prestaties in een al te zwakke MLS niet vergeleken kunnen worden met die van zijn concurrenten. Maar met hen gaat het niet zo goed. Nicolas Lombaerts is niet meer zeker van zijn plaats bij Zenit, Christian Kabasele zit op de bank bij Watford en Vincent Kompany ligt nog in de lappenmand en is ook niet echt meer een wissel op de toekomst. Jason Denayer moet weer fit worden bij Sunderland terwijl onze Beloften er alles schijnen aan te doen om te tonen dat geen van hen klaar is om de concurrentie aan te gaan. De selectie van Sébastien Pocognoli, die nog maar 154 minuten gespeeld heeft bij het bescheiden Brighton & Hove Albion in de Engelse tweede klasse, maakt onze verdedigende besognes eens te meer pijnlijk duidelijk. Zelfs Thomas Meunier, die het sinds de komst van Martínez nochtans goed doet bij de Duivels, is bij PSG slechts de doublure van een indrukwekkende Serge Aurier.
De driemansverdediging lijkt dus uit de nood geboren, maar komt blijkbaar wel goed overeen met onze individuele kwaliteiten.
Onder Wilmots dienden de backs zich vaak te beperken tot een puur verdedigende rol of ze trapten voorzetten van ver. Tegenwoordig is het een plezier om naar de flanken te kijken, enerzijds door het opvallende loopvermogen van Meunier, maar vooral door het enorme penetratievermogen van Yannick Carrasco op links, dé aanwinst van het begin van deze campagne. De speler van Atlético ‘brengt iets anders dan andere vleugelspelers, het is een echte teamspeler’, aldus Martínez, die hem tot een van zijn favorieten maakte. Carrasco, vaak te slordig tijdens het EK, geeft snelheid aan de omschakeling tussen verdediging en aanval, die voorheen dikwijls te traag verliep en enkel door een goeie Kevin De Bruyne gebracht kon worden.
Centraal op het middenveld moet het ambtenarenduo Marouane Fellaini en Axel Witsel de driemansverdediging ontlasten, maar ook vrijheid schenken aan onze vier creatievelingen die niet té veel defensieve taken meekrijgen, terwijl toch de pressing verzekerd wordt. Het is een weinig spectaculaire maar essentiële taak.
Nu hij centraal mag spelen, komt het talent van Eden Hazard helemaal tot zijn recht naast Dries Mertens, die stilaan ingespeeld geraakt. Mertens, die geen prettige EK-maand beleefde in Frankrijk, zal allicht wel het eerste slachtoffer zijn wanneer Kevin De Bruyne terugkeert.
STREBERIG KANTJE
En dan is er nog Romelu Lukaku. Hoewel zijn statistieken voor zich spreken, blijft hij gemengde gevoelens oproepen. Zijn enorme misser tegen Bosnië volstond voor een deel van het publiek om zijn goede wedstrijd uit te gommen. Die werd nochtans bekroond met een doelpunt dat hij aan niemand anders te danken had, alleen aan zijn eigen kwaliteiten, kracht en doorzettingsvermogen. Toch blijft hij onder vuur liggen bij sommige supporters, misschien dezelfde die Marc Wilmots ophemelden en applaudisseerden toen Ciman inviel, nochtans een nobody in het internationale voetbal, een soort antiheld van wie men in onze contreien wel lijkt te houden.
‘Ik denk dat Romelu, net zoals zijn broer trouwens, het slachtoffer is van zijn naam. Die is wat bezoedeld door enkele strapatsen van hun vader’, zo probeert een naaste uit de clan-Lukaku naar een verklaring te zoeken. ‘En ik vermoed dat het streberige kantje van Romelu, de workaholic en ultraprof, niet bij iedereen in de smaak valt.’
De vergelijking met Vincent Kompany lijkt voor de hand te liggen. De kapitein van de Duivels had lange tijd een hele verzameling van critici die vonden dat hij op het veld nonchalant was en arrogant in de media. Een typisch Belgisch trekje? Niet uitsluitend: ook Thierry Henry, die ondanks een uitzonderlijke carrière hetzelfde wordt verweten, was nooit sant in eigen land.
DOOR THOMAS BRICMONT – FOTO BELGAIMAGE
De driemansverdediging lijkt uit de nood geboren, maar komt blijkbaar wel goed overeen met onze individuele kwaliteiten.
