Drie jaar geleden stortte Philippe Gilbert zich in de Omloop Het Volk op ruim 50 kilometer van de finish in de aanval. Hij ging op zoek naar een ontsnapte groep renners. José De Cauwer noemde de uitval zelfmoord. Maar Gilbert, toen nog rijdend door La Française des Jeux, rolde van achteruit iedereen op. Hij liet de kopgroep op een kasseistrook ter plaatse. Na een indrukwekkende solo bracht hij iedereen in een delirium. “C’est du Merckx”, schreeuwde een hysterische televisieverslaggever tegen Marc Madiot, de toenmalige sportdirecteur van Gilbert. Maar die vond dat er toch niet overdreven mocht worden.
Alleen mensen die de wielergeschiedenis niet kennen, maken te pas en te onpas de vergelijking met Merckx. Die won zijn klassiekers op een andere manier. In de Ronde van Vlaanderen ging hij eens op 100 kilometer van de aankomst in het offensief. Zijn ploegleider Lomme Driessens stormde wild claxonerend naar voren en vroeg Merckx waar hij naartoe reed. “Naar de meet”, zei die met onbewogen gezicht. Hij won met acht minuten voorsprong. Ook in Parijs-Roubaix dokkerde Merckx eens 100 kilometer in zijn eentje over prehistorische kasseien. Ook hier sloeg hij een kloof van acht minuten. Aan de aankomst zuchtte hij met een van pijn doordrongen gezicht dat het heel lastig was geweest. Want de tegenstand – Roger De Vlaeminck en Walter Godefroot voorop – had het hem niet gemakkelijk gemaakt.
Eddy Merckx won in zijn carrière 525 koersen. Meestal met groot machtsvertoon. Soms had je de indruk dat zijn tegenstanders niet meer waren dan zielige figuranten. Voor dat gevoel zorgde ook Philippe Gilbert na een indrukwekkende tiendaagse waarin hij achtereenvolgens de Brabantse Pijl, de Amstel Gold Race, de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik won. Het is een raakpunt met Merckx. Maar dan ook het enige. Want die declasseerde alle oppositie niet alleen in de klassiekers, maar ook in de grote rondes. En zelfs in de zesdaagsen.
Natuurlijk zijn de tijden veranderd. Philippe Gilbert was al 26 toen hij zijn talent liet opflakkeren. Hij verlegde zijn grenzen door naar Monaco te verhuizen en daar in de cols te gaan trainen. Het maakte hem sterker en completer, het was de sleutel voor het succes. Dat bleek vooral in koersen op een heuvelachtig terrein. Geen mens die Gilbert in een spurt bergop kan verslaan. Onmogelijk evenwel was het voor hem om in de Ronde van Vlaanderen na een demarrage op de Bosberg in de laatste tien kilometer uit de greep van een achtervolgende groep te blijven. Ook hierin zit hem een verschil met Eddy Merckx. Die demarreerde overal. Zelfs in de afzink van de Poggio. En telkens weer zag je hem niet terug.
Philippe Gilbert is de kampioen van de geleidelijke opbouw. De overwinningen in Parijs-Tours en de Ronde van Lombardije in 2009 schroefden zijn zelfvertrouwen op. In een interview met ons zusterblad Knack zei manager Marc Sergeant vorige week dat je aan Gilbert niet ziet of hij naar het WK dan wel naar de wc stapt. Die sacrale rust was er ook op paaszondag toen Gilbert zijn vierluik moest afmaken. Hij panikeerde nooit en heerste ook in zijn achtertuin, op de Ardense hellingen. In de spurt maakte hij het op een briljante manier af.
Eddy Merckx won Luik-Bastenaken-Luik vijf keer. Hij vond in deze wedstrijd het ideale decor om zijn suprematie te etaleren. Eén enkele keer bereikte hij de wielerbaan van Rocourt samen met zijn ploegmaat Vic Van Schil met acht minuten voorsprong. Ook Gilbert vindt in de oudste wielerklassieker een terrein dat op een perfecte manier bij zijn mogelijkheden past. Na de zege van zondag moeten er nog anderen volgen.
Philippe Gilbert werd na zijn historisch vierluik begraven onder de superlatieven. Hier en daar was er zelfs sprake van hysterie. Het is van alle tijden dat er naar uitschieters in de wielersport vaak met een devote bewondering wordt gekeken. Zeker op Pasen. Gilbert bleef er rustig onder. Hij is nog geen kannibaal zoals de grootste wielrenner aller tijden. Hooguit een kleine kannibaal.
DOOR JACQUES SYS
De verhuis naar Monaco was de sleutel voor het succes.
