Standardtrainer José Riga heeft niet gewacht tot hij in het oog van de storm komt. Hij kiest voor een nieuw project.
Voor ingewijden op Sclessin is het vertrek van José Riga geen echte verrassing. Alleen het moment waarop het bericht als gevolg van een perslek doorsijpelde, zondag voor de laatste play-offwedstrijd tegen Anderlecht, was dat wel. Algemeen directeur Pierre François, sportief directeur Jean-François de Sart en een enkel lid van de staf, met wie Riga een hechte band had, waren op dat moment al bijna een week (sinds vorige week maandag) op de hoogte. Een deel van de technische staf dat van niets wist, viel compleet uit de lucht. Bij de mensen met wie hij dagdagelijks samenwerkte, genoot de trainer veel respect. Geen onvertogen woord viel te horen, niet on maar ook niet off the record.
Extern waren de reacties wel verdeeld. “Toch één goeie beslissing die hij dit jaar heeft genomen”, luidt nogal sarcastisch een van de commentaren op de website van de Luikse krant La Meuse. In sommige Luikse middens was het krediet van de Luikenaar al een tijdje op. Vanaf de verloren topwedstrijd op Sclessin tegen Anderlecht – toen Standard een winnende situatie in de slotfase onbegrijpelijk uit handen gaf – begon de twijfel de kop op te steken. Vanaf dan kon Standard nog amper winnen, en in de ogen van velen onderging José Riga die terugval lijdzaam. Hij leek als trainer niet bij machte zijn groep uit de negatieve spiraal te halen. Zijn analyses waren to the point, Riga was every inch a gentleman, maar hij miste volgens velen de grinta om een goed figuur te slaan in de Hel van Sclessin en deelde in het grijze imago dat het nieuwe Standard kenmerkte.
Daarmee oordeelt de buitenwereld streng. Gezien de omstandigheden heeft Riga het niet slecht gedaan. Standard voetbalde – op een paar matchen na – verzorgd, koos altijd voor de voetballende oplossing en stond vooral in zijn Europese wedstrijden altijd goed in de organisatie.
Een spits
Al sinds de wintermercato liep de trainer misnoegd rond. Toen drong hij sterk aan op de komst van een bijkomende spits, maar kreeg geen gehoor. De rest van het seizoen gaf Riga gelijk. Zondag noemde de afscheidnemende trainer het verloop in de slotmatch op Anderlecht nog eens symbolisch voor het Standard van de laatste competitiemaanden: het speelde lang een goeie wedstrijd, maar slaagde er voor de zoveelste keer niet in om de afgedwongen kansen om te zetten, en kreeg daar opnieuw de rekening voor gepresenteerd. Op basis van de geleverde prestaties in play-off 1 hadden de Rouches minstens zes punten meer kunnen hebben.
Voor het seizoen beloofde Riga dat jong talent een kans zou krijgen, en dat hij voor combinatievoetbal ging, in plaats van het verticale spel van de voorbije jaren. Beide beloftes maakte hij ook waar. Riga wees terecht op de uitermate geslaagde Europese campagne van de Rouches, maar dat de club voor de tweede keer in drie jaar van Europees voetbal verstoken blijft, kan er bij velen niet in. Al bij al bleek Standard niet bij machte om met een op sommige posities kwalitatief én kwantitatief beperkte en jonge kern een marathonseizoen vol te maken. Weinig andere ploegen elders in Europa hebben er op het eind van de rit 59 officiële wedstrijden op zitten, en dat was er in de slotfase bij de Rouches qua scherpte bij momenten ook aan te zien.
Toch ging ook de directie er na het mislopen van Europees voetbal van uit dat Riga zou aanblijven. Dat had voorzitter Roland Duchâtelet een paar weken geleden al eens stellig beloofd, dat herhaalden De Sart en Pierre François zondag, maar Riga voelde ook dat de twijfel rondom de club toenam, en had geen zin om zonder stevige rugdekking – de mondelinge verklaringen stemden niet overeen met de signalen die hij het afgelopen seizoen zelf had gevoeld – een woelige zomer in te stappen.
Niet te braaf
José Riga kan wel wat hebben, zeggen mensen die nauw met hem samenwerken. Het is een man met karakter. “Wie denkt dat José te braaf is – wat je weleens zou kunnen denken, omdat hij altijd beleefd blijft – vergist zich echt”, zegt een man die hem goed kent. Riga was niet van plan om lijdzaam toe te zien wat er de komende maanden zou gebeuren. Hij was misnoegd toen hij in januari geen extra spits kreeg. De eerste zes maanden na de overname van de club wilde hij best werken met een onevenwichtig samengestelde kern, maar hij ging ervan uit dat dat tijdens de wintermercato gecorrigeerd zou worden. Dat is niet gebeurd, en hij had geen enkele garantie dat het deze zomer wél anders zou worden.
Een tweede klap kreeg Riga toen Michel Bruyninckx – in wiens methode hij heel erg gelooft en op wiens komst hij sterk aandrong – opstapte als hoofd van de Académie en later aangaf dat hun ideeën – die van hem en Riga – niet gedeeld werden door de sportief directeur. Wat aanvankelijk een hecht sportief team was, was dat de laatste maanden absoluut niet meer. Dus had de trainer geen zin om straks in augustus of september geslachtofferd te worden als na weer een mindere mercato de storm van kritiek die nu al in zijn richting kwam, zou aanzwellen. Daarvoor zijn in het afgelopen seizoen de meningsverschillen met vooral sportief directeur Jean-François de Sart te groot geworden.
Daarom kwam het José Riga goed uit dat het project waar zijn goeie vriend Michel Bruyninckx mee bezig is sneller dan verwacht vaste vorm kreeg, én dat Bruyninckx daar ook een plaats voor Riga in zag. Bij de Aspire Academy in Qatar mag Bruyninckx zijn ideeën uitwerken. Het team gaat er jong talent opleiden met het oog op het WK 2022 dat in Qatar plaatsheeft: een duidelijk, wel-omlijnd project op lange termijn, heel wat anders dan de sfeer die in en rond het Belgisch voetbal in het algemeen hangt.
Als hij wil vermijden dat het publiek massaal afhaakt of zich straks snel tegen de eigen ploeg keert, moet Roland Duchâtelet een man vinden die niet alleen hetzelfde profiel heeft als Riga – want dat zoekt Standard: iemand die jeugd een kans geeft en voor verzorgd voetbal staat – maar ook voldoende gewicht heeft om de club én de ploeg nieuw leven in te blazen en opnieuw zelfvertrouwen te geven. Om de geschikte naam te vinden gunt het bestuur zich desnoods tijd tot 18 juni, de dag waarop de trainingen hervatten. Tot de naam van de nieuwe trainer bekendgemaakt wordt, blijft het ook voor de andere leden van de technische staf – die voor één jaar bijtekenden – afwachten of ze kunnen blijven. En dan wordt het voor de tweede opeenvolgende keer herbeginnen, met de bedenking dat het geduld van de fans aan de oevers van de Maas niet eindeloos is.
Het zou op Sclessin weleens een erg warme zomer kunnen worden.
DOOR GEERT FOUTRÉ & STÉPHANE VANDE VELDE
