De spelmaker van de Rode Duivels stuurde zijn carrière een compleet nieuwe richting uit, zowel op sportief als op financieel vlak. Was dat een goede beslissing?

Verschillende personen en gebeurtenissen hebben een rol gespeeld bij de transfer van Axel Witsel van Benfica naar Zenit Sint-Petersburg. Een van die personen is Dietmar Beiersdorfer. De Duitser arriveerde pas in augustus op de oevers van de Neva als nieuwe sportief directeur van Zenit. Beiersdorfer is geen onbekende: hij kwam als speler uit voor Fürth, Hamburg, Werder Bremen, FC Köln en Reggiana en haalde één cap voor de Mannschaft, in 1991 tegen… België. Na zijn spelerscarrière werd hij technisch directeur in Hamburg, Salzburg, Leipzig en New York. In zijn Hamburgse periode ontmoette Beiersdorfer Luciano D’Onofrio om de transfer van Almani Moreira te regelen. De twee wisselden visitekaartjes uit en een zakenrelatie was geboren.

Wanneer Beiersdorfer in Sint-Petersburg aankomt, krijgt hij als eerste opdracht drie versterkingen binnen te halen, één in elke linie. De Italiaanse coach Luciano Spalletti – een trainer met een duidelijke voetbalfilosofie, die erg gewaardeerd wordt in Rusland – had immers beloofd om enkele grote namen uit het calcio aan te trekken, maar is daar niet in geslaagd. Zijn landgenoten voelen zich blijkbaar niet aangetrokken tot een Russisch avontuur. Maar Zenit heeft ook Portugese connecties: in 2008 werd Danny, een oud-speler van Sporting, voor 30 miljoen euro weggehaald bij Dinamo Moskou en in 2010 werd Bruno Alves van Porto aangetrokken voor 22 miljoen. En vorig seizoen werd Zenit in de achtste finales van de Champions League uitgeschakeld door Benfica, onder aanvoering van een grootse Witsel, die meteen de interesse van Spalletti wekte. Niet veel later werden zijn assistenten Daniele Baldini en Marco Domenichini, samen met enkele Zenitscouts, in Lissabon gesignaleerd, waar D’Onofrio een huis betrekt. Zenit droomt dan al van Witsel, zoveel is duidelijk.

Een andere betrokkene is Jorge Mendes, de makelaar van Witsel (en ook van onder meer Cristiano Ronaldo). Hij bracht de Luikenaar voor acht miljoen van Standard naar Benfica en is voor één derde ‘eigenaar’ van de speler. Mendes is jonger dan D’Onofrio en neemt meer en meer het transfergebeuren van D’Onofrio over.

Zotten met te veel geld

Om de transfer van Witsel te regelen wendde Zenit zich tot de directie van Benfica, maar Beiersdorfer maakte tegelijk gebruik van zijn goede relaties met Mendes en vooral met D’Onofrio, die Witsel altijd al ‘gestuurd’ heeft en hem zelfs vergeleek met Zinédine Zidane. Beiersdorfer en Zenit wisten dat Benfica er, gezien de financiële crisis, niks op tegen zou hebben om wat centen binnen te rijven. Bovendien – en dat is toch enigszins verrassend – was Witsel eigenlijk wel klaar met Benfica, waar de plannen van trainer Jorge Jesus hem niet al te zeer bevielen. Hij speelde er in het begin enkele wedstrijden als rechtsachter en nadien doorgaans als verdedigende middenvelder, met de klemtoon op ‘verdedigende’. Zo ziet Jesus het tenminste, terwijl Witsel veel liever de lijnen zou uitzetten. Maar het dirigeerstokje bij Benfica is in handen van Pablo Aimar. En dan haalden de Portugezen dit seizoen ook nog eens Carlos Martins van Granada. Dat was een doorn in het oog van Witsel, die hoger wou spelen, vaker aan de bal komen, meer doelpunten maken.

Beiersdorfer, D’Onofrio en Mendes mogen dan al de belangrijkste rol gespeeld hebben bij de transfer, vader Thierry Witsel wist ook wel hoe hij de zaak moest aanpakken: hij verspreidde het gerucht dat Real Madrid – waar ook D’Onofrio via Zidane goed thuis is – achter zijn zoon aanzat. De pers nam dat over en zette Zenit op die manier aan tot sneller handelen. In werkelijkheid had Real echter maar één prioriteit: Luka Modric. Witsel was slechts tweede keuze na de Kroaat, ook al probeerde Mendes er alles aan te doen om de transfer van Modric tegen te houden ten faveure van Witsel. Toen de transfer van Modric naar Real in kannen en kruiken was, bleef er helemaal geen plaats meer over bij de Madrilenen, die geen geld hadden om twee grote vissen te vangen. Zenit greep meteen zijn kans, liet Witsel samen met Hulk een wedstrijd bijwonen en legde hem vervolgens vast voor vijf seizoenen. Transferprijs: 40 miljoen euro (volgens de clausule in zijn contract bij Benfica), jaarloon: 3 miljoen netto…

Met de komst van Witsel en Hulk kan Beiersdorfer zich in de handen wrijven, zijn transfercampagne is geslaagd. Hij merkt amper dat de Portugese pers de Russen “zotten met te veel geld” noemt. De supporters van Zenit, met op kop ex-president Dmitry Medvedev, zijn in de wolken. Analist en ex-bondscoach Anatoli Bysjovets meent dat Witsel het middenveld een moderne toets kan geven. Maar sterspeler Pavel Ignatovitsj (ex-Zenit, nu bij Amkar Perm) deelt dat positivisme niet, hij vindt dat het aantal buitenlanders de doorbraak van de Russische jongeren afremt en dat Zenit een slecht voorbeeld stelt. Hij zegt dat Witsel en Hulk pas kunnen beoordeeld worden na een reeks verre, vermoeiende verplaatsingen en winterwedstrijden in de poolkoude op slechte, bevroren velden. Zenits sterke man Maksim Mitrofanov moest ook al tussenbeide komen om de politiek van zijn club te verdedigen, want veel Russen vroegen zich af of sponsor Gazprom de energieprijzen niet zou verhogen na die dure transfers. Mitrofanov beweerde dat Gazprom er geen roebel ingestoken had en dat Zenit die zelf kon betalen – wat overigens geen kat geloofde, maar dat is weer een ander verhaal. Mitrofanov onthulde wel iets anders dat interessant is. Volgens hem moest Witsel Benfica een maand voor de sluiting van de transferperiode verwittigen om de clausule van de transferprijs (dat hij voor 40 miljoen weg mocht) te kunnen inroepen. Dat is niet gebeurd en dus was Benfica helemaal niet verplicht om Witsel te laten gaan. De Portugezen hebben dan ook tot de laatste dag gewacht, tot ze de zekerheid hadden dat ook Hulk zou vertrekken bij concurrent Porto.

Reuzenstap

Heeft Witsel met de transfer een carrièreplan voor ogen (de Russische competitie wordt alsmaar sterker) of is hij gewoon gezwicht voor het grote geld? Ook al heeft Zenit torenhoge ambities, nationaal én Europees, en is Sint-Petersburg een prachtige stad, zijn keuze houdt toch risico’s in. Het is een beetje… Russische roulette. Dat hij een nieuwe uitdaging wou, is begrijpelijk, maar dat hij nu in Rusland zit, komt ook doordat hij voor de grote clubs uit Engeland, Italië of Duitsland geen prioriteit was. In elk geval komt hij in een totaal nieuwe wereld terecht. Het is een reuzenstap van de zuiderse warmte naar de bittere kou, van technisch naar fysiek voetbal, van een modern land naar een natie die nog vastzit in het verleden, van een Latijnse mentaliteit naar Slavische tradities. Gelukkig gaat hij in zijn nieuw leven raad en bijstand krijgen van Nicolas Lombaerts, die Sint-Petersbrug en Rusland ondertussen kent als zijn broekzak. En als er echt problemen rijzen, dan kan Luciano D’Onofrio hier of daar wel een andere deur openen, hij heeft tenslotte nog altijd de sleutel van Witsels carrière in handen.

door pierre bilic – beelden: imageglobe

Voor Real Madrid was Witsel tweede keuze.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content