Met de finale van de UEFA Cup (14 mei) en die van de Champions League (21 mei) in het vooruitzicht, dompelen we ons even onder in de vergeetput van Europa. Een overzicht van clubs die nog niet zo lang geleden meedraaiden aan de Europese top.

Lang geleden was er een tijd dat de Belgische clubs bijna elk jaar doordrongen tot de halve finales van de Europese competities. En dan hebben we het zeker niet alleen over Anderlecht en Standard. Union, FC Luik, RWDM en Antwerp konden zich ooit meten met de Europese top, maar nu zijn ze verdwenen of spelen ze in lagere reeksen. Wie eens een blik werpt op de lagere reeksen in het buitenland, vindt daar clubs die afgegleden zijn na hun Europese successen. We pikten er de meest in het oog springende uit.

Nottingham Forest (Engeland, League One)

Toen: Na een steile klim vanuit de lagere reeksen won Forest vanuit het niets zowel in 1979 als in 1980 de beker voor landskampioenen. In 1984 bereikte Forest de halve finale van de UEFA Cup, maar daarin bleek Anderlecht te sterk. Nadien bleef het angstvallig rustig op het Europese vlak, met nog een kwartfinale van de UEFA Cup in 1996.

Nu: In 2005 zakte de club voor het eerst in 54 jaar naar derde, om zo meteen de eerste voormalige winnaar van de EC1 te worden die in de derde klasse moest aantreden. Na twee tegenvallende seizoenen doet Forest dit jaar weer volop mee voor de promotie en de verwachtingen zijn dat de ploeg volgend jaar weer in The League Championship (de Engelse tweede klasse) mag aantreden.

Markant feit: Door de dubbele overwinning in de beker voor landskampioenen is Nottingham de enige club ter wereld die vaker de EC1 won dan het eigen kampioenschap.

Borussia Mönchengladbach (Duitsland, 2. Bundesliga)

Toen: In de jaren 70 was Borussia misschien wel de sterkste club van Europa: vijf Duitse titels, twee keer winnaar van de UEFA Cup en verliezer van nog twee andere Europese finales. Gladbach had met Allan Simonsen op dat moment ook een van de beste voetballers op de Europese velden in huis. In het volgende decennium bleef Borussia een topclub, maar prijzen pakte de club niet meer.

Nu: Vorig seizoen degradeerde de club van de Belg Filip Daems naar de tweede Bundesliga. Momenteel leidt Gladbach daar, en met een vernieuwde en jonge ploeg wil men in de komende vijf jaar weer evolueren naar een solide middenmoter op het hoogste niveau.

Markant feit: Borussia is na Bayern München nog steeds de meest succesvolle club van Duitsland. Ook dit seizoen werden meer dan 30.000 abonnementen verkocht.

Ferencvaros (Hongarije, tweede klasse)

Toen: 28 landstitels en 20 bekers: Ferencvaros is zonder twijfel de meest succesvolle Hongaarse club aller tijden. In 1965 versloegen de Groene Arenden het grote Juventus in de finale van de Jaarbeursstedenbeker, drie jaar later werd in de finale verloren van Leeds. In 1975 haalde de club nog de finale van EC2, maar ging daarin de boot in tegen een superieur Dinamo Kiev.

Nu: 105 seizoenen na elkaar speelde de ploeg uit Boedapest op het hoogste niveau, maar in 2006 werd ontdekt dat de club een torenhoge schuldenberg had. De Hongaarse voetbalbond greep in en zette Ferencvaros terug naar de tweede klasse.

Markant feit: In februari kocht Sheffield Unitedeigenaar Kevin McCabe het stadion en de onroerende goederen van Ferencvaros voor om en bij de elf miljoen. De club is nu weer financieel gezond.

Leeds United (Engeland, League One)

Toen: Tussen 1965 en 1974 eindigde Leeds nooit buiten de top vier in Engeland, met twee titels tot gevolg. Het was echter vooral op het Europese toneel dat de club in die periode hoge ogen gooide. Drie keer speelden ze de finale van de beker voor jaarbeurssteden (de voorloper van de UEFA Cup), en twee keer trokken ze aan het langste eind. In 1967 was Dinamo Zagreb nog te sterk, maar in 1968 en 1974 werd de maat genomen van respectievelijk Ferencvaros en Juventus. Een jaar later schopte Leeds het zelfs tot in de finale van de beker voor landskampioenen, maar toen bleek het Bayern München van Gerd Müller net te sterk.

Nu: Leeds degradeerde in 2004 naar de First Division en ging in 2007 in vereffening. Daardoor moest de club het seizoen 2007/08 in derde starten met vijftien strafpunten, wat meteen goedgemaakt werd door in de eerste dertien wedstrijden ongeslagen te blijven. Zonder die strafpunten zou Leeds meedoen voor de promotie, nu draait de club anoniem mee in de League One

Markant feit: In 2001 speelde Leeds nog de halve finale van de CL, na onder meer winst in de groepsfase tegen Anderlecht.

Stade de Reims (Frankrijk, Ligue 2)

Toen: Stade de Reims pakte onder leiding van Just Fontaine en Raymond Kopa tussen 1949 en 1962 zes Franse titels, maar verdient vooral lof doordat het in die periode ook twee keer de finale van de beker voor landskampioenen haalde. Zowel in 1956 – de allereerste editie van de competitie – als in 1959 was Real Madrid te sterk.

Nu: In de champagnestad wacht men al sinds 1979 op voetbal op het hoogste niveau. Na een faillissement in 1992 en de terugzetting naar het vijfde niveau is Reims weer opgeklommen naar de Ligue 2. Meer dan een middenmoter is de club daar niet.

Markant feit: Om de financiële put te dichten werden de meer dan 200 trofeeën van de club in 1992 verkocht aan de schuldeisers. Intussen kon de club ze voor een symbolische euro terugkopen.

En dan zijn er ook deze nog …

Het kleine Corsicaanse Bastia mocht zich in 1978 in de finale van de UEFA Cup meten met PSV, maar delfde het onderspit in de dubbele confrontatie. Bastia is op dit moment een middenmoter in de Ligue 2.

Fortuna Düsseldorf was een van de enige West-Duitse clubs die na de hereniging van Duitsland (zie kader) volledig wegzakten. In 1979 verloren de Duitsers de finale van de beker voor bekerwinnaars van Barcelona. Dit seizoen speelt de club in de derde klasse, in een gloednieuw stadion met 50.000 plaatsen.

Ook de fans van Deportivo Alavés hebben al betere tijden gekend. Toen de club in het seizoen 2000/01 voor het eerst in zijn geschiedenis Europa in mocht, had niemand durven dromen dat het nietige Alavés onder meer Inter zou uitschakelen. Uiteindelijk haalden de babazorros tegen de verwachtingen in zelfs de finale: Liverpool won na verlengingen met 5-4. Hierna ging het snel bergaf met Deportivo. Vorig seizoen werd pas op het laatste moment de degradatie uit de Segunda División vermeden. Ook nu kampeert Alavés weer op een degradatieplaats.

Hetzelfde verhaal bij het Italiaanse Vicenza. In 1998 nog halve finalist in de beker voor bekerwinnaars, degradeerde de club het jaar erop naar de Serie B. Na een korte terugkeer in A en een op het laatste moment vermeden degradatie naar de Serie C, hangt Vicenza nu troosteloos achteraan in de Serie B. S

door steven van duyse