Axel Witsel veroverde met slechts vier punten voorsprong op Milan Jovanovic de Gouden Schoen. Dat de behendige middenvelder nog lang niet aan zijn plafond zit, is duidelijk. Maar wat maakt van hem nu zo’n bijzondere voetballer?

Voor minder dan 10 miljoen euro laat Standard hem nooit gaan”, opperde Jorge Vidal, al vijf jaar lang de zaakwaarnemer van Gouden Schoen Axel Witsel (20) over de mogelijke marktwaarde van zijn pupil. De talentrijke middenvelder hoopt net als generatiegenoot Marouane Fellaini (21) ooit de overstap te kunnen maken naar een grotere Europese competitie. Sommige voetbalkenners zijn ervan overtuigd dat de sierlijke Witsel al lang het niveau van de Jupiler Pro League overstijgt. Wat maakt van de Rode Duivel zo’n goede voetballer? Hoe bepalend is hij voor een elftal? En wat kan de toekomst voor hem brengen?

Jonas De Roeck {AA Gent}

“De kans is heel groot dat de naam van Axel Witsel ook op mijn lijstje zal staan voor de verkiezing van de Profvoetballer van het Jaar in mei. Hij is gewoon een oertalent, bulkend van natuurlijke klasse. Voor mij blijft Witsel een van de meest efficiënte voetballers in de eerste klasse. Veel mensen beseffen niet echt goed hoe technisch begaafd hij wel is. Tel eens op hoeveel keer hij balverlies lijdt in een wedstrijd en je zal versteld staan van het resultaat. ( grijnst) Vooral de manier waarop hij heel slim en op de juiste momenten in een wedstrijd de ruimtes induikt, frappeert me telkens.

“Ook al is hij nog vrij jong, ik merk op het veld dat er veel respect bestaat voor Witsel als allrounder. Het is een voetballer die complexloos zijn plaats verovert. Het mooiste voorbeeld daarvan zie je bij de Rode Duivels. Hij kreeg de kans en greep die met beide handen. Daaraan merk je nog maar eens dat hij mentaal heel sterk is, want onder die druk zal hij niet echt bezwijken. Dat siert hem.

“Het is niet zo eenvoudig op Witsel te verdedigen. Hem in zone opvangen lijkt me de meest aangewezen methode. Je moet hem kunnen dwingen tot een laterale bal. Een beetje wijken eerder, om die diepgang te blokkeren. Wanneer je als een gek naar de bal vliegt, ben je door zijn balbeheersing en tweevoetigheid sowieso gezien. Hij geeft al een bijzonder volwassen indruk. Hij en Defour zijn de motor van Standard: zij combineren loopvermogen met werkkracht en overzicht.

“Witsel is het typevoorbeeld van dé moderne voetballer. Als hij nog een stapje hoger willen zetten, moet hij nog wat kracht bij winnen. ( lacht) Hij oogt wel stevig, maar in het buitenland moet je vermoedelijk wel iets sterker op je benen staan.”

Wim De Coninck {analist Belgacom-tv}

“Je moet eerlijk zijn: wie als amper 20-jarige een dergelijke trofee verovert, getuigt van talent. Het lijkt alsof zijn spel traag gaat, een beetje in slow motion. Je hebt constant de indruk dat Witsel nog meer kan, dat hij nog wat reserve inbouwt. Maar dat is gewoon zijn manier van voetballen.

“Wat echter vaak terugkeert, is dat Witsel een diesel is die een kwartier tot twintig minuten nodig heeft voor hij nadrukkelijk in de match komt. Maar eenmaal op dreef, wordt hij almaar sterker. Dat heeft hij toch grotendeels te danken aan zijn volume. Zijn actieradius is groot.

“Een zeer belangrijke gave van Witsel is zijn functie als ploegspeler. Egoïsme is niet aan hem besteed. Witsel cijfert zich volledig weg, loopt veel meters voor anderen. Dat bewijst ook zijn klasse. Hij was een vaste waarde onder Preud’homme en ook bij Bölöni begon hij nog nooit op de invallersbank. Geen sprake van vermoeidheid, blessures of een vertrouwenscrisis.

“Natuurlijk heeft hij ook goede voeten. Als linksbuiten zag je geen verschil met de periode toen hij als rechtermiddenvelder opereerde. Ik denk echter dat hij het best tot zijn recht zou komen in een 4-4-2, als meest aanvallende middenvelder in steun van twee spitsen. In een vrijere rol kan hij nog meer terugvallen op zijn creativiteit en overzicht, en zakt hij sowieso terug. Hij heeft van alles wat: op alle vlakken een acht, nergens een vijf of zes op een onderdeel. Maar je zit nooit met open mond naar hem te kijken. Toch is het net die eenvoud die charmeert. Eenvoud is meestal een synoniem van klasse.

“Ik vermoed dat Witsel de komende maanden nog bepalender gaat worden. Nu is hij nog niet een onmisbare leider, ook al heeft hij wel charisma op het veld. Zijn positie uit zich wat in een nederige houding. Hij zal bijvoorbeeld nooit een gele kaart pakken door te mekkeren op de scheidsrechter. Die rol laat hij over aan de aanvoerder, Steven Defour. Hij is de stille kracht, maar de harde werker.

“Alles gebeurt vrij geruisloos. De manier waarop hij in de ploeg kwam op zijn achttiende, zijn spel, de wijze waarop hij de Gouden Schoen in ontvangst nam. Met weinig show, heel nuchter. Hij beschikt volgens mij over voldoende power om mee te draaien in pakweg Engeland, Spanje of Frankrijk. Hij flitst niet zoals een Cruijff, Boussoufa of Ruiz. Hij is soberder, maar bijzonder efficiënt. Hij zal nergens misstaan. Alleen: Manchester United is nog veel te vroeg, want daar kom je, door het rotatiesysteem, niet wekelijks aan de bak.”

Stan Van den Buijs {assistent-trainer AA Gent, vorig seizoen Standard}

“Axel heeft alles om uit te groeien tot een echte Belgische topper: basistechniek, loopvermogen, infiltratiekracht, vista, lijdt zelden balverlies en schuwt zeker zijn verdedigende taken niet. Op termijn zal misschien wel blijken dat hij een van de meest complete voetballers was waar ik ooit mee samenwerkte in Luik.

“Het enige wat hij mankeerde, was startsnelheid. Maar op dat vlak toonde Axel zich een geduldige en goede leerling. Het is in de groep een heel rustige gast, maar eenmaal op training liet hij zich wel gelden.

“Ik ben zeker dat Axel, maar vooral ook zijn vader Thierry, nuchter genoeg is om straks om te gaan met die extra aandacht. Voor zijn pa heb ik enorm veel bewondering. Uit gesprekken met hem leerde ik dat hij de eerste is om Axel met beide voeten op de grond te houden en zeker geen stappen in zijn ontwikkeling over te slaan.

“De spelintelligentie van Axel zie je aan het feit dat hij altijd de juiste beslissingen neemt. Hij houdt het simpel, moet nooit opkijken of lang nadenken. Eentijdsvoetbal, de bal bijhouden of dribbelen, hij weet perfect wanneer hij wat moet doen. Zoiets valt echt heel moeilijk aan te leren. Onderschat ook zijn kopspel niet, zowel offensief als defensief.

“Soms krijg je wel eens te horen dat hij wat nonchalant oogt. Dat is een valse indruk, omdat bij hem alles zo gemakkelijk gaat.

“In onze periode had Axel, heel bewust, geen vaste positie. Toen hij nog maar kwam kijken, wou Witsel een beetje overal lopen. Wij zagen hem het liefst op de flanken. Voor zijn evolutie was dat zeker goed, zo leerde hij meedenken in functie van het ploegbelang. Hij scoorde er gemakkelijk, strooide met assists en zakte goed mee in balverlies. Zijn mannetje liet hij nooit lopen. Hij haalde in elke rol die we hem toebedeelden, een heel hoog rendement.

“Na dit seizoen moet Axel zo snel mogelijk weg naar het buitenland. Eerst rijpen bij een subtopper, daar Europese wedstrijden spelen om nog beter te worden en de hogere snelheid van uitvoering aan te leren. Hij heeft niet de over-mijn-lijkmentaliteit van Fellaini, maar hij kan overal op het middenveld een meerwaarde zijn.”

Gert Verheyen {analist Belgacom-tv}

“Vorig jaar verklaarde Witsel dat hij in België niets meer kon bijleren, maar daarin vergist hij zich. Al begrijp ik dat Witsel, ondanks zijn prille leeftijd, al honger heeft om een stap hogerop te zetten. Het voorbeeld van Marouane Fellaini speelt daar zeker in mee. Al was Fellaini vooral mentaal klaar voor de volgende stap in zijn carrière. Ik weet niet of dat bij Witsel al zo is, maar dat is echt een basisvoorwaarde: je moet rijp genoeg zijn.

“Welke competitie het best past bij Witsel? Als je goed bent, kun je het overal maken. Hij kan het zeker maken in de Premier League, al hangt dat ook voor een groot deel af van welke rol ze hem daar toebedelen. Axel is nog te jong om daar meteen een ploeg te dragen. Beter zou zijn dat hij terechtkomt in een sterk team met veel concurrentie, zodat niet alle druk op zijn schouders rust. Ik zou het zeer spijtig vinden mocht hij bijvoorbeeld vertrekken naar een Engelse ploeg die onderaan bengelt. Men zou té veel van hem verwachten, en dat is nooit goed.

“De Franse Ligue 1 of de Nederlandse Eredivisie als tussenstap, dat doet hij beter niet. Als je naar het buitenland gaat, doe het dan direct goed. Op dat vlak moeten we onze eigen competitie nu ook niet onderschatten: wat heeft Standard minder te bieden dan een club uit Frankrijk of Nederland? Als Witsel België verlaat, hoop ik dat hij meteen voor een mooie club in het buitenland gaat voetballen.”

Francky Dury {trainer Zulte Waregem}

“Hét grote voordeel van Axel Witsel is zijn polyvalentie. Preud’homme gebruikte hem vooral in een 4-4-2-systeem, als schakelspeler in de ruit. Al speelde Witsel vorig seizoen ook vaak op links. Misschien niet zijn beste positie, maar omdat hij zo’n complete voetballer is, levert dat geen problemen op. Je zal hem amper op een zwakke prestatie betrappen.

“Om het vertrek van Fellaini op te vangen heeft Bölöni hem samen met Defour wat lager laten spelen. Een zeer slimme zet: twee balvaste en goed voetballende jongens in de rug van een type als Jovanovic of De Camargo. Allebei komen ze goed tot hun recht in die rol. Witsel doet me soms denken aan Zidane. Hij kiest als middenvelder altijd goed positie, ook in de omschakeling. Hij kan infiltreren in de box, maar is ook alert op afvallende ballen en steunt het team door zowel hoog als laag te komen verdedigen. Het valt me ook op dat hij steeds zeer goed ingedraaid staat als hij een bal ontvangt: meteen op de goede voet en met het gezicht gericht op het doel om de actie te maken. Gecombineerd met een grote individuele actieradius maakt dat Witsel ook op het offensieve vlak een zeer waardevolle speler.

“De meeste spelers van zijn leeftijd halen niveau op één bepaalde positie. Witsel heeft zodanig veel talent dat het als trainer een zegen is om hem te kunnen gebruiken. Naar mijn aanvoelen zal zijn talent hem ook in staat stellen om zich te blijven ontwikkelen. Witsel kan zich op dat vlak gelukkig prijzen dat hij als speler op meerdere fronten actief is: de Belgische competitie, de UEFA Cup, de Rode Duivels …” S

door frédéric vanheule en bregt vermeulen – beelden: reporters