Het leek wel de omgekeerde wereld. Nadat Axel Witsel in de voor Standard sinistere bekerwedstrijd tegen KV Kortrijk de studs van Glenn Verbauwhede tegen het hoofd kreeg, viel hier en daar bij de Luikse club te horen dat dit met opzet was gebeurd. Het kwam in de spelerstunnel zelfs tot een relletje met de doelman. Als er een club is die op dat vlak wat meer ingetogenheid aan de dag mag leggen, dan juist Standard. De doodschop die Witsel eind augustus uitdeelde aan Marcin Wasilewski staat nog op het netvlies gebrand, het was het meest hallucinante beeld van het voorbije jaar.

Maar het geheugen is kort in de voetbalwereld. Een paar weken geleden haalde Réginal Goreux in de wedstrijd van Standard op Sint-Truiden Wim Mennes zwaar onderuit. Goreux verklaarde na afloop met gladgestreken gezicht dat de enkel van Mennes onder zijn schoen was terechtgekomen. Het passeerde haast achteloos, ook voor de media was dit niet meer dan een randstukje. Alsof er geen normen en grenzen meer bestaan, alsof voetballers eender wat mogen roepen.

Als er iets is dat op het einde van een decennium zorgen baart, dan juist de verwildering en verruwing van het voetballandschap. Een paar maanden geleden liet Michel D’Hooghe op het FIFA-congres in Zürich een aaneenschakeling van de meest gruwelijke fouten uit het internationale topvoetbal zien. Het was muisstil in de zaal en de Brugse arts haalde met zijn huiveringwekkende montage zelfs het wereldnieuws. Heel snel waaide deze horror weer weg. En ging iedereen weer over tot de orde van de dag. Met op geregelde tijdstippen de nodige zware fouten. Zoals afgelopen zondag op AA Gent toen Cheikhou Kouyatéwild en onbesuisd op Bernd Thijs inging. De schade viel mee. Dus bleef ook de opwinding uit. Alsof dat soort fouten bij het voetbal hoort.

In deze naar bezinning neigende eindejaarsperiode moeten clubs niettemin eens nadenken waarom de sfeer almaar giftiger en grimmiger wordt. Dat mag dan kaderen in een tijdsbeeld waarin er in alle geledingen van de maatschappij steeds meer agressie te bespeuren valt, het mag voetballers geen vrijbrief geven om iedere controle over zichzelf te verliezen. Sommige trainers, mensen met een voorbeeldfunctie, naaien hun spelers steeds meer op en gedragen zich als ongeleide projectielen langs de lijn. Laat staan dat voetballers die over de schreef gaan intern worden gecorrigeerd.

Los daarvan is er een cultuur ontstaan waarin besturen het steeds moeilijker hebben om met elkaar te spreken, verbale oorlogen worden via de media – hongeriger naar quotes dan ooit te voren – uitgevochten en vaak opgeklopt. Hoe kan het bijvoorbeeld dat het zes weken duurde voor Luciano D’Onofrio, de met een aura van onaantastbaarheid door het leven schrijdende godfather van Standard, na het incident Witsel-Wasilewski de hand reikte aan Roger Vanden Stock, terwijl hij beschaamd zou moeten zijn na zo’n kamikazeaanslag? Wat valt er te denken van de attitude van sommigen tegenover de scheidsrechters, de favoriete zondebokken die inderdaad geregeld in de fout gaan en veel meer zouden moeten aangeven waar de grenzen liggen? Ze worden op zo’n vernederende en respectloze manier verwenst en verketterd dat je je afvraagt hoelang ze nog in zo’n wrang klimaat kunnen functioneren.

Alleen een consequent optreden van hogerhand kan een halt toeroepen aan alle uitwassen die ons voetbal teisteren. Maar dat soort interventies kun je niet verwachten van bestuurders die zich laten meedrijven op de golven van de emotie. En al helemaal niet van de Belgische voetbalbond, die bij ieder probleem uitblinkt door een onrustwekkende passiviteit.

Zo groeit de voetbalwereld steeds meer uit tot een wereld zonder fatsoen, een wereld van provocaties en intimidaties. En iedereen heeft daarmee leren leven. Een collectieve verontwaardiging was er na het incident Witsel-Waselewski. De roep om een ethische commissie weerklonk evenzeer als een pleidooi voor een nieuwe moraal. Waarna alles bij het oude bleef.

Zware fouten zorgen voor steeds minder opwinding.

door JACQUES SYS

Zware fouten zorgen voor steeds minder opwinding.