IN DEZE RUBRIEK DIEPT JACQUES SYS ANEKDOTES OP UIT DE KELDER VAN ZIJN GEHEUGEN. VANDAAG: HET WK 1982 IN SPANJE.
Een hele batterij journalisten zal naar Brazilië afzakken als de Rode Duivels zich straks voor het WK plaatsen. En in een periode dat vele (rand)zaken worden uitvergroot, is er dan een verhoogde kans op botsingen en irritaties. Dat is rond grote toernooien vaak zo geweest. Tijdens het WK van 1982 in Spanje bijvoorbeeld toen het tot een heuse boycot kwam. Nochtans was de voorbereiding in een sfeer van sereniteit verlopen, zoals dat altijd gebeurde onder een trainer als Guy Thys, die op een meesterlijke manier de kunst verstond alle druk weg te houden. Ook in Spanje was de rust opmerkelijk, ook al kwam er even een domper toen de nog met een blessure sukkelende René Vandereycken uiteindelijk naar huis gestuurd moest worden. Jos Daerden, eerder net uit de selectie gevallen, werd toen alsnog opgetrommeld.
Het WK begon schitterend toen de Rode Duivels in de in Barcelona gespeelde openingswedstrijd Argentinië met 1-0 klopten. De spelers werden onder politiebegeleiding naar het stadion gereden, boven de bus cirkelde een helikopter. Dat verstoorde de gemoedsrust niet. De met korte combinaties uitpakkende Argentijnen hadden de grootste moeite met de zonedekking, de Rode Duivels liepen zich te pletter voor elkaar en Erwin Vandenbergh maakte het gouden doelpunt. Vervolgens keerde het gezelschap terug naar hun basiskamp, een schitterend gelegen hotel in Elche. De sfeer was uitstekend, er werd na de stunt tegen Argentinië gedroomd van meer.
En dan plots, vijf dagen na die openingsmatch, was er een persconferentie. Guy Thys en aanvoerder Erik Gerets verschenen in een van de conferentiezalen van het hotel voor de verzamelde media. Ze lieten horen dat er die dag geen enkele speler met de Belgische journalisten zou praten. In volle eendracht zou dat besluit door de groep zijn genomen. Dat leidde eerst tot verbazing en vervolgens tot ontstemming. De reden was dat een aantal verhalen in Spaanse kranten door de Belgische media werd overgenomen. Het ging daarin over een niet te professionele levenswandel van de Rode Duivels, die het nachtleven uitgebreid hadden verkend. Hier en daar werd boven het artikel een pikante titel gezet. Ook toen al, meer dan dertig jaar geleden. Het betekende dat de internationals hun woedende vrouwen aan de telefoon kregen. Vandaar de boycot.
We waren er toen bij, in Spanje, op die memorabele dag dat de Rode Duivels zwegen. Eerst de persconferentie waarin Erik Gerets sprak en Guy Thys zweeg en dan een wat ongelukkige uitglijder van Gerets toen hij het had over een verschil in aanpak tussen de Nederlandstalige en Franstalige pers. Of hij er een communautaire kwestie van wilde maken, wilde iemand weten. Gerets schrok van de impact van zijn woorden en Thys vroeg hem zich toch vooral te concentreren op de volgende match. Gerets zou nadien voor de microfoon van de televisie verklaren dat deze zaak hem wel degelijk uit zijn concentratie had gehaald en dat hij niet naar Spanje was gekomen om ruzie te maken met de journalisten, maar om te voetballen. Niettemin: de Rode Duivels die op die dag de scribenten voorbijliepen, hielden de lippen op elkaar en dat zorgde voor een al even zielige als unieke aanblik. De voetbalbond zat verveeld met de zaak en nam later een hoogst eigenaardig besluit toen er een communiqué werd uitgevaardigd waarin de spelers de raad werd gegeven niet met drie bepaalde journalisten, kennelijk de boosdoeners in deze hele affaire, te praten.
Veel is er sindsdien veranderd. Clubs en federaties hebben perschefs in dienst, de ene heeft al wat meer macht dan de andere. Alles heeft te maken met de armslag die ze krijgen en met de bemoeizucht van trainers en/of bestuurders. Maar de gevoeligheden zijn er sindsdien niet op verminderd. Integendeel zelfs. En een boycot is voor sommigen nog altijd het ultieme wapen, het afschrikmiddel waarmee iedereen in het gareel gehouden moet worden. Terwijl dat niet meer is dan een teken van zwakte. Vroeger en nu.
Fricties horen bij grote toernooien. Ze waren er in 1970 in Mexico toen er ook al verhalen verschenen van internationals die niets anders gedaan zouden hebben dan uitgaan en in de zon liggen. En spanningen waren er ook tijdens de WK’s van 1998 en 2002. Een echte uitdaging moet het zijn om straks in Brazilië alles op een volwassen manier te laten verlopen. Zonder puberale oprispingen. ?
