Een dezer valt de beslissing omtrent de bouw van een nieuw nationaal stadion in Brussel. Alain Courtois, eerste schepen van de stad, over de moeizame geboorte van zijn geesteskind.

Alain Courtois: “Het nationaal stadion is een gevoelig dossier dat al loopt sinds 1985. Sinds het Heizeldrama in dat jaar is er eigenlijk nauwelijks wat gebeurd met het Koning Boudewijnstadion, behalve de opknapping in 1996. Toen hebben wij een kans gemist. Wij wilden absoluut iets anders. Dat was ook de bedoeling van EURO 2000: met nieuwe stadions komen. Niet alleen een nieuwe Heizel, maar ook nieuwe stadions in Brugge, Luik, Genk, Antwerpen, Charleroi en Gent.

“Waarom misten we die kans in Brussel? Om een aantal redenen. De stad Brussel was de baas. En daar was de eerste reactie duidelijk: non. Toen we de organisatie van het EK kregen toegewezen in 1994, kwam er een nieuwe vergadering met politici, in de ambtswoning van premier Jean-Luc Dehaene. Aanwezig waren naast de premier: de stad Brussel, met burgemeester Hervé Brouhon, het Brussels gewest, met Charles Picqué, en de bond, Michel D’Hooghe en ik. Wij vroegen een nieuw stadion, de politiek besliste te renoveren.

“Ik herinner me nog levendig de inhuldiging van het vernieuwde stadion. Het Uitvoerend Comité van de bond besliste om het naar Koning Boudewijn te noemen. Wat merkte ik ’s morgens, een paar uur voor de inhuldiging? Geen enkele, echt geen enkele verwijzing naar koning Boudewijn… Toen ben ik naar het bondsgebouw getrokken, heb daar een portret van hem van de muur gehaald, en heb dat eigenhandig, met twee nagels (!) in het nieuwe stadion gehangen. U mag gaan kijken, het hangt er nog steeds. Aan dezelfde nagels.

“2000 was echt een gemiste kans. Van de nationale loterij kregen we nog een tussenkomst voor Brugge, Luik en Charleroi. Antwerpen is er nooit gekomen. Conclusie: er was rond EURO 2000 geen enkele visie omtrent stadions. Niks! We hebben het derde evenement ter wereld georganiseerd en het had geen enkele positieve consequentie voor de voetbalwereld.”

Alternatief Evere

“Na het EK kwam de problematiek van het stadion volledig bij de stad te liggen. Het onderhoud kost de stad jaarlijks tussen de drie en de vier miljoen euro. Voor vijf evenementen van de nationale ploeg en wat concerten, één om de twee jaar. Toen ik schepen werd, heb ik de huurprijs aangepast, want die was zeer laag. De voetbalbond huurt het stadion nu per match voor meer dan 100.000 euro. Vroeger was dat 60.000 euro. Als we de netto berekening maken, kost het stadion de stad meer dan twee miljoen euro per jaar.

“Toen ik dat vaststelde, dacht ik: of het is tijd voor een nieuw stadion, of tijd voor een nieuwe locatie. En dan komen we bij het NEO-project, de nieuwe ontwikkeling van het Heizelplateau. In fases, alles is goedgekeurd, binnen een paar maanden starten de werken. Het Koning Boudewijnstadion wordt platgelegd, in elk geval. Dat gebeurt in 2021 of 2022. Wilfried Meert is kandidaat voor de organisatie van het EK atletiek in 2022. We kunnen het tot dan openhouden om hem een plezier te doen, maar dan is het gedaan. Op die plaats komt logement. Dat is de realiteit. De stad heeft beslist het oude stadion af te breken en te opteren voor een nieuw. Elders.

“Sinds 1988 onderzoek ik alle mogelijke locaties in Brussel. We zijn overal geweest: langs het kanaal, Schaarbeek, Anderlecht, langs de ring,… Uiteindelijk bleek de beste optie de site van de NAVO te zijn, nu die verhuist naar de andere kant van de weg. Iedereen ging akkoord. Het leger, want het terrein is eigendom van defensie. BIAC (Belgian International Airport Company, nvdr), want zij kregen een extra parking voor de luchthaven. Bond en stad ook. Alleen één partner niet: de NAVO. Die zagen een stadion aan de overkant van de hoofdzetel niet zitten.

“Bleef over: Parking C. Dat was niet de keuze van de stad, maar inmiddels hebben we geprobeerd om alles op elkaar af te stemmen. We gaan heel het gebied hertekenen, ook op het vlak van mobiliteit.”

Financiering

“Het dossier komt geregeld op de gemeenteraad, de oppositie roert zich. FDF, Ecolo… Wij zijn eigenaar van de grond en bereid die aan te bieden. Wij willen dit stadion in het kader van het NEO-project. Dat betekent: bereikbaarheid, mobiliteit en rendabiliteit onderzoeken. De stad heeft daar al zo’n 700.000 euro aan gespendeerd. Dat lijkt ons normaal: een advocatenkantoor om een offerte te begeleiden, een studiebureau om mobiliteit en locatie te bekijken, een bodemonderzoek,…

“De privésector bouwt en betaalt het stadion. In de exploitatie wil de stad haar inspraak, omdat wij eigenaar van de grond zijn. Voor de mobiliteit zorgt de overheid, maar die kost moeten we sowieso doen, vanwege het NEO-project en de bereikbaarheid ervan. Ook Vlaanderen is daar betrokken partij, met de uitbreiding van de ring. Het stadion, 60.000 plaatsen en 10.000 parkeerplaatsen, komt vlakbij de ring.

“Voetbalbond en overheid investeren niks in het stadion. De voetbalbond wordt huurder. Punt. De kritiek uit de voetbalwereld was te laat. Oorspronkelijk was het de bedoeling van de voetbalbond om in de exploitatie ook een rol te spelen, maar dat is niet meer zo. De voetbalbond heeft geen pet als bouwheer.

“De kostprijs zal geen 314 miljoen euro zijn, zoals ik al las. Het zal zeker minder zijn. Turijn, 198 miljoen. 45.000 capaciteit. Ons stadion zal tussen de 200 en 300 miljoen kosten.”

Gebruikers

“Anderlecht is een potentiële huurder, net als de KBVB. Voor we een offerte vroegen, hebben we Deloitte een studie laten maken naar de rendabiliteit van een nieuw stadion. Dat was rendabel, met een rente voor investeerders tussen 3 en 5,1 procent, als er géén dak kwam, geen atletiekpiste en met een club als vaste resident. Het is aan het consortium dat bouwt, om die club te vinden. Normaal komt er maar één club in aanmerking, maar dat kunnen wij niet zeggen.

“De huurprijs ligt nog niet vast, maar een vaste resident zal zeker meer dan vijf miljoen euro per jaar moeten betalen. Voor 35 tot 40 wedstrijden zal die huurprijs ongetwijfeld hoger liggen. De bond zal minder betalen dan de club, omdat die veel minder het stadion gebruikt. Maar het is het consortium dat de huurprijs moet vastleggen, in het kader van de exploitatie. Vindt men geen club die resident wil zijn, dan komt het project er toch, in een of andere vorm, met minder capaciteit. Ik vind dat er een nationaal stadion moet zijn. Of gaat de KBVB zijn interlands organiseren in een stadion van 25.000 mensen in Brugge of Luik?”

DOOR PETER T’KINT

“Een vaste resident van het nieuwe stadion zal zeker meer dan vijf miljoen euro per jaar moeten betalen.”