De bal is rond, een wedstrijd duurt negentig minuten en de winnaar heeft altijd gelijk. Vaak is het een Duitser. Zegt Aimé Anthuenis in de krant, daags voor de EK-finale : “De winnaar heeft altijd gelijk. Chapeau voor Rehhagel.” Anthuenis, sinds hij bondscoach is vooral een verliezer, is geen man van ingewikkelde theorieën. Eerst over de streep is gewonnen. En de winnaar heeft gelijk.

Karel Brückner dus niet. Geen land nochtans dat zoveel zeges behaalde op het EK als Tsjechië. Tot het de Grieken van Rehhagel tegenkwam. En wat met Dick Advocaat : halve finale gespeeld, maar van vijf wedstrijden er slechts één gewonnen. Winnaar, of toch verliezer ? Dertig jaar geleden verloor Nederland een WK-finale. Duitsland won, zoals wel vaker in een groot toernooi. En toch was het Oranje dat in 1974 toetrad tot de mythe. Niet Duitsland, toen niet en later niet. Barcelona met Johan Cruijff : nauwelijks, nou ja, wat gewonnen, maar wat een prestige ! Misschien is stijl dus wel belangrijker dan resultaat. Heeft de winnaar toch niet altijd gelijk.

Trouwens, wélk gelijk ? Griekenland won zijn laatste vier kwalificatiewedstrijden vóór het EK met 1-0. Met dezelfde cijfers stuurde het Frankrijk en Tsjechië naar huis. En Portugal uiteindelijk naar de kater. Zeven keer 1-0 uit de laatste tien wedstrijden met inzet. In jargon heet dat : goed georganiseerd voetbal. Hoe minder talent, hoe minder techniek, hoe meer je moet kunnen terugvallen op een systeem.

Chapeau dat Rehhagel het voor mekaar kreeg, maar gelijk ? Een bondscoach heeft een tamelijk eenvoudige bezigheid. Fysieke voorbereiding ? Gebeurt door de clubs. Techniek ? Moeten de spelers al verworven hebben. Tactiek ? Dát moet hij wel kunnen overbrengen. Niet door, zoals veel trainers doen, simpel te zeggen : zó gaan we spelen, maar door het in te oefenen. Bijkomend voordeel voor een bondscoach is dat hij kan putten uit allemaal ervaren spelers die weten wat er gevraagd wordt in het veld. Bovendien is verdedigen gemakkelijker te oefenen dan aanvallen : je kunt goed verdedigen met minder spelerskwaliteit. Aanvallen is meer intuïtief. En rekenen op intuïtie is rekenen op wat geluk. (Daarom willen alle trainers Aruna of Mpenza in hun ploeg.)

Gelukkig ís er nog geluk (en tegenspoed), anders won altijd de beste ploeg.

Twee jaar geleden keerden de Rode Duivels terug uit Azië na een ontluisterend WK. Zo schandelijk had de coach zich misdragen dat (een aantal van) zijn spelers zich tijdens het toernooi van hem distantieerden. Opeens ging het elftal beter voetballen : Rusland werd geklopt en van Brazilië eervol verloren. Niemand die zich verdiepte in de omstandigheden die het ‘succes’ hadden bevorderd. De nederlaag werd voorgesteld als het Grote Gelijk van Robert Waseige. Twee jaar eerder al was hij ondanks de vroege uitschakeling van België op het zelf georganiseerde EK ontzien omdat het voetbal niet onaardig was geweest (stijl boven resultaat). Hoe anders verging het Georges Leekens in 1998 : niet gewonnen, niet verloren, maar ook niet gevoetbald. Tomaten.

Wie heeft gelijk ? Het Vlaams Blok, Dag Allemaal, Het Laatste Nieuws, George Bush : allemaal winnaars. Aimé Anthuenis bij Genk en Anderlecht. Hugo Broos. “Kijk naar mijn palmares” als variant op “De winnaar heeft gelijk”. Discussie gesloten. Het is het zwaktebod van de trainer die de confrontatie niet aangaat, niet analyseert. Promotors van de scorebordjournalistiek. Althans, bij winst. Want Bulgarije (roemloze afgang in Portugal, net als Kroatië), dat is een ander verhaal. Als Collina die strafschop fluit, hadden we het nog wel eens willen zien. Jaja. En als het niet geregend had, waren we droog gebleven in Werchter.

Vorige maand klopte België Nederland op Rehhagels wijze. De wereld weet het nog niet, maar we zijn er helemaal klaar voor.

door Jan Hauspie

Halve finale gespeeld, maar slechts één wedstrijd gewonnen. Winnaar, of toch verliezer?

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content