Het leven spaarde hem niet, maar zijn geloof in het goede hielp hem doorheen alle moeilijkheden. Het verhaal van Ivan Santini, de religieuze targetspits uit Zadar.
Humor is Ivan Santini niet vreemd. Toen vorige zomer met Hamdi Harbaoui, Michy Batshuayi en Habib Habibou drie andere spitsen uit de top vijf van de topscorerslijst van de Jupiler Pro League wél hun buitenlandse transfer kregen (en hijzelf dus niet), zei hij ons dat hij overwoog om bij KV Kortrijk een contract voor het leven te tekenen. “Maar wil je zeker ook vermelden dat ik in dat geval na een lange spelerscarrière bij deze club niet geïnteresseerd zal zijn in de job van de man die de shirtjes wast, want anders wordt die man misschien zenuwachtig wanneer hij dat leest”, voegde hij eraan toe. “Dan vind ik wel iets anders, want hier is werk genoeg te doen.”
Naar KV Kortrijk kom je niet voor het geld, maar om te spelen en je in de belangstelling te spelen. Voor wie razend ambitieus is, is geduld een aartsmoeilijke deugd. Toen Ivan Santini (26) het voorbije seizoen in de eerste thuismatch, uitgerekend tegen Standard, een strafschop miste en die wedstrijd in de slotminuut uiteindelijk nog verloren werd, raakte hij in de catacomben van het Guldensporenstadion buiten zichzelf van woede. Sinds hij in zijn kindertijd zijn liefde voor voetbal ontdekte, is zijn grootste droom: het shirt van zijn land – Kroatië – dragen. Maar bij KV Kortrijk is die droom volgens hem niet realiseerbaar. Daar is hij van overtuigd sinds hij na een geweldige heenronde in zijn eerste seizoen geen telefoontje van de bondscoach kreeg. Hij leerde dan wel dat het leven niet te controleren is, maar ook dat geloof en doorzetting wonderen kunnen verrichten.
Zadar
Ivan Santini is een oorlogskind. Hij groeide op met het geluid van luchtalarmsirenes en bombardementen, hij weet hoe het voelt om van het speelplein opeens naar de schuilkelder te moeten spurten. Het appartementsgebouw waar hij als kind woonde en de parking waarop hij haast elke dag voetbalde, dragen sporen van granaatinslagen. Hij is niet eens drie jaar wanneer zijn moeder met hem en zijn twee jaar oudere broer Krsevan vlucht naar Slovenië. Eerst met de boot naar Rijeka en van daar met de trein naar Maribor. De omliggende dorpen zijn dan al met de grond gelijkgemaakt en alle mannen moeten de stad helpen verdedigen tegen het Servische geweld. Ook vader Santini, Romeo, koopt zich een geweer en trekt als vrijwilliger naar het front. Het afscheid is hartverscheurend, want misschien is het de laatste keer dat zijn vrouw en kinderen hem zullen zien. Romeo Santini overleeft de slag om de strategische havenstad Zadar en drie maanden later keert zijn gezin naar huis terug. Maar telkens er nieuwe luchtaanvallen aangekondigd worden, vlucht moeder Lucana met haar zoontjes naar het eiland Uglan – op twintig minuten varen van Zadar. Haar ouders wonen er in het vissersdorp Lukoran. Daar is het dat Ivan van zijn opa leert zwemmen en schaken. Daar is het ook dat hij begint te voetballen. Tussen de olijfbomen.
Na de oorlog, wanneer Ivan acht jaar is, vraagt Krsevan aan zijn vader om hen in te schrijven in de voetbalschool: zijn broertje zal spits worden en hijzelf doelman, voorspelt hij. Romeo Santini voetbalde in zijn jeugd zelf ook en won ooit brons in het speerwerpen, maar zijn grootste passie is muziek. Hij zingt, speelt gitaar, schrijft gedichten en liefdesliedjes, treedt op op feesten en festivals en in Kroatische restaurants in Slovenië en Duitsland. Nog altijd zingen ze tijdens elke thuiswedstrijd van basketclub KK Zadar met duizenden tegelijk zijn klassieker uit 1997: Kamena Dalmacija. Maar de grote doorbraak komt er niet en hij wil zijn kinderen absoluut de steun geven die hijzelf nooit kreeg. Dus schrijft hij hen in in de voetbalschool.
Vooral Ivan lijkt erg op zijn vader, fysiek maar ook karakterieel. Hij is hartstochtelijk. Lief, maar ook heel competitief ingesteld. Hij speelt accordeon en is goed in sport. In basket is hij goed en in tennis nog beter. Zijn moeder krijgt zelfs het advies om een privétrainer in te schakelen, omdat hij het als tennisser wel eens ver zou kunnen brengen. Maar een privétrainer kunnen de Santini’s niet betalen. Zelf adviseert Lucana haar jongste zoon een goedkopere sport te kiezen. Dat wordt voetbal.
Voetballen doet Ivan bijna elke dag op de parking achter het appartementsblok waarin hij met zijn ouders en broer woont. Een oude legertruck doet er een tijd dienst als kleedkamer en spelershome. Het is de tijd van het WK 1998 in Frankrijk, waar de jonge natie Kroatië de strijd om brons wint van Nederland. Ivan schildert die zomer de naam Davor Suker op zijn T-shirt, de naam van de Kroaat die topscorer van het toernooi wordt.
Met de jeugd van NK Zadar traint hij aanvankelijk op het veld van de legerbasis waar tijdens de oorlog helikopters met slachtoffers landden. De omstandigheden zijn er abominabel. Er is geen elektriciteit, geen water en geen gas. Een bal moet hij in het begin zelf meebrengen. Zijn eerste trainers valt meteen zijn leergierigheid en zijn ongebreidelde liefde voor voetbal op. Maar niet iedereen gelooft in hem. Ivan is veertien wanneer er bij NK Zadar plots geen plaats meer is voor hem en hij wordt uitgeleend aan Sint-Michael, een clubje in het dorpje Sutomiscica op het eilandje Ugljan. Om te gaan trainen moet hij de veerboot nemen.
Salzburg- Ingolstadt-Freiburg
Toch blijft Santini in zichzelf geloven. Hij is ook een goeie student, maar zijn droom om profvoetballer te worden geeft hij niet op. Na zes maanden bij de toenmalige tweedeklasser NK Inter Zapresic kan hij via makelaars testen bij Monaco, Bordeaux, Bazel en Red Bull Salzburg. Laatstgenoemde club geeft hem een kans. Hij zit er alleen op internaat, hij maakt een zware periode door en begint almaar meer te bidden. Daar is het, zal hij later uitleggen, dat zijn geloof zich begint te verdiepen. In zijn tweede seizoen gaat het beter, bij de U19, en krijgt hij zelfs complimenten van hoofdtrainer Giovanni Trapattoni. Intussen debuteerde hij ook als jeugdinternational en weet hij hoe het voelt om het shirt van Kroatië te dragen terwijl het volkslied speelt. Voor God, familie en vaderland: zo is hij opgevoed en opgegroeid. Maar terwijl hij alleen in Salzburg zit, ligt op een ochtend zijn vader naast zijn moeder dood in bed. Ze kochten net op krediet een computer om te kunnen skypen met hun zoon in het buitenland. Elke dag belde Romeo lang met Ivan, om hem te steunen, zoals ook de avond voor het drama.
Het is een tijd dat Ivan sukkelt met de adductoren en geopereerd moet worden. Zijn contract bij Red Bull zal niet verlengd worden. Net nu hij en zijn broer meer dan ooit verantwoordelijkheid dragen voor hun moeder en hun vijfjarige zus Simona staat hij nergens. Branko Zaler, een bekende fysiotherapeut uit Zagreb, helpt hem weer fit te worden en hij gaat testen bij Standard en Keulen. Via Thorsten Fink, gewezen assistent-coach van RB Salzburg, kan hij voor zes maanden terecht bij de Duitse tweedeklasser FC Ingolstadt 04. Daarna test hij bij Bazel, bij Linz en in Griekenland, maar zonder succes.
Hij keert terug naar huis om bij zijn moederclub weer vanaf nul te beginnen. NK Zadar is gedegradeerd, het geld is op en Ivan Santini mag er eindelijk meedoen. Bij elk doelpunt kust hij het clubembleem op zijn shirt en heft hij de armen en de ogen ten hemel om God en zijn overleden vader te bedanken. Die beleving deelt hij ook in de media met iedereen en als snel wordt hij Sveti Ive genoemd: Heilige Ivan. In het tweede seizoen, in de eerste klasse intussen, wordt hij topscorer en beste speler van de Kroatische competitie. Voor de voorzitter is hij opeens drie à vier miljoen euro waard. Bundesligaclub Freiburg huurt hem anderhalf seizoen, tot hij transfervrij is, en biedt hem dan een nieuw contract aan. Maar hij wil meer spelen en tekent bij de Belgische eersteklasser KV Kortrijk, terwijl zijn broer, die wel degelijk doelman is geworden, op hetzelfde moment onderdak vindt bij de Oekraïense eersteklasser Zorya Lohansk.
Kortrijk
Bij KV Kortrijk toont Ivan Santini zich meteen een hardwerkende targetspits met een enorme trefkracht in de zestien meter. Bij elk doelpunt heft hij weer de armen en de ogen ten hemel. Hij frequenteert de Sint-Michielskerk in Kortrijk, raakt bevriend met priester Geert en getuigt op zijn vraag tijdens een misdienst over zijn geloof. Snel ook staat hij bovenaan de topscorerslijst van de Jupiler Pro League. Maar naargelang het jaar vordert, verdwijnt de scherpte en krijgt hij zelfs bij drie gelegenheden geen strafschop meer omgezet. Hij is het niet meer gewoon om zoveel wedstrijden te spelen, na een seizoen bij Freiburg waarin hij maar 450 minuten speeltijd kreeg. Uiteindelijk eindigt hij met vijftien doelpunten (en een gemiddelde van 0,42 per wedstrijd) als vijfde in de rangschikking van de beste doelpuntenmakers. Van in december al zijn er geruchten over belangstellende clubs uit het buitenland. Hij wil graag een nieuwe stap zetten en via een clausule in zijn contract kan hij weg voor 2,5 miljoen euro, maar niemand doet een officieel bod.
Schoorvoetend begint hij aan de voorbereiding van zijn tweede seizoen bij KV Kortrijk. Bovendien kiest Yves Vanderhaeghe, de nieuwe hoofdtrainer, voor Teddy Chevalier als diepe spits en voor Ivan Santini als offensieve middenvelder. De Kroaat speelt liever zelf in de spits, maar hij schikt zich in zijn nieuwe rol en zijn rendement lijdt er niet onder: hij maakt weer vijftien competitiegoals, met een beter gemiddelde (0,47 goals per match), en eindigt na Aleksandar Mitrovic als tweede in de topscorerslijst.
Bovendien loopt binnen een jaar zijn contract af en moet KV Kortrijk hem dus nu verkopen om hem eind volgend seizoen niet transfervrij te zien vertrekken. Een eerste signaal daarvan is in mei al de aanwerving van zijn vervanger: de Griek Thanasis Papazoglou, een targetspits van 1 meter 95. Santini zelf zit in play-off 1 al bij Standardvoorzitter Roland Duchâtelet thuis. Maar Standard is op dat moment niet de meest biedende club. Dat is KV Oostende, waar de nieuwe hoofdtrainer Yves Vanderhaeghe bij Marc Coucke hard op zijn komst aandringt. De KVO-voorzitter is bereid twee miljoen euro te betalen. Ook KRC Genk meldt zich, onder meer met een waslijst van spelers die eventueel in de operatie betrekken kunnen worden – zoals Ilombe Mboyo, Pieter Gerkens en Steeven Joseph-Monrose. Maar na de verkoop van Mehdi Carcela aan Benfica en met de start van de trainingen in het vooruitzicht gaat Duchâtelet tafelen met KVK-manager Patrick Turcq om de zaak zonder discussie voor twee miljoen euro af te ronden.
DOOR CHRISTIAN VANDENABEELE
In Kortrijk getuigde hij in een misdienst over zijn geloof.
Bij NK Zadar wordt hij al snel Sveti Ive genoemd. Heilige Ivan.
