Edinburgh, de hoofdstad van Schotland, is een aangename burgerijstad aan de voet van een oude burcht en maakt een veel kalmere indruk dan het naburige en bruisende Glasgow. Ook in het voetbal staat de derby van de oostkust duidelijk in de schaduw van de Old Firm tussen Celtic en de Rangers.
De inwoners van Glasgow durven weleens beweren dat die van Edinburgh alleen voor rugby buiten komen – het nationale stadion Murrayfield ligt daar – maar sinds twee jaar hoeft de hoofdstad niet meer te blozen: Edinburgh hééft tenminste een voetbalderby, terwijl die van Glasgow verdwenen is door het failliet van de Rangers.
Zondag zal een van de jaarlijks zes onderlinge wedstrijden tussen Heart of Midlothian en Hibernian plaatsvinden (al kunnen dat er door de beker nog meer worden). In totaal werden er al 622 derby’s gespeeld.
De rivaliteit in Edinburgh ligt wat in dezelfde lijn als die in Glasgow. Net als Celtic werd Hibernian door Ierse immigranten gesticht in 1875. Die gaven de club de Latijnse naam van Ierland (Hibernia) en de Ierse kleuren (groen en wit). Heart of Midlothian, één jaar eerder opgericht, dankt zijn naam aan een gevangenis uit de gelijknamige roman van Walter Scott (de schrijver uit Edinburgh die ook Ivanhoe schiep) en vertegenwoordigt de protestanten. De religieuze tegenstellingen, die in Glasgow nog volop leven, zijn er hier wel stilaan aan het uitgaan om plaats te maken voor een sociale opdeling (de arbeiders van Hibernian tegen het establishment van Heart) en een geografische scheiding. Het noorden van de stad behoort aan Hibernian, het zuiden aan Heart, en beide clubs waken echt over die demarcatielijn. Al 125 jaar verschansen ze zich elk in hun eigen wijk (Gorgie voor Heart en Leith voor Hibernian) en al ruim een eeuw vieren ze hun overwinningen in dezelfde thuisbasis: de Jambos sinds 1886 in Tynecastle en de Hibees sinds 1892 op Easter Road.
Op Easter Road koestert men de herinnering aan de Famous Five, vijf geniale spitsen die drie titels binnenhaalden (1948, 1951 en 1952) en elk meer dan honderd keer scoorden. In Tynecastle denkt men nog graag terug aan Tommy Walker, de manager die The Jam Tarts kampioen maakte in 1958 en 1960.
In mei 2012 trokken de fans van beide clubs naar Glasgow. Hun derby vond toen plaats in Hampden Park, omdat het ging om de finale van de Schotse beker. Het stadion was uitverkocht, want de vorige derbyfinale was al 116 jaar geleden – dan wil men al weleens een kleine verplaatsing maken. In 1896 won Heart met 3-1 en ook vorig jaar trok het aan het langste eind: 5-1.
DOOR STÉPHANE VANDE VELDE
