Sport/Voetbalmagazine deed een rondvraag bij alle clubs die straks de degens kruisen in de omstreden play-off 2. We polsten bij bestuurders, spelers en trainers naar hun verwachtingen van de competitie waar (bijna) niemand op zit te wachten. ‘Het grote voordeel aan play-off 2 is dat je als speler makkelijker premies kunt verdienen.’
In mei vorig jaar organiseerde dit blad een rondvraag bij alle trainers uit onze eerste klasse. De coaches maakten toen een messcherpe analyse van de nieuwe competitieformule, met zestien ploegen én play-offs. Een bloemlezing.
Peter Maes: “Op extrasportief vlak zag ik in de laatste fase van de competitie verzadiging bij fans en bedrijfsmensen. In het reguliere deel was er veel spanning, maar in play-off 2 was de hoofdprijs te flets en te ver weg. Ik vond het allemaal chaotisch en onduidelijk.” Guido Brepoels: “STVV ging het voor de wind, maar play-off 2, dat was niks.” Francky Dury: “Het play-offsysteem vind ik niet voor herhaling vatbaar. Dat de elfde nog in aanmerking komt voor Europees voetbal, vind ik niet kunnen.” Ariël Jacobs: “Die halvering van de punten. Waarom gebeurde dat in play-off 1 en niet in play-off 2?” Adrie Koster: “Ik denk dat het Belgische voetbal er het meest bij gebaat is dat de beste ploegen Europees voetbal halen. Op de lange duur gaat het je anders een Europese plaats kosten.”
Intussen zijn we een jaar later en ondanks het talrijke protest van spelers en trainers, is er in wezen niets veranderd. Enkel het meest stuitende probleem dat vorig seizoen opdook, de situatie van Roeselare, kreeg een oplossing: de vijftiende en zestiende zitten niet langer twee maanden zonder voetbal, maar maken sinds dit seizoen in een best of five onderling uit wie degradeert en wie in juni mag aantreden in de eindronde met tweedeklassers. Charleroi en Eupen krijgen straks de twijfelachtige eer om als eersten aan te treden in deze ‘play-off 3’.
Uit onvrede met de competitiehervorming ondernamen de kleinere clubs binnen de profliga in december nog een poging tot revolutie. Het (tijdelijke) front van de kleintjes, de K11, bleek echter niet bestand tegen de belofte voor (nog) meer financiële compensaties vanuit de G4, de verzameling van topclubs behalve Standard. Zo bleef de inkrimping naar zestien ploegen overeind en ook aan de omstreden play-off 2 werd niet gesleuteld. Dat blijft trouwens ook zo in de komende drie seizoenen, besliste de profliga vorige maand.
Kortom: een ploeg met de ambitie om via play-off 2 alsnog in Europa te raken, wacht dus een slopend parcours, waarbij het pas écht om de knikkers gaat in die laatste barragematchen. Zeker nu play-off 1 zich razend spannend aankondigt én alle topclubs op de afspraak zijn, zal de poulefase van play-off 2 maar op een lauwe belangstelling van media en supporters kunnen rekenen.
Marc Faes {KV Mechelen} ‘Veel te late kalender’
Het was een treurig beeld, zondagavond rond acht uur in het stadion van KV Mechelen. Zowel de bezoekers uit Eupen als de spelers van de thuisploeg lieten bij het laatste fluitsignaal ontmoedigd de kopjes hangen. Mechelen had al weken uitzicht op play-off 1, maar kwam ondanks de overwinning toch één puntje te kort voor een plek in de top zes. De maker van de openingsgoal, kapitein Julien Gorius reageerde verbitterd voor de camera: “Nu moeten we naar play-off 2, een competitie die volgens mij geen enkele zin heeft.”
De woorden van een teleurgestelde sporter die net beseft dat hij het vooropgestelde doel niet gehaald heeft, zo lijkt het. Maar ook in de extrasportieve geledingen van KV Mechelen staat men niet te springen voor play-off 2. “Voor ons is het een aartsmoeilijke situatie”, vertelt Marc Faes, commercieel directeur van de club. “Zelfs zonder die uitgestelde wedstrijd van Charleroi, kennen we de kalender van de nacompetitie véél te laat. De korte tijdspanne voor de eerste wedstrijd maakt het quasi onmogelijk om alles nog naar behoren te organiseren: ticketverkoop, businessdiners, eetfestijnen … Je hebt minder dan tien dagen om de mensen uit te nodigen voor je eerste match. Plus: sommige ploegen zitten met thuiswedstrijden op woensdagavond, en dat is d’office een ramp voor de inkomsten. Nog een geluk dat Mechelen een trouw publiek heeft. Bij ons zal het stadion ook in play-off 2 wel voor negentig procent gevuld zijn, maar dat is niet overal zo.”
Frans Schotte {Cercle Brugge} ‘Verlieslatende wedstrijden’
Over een tegenvallende opkomst van fans, daar kon Cercle Brugge vorig jaar in play-off 2 over meespreken. “Cercle zat toen in een poule met Westerlo, Lokeren en KV Mechelen”, blikt voorzitter Frans Schotte terug. “Mechelen is sportief interessant en brengt veel volk mee, maar Lokeren en Westerlo helemaal niet. Alle aandacht ging vorig jaar naar de andere poule, met Genk en Standard. Daardoor kregen we letterlijk nul euro aan tv-geld binnen.”
Toen Cercle Brugge achteraf de rekening maakte, bleek play-off 2 verlieslatend te zijn. “Onze recette was klein, want play-off 2 was inbegrepen in het abonnement voor de reguliere competitie en er was amper losse verkoop. Daartegenover stonden wel heel wat uitgaven: de matchorganisatie, verplaatsingen, premies en lonen voor de spelers, … Enkel Genk en Standard hebben vorig jaar winst kunnen puren uit play-off 2”, weet Schotte.
Ondanks die negatieve ervaringen stemde Cercle Brugge vorige maand in de profliga wel voor het behoud van de play-offs. “We zijn er nog steeds niet enthousiast over, maar over het financiële aspect zijn alle clubs deels tot een compromis gekomen. Er komt een herverdeling van de inkomsten, zowel binnen play-off 2 als tussen play-off 1 en play-off 2.”
Play-off 2 volledig afschaffen en enkel voor de eerste zes clubs een nacompetitie organiseren, is voor Schotte geen optie: “Zelfs met een iets langere winterstop, eindigt de competitie dan al eind maart, begin april. Dat betekent dat je vanaf dat moment je spelers met verlof stuurt tot half juni. Intussen moet je wel verder de lonen uitbetalen en je hebt er geen idee van in welke vorm je spelers zullen terugkeren.”
Of Cercle Brugge dit jaar iets wil bereiken in play-off 2, daar kan Schotte pas op antwoorden na 6 april, de terugmatch van de halve finale in de beker. “Er zijn drie mogelijkheden: als je de eerste matchen van play-off 2 goed doorkomt, kun je alles op alles zetten en hopen dat je die finale haalt. Maar wie weet kunnen we play-off 2 straks beschouwen als de ideale voorbereiding op de bekerfinale. En als die twee doelen weg zouden vallen, kun je eventueel jonge gasten eens laten proeven van het grote werk.”
Jef Delen {Westerlo} ‘Premies opstrijken’
Ondanks een slechte start (1 op 9) won Westerlo, en niet KV Mechelen, vorig jaar zijn poule in play-off 2. “Hoewel ik geen voorstander ben van het systeem,” zegt de Westelse aanvoerder JefDelen, “moet ik toegeven dat onze ploeg toch goede herinneringen overhoudt aan de deelname van vorig seizoen. Het heeft onze campagne toch wat kleur gegeven. Uiteindelijk speelden we nog de finale van play-off 2 tegen Genk.
“Beter dan de klassieke competitie? Tja, als middenmoter was het seizoen vroeger soms ook al voorbij op vijf speeldagen van het einde. En toch, ik ben misschien van de oude stempel, maar ik blijf erbij: diegene die op het einde van de competitie eerste staat, is kampioen. Tweede, derde en vierde Europees. En de laatste zakt.”
Delen is eerlijk en maakt de afweging tussen de belangen van de fans en die van de spelers: “Je moet durven toegeven dat play-off 2 voor de supporters niet echt aantrekkelijk is. Play-off 1 wel, maar dat is voor de spelers dan weer minder interessant. Zeker voor de kleinere clubs, want daar is het veel moeilijker om winstpremies te behalen. In play-off 2 behouden we in Westerlo dezelfde premies als in de competitie. En als we de finale van play-off 2 bereiken, hangt er misschien nog een extraatje aan vast.”
Ook Westerlo strijdt dus nog in de beker en geeft daar de prioriteit aan. “Met een 0-0 naar Cercle Brugge trekken, dat is geen slechte uitgangspositie”, vindt Delen. “Indien we de bekerfinale halen, kan play-off 2 een ideale voorbereiding zijn. De druk in die nacompetitie is natuurlijk veel minder. Sommige jongens spelen dan bevrijd. Voor mezelf maakt dat gebrek aan druk niet uit. Sowieso verlopen de trainingen in Westerlo al redelijk ontspannen, veel verschil merk je dus niet.” ( lacht)
Guido Brepoels {STVV} ‘Experimenteren in Westerlo’
Ook Guido Brepoels, de trainer van STVV, windt er geen doekjes om. Eigenlijk zit het seizoen er sinds zondag op, de voorbereiding op een nieuwe jaargang kan beginnen: “Ik heb met play-off 2 een duidelijk doel voor ogen: enkele jongeren testen met het oog op volgend seizoen. Het is de bedoeling dat we te weten komen met wie we verder kunnen en wat we nog moeten bijhalen. Mennes en Delorge zijn de eerste wedstrijden geschorst, Sidibe verlaat de club en ook de huurlingen zie ik niet blijven volgend seizoen. Het lijkt mij evident dat die jongens minder zullen spelen en dat ik de jeugd ga uittesten om te zien hoe ver ze staan. Maar je moet realistisch zijn: wie met jeugd experimenteert, zal punten laten liggen.”
“De druk is er voor ons af”, gaat Brepoels verder. “Die play-off 3 zou een echte hel geweest zijn. Vorig jaar zaten we bij de eerste zes en dat was natuurlijk fantastisch voor een club als de onze. Elke wedstrijd vollebak en constant in de media. Over play-off 2 werd nauwelijks gesproken. Wij beseffen dat de aandacht voor ons ook een pak minder zal zijn nu.”
Omdat Stayen vanaf deze week verbouwd wordt (er komt een ondergrondse parking en een kunstgrasveld), speelt STVV zijn thuismatchen tijdens play-off 2 in het stadion van Westerlo, op ruim veertig kilometer van Sint-Truiden. “Organisatorisch vergt dat niet veel aanpassing”, legt Brepoels uit. “We zullen net als in de competitie op de club eten en dan met de bus naar daar rijden. Het valt te voorspellen dat de publieke belangstelling minder zal zijn dan vorig seizoen in play-off 1, anderzijds beschikt STVV wel over een heel trouw publiek. Zelfs tegen Lokeren, waar er voor ons niets meer op het spel stond, zat er 10.000 man in de tribunes. Ook in Westerlo zal er wel voldoende volk opdagen voor onze thuismatchen.”
Philippe Clement {Germinal Beerschot} ‘Een fundamenteel oneerlijk systeem’
In de vergeetput van play-off 2 zal Phi-lippe Clement zijn laatste wedstrijden als speler afhaspelen, voor hij volgend seizoen als beloftecoach en verdedigerstrainer aan de slag gaat bij Club Brugge. “Ik beschouw de komende wedstrijden heus niet als een afscheidstournee. De laatste keer op Club Brugge of op Genk, ja, dat waren speciale momenten voor mij. Toen had ik nog niet beslist over mijn toekomst, maar toch heb ik die matchen heel bewust beleefd. Omdat ik besefte: dit is misschien de laatste keer. Ik hoop alleen dat het een waardig afscheid wordt: ik heb altijd graag gevoetbald en als voetballer alles bereikt wat ik wilde. Het zou jammer zijn als dat in mineur eindigt.”
Over de play-offs heeft Clement, bezig aan zijn negentiende seizoen als profvoetballer, een ongezouten mening: “Ik blijf die play-off 2 een fundamenteel oneerlijk systeem vinden. Ook al kunnen we met Germinal Beerschot nu een slap seizoen redden. Sommige ploegen hebben twintig punten meer gepakt dan ons en nu telt dat niet meer … Nee, dat strookt echt niet met mijn visie op voetbal. Op deze manier herleid je de nacompetitie tot een soort loterij. Wie in deze korte periode het best kan pieken, kan nog Europees halen. Dat slaat nergens op.”
Ondanks zijn scherpe kritiek is Clement opportunistisch en wil hij van de gaten in het systeem profiteren: “Ik hoop dat de club en de trainer die play-off 2 met ambitie starten. Dit is dus niet het moment om er een testcase van te maken of om uit te bollen. We moeten er juist van profiteren dat de teller weer op nul gezet wordt.”
Hugo Broos {Zulte Waregem} ‘Slecht seizoen rechttrekken’
Hugo Broos, de trainer van Zulte Waregem veranderde recent nog zijn opvatting over play-off 2 en de rol van Zulte Waregem daarin: “Gezien ons slecht parcours na Nieuwjaar vind ik dat play-off 2 een doel moet worden, en niet meer louter een voorbereiding op volgend seizoen. Het is onze kans om ons te rehabiliteren. Ik bekijk het in ieder geval niet als een voortzetting van de reguliere competitie, want dat zou betekenen dat we er niet veel van zouden bakken. We moeten het zien als iets nieuws.
“Mijn missie is duidelijk: zo veel mogelijk winnen”, toont Broos zich ambitieus. “Ik denk dat we met Genk vorig seizoen een mooi voorbeeld kregen van een ploeg die een heel seizoen sukkelde en toch nog Europees kon halen. Bovendien zorgde hun eindzege in play-off 2 voor een boost in die ploeg: zonder spectaculaire aankopen begonnen ze sterk aan dit seizoen. Daarom vind ik het belangrijk dat wij hier ook iets moois tonen.”
Vorig seizoen speelde Zulte Waregem, net als Kortrijk, nog in play-off 1, maar echt aanpassen wordt dat niet voor de club, volgens Broos: “Over vorig seizoen wordt hier niet meer gepraat. Ik hoorde wel dat het prettig was om erbij te zijn, maar iedereen is zich ervan bewust dat zoiets niet elk jaar weggelegd is voor een club als Zulte Waregem.”
Jurgen Cavens {Lierse} ‘Hopelijk bevrijd door de euforie’
Lierse wipte op de laatste speeldag alsnog over Eupen en plaatste zich zo voor play-off 2. “Het is een lang seizoen geweest voor ons”, zegt Jurgen Cavens, “en de laatste weken stonden we enorm onder druk. Dat we er nu in geslaagd zijn om ons doel te bereiken, zorgt voor enorme euforie.
“Op zich vind ik het huidige systeem oneerlijk en onlogisch, omdat iedereen zonder punten start. Maar vanuit ons standpunt kunnen we nu misschien eindelijk bevrijd spelen. Met onze spelerskern zouden we in principe veel ploegen moeten aankunnen. Nu gaat de riem er twee weekjes af en dan zien we wel waar het schip strandt.”
Hein Vanhaezebrouck {KV Kortrijk} ‘Wie wordt er eigenlijk beter van?’
Onder Georges Leekens plaatste KV Kortrijk zich vorig jaar verrassend voor play-off 1. Dit jaar leek Hein Vanhaezebrouck lang op weg om die stunt te herhalen, maar vanaf februari moest KVK de rol lossen. “De mensen liggen hier zeker niet wakker van play-off 2”, zegt Vanhaezebrouck. “De derby van zaterdag tegen Zulte Waregem was voor de meeste fans veel belangrijker. Maar als er één ploeg is die financieel het verschil zal voelen tussen play-off 1 vorig jaar en dit jaar play-off 2, dan zijn wij het wel. We hebben na Eupen het kleinste budget van de reeks, dus elke euro die we minder binnenkrijgen valt ons zwaar. De financiële compensaties die nu door de topclubs beloofd zijn, vormen nog steeds geen garantie dat je het jaar nadien niet zakt.”
Over het concept van de play-offs is ook Vanhaezebrouck niet te spreken: “We willen het warm water niet uitvinden, maar toch stroomt hier ander water dan elders in Europa. Wie wordt er nu eigenlijk beter van? Het niveau van de competitie wordt er alvast niet door opgetild. Anderlecht kan ook volgend jaar nog verliezen in Eupen, Westerlo of Waregem. En na tien jaar play-offs zal het nog niet in de kwartfinale van de Champions League raken. Je zou denken dat de enige bestaansreden van de play-offs een hogere som aan tv-geld is, maar Belgacom TV zegt zelf geen vragende partij te zijn.”
Vanhaezebrouck verwijst naar vorig jaar om de onrechtvaardigheid van play-off 2 aan te tonen: “Westerlo wint de laatste poulematch op Mechelen en komt daardoor ook op 10 punten. Mechelen eindigde in de reguliere competitie vijf plaatsen boven Westerlo, maar toch gaat Westerlo door, omdat het doelpuntensaldo van play-off 2 in het nadeel van Mechelen was. Ik vind dat je in zo’n geval sowieso het voordeel moet geven aan de ploeg die het beste parcours afgelegd heeft over dertig matchen.”
DOOR MATTHIAS STOCKMANS & BREGT VERMEULEN
“Gewoon afschaffen is ook geen optie. Dan speel je geen matchen meer in april en mei.” Frans Schotte
“In play-off 2 ga ik experimenteren met de jeugd. Maar wie experimenteert, laat punten liggen.” Guido Brepoels
“Over de play-off 1 van vorig seizoen wordt hier niet meer gepraat.” Hugo Broos
“Wie in deze periode het best kan pieken, kan Europees voetbal halen.” Philippe Clement
