Zlatan Ibrahimovic (37) is tegenwoordig bij LA Galaxy de hoofdattractie van de Amerikaanse Major League Soccer. We zochten hem op voor een exclusief interview. ‘Zolang ik blijf scoren is het Zlatantime.’
Vanuit de gym op het Dignity Health Sports Park klinkt een oerkreet. Terwijl de meeste spelers van LA Galaxy na de training richting hun bolides op de parkeerplaats wandelen, ligt een van hen nog volop aan gewichten te trekken. En dat gaat niet onopgemerkt voorbij. Wanneer de deur van het krachthonk openzwaait, kijken we de bron van het kabaal recht in zijn verbeten gezicht. Het kon niet missen: Zlatan Ibrahimovic. Puffend begroet hij de Nederlandse algemeen manager van LA Galaxy, Dennis te Kloese.
Ibrahimovic, knipogend: ‘Volgens jou ben ik nu oud, toch, Dennis?’
Te Kloese: ‘Je kunt moeilijk beweren dat je nog piepjong bent.’
Ibrahimovic: ‘Ik maak nog steeds minimaal twintig goals per seizoen.’
Te Kloese: ‘Al speel je op één been, dan maak jij nog steeds goals.’
Ibrahimovic: ‘En zo is het. Daarom ga ik voorlopig lekker door met voetballen. Zolang ik blijf scoren, is het Zlatantime.’
En weg is hij weer, met die kenmerkende grijns, voor een nieuwe serie oefeningen. ‘Over een uurtje ben ik klaar, dan kunnen we rustig verder praten’, had hij gezegd.
Rode wijn
In de tussentijd schenkt Te Kloese koffie op zijn kantoor. ‘Amerikanen vinden de zelfbewuste uitstraling van Zlatan prachtig’, zegt Te Kloese. ‘Zlatan heeft geen gebrek aan zelfvertrouwen en spreekt dat duidelijk uit. In de Amerikaanse cultuur, en zeker in de topsport, is dat heel gebruikelijk. In Nederland zeggen we: ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.’ In Los Angeles is het: ‘Doe maar gek, dat is beter dan gewoon.’ En Zlatan maakt zijn woorden waar, dat is natuurlijk ook belangrijk. Hij is hierheen gekomen om te laten zien hoe goed hij nog steeds is. En hij steekt er nog altijd ver bovenuit. Ook naast het veld is Zlatan natuurlijk van grote waarde. Via de sociale media heeft hij een enorm bereik.’
Je kunt mij met goede rode wijn vergelijken: de smaak wordt steeds beter naarmate de jaren verstrijken.’ – Zlatan Ibrahimovic
Even later komt Ibrahimovic fluitend aangelopen. De handen losjes in een linnen zomerbroek, kekke sneakers eronder, een kleurige hoodie erboven. Het is een flink contrast met dezelfde man wiens carrière bij Manchester United in zwaar weer terechtkwam. Na een ernstige knieblessure in het voorjaar van 2017 leek het over en uit, ook al werkte Ibrahimovic als een bezetene aan zijn herstel. ‘Toen ik bij United uiteindelijk terugkeerde na mijn blessure, voelde ik me niet meer honderd procent comfortabel’, vertelt hij. ‘Dat zette me aan het denken. Ik wilde naar een plek waar ik weer kon gaan doen wat ik mijn hele leven al doe: lekker voetballen, gelukkig zijn op het veld. LA Galaxy bood me die kans. In een omgeving die helemaal nieuw was voor mij, waar ik met een schone lei weer iets moois kon opbouwen.’
Voor het geld deed hij het niet. Zijn startsalaris in Los Angeles bedroeg 1,3 miljoen euro, terwijl hij in zijn laatste seizoen bij Manchester United goed was voor 24 miljoen per jaar. Inmiddels verdient Ibrahimovic ruim 5 miljoen euro op jaarbasis, maar tijdens zijn eerste seizoen in de VS behoorde hij niet eens tot het selecte groepje Designated Players. Daarvan mag iedere MLS-club er drie in de selectie hebben, spelers die boven het collectieve salarisplafond uitstijgen. Bij LA Galaxy gold dat al voor de Franse vleugelspits Romain Alessandrini (van Marseille gekomen) en de Mexicaanse middenvelder Jonathan dos Santos (Villarreal). Ibrahimovic wilde eerst laten zien wat hij nog kon, opwaardering van zijn contract kon daarna altijd nog. Twijfel daarover kende hij niet, want Zlatan is Zlatan. Zijn woordenboek begint met de letter z, van zelfvertrouwen. Wel vreesde hij in de beginfase het spelen op kunstgras, vanwege zijn knie. Van de 24 clubs in de MLS spelen er nog zes op nepsprieten, in zijn eerste seizoen meed Ibrahimovic die uitwedstrijden.
‘Nu is dat geen item meer’, vertelt hij. ‘Uit voorzorg heb ik kunstgras een tijdje gemeden, tot ik een veilig gevoel over mijn knie had. Nu speel ik met een vrij hoofd. Dat is in deze fase van mijn carrière heel belangrijk. Ik wil niet nóg een keer in zo’n klotesituatie terechtkomen. Die revalidatieperiode bewees voor mij andermaal hoe gelukkig ik word van voetballen. Ik realiseerde me dat ik wil blijven voetballen tot het echt niet meer kan. Op één voorwaarde: ik wil presteren. Meehobbelen is niks voor mij. Dat kan ik niet. Maar zolang ik het verschil kan blijven maken, is de voetbalwereld nog niet van mij af. Het geluk dat voetballen mij biedt, voel ik nu weer tot in mijn botten. In mijn hoofd ben ik nog steeds heel jong. Je kunt mij met goede rode wijn vergelijken: de smaak wordt steeds beter naarmate de jaren verstrijken.’
Waarzegger
De entree van Ibrahimovic in de Major Soccer League, ruim een jaar geleden, verliep geheel in stijl. Eerst was er die paginagrote advertentie in het dagblad LA Times, waarin hij zijn komst aankondigde als een gift aan de stad: Dear Los Angeles, You’re welcome. Een week later denderde Ibrahimovic de MLS binnen. Koud zes minuten in het veld, als invaller tijdens het thuisduel met stadgenoot Los Angeles FC, poetste hij met een spectaculaire volley een 2-3-achterstand weg. In blessuretijd zette hij de kroon op zijn debuut door de winnende goal binnen te koppen. ‘Mijn start in Amerika was typisch Zlatan’, blikt hij voldaan terug. ‘Het was voor iedereen spannend hoe het zou uitpakken. Ook voor mijzelf. Ik was benieuwd hoe het zou gaan met mijn knie, na die lange revalidatie. De fans waren nieuwsgierig of ze de Zlatan zouden zien zoals ze die kenden. Er was een flinke hype rond mijn komst geweest, alle ogen waren op mij gericht. En dan ook meteen de derby tegen LAFC. Mijn zelfvertrouwen was groot, dat is altijd zo geweest. Maar dan moet je lichaam wél je geest kunnen volgen. Dat was voor mij de enige vraag. Het antwoord kwam op het veld.’
Het Amerikaanse publiek heeft Ibrahimovic inmiddels in al zijn gedaantes gezien. Op het veld als de krachtige spits die zijn goals het liefst zo miraculeus mogelijk maakt. Daarbuiten als een entertainer vol bravoure. Op tv is Zlatan een graag geziene gast in de latenightshows, waar hij aanschoof bij populaire hosts als Jimmy Kimmel, James Corden en Ellen DeGeneres. De ene keer verkleed als waarzegger, de andere keer doet hij een Fortnitedansje of laat hij zich interviewen met een mond vol marshmallows. ‘Dat vind ik leuk om te doen’, zegt Ibrahimovic. ‘Ik ga daar zitten en ben gewoon mezelf. Altijd Zlatan. Als mensen dat leuk vinden: prima. Als andere mensen dat niet leuk vinden: ook goed. Iedereen heeft recht op zijn eigen mening. En ik dus ook. Mijn hele leven al probeer ik omstandigheden te creëren waar ik blij van word. Als voetballer en als mens.’
In sportief opzicht kwam Ibrahimovic in zijn eerste MLS-seizoen uit op 22 goals en 10 assists in 27 wedstrijden. Het bleek niet genoeg voor deelname aan de play-offs om de landstitel. Toch tellen ze bij LA Galaxy hun zegeningen met de aanwezigheid van het eenmanscircus uit Malmö. ‘In alle opzichten heeft de komst van Zlatan ons een boost gegeven’, vertelt Chris Klein, voorzitter van de Amerikaanse recordkampioen. ‘Een speler van zijn niveau heeft uiteraard een meerwaarde voor het team. Daarnaast passen zijn mentaliteit en uitstraling goed bij LA Galaxy. Hij werkt nog altijd keihard om het uiterste uit zichzelf en de ploeg te halen. Ook buiten het veld vertegenwoordigt Zlatan een enorme waarde voor ons. Ik bedoel: Zlatan is LA, met zijn zelfbewuste karakter. Dat koppelt hij aan vriendelijkheid. Wat ik nu ga zeggen zal hij vreselijk vinden, maar ik vind Zlatan veel aardiger en bescheidener dan ik had gedacht. Hij stelt zich open voor iedereen, of het nou clubmedewerkers, fans, sponsors of media zijn. Hij snapt hoeveel impact hij heeft en is zeer bereid aan alle hoge verwachtingen te voldoen. Zlatan is een totaalpakket en hij levert meer dan we hadden durven te hopen.’
Geconfronteerd met die lovende woorden lichten de ogen van Ibrahimovic eerst even op. Daarna haalt hij zijn schouders op. ‘Leuk dat de president dat zegt’, reageert hij. ‘Maar ik doe het niet om te horen dat ik een goede gozer ben. Ik stel mezelf open omdat het in mijn karakter zit. Dat is het beste aspect hiervan: ik hoef er niets anders voor te doen dan mezelf te zijn. Vooral voor de fans heb ik het altijd vanzelfsprekend gevonden iets terug te doen. Zij zijn degenen die me steun, motivatie en adrenaline geven. Ik kan hier rustiger over straat dan in Europa, maar ook Amerikanen reageren enthousiast en vragen om foto’s en handtekeningen. Ik vind beide situaties prima. Ik ga niet de straat op om herkend te worden en ik ga evenmin de straat op om enthousiaste mensen te negeren. Ik ben in alle situaties dezelfde persoon.’
Ik blijf voetballen tot het echt niet meer kan. Onder één voorwaarde: ik wil prestaties blijven leveren. Meehobbelen is niks voor mij.’ – Zlatan Ibrahimovic
Geduld
Daar weten ze ook bij Ajax alles van. In 2001 kwam daar een 19-jarige jongen uit Zweden binnen lopen, met een brutale oogopslag en de borst vooruit. Met plezier denkt Ibrahimovic terug aan de drie jaren in Amsterdam, zijn eerste buitenlandse avontuur. ‘Ajax zal altijd een speciale plek in mijn hart hebben. Al was het begin niet makkelijk. Vanaf de eerste dag werd ik in Nederland vergeleken met Marco van Basten. Dat brengt veel druk met zich mee, als je moet opboksen tegen de herinnering aan een absolute topspits. Maar ik ben er nooit van in de war geraakt. Ik vertrouwde op mijn talent en ik wist wat ik moest doen: keihard werken, zonder me te laten afleiden door druk van buitenaf. Aan de andere kant: in die fase van mijn carrière had ik ook de juiste club gekozen. De manier van opleiden, de filosofie van de club, de medespelers door wie je als jonkie wordt omringd: het is allemaal van een heel hoog niveau.
Het waren niet alleen de sportieve aspecten die zouden beklijven bij Ibrahimovic. ‘Ik weet nog goed dat ik in 2010 met AC Milan in de Champions League tegen Ajax speelde. Na de pauze kwamen we het veld in de ArenA weer op en uit de speakers klonk muziek van Bob Marley. Zoiets maak je echt alleen in Amsterdam mee. Het hele stadion zong mee, echt fantastisch. Ajax en Amsterdam hebben een heel eigen sfeer. Daar denk ik met een mooi gevoel aan terug.’
In die jaren bij Ajax was er niet alleen de vergelijking met Van Basten. Ook het eigenzinnige gedrag van Ibrahimovic hield de gemoederen in Amsterdam meer dan eens bezig. ‘Ajax heeft geduld met mij gehad’, beseft hij. ‘Daartoe werden ze ook wel een beetje gedwongen, door de hoge transfersom die ze voor mij hadden betaald. Ha, zo’n dure jongen ga je niet te snel afschrijven, toch? Die eerste jaren had je dat gezeik over mij en Mido. Dat we bad boys waren en geen goede mentaliteit hadden. I didn’t give a shit. Echt, al die meningen interesseerden me geen moer. Ik ben volledig mezelf gebleven. Ik ga mijn gedrag niet aanpassen voor mensen die mij niet kennen. Nooit. Waar ik ook ga in de wereld, ik neem mijn zelfvertrouwen mee. Dat is wie ik ben, mijn hele leven al. Ook ik heb in al die jaren goede en minder goede wedstrijden met elkaar afgewisseld. Maar mijn karakter is altijd hetzelfde gebleven.’
Zlatan-kwartfinales
De afgelopen weken was de aandacht van Ibrahimovic opnieuw op Ajax gericht. De Europese opmars van Ajax is hem in Californië niet ontgaan. ‘Dit is het Ajax dat we allemaal willen zien: een ploeg die speelt met lef en kwaliteit, met veel jongens uit de eigen opleiding. Vooraf geloofde niemand in de kansen van Ajax tegen Real en Juventus. Maar door te geloven in eigen kracht en het vertrouwde spel te spelen, ongeacht de tegenstander, hebben ze een topprestatie geleverd. In mijn tijd bij Ajax pasten we ons óók zo min mogelijk aan. Ajax hoeft zich niet aan te passen, nooit, aan niemand. Deze speelwijze heeft ze ver gebracht en iedere speler weet hoe hij dat moet invullen.’
Zelf danste Ibrahimovic jarenlang op het miljardenbal. ‘Niet slecht toch, voor een jongen van wie mensen in Nederland ooit zeiden dat ik niet goed genoeg was.’ Zonder de beker ooit te winnen overigens. Mist hij het hoofdpodium van het internationale topvoetbal niet? ‘Ik ben geen type dat dingen uit het verleden mist. Ik ben dankbaar voor alles wat ik heb bereikt en voor wat er nog gaat komen. Ik ben een gelukkig man. Ik geniet nog volop van mijn tijd op het veld en het speelschema is hier wat rustiger dan in Europa, zonder al die doordeweekse wedstrijden. Dat biedt meer tijd om te genieten van Los Angeles met mijn gezin. Maar de sport benader ik nog steeds zoals ik dat altijd heb gedaan. Als je hard werkt, krijg je daar iets voor terug. Dat zie ik los van mijn leeftijd. Hoe vaker mensen zeggen dat ik oud ben, hoe leuker het wordt. Mits ik goals blijf maken. Dan kun je twee conclusies trekken: óf ik ben te goed voor de MLS óf de MLS is niet goed genoeg. Als ik aan het eind van dit seizoen met de kampioenstrofee in mijn handen sta, mogen mensen zelf kiezen wat het antwoord is. Dat vooruitzicht is goed voor mij. Daar geniet ik van.’
Snoepwinkel
Dennis te Kloese had het eerder op de dag al gezegd, dat half werk niet bestaat in het leven van Ibrahimovic. ‘Zodra Zlatan het gevoel heeft dat hij niet meer aan zijn eigen standaard voldoet, zal hij er volgens mij mee stoppen’, zei de technisch manager van LA Galaxy. ‘Zlatan is geen type dat enige vorm van verval bij zichzelf zal accepteren. Een laag niveau hoort niet bij hem en zijn imposante loopbaan. Hij wil fit, agressief en goed kunnen voetballen. Dat hoeft niemand hem te vertellen. Zo zit hij in elkaar. Zlatan voetbalt nog steeds met dezelfde bezetenheid: hard in de duels, veel pratend tegen tegenstanders, alles voor de winst. Dat maakt zichtbaar indruk bij zijn opponenten. In de persoonlijke duels zie je heel veel respect en ontzag voor Zlatan. Het is natuurlijk ook geen jongen die je zomaar even een beuk geeft. Dan loop je tegen een muur aan.’
Te Kloese heeft Ibrahimovic inmiddels aardig leren kennen, sinds zijn eigen komst naar LA Galaxy eind vorig jaar. ‘Ik ken natuurlijk zijn imago in de buitenwereld, maar eigenlijk is het best makkelijk werken met Zlatan. Zolang je eerlijk tegen hem bent en je afspraken nakomt. Hij gaat mee in alles waarvan hij denkt dat het goed is voor de ploeg, voor de club en voor hemzelf. Alleen: zodra Zlatan het gevoel heeft dat je spelletjes met hem speelt, heb je een probleem. Dan knalt de deur dicht en dan komt het volgens mij ook niet meer goed. Dat vind ik prima. Met de unieke uitingsvormen die bij hem horen, is Zlatan een spektakel. Daarom past hij ook zo goed bij LA Galaxy. Iedereen houdt hier van spektakel. En dus houdt iedereen van Zlatan.’
Hoelang nog Zlatanmania?
Overal waar LA Galaxy neerstrijkt, doet de Zlatanmania de stadions volstromen. Hoelang nog? Wanneer zijn toekomst ter sprake komt, verdwijnt voor de eerste keer die middag in Los Angeles de grijns van zijn gezicht. Eén ding weet Zlatan Ibrahimovic zeker: ‘Ik kan me er nu nog geen voorstelling van maken hoe ooit het leven zonder profvoetbal zal zijn. Mijn huidige leven is heel overzichtelijk, volgens vaste schema’s en patronen. Ik ben niet anders gewend. Wat ga ik later in mijn leven doen, elke dag, wanneer ik klaar ben met ontbijten? Ik weet het nog niet. Eerst nog een tijd lekker voetballen. Gelukkig zijn met de bal aan mijn voet. Ken je het beeld van een kind in een grote snoepwinkel, gek van vreugde en opwinding? Dat kind, dat ben ik. Maar dan op een voetbalveld.’
