Dat Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland nog steeds apart zijn, terwijl ze in principe behoren tot het eengemaakte Verenigd Koninkrijk heeft historische achtergronden. Bij de stichting van de Football Association in 1863 was het niet duidelijk waar de geografische limieten lagen. Al vrij snel volgde de Schotse FA (1873), die van Wales (1876) en de Ierse (1880, in 1923 gesplitst in Noord-Iers en Iers). Om wedstrijden onderling te regelen en regels vast te leggen richtten de Britten in 1886 de International Football Association Board (IFAB) op, waar al die FA’s lid van waren. In 1904 ontstond de FIFA, opgericht door de niet-Angelsaksische landen. De FIFA trad later toe tot de IFAB, die nog steeds de regels van het spel bepaalt, maar heeft daar slechts 50 procent van de macht (4 stemmen). De andere FA’s hebben elk één stem.

De voorbije jaren dook geregeld het verlangen op naar een United Kingdom Football Team, zoals dat bestond op olympisch niveau tot in 1974 het onderscheid tussen amateurs en profs wegviel en het Britse Olympisch Comité stopte met het inschrijven van een amateurteam. Urgent werd het thema opnieuw in de aanloop naar de Spelen in Londen. Als kwalificatienorm voor het olympisch voetbaltoernooi hanteert de UEFA prestaties op het EK U21. Daar nemen de Home Nations apart aan deel, terwijl het IOC alleen een Team Britain aanvaardt. Met andere woorden: geen Home Nation kon apart naar de Spelen. Schotland (2 keer) en Engeland (1) moesten hun kwalificatietickets telkens afstaan.

Toen de Britten in 2012 zelf de Spelen organiseerden en een eigen team sowieso geplaatst was, werd een afwijking toegestaan. De Noord-Ierse en de Schotse FA waren evenwel bang hun individuele statuut bij de FIFA kwijt te raken, en weigerden, ondanks garanties van Sepp Blatter, spelers voor Team Britain vrij te geven. Team Britain bestond in 2012 uit dertien Engelsen en vijf Welshe voetballers.

Voor welk ‘land’ je uitkomt, heeft te maken met geboorteplaats en ouders, want in principe hebben alle spelers (behalve de Ieren) Britse paspoorten. Gezien de grote mobiliteit kunnen spelers dezer dagen bijna à la carte kiezen. Gareth Bale, geboren in Cardiff, heeft bijvoorbeeld een Engelse grootmoeder, en had dus ook voor Engeland kunnen voetballen. Niet alleen de ‘nationaliteit’ van de ouders telt, ook die van de grootouders. De scheidingslijn is nóg dunner voor voetballers die op de Kanaaleilanden of Man worden geboren (zoals Graeme Le Saux of Matt Le Tissier indertijd). Die mogen vrij kiezen. Dat geldt ook voor Britten overzee.

Ook op competitieniveau zijn de regels, om geografische redenen, buigzaam. Het Engelse Berwick Rangers speelt in Schotland, het Engelse New Saints in Wales. En het Noord-Ierse Derry City voetbalt in de Ierse competitie. Dat Welshe ploegen als Cardiff City of Swansea wél in Engeland mogen spelen en Schotse ploegen als Rangers of Celtic niet, heeft ook met geschiedenis te maken. Omdat tot de jaren negentig de verbindingen tussen Noord en Zuid-Wales vrij slecht waren, speelden de Welshe ploegen regionaal tegen Engelse clubs. Pas in 1992 kwam er een Welshe Premier League. Zes clubs, onder meer Cardiff City en Swansea, verkozen evenwel in Engeland te blijven voetballen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content