Patrick Vieira (26) werd geboren in de Senegalese hoofdstad Dakar, groeide op in Frankrijk en kwam thuis in Londen. Bij Arsenal geeft hij de positie van controlerende middenvelder een nieuwe dimensie.

Hij is het best bewaarde geheim van Highbury. Op 24-jarige leeftijd was Patrick Vieira al wereld- en Europees kampioen met het Franse elftal, waar hij de opvolger werd van Didier Deschamps. Grofweg kun je stellen dat er voor de Franse international van Arsenal – één van de vijf Franse spelers bij de Londense club – een periode vóór 1998 en een periode ná 1998 bestaat. Lange tijd zat hij op de bank bij les Bleus, maar beetje bij beetje liet hij zich meer gelden. “Ik wil benadrukken dat ik altijd enorm trots ben geweest deel uit te maken van zo’n sterke groep”, zegt hij over zijn ervaringen bij de Franse nationale selectie. “Maar de prijs die het diepst in mijn hart zit, is het winnen van Euro 2000. Omdat ik toen op het veld stond. Voor mij is de Europese titel in Nederland en België belangrijker dan de winst van de Wereldbeker in 1998.”

Je bent bij Arsenal helemaal opgebloeid, net als Thierry Henry en Robert Pires.

Patrick Vieira : Bij deze club is alles op het sportieve vlak perfect geregeld. Daardoor weet iedereen zijn plaats en wat er van hem verwacht wordt. De trainer neemt alle beslissingen. Je hebt een relatie met hém en verder heb je met niemand wat te maken. Ik voel dus niet het hele gewicht van de club. De mensen werken hier op een heldere manier in alle rust. Bovendien is het trainingscomplex van een ongekende klasse, net als de infrastructuur van de club. Ons stadion heeft een fantastische grasmat, we spelen er altijd voor een uitverkocht huis met supporters die ons elke wedstrijd negentig minuten lang steunen. Verder is er ook geen president die met zijn neus aan het venster zit en de druk onnodig opvoert.

En dan is er ook nog het goede Londense leven…

Ik ben gek op Londen. Ik voel me hier prima, hier kan ik nog met mijn winkelwagentje door de supermarkt lopen zonder lastiggevallen te worden. Als ik wil, kan ik rustig wat gaan drinken, naar de bioscoop of gaan wandelen; ik ben hier vrij om te leven op mijn eigen manier. Ik werk in een maximale rust en voer mijn vak uit onder de best mogelijke omstandigheden. Diezelfde verhalen hoor ik van andere spelers die hier wonen. Daardoor ben ik ervan overtuigd dat dit een van de beste landen is om te werken.

Is dat een cultuurverschil met Frankrijk en Italië ?

Ook. Maar toen ik in 1996 bij Arsenal kwam, was het nog geen roze wolk. Arsène Wenger was er nog niet omdat hij zijn contract met het Japanse Nagoya Grampus Eight nog moest uitdienen. Ik moest heel erg wennen aan de Engelse mentaliteit. Er was kwaliteit genoeg met fantastische spelers zoals David Platt en Paul Merson, maar de trainingsomstandigheden waren een stuk minder dan nu. Wenger heeft ingrijpende veranderingen doorgevoerd.

Tot de 2-1 nederlaag op 19 oktober in de uitwedstrijd tegen Everton, jullie eerste competitieverlies sinds 18 december 2001, had Arsenal een fantastische seizoenstart. Hoe verklaar jij die ?

We hebben een jonge groep die de afgelopen jaren naar het huidige niveau is gegroeid. Er zijn veel automatismen ontstaan en er is geen groepjesvorming in de selectie. We zijn een homogene, hechte en stevige groep. We gaan gewoon verder waar we vorig seizoen gebleven zijn en daardoor sneuvelde het ene na het andere record in het Engelse voetbal. Arsenal heeft enorm geïnvesteerd om te komen waar het nu is. Maar er resteren nog een aantal treden op de trap om de echte top te bereiken.

Wat zijn de ambities van de club voor dit seizoen ?

Het winnen van de titel en de Champions League. Vorig seizoen waren we in uitwedstrijden in het Premiership onoverwinnelijk, terwijl we voor de Champions League buiten Londen de grootste problemen hadden. Waarschijnlijk doordat we tijdens die wedstrijden niet van onze eigen kracht uitgingen. In de Champions League hebben we ons spel misschien te veel aangepast aan de tegenstander, terwijl we hier in Engeland de opponenten kennen, gewoon wisten dat we beter waren en dan ook wonnen. Maar uit tegen Bayern München bijvoorbeeld zie je dat we met de rem erop speelden. We hielden ons in omdat het toch Bayern was. Helemaal niet nodig, we hadden gewoon overal ons eigen spelletje moeten spelen.

Doet het je wat dat je aanvoerder bent en iedere wedstrijd massaal wordt toegezongen door de fans ?

Dat vervult me met enorme trots. Toen ik hier kwam zette de trainer me in het tweede elftal. Ik had toen niet durven dromen dat ik nu aanvoerder zou zijn.

De fans aanbidden je ook omdat je aanbiedingen van andere clubs steevast afsloeg.

Waarschijnlijk wel. Ik heb al zóveel meegemaakt met de club. Ik win veel liever de Champions League met Arsenal dan met Manchester United of Real Madrid. Ik ben hier met niets begonnen, wat is er dan mooier om de grootste titel met Arsenal te winnen ? Ik heb wat dat betreft nog wel een primeurtje : we zijn aan het onderhandelen over verlenging van mijn contract dat in 2004 afloopt. Ik zie geen enkele reden om niet hier te blijven.

In een periode waarin de commercie regeert en alles om winst draait, blijft clubliefde voor jou een waarde.

Dat betekent voor mij bij Arsenal des te meer, met spelers die bijna hun hele voetballeven hier hebben doorgebracht. Ik koester dezelfde ambitie als de club : een van de besten van Europa worden. Arsenal biedt de middelen om dat te bereiken. De club moet zich blijven ontwikkelen. Zeker met het nieuwe stadion dat zestigduizend mensen kan herbergen. De opening van dat stadion, in Ashburton Grove, is volgens de planning in 2004.

Ben jij dan de aanvoerder van de ploeg die daar speelt ?

Waarom niet ? Maar dat zien we dan wel. Een grote club heeft een stadion nodig met een minimale capaciteit van vijftig- à zestigduizend plaatsen. Vervolgens maken de titels het verschil.

Als Arsène Wenger om de een of andere reden vertrekt, zou dat jouw toekomst hier ook beïnvloeden ?

Hij gaat niet weg om de een of andere reden. Maar de mensen die de club volgen en na zijn komst hebben geobserveerd, weten dat Arsenal sindsdien totaal is veranderd. Een heleboel dingen zouden met zijn vertrek wegvallen.

Voorzitter Peter Hill-Wood veroorzaakte onlangs beroering door te stellen dat hij niet zeker wist of hij jou kon behouden voor de club. Word je daar niet chagrijnig van ?

Ach, dat is allemaal blabla. Dat hoor ik de laatste drie seizoenen al. Ik laat me daar niet door irriteren, omdat ik weet dat ik nog steeds bij Arsenal ben. De club weet wat ik vind en vice versa. Dat is genoeg. Het enige waar ik me druk over zou kunnen maken, is wat de mensen die de krant lezen ervan vinden. Ik kan alleen herhalen dat ik geen enkele reden heb om te vertrekken. We vinden straks wel ergens tijd om er samen uit te komen.

Arsenal oogst titel na titel. Besef jij dat je deel uitmaakt van de geschiedenis die de club momenteel schrijft, dat je daar zelfs een aanzienlijke bijdrage aan levert ?

Dat is nou precies het mooie. Voor mij draagt deze periode bij aan de geschiedenis van Arsenal, deel uitmaken van de grotere spelers uit de historie van deze toch al zo legendarische club is ook een doel op zich. Zodat de mensen, als ik over vijftien jaar naar een wedstrijd kom kijken, zich herinneren wat ik heb betekend voor de club. In Engeland hecht men daar nog waarde aan en heeft men respect voor het verleden.

Jij hebt op Highbury allang eeuwige roem vergaard, een beetje paradoxaal gezien jouw positie in het elftal. Een plek in de schaduw. Hoe verklaar je dan toch die immense populariteit ?

Sinds ik hier ben, speel ik met vertrouwen en komen mijn sterke punten tot hun recht. Het heroveren van de bal, het jagen en het storen. Ik kom meer in balbezit, krijg de kans te dribbelen en vrijuit te spelen, en daardoor val ik op. Ik speel echt ontspannen, het publiek apprecieert mijn spel. Ze klappen bijvoorbeeld bij een goede sliding. Hier heb je echte kenners op de tribune zitten. Ik vervul een rol waarin je voor de anderen werkt, dat lijkt ondankbaar. Ik help mijn ploeggenoten om te schitteren. Maar een bal heroveren, vervolgens inpassen op Dennis Bergkamp die ‘m geeft aan Thierry Henry die op zijn beurt weer scoort, dat is echt fantastisch. Daar geniet ik van. Ik ken mijn kwaliteiten en mijn rol.

Jouw positie als controlerende middenvelder ondergaat een evolutie. Tegenwoordig passeer je geregeld één of twee man. Is dat het moderne voetbal ?

Je kunt niet meer op 6 spelen als je alleen maar kunt verdedigen. De 6 moet kunnen voetballen, scoren, beslissende passes geven, voorzetten afleveren. Ik vind die positie heerlijk. Het heeft echt alles. Je komt veel aan de bal, je valt aan, verdedigt, tackelt, scoort…

Jij bent nog steeds heel erg trots op je Senegalese afkomst. Je hebt zelfs een project opgezet ten bate van de jeugd in Senegal. Hoe zit dat precies ?

Het project heet Diambars, wat in de plaatselijke taal kampioen betekent. Het initiatief komt van Jimmy Adjovi-Bocco, de voormalige speler van RC Lens. Samen met Bernard Lama ( ex-doelman van Paris Saint-Germain en het Franse elftal, nvdr) heeft hij het me laten zien en zijn idee voorgelegd. Maar het is niet uniek in de voetballerij. Wij geven jongeren de kans aan de armoede te ontsnappen door middel van sport, maar geven ze ook de mogelijkheid een vak te leren. Jimmy heeft bedrijven gevonden in Noord-Frankrijk die de jongens laten overkomen en naast het voetbal ook een kans op een maatschappelijke opleiding geven. De beste voetballers mogen blijven, dat zijn er hoogstens twee of drie van de tien die zullen slagen. Mijn rol komt bij die andere zeven of acht. Ik hoop dat ik Diambars verder kan ontwikkelen. Aan het eind van mijn loopbaan hoop ik daar meer tijd in te kunnen stoppen. De Vieira buiten het veld is een andere dan daarbinnen.

door Iwan van Duren

‘Ik win veel liever de Champions League met Arsenal dan met Manchester United of Real Madrid.’