Een groot deel van het jaar leven ze zeventienduizend kilometer van elkaar gescheiden, maar dat heeft de band tussen Mathew Ryan (22) en zijn moeder nog hechter gemaakt. En het weerzien, zoals toen Carol (48) onlangs op bezoek was in Brugge, nog sterker. Een monoloog over trots, gemis en moederliefde.
Carol Ryan: “Het Australische volkslied dat weerklonk, een zichtbaar nerveuze Mathew met de armen rond zijn ploegmaats, zijn zus Megan en ik in de tribune tussen een zeventigtal familieleden van spelers die luidop meezongen… Zelden was ik zo trots, emotioneel en gespannen als voor de eerste WK-match van Australië tegen Chili. Tranen in de ogen, hartkloppingen in de keel. Het leek zó onwerkelijk, dat Mathew daar stond, op het grootste toernooi ter wereld, tussen voetballers met wie hij vroeger op PlayStation speelde. Ik moest terugdenken aan de hobbelige weg die hij had afgelegd, hoe vastberaden hij was geweest om profkeeper te worden, hoe ik hem had geholpen om zijn droom te realiseren. Een magisch moment. Al was ik in Australië, na het WK, minstens even ontroerd toen ik met mijn kinderen ’s avonds aan de rand van het water zat, we mijmerden over vroeger, Mathew zijn hand op mijn knie legde, me aankeek en heel oprecht zei: ‘Thanks, mum.’
“Wie had ooit gedacht dat hij al op zijn 22e zo’n avontuur zou meemaken? Mat kreeg immers nooit iets in de schoot geworpen. We woonden in Plumpton, Western Sydney, een kansarme buurt met veel sociale huisvesting en criminaliteit – jongeren raken er vlug in de problemen. Maar ik was er zelf opgegroeid, kende de gevaren en bleef altijd een waakzame moeder. Ook Mathew heeft zich nooit laten verleiden. Bij een vechtpartij tussen jongeren op school of in de straat liep hij zelfs de andere kant op. Hij wilde niet worden zoals zij, zonder ambitie, een uitzichtloze toekomst tegemoet. Hij droomde van meer: een voetbalcarrière. Net als zijn beste vrienden, waardoor ze automatisch minder beïnvloed werden door foute dingen. Zelfs uitgaan of de meisjes interesseerden hen weinig. Alleen sport telde.
“Toch leek een profcarrière tot zijn 17 jaar een utopie. Mathew was te klein en werd nooit geselecteerd voor het nationale of zelfs het stateteam van New South Wales – telkens een mentale mokerslag. Gelukkig bleven zijn coaches in de club en op de sportschool hem steunen. En ook ik heb vele keren benadrukt dat hij op de toekomst moest focussen. Ik sprak uit ervaring, want in mijn tienerjaren schopte ik het, als tennisspeelster, ook pas laat tot het stateteam. Dus zei ik tegen Mat: ‘Wil je nú, op je vijftiende, de beste zijn? Of binnen tien jaar, wanneer het écht telt? Wees niet gefrustreerd door je lengte. Blijf gewoon hard werken, dat heb je wél zelf in de hand.'”
Op eigen benen
“Uit die boodschap heeft hij veel inspiratie gehaald, al heb ik Mathew nooit een schop onder zijn kont moeten geven. Zelfs als ik laat thuiskwam om hem met de auto naar de training te brengen, stond hij aan de deur klaar met zijn sportzak. De beste motivatie was zijn parttimejob bij een fastfoodrestaurant. Door daar twee, drie jaar te werken besefte hij: als ik niet slaag in het voetbal, zal ik dit voor de rest van mijn leven moeten doen. Cruciaal in Mats volwassenwording. Hij moest die job, school en voetbal combineren, leerde op zijn eigen benen te staan én elke dollar te koesteren. Want als Mathew iets speciaals wilde – zijn eerste auto -, moest hij het zelf betalen, en dus maandenlang sparen. Financieel hadden we het immers niet breed, want op zijn achtste scheidde ik van zijn vader. En met twee kinderen en slechts één inkomen – ik werkte voltijds bij een transportfirma – kun je niet ver springen.
“Achteraf gezien misschien wel een voordeel, want veel van Mats voetbalvrienden hadden rijke ouders en hoefden dus niet hard te werken, maar zij zijn niet zo ver geraakt als hij. Zelfs de scheiding had een veeleer pósitieve invloed – het maakte hem vlugger volwassen, Een vaderfiguur heeft hij ook nooit gemist. Zijn pa, nochtans een amateurvoetballer, was nooit geïnteresseerd in Mathew, maar mijn twee broers en zijn coach John Crawley, met wie hij over alles kon praten, namen die rol over.
“Ook ik heb Mats voetbaldroom zo veel mogelijk gesteund, al liet ik hem na het seizoen bewust andere sporten beoefenen: tennis, bodyboarding (soort surfen, nvdr)… Zo bleef zijn honger naar de bal groot, terwijl veel van zijn kameraden het hele jaar voetbalden en het op den duur beu raakten. Bovendien bevorderde het Mathews algemene lichamelijke ontwikkeling, zijn explosiviteit, oog-handcoördinatie… Kwaliteiten die hem nu als keeper goed van pas komen.
“Een tijd heb ik ook parttime gewerkt en, later, mijn werkuren aangepast zodat ik hem naar elke training kon brengen. Heen en terug zo’n veertig minuten, maar nooit heb ik gezegd: ‘Ik heb geen tijd of geen geld.’ Zelfs toen Mat op zijn achttiende zijn eerste profcontract bij de Central Coast Mariners kon tekenen, maar dan wel zonder volwaardig diploma met school moest stoppen, heb ik niet tegengestribbeld. Ik zag hoe belangrijk voetbal voor hem was en wilde zijn droom, waar hij zo hard voor had gewerkt, niet afnemen. Ook niet toen bleek dat hij moest verhuizen en met een ploegmaat moest gaan samenwonen. Niet makkelijk voor een moeder, zeker niet toen hij drie jaar later nog véél verder, richting België, trok. Maar toen Mathew bij de Mariners, de nationale ploeg en Club Brugge eerste keeper werd, overheerste – ondanks het gemis – vooral de trots. Ook omdat ouders uit Plumpton me nu vertellen dat zijn parcours een inspiratiebron is voor hun zoon. ‘Je kunt altijd je droom verwezenlijken, waar je ook vandaan komt.'”
Veel tranen
“Niettemin blijft het hard, je zoon slechts een paar weken per jaar zien. Zeker toen ik in augustus 2013 na een eerste bezoek aan België, om Mathew te helpen integreren, weer naar Australië vloog. Véél tranen… Anderzijds heeft de grote afstand onze band nóg versterkt. Afhankelijk van zijn programma bellen we een paar keer per week – niet vanzelfsprekend met het uurverschil -, en sturen we tientallen sms’jes. En als ik eens twee dagen niet van hem hoor, dan vertellen vrienden of familie me wat hij op Twitter en Instagram gepost heeft. Niets voor mij, sociale media, maar Mathew is er gek op. Zijn manier om de relatie met thuis te onderhouden.
“Zijn vele selfies zie ik niet, maar zijn matchen wel. Állemaal. Ook al moet ik tot twee uur ’s nachts wakker blijven of om vijf uur opstaan. Vermoeiend, zeker als ik moet werken, maar ik zou toch niet kunnen slapen. Ik kijk dan op bed naar een livestream op een schermpje met commentaar in een vreemde taal. Niet ideaal, maar ik leef volop mee, zeker als Mathew uitblinkt, zoals in Torino. De vuist ballen, rechtspringen… ‘Come on!’ (lacht) Het bezorgt me het gevoel dat ik betrokken ben.
“Ook Mat mist me erg. Liefst 1200 euro extra wilde hij betalen om mijn vluchtuur naar Australië van zondag naar maandag te verplaatsen, omdat hij op zondagavond moet spelen. ‘Echt te veel, gebruik dat geld liever voor een nieuw ticket’, zei ik. Ook toen hij van Club Brugge na het WK een vliegtuigticket heen en terug Australië – België kreeg omdat hij een paar dagen vroeger was teruggekeerd, wilde hij dat ik kwam en niet, zoals ik had voorgesteld, een van zijn vrienden. ‘Yóú are my main focus, mum.’ Al verdenk ik Mathew ervan dat hij het handig vindt als ik hier het huishouden van hem overneem – ik moet werken voor kost en inwoon, hé. (lacht)
“Maar de belangrijkste reden is dat we ons samen heel erg amuseren. Een film meepikken in de cinema, een etentje, een wandeling door Brugge… Of we blijven thuis om naar tv te kijken of Uno (kaartspel, nvdr) te spelen. En om te worstelen! Dan duikt Mathew naar mijn knieën, alsof ik een bal ben (lacht). Dat mist hij hier het meest, net als de familiefeesten. Zelfs toen hij na het WK doodmoe was door de jetlag, wilde Mat per se naar een barbecue komen om bij te praten met zijn ooms, tantes en grootouders, en om met zijn neefjes te spelen – zij aanbidden hem. Nog meer dan voetbal is familie his first in everything. Niet toevallig heeft Mathew een tijger en een draak op zijn lichaam laten tatoeëren, als symbool voor de beschermer van zijn familie.
“Zonder hen en mij voelt hij zich hier soms wat eenzaam. Hij heeft wel vrienden gemaakt, maar die hebben – in tegenstelling tot Mat – allemaal een vriendin en kinderen. En dus zit hij veel avonden alleen op zijn appartement. Daar praten we vaak over. Maar ook over zijn financiën, Club Brugge, sport in het algemeen… Zijn toekomst ook: waar zal hij volgend seizoen, binnen vijf jaar spelen en wonen? Komt hij ooit terug naar Australië? Leuke en filosofische gesprekken. Niet als moeder en zoon, veeleer als vrienden. En zo beschouwt Mathew me ook. Toen hij onlangs met enkele bevriende koppels ging eten, stond hij erop dat ik hem vergezelde. Veel kerels van 22 zouden hun moeder dan liever thuislaten, maar hij wilde me absoluut voorstellen. En dan hoor ik van die vrienden hoe vaak hij over mij praat. Zoals hij in interviews ook dikwijls benadrukt dat hij zonder zijn moeder nooit zover was geraakt. Heel dankbaar en attent. Met woorden, maar ook financieel. De reis naar Brazilië voor mij en zijn zus heeft hij helemaal betaald. En het huis in Plumpton waarin hij opgroeide heeft hij overgekocht – hij verhuurt het nu tegen een lage prijs aan mijn nicht. Later wil Mathew voor mij ook een groter huis kopen, maar dat hoeft echt niet. Ik zou al tevreden zijn als hij de lening van mijn appartement afbetaalt.”
Geen boy meer
“Soms ben ik echt verrast door de fijne, volwassen man die hij is geworden. ‘Is that my boy? De puber met de babyface op mijn bureaublad?’ Met grote ogen kijk ik dan naar hoe Mathew vlot interviews geeft – met woorden waarvan ik niet eens wist dat hij ze kende -, hoe hij altijd iedereen beleefd de hand drukt, hoe hij glimlachend en respectvol met elke fan op de foto gaat, of ploegmaats met privéproblemen probeert te helpen. ‘Moet je je daar wel in mengen?’, vraag ik dan, maar hij wil er voor hen zijn, zoals voor mij, zijn familie ook. Altijd rekening houdend met de gevoelens van zijn naasten. In een vroeger leven moet hij een priester geweest zijn, denk ik (lacht). Toen de zus van zijn grootvader onlangs overleed, stuurde hij zelfs een ontroerende sms om hem een hart onder de riem te steken. En tegen mij zegt hij ook vaak I love you, vaak met een knuffel erbovenop. Niet overdreven emotioneel, gewoon heel oprecht.
“Pas op: Mathew is niet perfect, hé. Zijn humeur kan na een nederlaag ver onder het vriespunt zakken. Hij háát verliezen, zeker als hij zelf in de fout ging. Als kind heeft hij vele tennisrackets kapotgeslagen en ook de controllers van zijn PlayStation knalden vaak tegen de muur. Zelfs nu nog gooit hij de Unokaarten weg als ik win. Ik kan er niet boos om zijn, want die winnaarsmentaliteit heeft hij van mij. Mijn tennisrackets vliegen óók door de lucht. (lacht)
“Ik heb al geleerd om Mathew na een fout, zoals die eind oktober tegen AA Gent (Ryan liet de bal in doel glippen, nvdr), enkele uren met rust te laten en hem dan op te monteren: ‘Dit maakt deel uit van een leerproces. Denk aan de ballen die je wél gered hebt. De spitsen hebben ook kansen gemist.’ Maar dan zegt hij dat ik niet objectief ben, dat ik niet weet waarover ik spreek en geen excuses mag verzinnen. Zo’n fout slorpt hem helemaal op. Moeilijk slapen, voortdurend klagen, zichzelf verwijten… Zelfs als Mathew de nul gehouden heeft en ik hem complimenteer, zal hij altijd foutjes aanhalen die ik nooit gezien heb. Soms is hij echt te hard voor zichzelf. Ongetwijfeld een van zijn grootste uitdagingen: die boosheid zich niet tegen hem laten keren, niet té veel druk op zichzelf zetten.
“Al van jongs af probeer ik hem dat in te pompen. En nu slaagt hij er wel beter in om uit die frustratie positieve energie te halen. Na zijn fout tegen Gent werkte Mat keihard op training, de volgende wedstrijd kon niet snel genoeg beginnen. Zó hongerig en gedreven om het beste in zichzelf naar boven te halen. Tegelijkertijd zijn grootste kwaliteit, want om de top te bereiken heb je iets nodig dat je van de rest onderscheidt. Mathew heeft het er dan ook weleens moeilijk mee dat sommige ploegmaats niet altijd zo competitief zijn als hij, want ook met Club Brugge wil hij koste wat het kost die eerste titel in tien jaar behalen.”
Wake-upcall
“Nerveus óp het veld maakt die drive hem alleszins niet, integendeel. Zijn ex-coach in Australië, Graham Arnold, zei het vaak: ‘Hoe belangrijker de match, hoe beter Mat is.’ Zelfs voor zijn eerste Grand Final (de Australische play-off-finales, nvdr), voor 50.000 toeschouwers, klopte hij, pas achttien, zich op de borst: ‘No stress! Bring it on!’ En wie werd man van de match, van de verlíézende ploeg…?
“De enige keer dat ik echt spanning op zijn gezicht zag, was voor die eerste wedstrijd op het WK. Nochtans was hij vol vertrouwen naar Brazilië vertrokken, na een schitterend seizoen met Club: keeper van het jaar, bedolven onder lof… Maar uiteindelijk werd de wereldbeker een wake-upcall: drie nederlagen (tegen Chili, Nederland en Spanje, nvdr), telkens drie tegengoals. Het deed Mathew beseffen dat er nog een niveau hoger is dan de Belgischecompetitie, dat hij hard moet blijven werken als hij de échte top wil halen. Die honger om er alles voor te doen en te laten zal hij alleszins nooit verliezen. Vooral met zijn lichaam is Mathew erg bezig: op zijn voeding letten – zelden alcohol of een dessert, heel veel water drinken -, op een vrije dag joggen, bijna elke avond voor het slapengaan nog tien minuten rompstabilisatieoefeningen… Hij is dan ook heel trots op zijn lijf, vooral zijn buikspieren. It helps his social profile – een extra motivatie om die oefeningen te doen. (lacht)
“Indruk maken op de meisjes hoeft nochtans niet, want Mathew wil voorlopig geen vriendin. Soms wel, als hij zich eenzaam voelt, en mocht hij per toeval de perfecte vrouw ontmoeten, dan zal hij haar niet wegsturen, maar hij gaat niet actief op zoek. Zijn carrière heeft nu prioriteit, een vriendin zou hem te veel afleiden. Geen probleem voor mij, nog tijd genoeg om oma te worden. Laat mij nog maar een tijdje zijn nummer één zijn.” (lacht)
DOOR JONAS CRETEUR
“Soms ben ik echt verrast door de fijne, volwassen man die Mathew is geworden. ‘Is that my boy? De puber met de babyface op mijn bureaublad?'”
“Een fout slorpt hem helemaal op. Moeilijk slapen, voortdurend klagen, zichzelf verwijten… Soms is Mathew echt te hard voor zichzelf.”
“Mathews carrière heeft nu prioriteit, een vriendin zou hem te veel afleiden. Geen probleem voor mij, nog tijd genoeg om oma te worden. Laat mij nog maar een tijdje zijn nummer één zijn.”
