Leeftijdfraude is geen onbekend fenomeen in het internationale voetbal. Talrijk zijn de voorbeelden van Afrikaanse landen die het gebruik van vervalste identiteitsbewijzen op jeugdtoernooien zelf organiseren. Tijdens het pas afgelopen WK U17 in de Verenigde Arabische Emiraten maakte de bondscoach van het organiserende land een opgemerkt statement. “Ik ben zeker dat zeventig procent van de spelers op dit WK niet de juiste leeftijd heeft, maar ouder is dan toegelaten”, zei Rached Albedwawi nadat zijn ploeg met 6-1 had verloren van Brazilië. Namen van spelers en landen noemde hij niet. De argwaan van Albedwawi was in ieder geval niet ongegrond. Drie maanden geleden zag Nigeria zich verplicht een half dozijn jongens uit zijn voorlopige WK-selectie te verwijderen. Uit MRI-scans van de pols was gebleken dat ze ouder waren dan zeventien. Met dergelijk botonderzoek probeert de FIFA sinds 2009 leeftijdvervalsing op de WK’s U17 tegen te gaan. De WK’s U17 zijn niet toevallig gekozen: vanaf achttien jaar zijn de groeischijven van de pols dichtgegroeid. MRI-scans geven dan nog weinig uitsluitsel over iemands waarschijnlijke leeftijd. Het botonderzoek dat Anderlecht in december 2012 bij Chancel Mbemba liet uitvoeren, was dus mogelijk toch niet zo verhelderend als de club het voorstelde.

Op zijn minst merkwaardig is dat Afrikaanse landen vaak domineren op internationale jeugdkampioenschappen, maar nog nooit een wereldkampioen bij de profs afleverden. Legio zijn de voorbeelden van Afrikaanse supertalenten die na een blitzcarrière even snel weer in de anonimiteit verdwenen. Naar wordt vermoed omdat ze altijd ouder waren dan officieel aangenomen. Toen de FIFA post factum deelnemers aan de WK’s U17 van 2003 en 2005 aan een botscantest onderwierp, bleek er bij meer dan een kwart – 27 procent – volstrekt geen correlatie te zijn tussen de opgegeven leeftijd en de evolutie van de groeischijven. De MRI-scan die vanaf 2003 door de FIFA werd ontwikkeld, heeft een betrouwbaarheid van 99 procent. Sinds 2009 wordt hij officieel gebruikt. Een speler bij wie gesloten groeischijven zijn vastgesteld, wordt uitgesloten van deelname aan het WK U17, ondanks één procent kans dat hij toch zeventien of jonger is. Hij wordt dan uitgesloten op basis van waarschijnlijkheid. Vergelijk het met de hematocriettest in het wielrennen. Een renner met een hematocrietwaarde van 50 of meer wordt aan de kant gezet omdat het hoge aantal rode bloedcellen kan wijzen op dopinggebruik. De zeldzame renner met een natuurlijk hematocriet van 50 of meer heeft pech.

Leeftijdvervalsing in het Afrikaanse voetbal gebeurt trouwens niet altijd bewust. Spelers weten soms oprecht niet wanneer ze precies zijn geboren. Niet iedereen in Afrika heeft een paspoort en de geboorteregistratie verloopt er minder nauwkeurig. Vaak wordt er gegokt naar iemands leeftijd wanneer de officiële documenten ontbreken. Bij voetballers gebeurt dat bijna altijd naar beneden, uit economische overwegingen. Vaak met medeweten van lokale club- en bondsofficials en spelersmakelaars. Want hoe jonger een zwarte parel, hoe groter de kans dat Europese scouts hem in hun notitieboekje zullen opschrijven. Mocht Anderlecht ervan overtuigd zijn dat Mbemba effectief geboren is in 1988 en al vijfentwintig is, het zou hem nooit hebben aangetrokken. Omdat zijn groeimarge dan te klein is, en dus ook de kans op een financieel lucratieve transfer nadien voor de club.

O ja: ondanks het feit dat een kwart van zijn oorspronkelijke selectie werd ontmaskerd als te oud, bereikte Nigeria toch de finale van het voorbije WK U17. Het won die afgelopen vrijdag in Abu Dhabi met 1-0 van Mexico.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content