Joelia Stepanova (28), de Russische 800 meterloopster die in een Duitse documentaire het Russische sportsysteem van massaal dopinggebruik en doofpotoperaties beschuldigde, gaat in de Frankfurter Allgemeine Zeitung nog een stap verder. ‘De IAAF en het werelddopingagentschap doen voorlopig niets.’
Waarom hebt u aan de Duitse documentaire meegewerkt?
“Mijn man (Vitali Stepanov, ex-controleur bij het Russische antidopingagentschap, nvdr) en ik wilden de waarheid over de Russische sport aan het licht brengen. En die is: als je topsporter wilt worden, dan moet je doping nemen. Want, zo klonk het: ‘Alle wereldtoppers gebruiken.’ In Rusland zijn er regels en is er de dagelijkse praktijk: twee totaal verschillende zaken. Ik kreeg epo om mijn uithouding te verbeteren, steroïden om krachtiger te worden en nog een pak andere middelen.”
En geen enkele Russische atleet die zich vragen stelde?
“Leden van de sportbonden en coaches vertelden ons dat de steroïden in de jaren tachtig sterker waren en dat de atleten geen last hadden van bijwerkingen. Of dat ze gezonde kinderen op de wereld hebben gezet. Mijn coach in Koersk, Vladimir Motsjnev, was in het Sovjettijdperk hordeloper en zei: kijk naar mij, ik gebruikte ook steroïden en ben fit en gezond.”
Waarom liet u zich overhalen om doping te nemen?
“Op de Russische juniorenkampioenschappen was ik op de 800 meter vijftien seconden trager dan de winnares. Mijn trainer zei: ‘Met talent alleen kun je niets bereiken, je hebt nog iets anders nodig.’ Een psychologisch spel… Maar als je jong bent, begrijp je dat niet. Dan denk je: ik wil bij de besten zijn, niet vijftig meter achter hen finishen. Op die manier lokken ze atleten in een georganiseerd dopingsysteem. Iedereen is op de hoogte: de leden van de sportcommissie, de medische commissie, de trainers…”
Waarom stimuleren ze atleten om doping te nemen?
“Gedrogeerde atleten lopen sneller en snellere tijden zijn commercieel interessanter, ook voor de Internationale Atletiekfederatie. De IAAF en het WADA, het werelddopingagentschap, hebben de documentaire gezien en doen voorlopig niets. We hebben hen zelfs nog meer beelden gestuurd. Belastende gesprekken met hoofdcoach Aleksej Melnikov, met het hoofd van de medische commissie Sergej Portoegalov en met olympisch kampioene Maria Savinova, die toegaf dat ze Oxandrolon (een anabool steroïde, nvdr) gebruikte… Ik voelde me soms James Bond.” (lacht)
Voelt u zich nog veilig?
“Nu we uit Rusland gevlucht zijn wel, al weet ik niet wat de toekomst brengt. Ik heb ook fouten gemaakt, maar ik vond dat ik dit moest doen. Sporters moeten ook gezond kunnen blijven.”
DOOR MICHAEL REINSCH
“Ik voelde me soms James Bond.”
