Klus geklaard

© BELGAIMAGE

Dat het zo makkelijk zou gaan, wisten de Rode Duivels vooraf niet. Het verhaal van de trip naar Sint-Petersburg en een zege met de vingers in de neus. ‘Jullie zijn samen met Frankrijk de grote favoriet voor dit tornooi’, vond een Rus met voetbalverstand.

Wat voorafging was toch enige voorzichtigheid. ‘We kennen de Russen goed uit onze duels in de kwalificaties voor dit tornooi, maar dat betekent dat ze ons ook goed kennen. (…) Dit is een wedstrijd op verplaatsing, en dan weet je dat je voor een lastige opdracht staat. (…) De grote ploegen hebben het vaak moeilijk in hun eerste match op een tornooi. We hebben dat gezien tegen Algerije op het WK in 2014 of tegen Italië twee jaar later.’ (…)

En zo kunnen we nog even doorgaan. Allemaal woorden van Thibaut Courtois tegenover de media op minder dan 24 uur voor de eerste wedstrijd van de Rode Duivels op dit EK. Courtois was voorzichtig, wikte en woog zijn woorden. Als je hem hoorde, was het Russische blok stevig en de tank nog vol brandstof. De sceptici onder de Belgen zijn de start van de tegenstander op het WK drie jaar geleden ook nog niet vergeten. Een indrukwekkende 5-0 tegen Saudi-Arabië in de openingswedstrijd. Daarna een overtuigende 3-1 tegen Egypte. Met voetballers die vlogen, fysiek sterk waren. Vol adrenaline, kracht, inzet. In hun eerste twee wedstrijden waren de Russen de ploeg die de meeste kilometers aflegden van alle deelnemers aan het tornooi. Uiteraard leidde dat feit toen tot wat speculaties rond het gebruik van doping. Een Engelse krant kwam met het verhaal dat de FIFA weigerde te communiceren over het aantal controles dat de Russische internationals hadden moeten ondergaan. Hun teamdokter kreeg de wind van voor, trachtte zich eruit te praten en deed dat onhandig.

We beginnen te horen dat onze ploeg oud wordt. Ik antwoord daarop dat veel spelers de perfecte leeftijd hebben om een tornooi te winnen.’ Thibaut Courtois

Wat als het drie jaar later ook zo zou zijn? Wat als de Russen bij de start de Rode Duivels opnieuw bij de keel zouden grijpen? Met evenveel energie als toen. ‘We hebben al in Rusland gewonnen, we zijn er klaar voor’, bleef Courtois desgevraagd kalm. ‘We beginnen te horen dat onze ploeg oud wordt. Ik antwoord daarop dat veel spelers de perfecte leeftijd hebben om een tornooi te winnen. We moeten ons nu nog niet als winnaars zien, maar we moeten er wel in geloven. Wij mogen niet tevreden zijn als we ons laten uitschakelen in de kwartfinale of de halve finale.’

Intimidatie

In normale omstandigheden, tijdens een normaal tornooi, zou Courtois dit hebben verteld in een zaaltje van het stadion waar ’s anderendaags de wedstrijd werd gespeeld. Zo was het drie jaar terug, zo is het al sinds jaar en dag. De dag voor een internationaal duel, Europees of op een tornooi, of dat nu een EK is dan wel een WK, spreken de beide coaches en één speler van elke ploeg de media toe. Daarna gaan ze het veld op, voor een laatste training om het veld even te voelen.

Vrijdagavond niet. Uitzonderlijk. Roberto Martínez en Thibaut Courtois zaten niet in de Gazprom Arena, waar Rusland België partij gaf. Een van de mooiste stadions ter wereld, voor de fans makkelijk bereikbaar met de metro. Voor de twee Belgen was in een lokaaltje van het Petrovskistadion gereserveerd. Het oude stadion van Zenit Sint-Petersburg.

Sommige waarnemers vonden het charme hebben. Meer ziel dan het nieuwe moderne. Ons deed het denken aan het oude Olympische Stadion van München. Of dat van Schalke 04. Een ziel ja, maar vooral een oude, afgeleefde. De dode zielen van Nikolaj Gogol.

Dat werd snel duidelijk. Op dit EK gebeuren de persconferenties van het EURO op afstand. Via video. Wie een vraag wil stellen, moet inbellen. Zoomen. Petrovski beschikte echter niet over wifi. Dat sloot al heel wat mensen uit. Wie tijdig om toestemming vroeg om zijn 4G in Rusland te gebruiken – een dure affaire – ondervond ook problemen met de verbinding. Het gevolg: onduidelijke tussenkomsten, veel verwarring als communicatie niet lukt, soms zijn mensen amper verstaanbaar. Toestanden.

Hoe kan dit, vraagt een mens zich af? Waarom heeft de UEFA geaccepteerd dat de twee landen die laatste training niet in het stadion mochten afwerken? Ook de Russen trainden in Petrovski, maar zij kénnen hun Gazprom Arena. Uit de competitie, uit de kwalificatiewedstrijden. Toch een nadeel voor de Rode Duivels. Is dit een vorm van intimidatie?

Uiteraard was er een verklaring. De grasmat van de Arena moest worden gespaard. Maar toch. Veel waarnemers zagen er vooraf een extra voordeeltje voor de Russen in, al moest je dat niet overdrijven. Eerder op de week stelde Thorgan Hazard nog iedereen gerust: ‘Wij kennen dat stadion. De Rode Duivels hebben er eerder gespeeld, en goeie dingen laten zien en zelf heb ik ook goeie herinneringen aan het duel tussen Zenit en Borussia Dortmund in de Champions League.’

Witsel

Courtois, Hazard en alle andere Duivels die we in de aanloop naar dit tornooi al te spreken kregen, geen van allen blies hoog van de toren. Niemand zei vlakaf: ‘Dit EURO is voor ons.’ Maar iedereen gelooft wel dat het kan, doorgaan tot het einde.

Kunnen we dat na wedstrijd 1 bevestigen? Moeilijk. We vonden de Russen amorf, zonder inspiratie. Gaan we dat na morgen/donderdag en het duel in Kopenhagen kunnen bevestigen? Misschien. Ook Dedryck Boyata wist zondag desgevraagd niet hoe de Denen zouden reageren op wat er gebeurde met Christian Eriksen. Haalden ze daar extra kracht uit, of zullen sommige jongens mentaal nog onder de indruk zijn? Dat moet blijken. En gaan we dat na maandag kunnen zeggen, en het duel tegen debutant Finland? Wellicht ook niet. Voor een tornooifavoriet zou deze groepsfase een formaliteit moeten zijn. Een kans om te groeien in partnerships, zoals Martínez zondag zei. Daarna zullen we duidelijker zien.

Eden Hazard houdt Igor Diveyev van zich af. De kapitein van de Rode Duivels is op de weg terug.
Eden Hazard houdt Igor Diveyev van zich af. De kapitein van de Rode Duivels is op de weg terug.© BELGAIMAGE

In Sint-Petersburg merkten we wél dat mensen geïnteresseerd waren in de afwezige bij de Rode Duivels die zij door en door kennen: Axel Witsel. Uit een kleine enquête kwamen toch wel wat verrassende meningen naar voren. ‘België is sterker zonder hem.’

Ivan Zhidkov, die voor een sportwebsite het voetbal in zijn stad en het land volgt, nuanceerde dat. ‘Toen ik hoorde dat Axel werd opgenomen in de selectie was ik verrast. Wij dachten dat zo’n operatie hem weg zou houden van het EK. Toen dat toch niet zo bleek te zijn, hoopten we dat hij vandaag in de ploeg zou staan. Dat is uiteindelijk niet zo, maar ik denk dat het niet eens een slechte zaak is voor de Rode Duivels. In mijn ogen is het duo TielemansDendoncker perfect. Meer robuust, meer regelmaat dan met Witsel. Axel is uitstekend om het tempo van de bal te bepalen en het spel te sturen. Maar naar voren toe vind ik hem niet langer explosief genoeg. Jullie centrale verdedigers zijn niet meer van de jongsten en hebben wat bescherming nodig. Tielemans en Dendoncker doen dat uitstekend. Ik vind Tielemans pragmatischer in die zone. Witsel kan wellicht nog van pas komen, als hij fit is, in de groepsfase, maar eens de rechtstreekse eliminaties beginnen, weet ik het niet zo. Dan ga je toch wat gedurfder moeten spelen om wedstrijden te winnen. Axel was een uitzonderlijke speler voor het Russisch kampioenschap, maar als het niveau omhoogging in de Champions League, vond ik hem af en toe afzien. Dan denk ik dat de afwezigheid van Kevin De Bruyne voor jullie zorgelijker is.’

Zhidkov polste en passant ook nog even naar nieuws rond Nicolas Lombaerts. ‘We blijven hier over hem praten. Nicolas heeft mee geschreven aan de geschiedenis van Zenit. Iedereen loopt hier hoog met hem op. Ik heb hem onlangs nog terug gezien, toen Zenit Europees in Brugge speelde. We hebben wat gepraat. Hij zei me dat hij aan de trainersopleiding was begonnen en dat het hem niet zou tegen staan mocht hij op een dag in de staf van Zenit terechtkomen. Als die boodschap ooit tot bij de directie geraakt, zullen ze daar snel een plaats voor hem vinden, denk ik.’

Volgens Zhidkov zien ook de Russen de Belgen als één van de grote tornooifavorieten. Op hetzelfde niveau als Frankrijk. ‘Drie jaar terug voorspelde ik dat jullie zouden winnen van Brazilië, maar verliezen van Frankrijk. Waarom kreeg ik gelijk? Jullie zijn gedisciplineerder en georganiseerder dan de Brazilianen, maar daarin toen nog niet zo goed als de Fransen. Jullie hadden toen nog een paar spelers met onvoldoende ervaring op dat niveau. Nu, na het WK, is die ervaring er wel. Daarom vinden wij Russische voetballiefhebbers jullie sterker dan toen. Op voorwaarde dat jullie op tijd Kevin De Bruyne en een Eden Hazard op topniveau recupereren.’

Jullie centrale verdedigers zijn niet meer van de jongsten en hebben wat bescherming nodig. Tielemans en Dendoncker doen dat uitstekend.’ Ivan Zhidkov, journalist

Lukaku

Uiteindelijk werd de klus in Rusland door de Duivels vrij gemakkelijk geklaard. En daarbij kan het verloop van de match onmogelijk de Russische bondscoach Stanislav Tsjertsjesov hebben verrast. Hij zei vooraf dat de Russen wel konden proberen om een oplossing te vinden om Romelu Lukaku te neutraliseren, maar dat zoiets hem eigenlijk onbegonnen werk leek.

De man had het goed gezien. Kampioen van Italië, beste speler in de Serie A, beste doelpuntenmaker van het openingsweekend op dit EK. Big Rom is op zoek naar nog meer lekkers om zijn al indrukwekkend jaar nog meer luister bij te zetten. Om zijn naam te schrijven op een lijst waarop niet de minsten prijken: Gerd Müller, Michel Platini, Marco van Basten, Alan Shearer, Patrick Kluivert, Mario Mandzukic, Cristiano Ronaldo, Fernando Torres, Mario Balotelli, Antoine Griezmann,… Op het vorige EK scoorde hij ook al twee keer, tegen Ierland toen, en dat maakt dat nog twee doelpunten volstaan om hem op de vierde plaats te brengen van beste topschutters in een eindfase van het Europees kampioenschap. Op het niveau dus van Zlatan Ibrahimovic, Thierry Henry en Wayne Rooney. Gezien zijn vorm en gezien de tegenstand moet dat niet onoverkomelijk zijn. En dan is het mikken op de top drie aller tijden: Michel Platini, Cristiano Ronaldo, Alan Shearer.

Amper een kans voor de gevreesde Russische spits Dzjoeba: Thibaut Courtois ontzet, links Toby Alderweireld.
Amper een kans voor de gevreesde Russische spits Dzjoeba: Thibaut Courtois ontzet, links Toby Alderweireld.© BELGAIMAGE

Wat wél verraste, zaterdagavond, was het aantal toeschouwers. Tijdens de wedstrijd gaf het scorebord plots 26.264 toeschouwers aan. Minder dan verwacht, want op papier mochten de organisatoren 50 procent van de capaciteit van het stadion gebruiken. Zijnde 34.000 fans. Geloofden ook de Russen niet in de kansen van hun ploeg? Of haakten anderen, genodigden van sponsors, af? Opmerkelijk: veel fans droegen nog truitjes met de letters CCCP, verwijzend naar de oude Sovjet-Unie. Nostalgici of liefhebbers van vintage? Ook leuk, de wave van supporters door het stadion. Ingezet in een bocht door de 600 aanwezige Belgen. Leuk, om na ruim anderhalf jaar stilte nog eens mensen bezig te horen in een stadion. Af te keuren was hoe bij het knielen van de Belgen voor de aftrap de Russen rechtop bleven staan – hun vrije keuze – maar het publiek de Belgische actie uitfloot.

Applaus kwam er weer wél vanaf de Russische supportersbanken toen Eden Hazard zijn opwachting maakte. Wat hij hier in Sint-Petersburg liet zien tijdens het WK, zijn de fans niet vergeten. Een Russisch journalist, desgevraagd: ‘Voor ons was hij de beste speler van het tornooi. Uiteindelijk ging Luka Modric met die prijs lopen, maar dat was alleen omdat zijn land wél de finale bereikte en België niet.’

Volgens de man waren er twee soorten Russische reacties op Hazard de voorbije weken: een van opluchting, dat hij de aftrap niet zou halen, en een van teleurstelling, omdat ze de beste speler van de wereld niet in actie konden zien. ‘De fysieke ellende die Hazard bij Real overkwam, haalde hier ook geregeld het nieuws.’

Niet getreurd, volgende week maandag krijgen ze in Sint-Petersburg een nieuwe kans. Dan treedt België er aan tegen Finland. Met nog meer speelminuten voor Hazard normaal gezien, maar ook voor Witsel en De Bruyne. Maar misschien wel zonder Lukaku, de beste spits van het moment, als België dan al is gekwalificeerd en Roberto Martínez zoals drie jaar geleden tegen Engeland een zogenaamd B-elftal de wei in stuurt. Gedragen door wat hoofdpionnen op zoek naar ritme.

De Russische supporters respecteerden de coronamaatregelen niet.
De Russische supporters respecteerden de coronamaatregelen niet.© BELGAIMAGE

Sint-Petersburg covidvrij?

Hoe zit het met de pandemie in Rusland? Dat was uiteraard een grote bekommernis de laatste weken. Een paar uur voor de wedstrijd zagen we plots dit officieel bericht: ‘De burgemeester van Moskou geeft iedereen een week vrij, om een drastische hausse in de besmettingscijfers te bekampen. De situatie is veel slechter aan het worden, het aantal nieuwe besmettingen bereikt de piek van vorig jaar.’

Moskou kampte met 6701 nieuwe besmettingen, dat was een record sinds december. Zoals in haast heel de wereld worden dan dezelfde maatregelen van kracht: ontspanningsruimtes en speelpleintjes voor de jeugd gaan dicht, net als commerciële centra. Restaurants moeten vroeger dicht, werk op afstand wordt gepromoot. De cijfers baarden onrust: 13.500 nieuwe besmettingen in het land op zaterdag alleen, 399 doden. In Rusland komt dat laatste cijfer op 126.000 te staan.

Hoe reageert Sint-Petersburg op die situatie? Hier is het eerder van: ‘Covid? Kennen we niet.’ Het dragen van mondkapjes wordt min of meer gerespecteerd in winkels, restaurants en de hotels. Op straat zie je ze zelden. Daar lijkt het of de pandemie achter de rug is. Tijdens de wedstrijd wordt door de speaker twee keer omgeroepen of iedereen zijn masker de hele tijd wil aanhouden en of mensen ook afstand zouden willen respecteren als ze ergens moeten aanschuiven.

De vraag is aan dovemansoren gericht.

Als we terug in België zijn, verifiëren we een en ander in medische kringen. Is Sint-Peterburg niet meer bedreigd door een nieuwe golf van besmettingen, zoals de Russen laten uitschijnen? De hele bevolking in de regio zou zijn gevaccineerd met het Spoetnik V vaccin dat de Russen ontwikkelden. De door ons geraadpleegde arts is zeer sceptisch. Het EK is een soort voorwendsel om een bepaalde realiteit te camoufleren. Hij denk dat het virus nog actief rondwaart in Rusland. Ze doen er maar alsof. Als over een paar weken de spots niet meer op het land staan, krijgen we misschien de echte waarheid te zien.

Bij de Belgische voetbalbond hebben ze in elk geval snel lessen getrokken uit de voorbije tweedaagse op Russische bodem. Een paar uur na de terugkeer uit Sint-Petersburg werd een bijgesteld programma gecommuniceerd. Het minikamp tussen match twee en drie in Rusland werd geannuleerd, omdat toch bleek dat het organiseren van zo’n ministage in covidtijden in een hotel in een grote stad ingewikkelder is dan voordien. Liever vloog men daarom terug naar Charleroi tussen de beide nog resterende groepswedstrijden, om daar twee dagen te trainen in omstandigheden die de ploeg inmiddels gewoon is.

Thorgan Hazard snelt langs Aleksei Miranchuk, Mario Fernandes kan alleen maar toekijken.
Thorgan Hazard snelt langs Aleksei Miranchuk, Mario Fernandes kan alleen maar toekijken.© BELGAIMAGE
Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content