Yanina Wickmayer en Xavier Malisse werden afgelopen donderdag voor één jaar geschorst door het Vlaamse Doping Tribunaal. Beiden ‘knoeiden’ met het invullen van hun whereabouts en werden daarvoor (te) streng gestraft.

De verontwaardiging is groot in de sport- en zeker de tenniswereld. Yanina Wickmayer, auteur van een schitterend doorbraakjaar en kloppend op de poort van de absolute wereldtop, en Xavier Malisse, 29-jarig enfant terrible dat na twee jaar knokken net weer boven water kwam, kregen de minimumstraf van één jaar schorsing toegewezen door het Vlaamse Doping Tribunaal omdat ze driemaal in fout gingen met het whereaboutssysteem en de daarbij horende WADA-code. Die administratieve nalatigheid werd door de procureur in de eerste zitting op 22 oktober als slordig omschreven. Een beteugeling, een flinke bolwassing als u het wilt, volstond voor de man echter om de zaak onder de aandacht te brengen. Het tribunaal, voorgezeten door Bart Meganck, vond de slordigheid echter te verregaand, wilde een voorbeeld stellen en veroordeelde de twee tot twaalf maanden schorsing.

Een schorsing die opschortend werkte – Wickmayer mocht terugkeren uit Bali waar ze aan de B-Masters deelnam terwijl Malisse uit de AXA Belgian Masters werd geweerd – en waartegen enkel in beroep kon worden gegaan bij het TAS in Lausanne. “Als het zo blijft, betekent dat het einde van mijn carrière”, snikte Malisse op een geïmproviseerde persconferentie in Antwerpen, waar ook bokser Sugar Jackson aanwezig was als mogelijk volgend slachtoffer van de dopingjacht. “Ze hebben mijn dochter kapotgemaakt”, reageerde vader Wickmayer nog emotioneler vanuit Bali. Meester Johnny Maesschalck zocht naar oplossingen om tot een snelle procedure bij het TAS te komen. Uiteindelijk werd beslist op drie niveaus in beroep te gaan: in België, in Lausanne en bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Het kwaad is echter al geschied.

Derde streepje

De feiten. Driemaal ‘vergat’ Yanina Wickmayer haar verblijfsgegevens door te geven op de Adamswebsite (Anti-Doping Administration & Management System). Malisse was tweemaal nalatig en miste ook een onaangekondigde dopingcontrole. Als zulke inbreuken drie keer voorvallen binnen een periode van achttien maanden dan staat dat onder de WADA-code gelijk aan een positieve dopingtest en een straf van één tot twee jaar.

Beide tennissers vertoonden eenzelfde patroon in hun foute gedrag. Ze misten allebei de uiteenzetting door dopingjager Hans Cooman in de winter van vorig jaar omdat ze in het buitenland zaten. Ze misten ook het eerste aangetekende schrijven met login, paswoord en uitleg (in Vlaanderen moeten sinds 1 januari 2009 onder het nieuwe dopingdecreet 703 elitesporters elke drie maanden hun whereabouts invullen). Ze werden daarvan niet op de hoogte gesteld door de bevoegde instanties. Ze hadden allebei problemen met het inloggen en het op tijd doorgeven van hun gegevens voor het tweede kwartaal. De communicatie tussen de spelers en het dopingdepartement was uiterst stroef of onbestaand. De Vlaamse Gemeenschap zwoer bij aangetekende brieven – die vaak niet afgehaald werden omdat de protagonisten in het buitenland zaten – terwijl de spelers zelf veel sneller aan de alarmbel moesten trekken dat het invullen niet van een leien dakje liep. Pas net voor alarmfase drie werden beiden op de hoogte gebracht van de precaire situatie waarin ze zaten. Uiteindelijk kregen ze toch nog een derde streepje achter hun naam.

Niet in proportie

De straf. Wordt algemeen beschouwd als buiten proportie. “We hebben niks misdaan”, schreeuwden ze allebei hun onschuld uit. “Wij zijn ook tegen doping en zijn nooit op verboden middelen betrapt. We zijn de dupe van een feilbaar systeem.” Hadden Malisse en Wickmayer in het buitenland of gewoon voorbij de taalgrens geleefd dan was hen niets overkomen. Vlaanderen past de normen van de WADA-code uiterst strikt toe, in Wallonië blijft het vooralsnog wachten op het toe te passen decreet. Een vermaning was op haar plaats geweest, net wat de openbare aanklager had gevraagd. Het Vlaamse Doping Tribunaal wenste evenwel een statement te maken en ging voor de drastische minimumstrafmaat.

“Als ze het systeem al zesmaal moeten resetten omdat je login niet werkt, dan wordt het allemaal wat onoverzichtelijk”, getuigde Wickmayer. De gegevens konden ook doorgegeven worden via sms of fax. “Daarvan waren we niet op de hoogte gesteld”, zei Malisse. Het lijkt wel of het dopingdepartement op zoek was naar slachtoffers. “In Engeland worden spelers die een streepje achter hun naam krijgen begeleid door de federatie om te vragen wat er is misgelopen. Daar pakt men de fouten preventief aan, hier voert men een repressief beleid”, meende tennisspecialist Steven Martens.

Eén jaar schorsing is gelijk aan levenslang voor een tennisspeler. Alles wat opgebouwd was, wordt immers tenietgedaan. Alle punten verdwijnen en ook het klassement kwijnt weg. Spelers moeten opnieuw van nul af aan beginnen. Malisse, die aan zijn laatste comeback bezig was, zag de bui al hangen: “Als ik terugkom eind volgend jaar ben ik 30 jaar. Om dan opnieuw die kleine opstaptoernooitjes aan te doen, dat zie ik niet meer zitten.” Wickmayer heeft haar leeftijd mee: “Het gaat een heel moeilijke periode worden”, zei de 20-jarige. “Ik zal in heel diepe putten zitten, maar ik ben geen opgever en ik zal bewijzen dat ik het verdien om te staan waar ik vandaag sta.”

De strafmaat is niet in proportie met de inbreuk. Een administratieve nalatigheid mag en kan niet gelijkgesteld worden met een positieve dopingtest. We spreken over een andere orde van grootte, een andere ingesteldheid, een andere ‘fout’. Het Vlaamse Doping Tribunaal moet op zoek gaan naar dopinggevallen, niet naar gevallen van administratieve nonchalance.

Loopbaan aan scherven

De schade. Onherstelbaar. Sowieso zullen zowel Wickmayer als Malisse een tijdje moeten wachten alvorens ze kunnen aankloppen bij het TAS, het verloop van een procedure wordt geschat op minstens vier maanden. Dat fnuikt hun voorbereiding, seizoenbegin, carrière. De kans is zelfs groot dat, vooral bij Malisse, die loopbaan helemaal aan scherven ligt. En dan hebben we het nog niet over het eeuwige stigma dat de twee in binnen- en vooral buitenland krijgen opgeplakt. Elke kranten- en internettitel in verband met de zaak bevatte immers het woord doping. Terwijl hen enkel verregaande nalatigheid kan verweten worden.

Knoeiwerk langs beide kanten dus. Een tenniswedstrijd zonder winnaars. Een triest Vlaams ‘hoogtepunt’.

door filip dewulf – beelden: belga

“Eén jaar is levenslang.”

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content