Koning Albert

© BELGAIMAGE

Sinds zijn promotie naar de A-kern eind 2017 legde Albert Sambi Lokonga een hele weg af. Van lijder bij de jeugd van Anderlecht ontpopte hij zich tot absolute leider binnen het team van Vincent Kompany.

Na de zege in Genk (1-2) begin vorige maand was Vincent Kompany er vrij zeker van: Albert Sambi Lokonga mocht meteen gaan solliciteren voor een plek bij de Rode Duivels. ‘We zien het elke dag: Sambi is een speler met bovengemiddelde kwaliteiten’, aldus Kompany. ‘Bij hem is de vraag vaak: zal hij zijn duels winnen en zal hij zijn verdedigende werk doen? Maar de progressie die Sambi daarin gemaakt heeft, zorgt ervoor dat hij misschien nog een kans heeft om bij de nationale ploeg te geraken voor het EK en dat op termijn kan verzilveren met een toptransfer.’

Sambi Lokonga zal nooit een grote prater zijn, hij gebruikt zijn natuurlijke charisma om zaken gedaan te krijgen.

Zou Roberto Martínez wijzer geworden zijn na de wisselvallige prestaties die hij van Sambi Lokonga zag? Wellicht niet. Het is intussen wel duidelijk dat de aanvoerder van Anderlecht een atypisch profiel heeft: hij is geen pure verdedigende middenvelder en is geen aanvallend ingestelde middenvelder En hij heeft een type als Josh Cullen nodig, die ruim dertien kilometer kan lopen en de ballen voor hem recupereert, om goed te kunnen functioneren. Afgelopen zondag tegen KV Mechelen bleven de creatieve raids van de middenvelder uit en kon hij niet verhinderen dat Anderlecht voor de vierde thuiswedstrijd op rij punten verloor.

Je zou Sambi Lokonga ook kunnen verwijten dat hij weinig tot niet beslissend is in en rond de grote rechthoek van de tegenstanders. Op het veld laat hij alvast niet merken dat de kritiek hem raakt. En op dit moment staat zijn positie in het elftal en zijn leiderschap niet ter discussie. Mocht hij op miraculeuze wijze toch op de bank terechtkomen, zoals in het begin van het seizoen, dan zou hij doen wat hij al jaren doet na een domper: luisteren, observeren en bijsturen. Hij heeft bij de jeugd van Anderlecht zoveel omleidingen moeten volgen dat hij elk obstakel met veel elegantie weet te omzeilen (zie kader).

GEVECHT TEGEN GEMAKZUCHT

Het was geen toeval dat Sambi Lokonga vanaf zijn eerste dag op Neerpede meteen Jean-François Lenvain als persoonlijke begeleider kreeg. Bij Anderlecht hadden ze enerzijds schrik dat Sambi Lokonga de weg van zijn broer Paul-José Mpoku zou volgen en op jonge leeftijd naar het buitenland zou vertrekken. Anderzijds wilden ze de 10-jarige Albert een houvast geven aangezien hij zijn familiale cocon in Verviers had achtergelaten om in Brussel op internaat te gaan. Op de lijst met spelers die van dichtbij gesuperviseerd moesten worden, stonden ook Aaron Leya Iseka, Orel Mangala en twee andere spelers die nooit zijn doorgebroken als profvoetballer.

Volgens Lenvain, die in september van 2018 de sociale cel van Anderlecht verliet en nu op zelfstandige basis Sambi Lokonga en andere topsporters ondersteunt, was het kruisbandletsel dat zijn poulain twee jaar geleden opliep de ommekeer. Hij omschrijft het als een van de grootste meevallers in de loopbaan van de Verviétois. Zelfs al was hij op dat moment een basisplaats aan het afdwingen in het elftal van Hein Vanhaezebrouck. ‘Ik vecht al jaren tegen de gemakzucht die in het voetbal heerst’, zegt Lenvain. ‘Hoe meer talent een speler heeft, hoe gemakkelijker het hem wordt gemaakt. En hoe sneller de mensen in de club het succes van de speler zullen proberen te versnellen. Bij het eerste ongelukje weet de speler vaak niet wat gedaan omdat hij in zijn leven nooit geconfronteerd werd met tegenslag. Albert weet wat het is om echt te werken in de schaduw. Hij is bijna gedurende een jaar langsgegaan bij Lieven Maesschalck. Dat was een periode van werken, afzien en twijfelen. Maar hij heeft een persoonlijke evolutie doorgemaakt van talentvolle voetballer naar een topatleet die goed kan voetballen. Daarom was die blessure wat mij betreft een ongelooflijk cadeau voor Albert.’

Sambi Lokonga bracht veel tijd door met Thomas Didillon en Trebel, de eerste spelers die hem toonden hoe te overleven in de kleedkamer van een topclub. Ploegmaats die eind 2017 de eerste stappen van Sambi Lokonga in de A-kern meemaakten, herinneren zich dat het voor een tiener best overweldigend was om een kleedkamer binnen te stappen waar persoonlijkheden als Kara Mbodj, Sofiane Hanni, Lukasz Teodorczyk, Olivier Deschacht, Adrien Trebel en Sven Kums de dienst uitmaakten. Vanhaezebrouck had niet de gewoonte om veel te wisselen en de jonge snaken werden een beetje overgeslagen omdat de ploeg in een kampioenenrace verwikkeld zat. ‘De trainer had geen tijd om de jongeren met de grootste zorg te begeleiden en Albert was geen Youri Tielemans, die op zijn 18e een vaste waarde was en een bepaalde ruimte innam in de kleedkamer’, zegt Frank Boeckx, die sinds dit seizoen keeper af is bij Anderlecht. ‘Je moest dus uit het goede hout gesneden zijn om te slagen. Albert is verstandig omgesprongen met de situatie en hij heeft zaken opgepikt van Kums en Trebel die toen eerste keuze waren op het middenveld. Hij was de eerste om mee te luisteren als er aan die jongens tactische richtlijnen gegeven werden. Hij wist dus wat er van hem verwacht werd om te kunnen spelen. Hij viel niet op – tenzij op training met zijn voeten – en je kon hem niet betrappen op grote uitspraken. Hij was ook geen lawaaimaker in de kleedkamer, hij was eerder timide en teruggetrokken. Ik zag in hem een soort observator en dat is een belangrijke kwaliteit voor iemand die net komt kijken. Gaandeweg heeft hij meer noten op zijn zang genomen. Niet gekregen, maar genomen. En dat is zeker niet slecht bedoeld.’

Franck Boeckx over Sambi Lokonga, hier met Marko Kvasina: 'Aanname en spelen. Niet: aanname, de bal goed leggen en dan spelen. Dat wordt zijn grootste uitdaging.'
Franck Boeckx over Sambi Lokonga, hier met Marko Kvasina: ‘Aanname en spelen. Niet: aanname, de bal goed leggen en dan spelen. Dat wordt zijn grootste uitdaging.’© BELGAIMAGE

NATUURLIJK CHARISMA

In de winter van vorig jaar zag Sambi Lokonga zijn soulmate Alexis Saelemaekers vertrekken naar AC Milan en bleef hij alleen achter in een kleedkamer waar hij niemand had om echt mee te praten. En in augustus kampte het nummer 48 van Anderlecht met een vertrouwenscrisis die leidde tot een tijdelijke verbanning naar de bank. Voor Sambi Lokonga was die opdoffer de aanzet om zichzelf in twijfel te trekken en nog harder te gaan werken. Kompany wilde zijn middenvelder louter prikkelen en in december werd hij zelfs gepromoveerd tot aanvoerder.

Sambi Lokonga zal nooit een grote prater zijn, hij gebruikt zijn natuurlijke charisma om zaken gedaan te krijgen. Zoals in de thuiswedstrijd tegen Genk toen hij op een kordate manier een discussie tussen Michel Vlap en Lukas Nmecha stillegde over wie de strafschop zou trappen. Met de hulp van Kompany is de 21-jarige middenvelder zijn leiderschapskwaliteiten aan het ontvouwen. ‘ Kobe Cools, Milan Corryn, Sebastiaan Bornauw en Sieben Dewaele waren allemaal kleine aanvoerders in mijn ploeg’, zegt Stéphane Stassin, die drie en een half jaar met Sambi Lokonga werkte bij de U15, U16, U19 en U21. ‘Op zijn 14e was Albert de kleinste van de hoop. Maar wanneer er voor een match of tijdens de rust fel gediscussieerd werd, ging iedereen zitten als Albert het woord nam. De hele ploeg volgde hem blindelings als hij zei: we nemen niet de rechtse, maar de linkse deur. Op het veld was hij geen leider, maar dat kwam omdat hij op fysiek tegen zijn eigen limieten botste en zich vooral wilde concentreren op zijn eigen spel. Toen hij zich echt op zijn gemak begon te voelen met zijn lichaam was het voor hem gemakkelijker om de anderen te coachen. Het verbaast mij dus niet dat hij nu aanvoerder is.’

Zijn kruisbandblessure was wat mij betreft een ongelooflijk cadeau voor Albert.’ jean-françois lenvain

In het huidige Anderlecht moet Sambi Lokonga de rol van aanvoerder en regisseur vertolken. De onvoltooide kloon van Charly Musonda voelt zich zo comfortabel in balbezit dat de verdedigers hem in alle omstandigheden durven aanspelen. Ze weten dat hij zich vrij kan spelen, zelfs met twee man in de rug. Maar dit seizoen is al een paar keer gebleken dat de voormalige belofteninternational met een simpele ingreep geneutraliseerd kan worden. Bij zijn bezoek aan Anderlecht op 21 februari had Luka Elsner, trainer van Kortrijk, aan zijn twee aanvallers gevraagd om de paslijnen naar Sambi Lokonga af te snijden. Hannes Delcroix en Lucas Lissens hadden daardoor moeite om Sambi in het spel te betrekken en dat verplichtte hem om af te haken in zones waar hij niet gevaarlijk kon zijn. ‘Sambi had zich niets te verwijten. Want hij maakte vaak de juiste loopbewegingen’, aldus Kortrijkmiddenvelder Gaëtan Hendrickx. ‘Ik had de indruk dat de andere spelers het niet goed hebben uitgespeeld. Aangezien twee spelers zich met Sambi bezighielden, lag de ruimte elders.’

DROMEN VAN SPANJE

Door zijn gebrek aan explosiviteit moet Sambi Lokonga zijn handelingssnelheid nog opvoeren. In België is er wellicht geen speler die beter kan wegdraaien van de tegenstander dan hij, zijn passing met rechts en links ligt boven het gemiddelde en hij weet exact waar hij zich moet positioneren. Maar als hij op een dag aan de top mee wil draaien, zal hij sneller moeten handelen. ‘In het buitenland zal hij niet de tijd krijgen om na zijn controle nog eens na te denken aan wie hij de bal zal geven’, zegt Boeckx. ‘Aanname en spelen. Niet: aanname, de bal goed leggen en dan spelen. Dat wordt zijn grootste uitdaging. Hij moet eigenlijk gezien hebben waar de ruimte ligt voor hij de pass geeft. Als Sambi dat kan ontwikkelen, dan staat niets een grote transfer in de weg.’

Zondag in de beker tegen Genk zal Sambi Lokonga zijn ploeg weer op sleeptouw moeten nemen om niet zonder prijs achter te blijven. En dan kan hij met een gerust gemoed naar het buitenland trekken. Of toch niet? Sambi Lokonga staat namelijk open voor een verlengd verblijf in het Lotto Park, maar om budgettaire redenen zal Anderlecht hem moeten verkopen indien Kompany naast een Europees ticket grijpt. ‘Albert moet naar een competitie gaan waar de nadruk niet te veel op het fysieke ligt’, zegt een insider. ‘Ik acht hem niet klaar voor de Premier League – dat is wellicht iets voor later. Hij droomt van Spanje. Maar zal hij kunnen omgaan met kleine, explosieve spelers die de korte ruimtes bespelen? Ik zou hem dus eerder een transfer naar Italië aanraden. Het tempo ligt iets lager dan in de andere topcompetities en ze laten je spelen tot in de laatste vijfentwintig meters van hun speelhelft. Daar kan Albert excelleren.’

Sambi Lokonga + Saelemaekers = AS-connectie

Het heroïsche doelpunt dat Albert Sambi Lokonga maakte in de finale van de Gabala Cup in 2014 vat het hobbelige parcours dat hij op Anderlecht aflegde perfect samen. Lokonga was op dat moment geen vaste waarde bij de U15 en hij haalde op het tornooi zijn gram door tijdens zijn invalbeurt van vijftien minuten de winning goal te maken tegen Fenerbahçe. Op Neerpede werd er niet getwijfeld aan het talent van de tiener, maar door zijn kleine gestalte en fragiele lichaamsbouw moest er voorzichtig omgesprongen worden met hem. ‘Elke trainer wist: Albert is een jongen die boordevol talent zit’, aldus Roel Clement, die al jaren actief is in de bovenbouw van Anderlecht en intussen ook sportief verantwoordelijke van het Purple Talents-project. ‘Maar vooral bij de U15 en U16 maakte hij weinig minuten, puur omdat zijn teamgenoten sterker waren op fysiek vlak. Zijn lichaam was in feite niet gemaakt voor de leeftijdscategorie waar hij voor speelde.’

Het verhaal van Sambi Lokonga op Anderlecht was er een met hoogtes en laagtes en het was een blauwdruk van dat van Saelemaekers. In het seizoen 2016/17 was er de episode tegen FC Midtjylland in de knock-outronde van de Youth League. In de heenwedstrijd zat Saelemaekers negentig minuten op de bank en haalde Sambi Lokonga niet eens de selectie. Drie weken later werd Saelemaekers tijdens de rust vervangen en moest Sambi Lokonga het stellen met een plaats op de bank. Tegen de robuuste Denen vond de trainer het niet opportuun om twee laatmature jongens op te stellen. Uiteindelijk werd het duo pas bij de beloften gecast als titularis door Emilio Ferrera, die met de goedkeuring van Herman Van Holsbeeck de hoofdtrainer en zijn assistent declasseerde en zelf in de dug-out ging zitten. Dat manoeuvre leverde Ferrera weinig vrienden op, maar niemand op Neerpede zal ontkennen dat hij een cruciale rol heeft gespeeld in de doorstroming naar de A-kern van Sambi Lokonga en Saelemaekers. ‘Je kan veel parallellen trekken tussen de carrière van Albert en Alexis bij Anderlecht’, zegt Jean-François Lenvain. ‘Ze hebben op hetzelfde moment dezelfde emotionele achtbaan genomen bij Anderlecht. Ze hebben samen op de bank gezeten, ze hebben samen hun frustraties moeten verbijten en ze hebben samen hun ontgoochelingen moeten wegspoelen. Maar ze maakten ook bijna gelijktijdig hun debuut bij Anderlecht met Vanhaezebrouck.’

Sambi Lokonga en Saelemaekers legden niet alleen dezelfde weg af, maar er waren op intellectueel vlak ook meer dan voldoende raakpunten tussen hen. Ze bedachten zelfs een naam voor hun broederschap: de AS-connectie. Verwijzend naar hun gemeenschappelijke initialen A en S. Lokonga en Saelemaekers doopten elkaar respectievelijk om tot AS48 en AS56. Lenvain: ‘Ze vullen elkaar goed aan. Albert is kalm en bedachtzaam. Alexis is een vurig type. De ene schudt de andere wakker, de andere kan de andere kalmeren.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content