Trainers vragen van voetballers dat ze zichzelf goed kunnen analyseren. Dat blijkt niet altijd even simpel. Legendarisch is het verhaal van Jan Boskamp die in zijn periode bij Anderlecht tegen zijn spelersgroep zei dat je dragende en dienende voetballers had. Waarop een van de spelers rechtstond en vroeg in welke categorie hij dan wel zat.
De vraag is of ook trainers zichzelf kunnen inschatten, of ze zelf in staat zijn tot wat ze van hun spelers vragen. Is er al een trainer, die ooit aan de top werkte en daar struikelde, die openlijk heeft gezegd dat dit niveau voor hem te hoog is gegrepen? Net zoals voetballers hebben ook zij een hoog zelfbeeld. Terwijl het op zich geen schande is om je beperkingen te erkennen.
Zou de nu zo belaagde Besnik Hasi de laatste weken dat evaluatieproces voor zichzelf hebben gemaakt? De Kosovaar was een slimme voetballer, een verlengstuk van de trainer. Dat Glen De Boeck bij Cercle Brugge als coach zo sterk debuteerde, had voor een deel ook te maken met de op het veld voortdurend controlerende en corrigerende Hasi. Hij leek het profiel te hebben van een toptrainer. Zoals we dat in een lange carrière van nog veel andere voetballers dachten. Franky Van der Elst bijvoorbeeld, Lorenzo Staelens, Walter Meeuws of Arie Haan, intelligente persoonlijkheden die verhelderend over voetbal praatten, met visie en overtuiging. Net zoals Besnik Hasi. Maar het is niet omdat je bepalend bent op het veld, dat je dat ook bent naast het veld.
Heel snel kan je als trainer van je voetstuk donderen. Zeker bij een club als Anderlecht. Veel vakmanschap en fijnzinnigheid vraagt het om daar overeind te blijven en de spelers constant op je kompas te laten varen. Toen Besnik Hasi in maart 2014 John van den Brom opvolgde, maakte hij in zijn eerste werkweek indruk door de manier waarop hij de spelers toesprak. Discipline en duidelijkheid waren zijn gevleugelde woorden. Daarmee kom je inderdaad heel ver: de groep scherp houden, slaan en zalven, rechte lijnen tekenen. Hasi trok het gestrande schip recht en werd geprezen voor zijn emotionele intelligentie. Hij had, zo stond het ook in deze kolommen te lezen, de ontwikkeling van Dennis Praet in een stroomversnelling gebracht, ook andere jongeren laten opveren en… Anthony Vanden Borre weer laten groeien. Na een paar tactische correcties en een indrukwekkende eindsprint leidde hij Anderlecht naar de titel. Het doorschuiven van Besnik Hasi was een gouden greep geweest, daar bleek iedereen het over eens.
Wat blijft daar anderhalf jaar later nog van over? Mist Besnik Hasi de kwaliteit en – zijn fanatisme ten spijt – de geestelijke kracht om ego’s zoals er bij Anderlecht voldoende zijn voortdurend aan te jagen? Wat is er overgebleven van de discipline en de duidelijkheid? Anderlecht zwalpt en blijft zwalpen. Ook na een zeldzame speech van Roger Vanden Stock die je anders zeker geen gebrek aan geduld kan aanwrijven. Nu vond ook hij het tijd om zich te laten horen. Hoe zou Besnik Hasi dat gevonden hebben? Hij zag vrijdagavond in Sint-Truiden zijn ploeg slecht spelen maar toch winnen. De onvrede van een deel van de aanhang bleef. Zo lijkt de trainer verder te werken met een hakbijl boven het hoofd.
Groot zijn de trainers die hun ploeg in alle omstandigheden als een collectief kunnen laten opereren. Daarom kan hun werk alleen op lange termijn worden beoordeeld. Besnik Hasi stuit op zenuwachtigheid, op mokkende supporters, op nieuwe heisa rond Anthony Vanden Borre, op een brief die hij daarover voorlas of moest voorlezen, op beleidsopties die worden herroepen. Een paar weken geleden zei Herman Van Holsbeeck nog dat paars-wit geen nood had aan versterking, nu worden er spelers binnengehaald van wie je je afvraagt voor welke meerwaarde ze gaan zorgen. Nadat vorig jaar in dezelfde periode Marko Marin en Rolando werden aangetrokken. Wintertransfers zijn op zich al een zwaar risico. Van de 54 spelers die vorig seizoen in deze periode werden aangetrokken, zijn er inmiddels al 28 weer verdwenen.
Anderlecht presenteert zich de laatste weken naar buiten niet als een hecht blok, niet iedereen blijkt in dezelfde richting te denken. Er is al langer nood aan een intern gesprek. Op alle niveaus. Dat vraagt leiderschap. Anders blijf je in een vicieuze cirkel draaien en branden blussen. Tot het volgend vuur wordt aangestoken.
DOOR JACQUES SYS
‘Nog niet zo lang geleden was Besnik Hasi een man van duidelijkheid en discipline.’
