Een hindernissenparcours legde João Carlos de afgelopen maanden af met RC Genk. De Braziliaanse centrale verdediger wil echter niet doemdenken. ‘Het is mijn taak om de groep wakker te houden en te motiveren.’

Komende zaterdag trekt RC Genk op de derde speeldag van play-off 2 (groep B) naar Charleroi. Het belooft alleszins geen ontspannen uitstap te worden voor de troepen van Frank Vercauteren, want de clubleiding van de Limburgers hoopt haar mislukte seizoen alsnog op te fleuren met een Europees ticket. Daarvoor moet de uittredende bekerwinnaar wel eerst nog afstand nemen van de Carolo’s, Germinal Beerschot én Standard om als poulewinnaar een ronde verder te komen. Anders dreigt er een derde opeenvolgende teleurstellende seizoen.

João Carlos (28) oogt heel ontspannen, maar de Braziliaan verklapt heel snel dat diep vanbinnen de adrenaline soms hevig tekeergaat. Zeker wanneer de gewezen zaalvoetballer bij het doorbladeren van een boekje op een foto van hemzelf stoot, waarop hij de Cofidis Cup in de hoogte steekt. “Hiervoor kwam ik twee jaar geleden van Lokeren naar Genk”, begint hij. “Om prijzen te winnen, maar ook om volop mee te doen voor het kampioenschap. Alleen voel ik me nu heel beschaamd door die play-off 2. Die elfde plaats, het blijft een echte schande en een zware teleurstelling. We misten iets te vaak de juiste trein. In plaats van een ticketje eerste klas, zitten we nu in de wachtkamer van tweede klas. Gelukkig krijgen we door de invoering van die nacompetitie nog een onverwachte herkansing voorgeschoteld. Hopelijk begrijpt iedereen goed de lessen uit de competitie en maken we niet opnieuw dezelfde fouten. We kunnen iets rechtzetten. Voetbal is en blijft een ploegsport met twee heel belangrijke componenten: kwaliteit, maar ook mentaliteit. Die laatste factor wil ik nog graag iets meer zien. Het was vaak niet eenvoudig om iedereen op dezelfde lijn te krijgen. Daardoor verloren we te veel kostbare tijd en zochten we te lang naar een missing link. Het is nu of nooit. Ons seizoen volledig redden doet een eventuele Europese plaats niet, maar het zal wel voor een bepaalde voldoening zorgen. Ik streef echter naar meer succes.”

Juiste context

De Braziliaanse centrale verdediger blikt duidelijk met gemengde gevoelens terug op de afgelopen jaargang. Voor het eerst in zijn loopbaan werd de technisch verfijnde balgoochelaar sportief geconfronteerd met een fameus hindernissen-parcours. João Carlos was veelvuldig geblesseerd, er zat geen lijn in het spel en hij miste onder andere een penalty tegen SV Roeselare. Op de koop toe kreeg de aanvoerder begin oktober van scheidsrechter Serge Gumienny een rode kaart in de topper op Standard, wat leidde tot het 1-0-verlies. Hetzelfde overkwam hem begin augustus 2009 op Zulte Waregem, na tweemaal geel: eentje voor een overtreding, een tweede (domme) voor protest.

“Ik ging niet altijd vrijuit”, erkent hij. “Ach, je moet alles in zijn juiste context plaatsen. Het is als kapitein mijn taak om de rest wakker te houden en te motiveren. Maar niemand is perfect, ik verloor al veel energie. Ik was er net als vele anderen sterk van overtuigd dat we na de goede voorbereiding over voldoende kwaliteit en potentieel beschikten om probleemloos bij de eerste zes te eindigen. Alleen werden we snel geconfronteerd met een hoop tegenslag, waardoor we onze echte waarde niet konden bewijzen. Marvin Ogunjimi sukkelde van de ene blessure in de andere. Als hij topfit is, maakt hij kans om topschutter te worden. Ook ik werd voor het eerst in mijn profloopbaan gehinderd door wat kwaaltjes. Heel vreemd. Normaal gezien zit ik jaarlijks aan een gemiddelde van dertig duels, nu slechts aan twintig. Een echte kwelling. Dan waren er ook nog vele andere twijfels, zoals met onze doelmannen. Je zit dan al snel aan enkele cruciale pionnen in de centrale as van het team en aangezien we lange tijd niet konden terugvallen op een vast basiselftal kregen we problemen.”

Net voor het begin van play-off 2 gaf Vercauteren zijn spelers drie aandachtspunten mee: een constante inzet, kwaliteit en het primeren van het team. João Carlos voelde zich niet speciaal aangesproken, maar begreep heel goed de hint naar meer gretigheid. “Hij benadrukt constant het terugvinden van onze fighting spirit“, weet de Braziliaan. “Ik merk op training veel positieve signalen, want de interesse en het niveau stegen. Echt waar, dan vliegen alle ballen in doel en scoren onze aanvallers met de ogen dicht. Maar het vreemde blijft dat we die goede prestaties zo moeilijk kunnen omzetten tijdens een wedstrijd. Vandaar vaak mijn frustratie. Sinds de nieuwe trainer wordt er wel gestreefd naar meer duidelijkheid, vooral inzake veldbezetting – een 4-4-2 – en vaste posities. Het is duidelijk dat onze groep nog niet kan omgaan met veel geschuif en verschillende tactische systemen. We waren ook nog niet klaar voor een driemansverdediging. Met vier achterin heb je toch iets meer zekerheid, kan iemand anders een verkeerde inschatting van een ploegmaat eventueel nog rechtzetten.”

Verantwoordelijkheid opnemen

Een andere verklaring van de wisselvalligheid gedurende het seizoen lag in een gebrek aan motivatie bij een pak spelers. Sterke duels tegen Club Brugge en Standard werden gevolgd door zware uitschuivers tegen het minder hoog aangeschreven SV Roeselare. João Carlos is de eerste om mea culpa te slaan. “Het blijft een logische menselijke reactie dat je veel scherper voor de dag komt wanneer het belang groter is”, erkent hij. “Ik heb er geen moeite mee dat ik meer geviseerd word dan Eric Matoukou. Altijd zal ik mijn verantwoordelijkheid opnemen. Ik voel me niet te beroerd om toe te geven dat ik in die kleinere wedstrijden niet echt tot de uitblinkers behoorde, maar er zat een constante in, want ook in de topduels kon ik niet voor een meerwaarde zorgen. Een knagend gevoel hield ik eraan over. Ik kan niet zeggen dat ik een slecht seizoen afwerkte, want ik deed altijd mijn uiterste best, alleen ontbrak het me net als vele van mijn ploegmaats aan regelmaat. Elyaniv Barda scoorde twee jaar geleden nog meer dan vijftien doelpunten, nu zocht hij ook lang naar zijn beste niveau. En dat terwijl veel mensen van ons verwachten dat wij de sterkhouders zijn en de rest op sleeptouw nemen. Wij moeten gewoon tonen dat we heel wat meer in onze mars hebben.”

Het weerhield de Braziliaan er wel niet van om zijn optimisme en zijn speelstijl te behouden. “Ik speel altijd zonder stress en met risico’s,” poneert hij, “zo werd ik nu eenmaal opgeleid en het zal ook nooit veranderen. Je moet als sporter je intuïtie en instinct volgen, honger hebben naar de bal. Het zit in mijn genen om mooi voetbal te brengen en de juiste oplossing te zoeken. De bal zomaar zinloos in de tribune trappen, ik kan het gewoon niet, sorry. De trainer die me daartoe verplicht, moet me maar op de invallersbank zetten. Maar ik weet evengoed dat ik me geen stomme blunders kan veroorloven.”

Hein Vanhaezebrouck liet na zijn ontslag uitschijnen dat João Carlos de enige speler bij Genk was die rust kon brengen en een leider bleek. Nadeel voor de West-Vlaming was dat de centrale verdediger slechts zes volledige wedstrijden speelde onder zijn hoede, wat een negatieve invloed had op de resultaten. “Absoluut, daarom voel ik me ook wat schuldig”, zegt de verdediger. “Hij maakte van mij een betere voetballer. Vooral inzake het verdedigende positiespel en mijn plaatsing in offensief opzicht bij stilstaande fasen. Ik blijf ervan overtuigd dat hij bij een nieuwe club voor een mooi klassement zal zorgen, want hij is een vakman met oog voor details. Ook in de kleedkamer kreeg hij veel respect, want hij legde alles goed uit. Alleen geldt voor een coach hetzelfde als voor een speler: je hebt goede en slechte momenten. Het is eenvoudig: hij was de juiste persoon, maar kwam op het verkeerde moment. Hij kreeg niet het maximale uit elke speler en werd afgerekend op zijn mindere resultaten. De tijd werd hem niet gegund om zijn gelijk te bewijzen.”

door frédéric vanheule

“Die elfde plaats, het blijft een echte schande.”

“Hopelijk begrijpt iedereen de lessen uit de competitie.”

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content