In een poging om de speciale band met de beste tennisster ter wereld bloot te leggen, gunt de Argentijnse wondercoach ons een blik in zijn ziel.

Telkens als je met Carlos Rodriguez praat, lijkt het gesprek op hetzelfde punt uit te komen: Justine Henin, de tennisspeelster waarover hij zich al ruim tien jaar ontfermt. Om de osmose tussen beide elementen van dit magische duo te begrijpen, leek het ons onontbeerlijk om de man achter de coach te doorgronden.

Je bent geboren op 1 januari 1964 in Argentinië en begon vrij vroeg te tennissen. Mogen we aannemen dat Guillermo Vilas je idool was?

Carlos Rodríguez: “Ja, natuurlijk. Vilas was de tweede beste speler in het circuit toen ik twaalf was. Toch zag ik mezelf niet in zijn schoenen staan. Ik droomde niet van mezelf als kampioen: op zich al een teken dat ik geen kampioen zou worden.”

Was je ook fan van Maradona?

“Ik was gek van voetbal, nog steeds eigenlijk. Maradona was slechts twee jaar ouder dan ik. Voor mensen van mijn leeftijd is Maradona bijna een god. ”

Meer dan Vilas?

“Voor mezelf: ja, want straatvoetbal lag me beter dan tennis. Ook het feit dat ik uit een bescheiden familie kom, maakt dat ik me meer identificeerde met Maradona, man van het volk, dan met Vilas, telg uit een welgestelde familie.”

Waarom koos je dan voor tennis in plaats van voetbal?

“Mijn ouders speelden tennis en daardoor kreeg ik de smaak te pakken. We hadden trouwens geen geld om een racket te kopen. Ik moest hemel en aarde bewegen om er een te vinden, toen ik competitie begon te spelen. De wil om te tennissen is er altijd geweest, ook al was ik een middelmatige speler.”

Nochtans stond je bij de beste 500 spelers van de wereld geklasseerd …

“Ja, maar dat betekent niets. Ik kon niet leven van tennis. Dus zei ik tegen mezelf: ‘Stop ermee, je wordt toch nooit goed …’ Toen ik stopte, heb ik voor mezelf geanalyseerd waarom ik geen goede speler was. Op dat moment besefte ik dat ik de eigenschappen in me had om coach te worden.”

Wat zijn die eigenschappen?

“De voornaamste is dat ik besef dat ik leef door middel van andere mensen. Ik ben niet in staat om voor mezelf te leven. Ik heb moeilijkheden om voor mezelf plezier te vinden. Ik geniet wel door anderen: mijn kinderen, mijn vrouw en Justine. Mijn status als coach is dus heel simpel: Justine kan leven zonder Carlos, maar Carlos kan niet bestaan zonder Justine.”

Slechte herinneringen

Je hebt vaak laten doorschemeren dat je familiale problemen je geholpen hebben in je werk met Justine Henin. Op welke manier?

“Mijn karakter is gevormd door alles wat ik meegemaakt heb. Daar zitten veel slechte herinneringen tussen. Ik had wel een gelukkige jeugd, maar zodra ik thuis binnenstapte, was ik ongelukkig. Van mijn ouders kreeg ik nooit de erkenning die een zoon nodig heeft: dat deed me veel pijn. Daarom ben ik op jonge leeftijd thuis weggegaan. Ik ben liever alleen dan bij mensen die me slecht behandelen.”

Kon je door die familiale breuk Justine beter begrijpen toen zij brak met haar ouders?

“Ja, die moeilijkheden hielpen me enorm en lieten me toe haar de raad te geven zich te blijven ontwikkelen zonder het contact met haar naasten te verliezen. Als je jezelf niet meer kan ontwikkelen, is het niet verboden om even wat afstand te nemen van je naasten en later weer toenadering te zoeken. Dat gebeurt vandaag met Justine.”

Dus Justine neemt al haar beslissingen vanuit een perspectief van zelfontplooiing?

“Dat zou elk menselijk wezen moeten doen! Iedereen moet het instinct hebben om voor zichzelf te denken. Bovendien moet je de moed hebben om tot het uiterste te gaan. De moeilijkheid is om de gevolgen van je daden te aanvaarden. Als je niet tot het uiterste gaat om te bereiken wat goed is voor jou, word je gefrustreerd en ongelukkig. Dat betekent niet dat je je van niemand iets moet aantrekken, maar als je het beste van jezelf wil geven, moet je doen wat je het beste lijkt voor jezelf. Je moet niet het antwoord geven dat anderen willen horen, maar het antwoord dat voortkomt uit je eigen waarden en overtuigingen. Justine heeft er lang over gedaan, maar vandaag begrijpt ze wat ik bedoel. En nu heeft ze het evenwicht met haar familie gevonden.”

Familiale waarden

Als je radicale beslissingen neemt, geef je een egoïstische indruk. Soms is het net of Justine alles opoffert voor haar tenniscarrière.

“Het gaat helemaal niet over haar tenniscarrière. Dat ze goed tennist, is het gevolg van wat ze gerealiseerd heeft op het menselijke vlak. Om vrijgevig te worden, moet je eerst egoïstisch zijn en je bezighouden met jezelf. De grootste kracht van Justine is dat ze de realiteit ziet. Daarna neemt ze de beslissingen die zich opdringen. Extremen zijn nooit goed, maar het is niet omdat je iets verlaat, dat je nooit terug kan keren. Zeven jaar geleden geloofde niemand dat ze haar familie terug zou vinden in 2007. Haar grootste overwinning is dat ze kan zeggen: ‘Ik heb beslissingen genomen, ik ga vooruit in het leven en vandaag weet ik wat goed voor me is. En wat voor mij het belangrijkst is, zijn mijn broers, mijn zus en mijn vader.’ Mijn grootste plezier is haar gelukkig te zien met de mensen die het belangrijkst zijn voor haar.”

Hoe verklaar jij het feit dat jij de enige bent die altijd aan de zijde van Justine is blijven staan?

“Ik ben nooit mijn plaats vergeten: ik ben niet haar vriend, haar broer, haar vader of haar vertrouwenspersoon, maar haar coach. Dat is niet altijd even makkelijk want Justine is zeer aanhankelijk, erkentelijk en respectvol. Op sommige momenten zou ik wat meer tijd met haar willen doorbrengen. Maar ik besef dat ik Justine ken dankzij het spelletje en dat onze relatie zo moet blijven zolang ze speelt. Nadien zien we wel.”

Er bestaat dus een grens die geen van jullie beiden overschrijdt?

“Zij zou die graag overschrijden, maar ze weet dat ik de bakens niet zal verleggen. Zelfs mijn vrouw heeft me al gevraagd hoe ik dat volhou.”

Weet je niets over haar privéleven?

“Ik weet slechts heel weinig en ik probeer zo weinig mogelijk te weten omdat zulke dingen mij niet aangaan. Het interesseert me niet, tenzij ze me erom vraagt. Het is niet omdat ik haar coach ben, dat ik mijn neus in haar privéleven moet steken.”

Luister je als ze nood heeft aan raad?

“Het belangrijkste is te kunnen luisteren zonder daarom een antwoord te geven. Het antwoord moet uit de persoon komen die met je praat. Justine vindt bij mij geen kant-en-klare oplossingen. Ik reik haar bepaalde pistes of hulpmiddelen aan, maar ik kan geen gesloten deuren openen.”

Toch is Justine de meter van Matthéo, je tweede zoon, en lijkt ze een nauwe band te hebben met je vrouw?

“Ja, daarom vertelt ze ook veel meer aan Elke dan aan mij. Eerlijk gezegd, wil ik ook niet tussenkomen in hun gesprekken. De relatie die Justine heeft met mijn kinderen of mijn vrouw, behoort hen toe. Als ze me vraagt om raad, om gezelschap of om naar persoon X of Y te bellen, doe ik dat met alle plezier, maar daar blijft het bij.”

Zijn je vrouw en kinderen nooit jaloers als je zo veel tijd doorbrengt met Justine?

“Justine is mijn leven binnengekomen voor de geboorte van Manuel, mijn oudste zoon van negen jaar. Elke en ik hebben geleerd om met dit project te leven. Vanaf het begin hebben we begrepen dat we alles op alles moesten zetten voor de ontwikkeling van Justine. Hoewel ik altijd diegene ben die de vinger op de zere wonde legt, hebben we alledrie een uitstekende relatie. Mijn vrouw zorgt veeleer voor het evenwicht.”

Maakt Justine deel uit van je familie?

“Laat ons zeggen dat ze naar ons huis komt wanneer ze wil. Het gebeurt dat ik haar mijn huis- of autosleutels geef. Maar omgekeerd ga ik nooit bij haar langs zonder eerst te verwittigen. Dat ligt niet in mijn karakter. Ik heb de slechte gewoonte om nooit iets te vragen aan iemand. Dat komt omdat ik vanaf mijn vijftiende enkel kon rekenen op mezelf, zelfs niet op mijn ouders.”

Financiële relatie

Je krijgt altijd een vast bedrag, nooit een percentage?

“Dat is al elf jaar zo en ik wil het niet veranderen. Ik praat nooit over geld met Justine. Voor mij is tennis belangrijk, niet de stand van mijn bankrekening. Ik zorg ervoor dat mijn gezin kan eten en slapen, de rest is een bonus. Als ik geprofiteerd had van Justine, was ik nu veel rijker. Maar dat is oneerlijk en daar kan ik niet mee om. Als ik trainers zie die vijftien tot 20 % van de winst eisen, vind ik dat op het randje van de eerlijkheid.”

Er was een tijd dat je je kritiek op Justine in het openbaar uitte. Is die periode voorbij?

“Dat hoeft niet meer, want ze heeft begrepen wat ik wil. Toen moest ik naar de media stappen om de boodschap efficiënt te maken. Die methode is lonend gebleken, maar vandaag pak ik het anders aan omdat ze nu alles geeft op het terrein.”

Dat je haar kleine papiertjes gaf voor haar matchen, betekent dat dat ze moeilijk te motiveren was?

“Dat is geen kwestie van motivatie. Justine vreest nog steeds enkele speelsters op bepaalde momenten. Dat was bijvoorbeeld het geval in 2007 tegen Serena Williams. Die kleine enveloppes hadden als doel haar te bewijzen dat ik geloofde dat ze kon winnen.”

De laatste etappe was dus om Justine zich goed te doen voelen op het terrein? Want als dat het geval is, wint ze?

“Juist. Vandaag moet ze de overwinning en de nederlaag vergeten, zolang ze maar gelukkig is. Beetje bij beetje kwam ze tot dat besef. Ze heeft begrepen dat het belangrijkste de weg naar de overwinning is, niet de overwinning zelf. Nu wil ze winnen, ze doet er alles voor, maar ze weet dat ze ook kan verliezen.”

Moet ze, om nummer 1 te blijven, verder progressie maken in dat opzicht?

“Ja. Door alleen op het tennisvlak beter te worden, kom je er niet. Dat ze haar familie terugvond, gaf haar een enorme boost. Nu is ze bijna klaar met haar zelfontplooiing en dat zal van haar een betere speelster maken. Maar dat betekent niet noodzakelijk dat ze alle matchen zal winnen.”

Je hebt altijd gezegd dat je nooit trainer zou kunnen zijn van iemand anders. Blijf je daarbij?

“Hoewel je nooit helemaal zeker bent van iets, denk ik wel dat ik het niet zou kunnen. Niet omwille van de resultaten, maar door de speciale relatie die ik heb met Justine. Ik nooit eerder dat vertrouwen en dat respect gekend. Dus zal ik er verder geen nood aan hebben om opnieuw in dat wereldje te stappen. Integendeel, ik heb nood aan mijn gezin en wil mezelf bewijzen dat ik iets anders kan zijn dan enkel tenniscoach.”

Kaderen je ideeën over een tennisacademie daarin?

“Onder andere ja, ik hou van kinderen en ik geniet ervan als ik kwajongens tennisles geef.”

Regen na zonneschijn

Verberg je je daarom soms achter een masker in de tribune?

“Ja, en ook omdat ik bang ben. Ik vrees vele dingen.”

Waarvoor ben je bang?

“Als alles goed gaat, zeg ik bij mezelf dat het niet zal blijven duren en dat het tij snel zal keren. Dat is mijn donkere kantje.”

Je gelooft dus dat na een een gelukkige dag iets zeer negatiefs zal komen?

“Ja, dat is een kwelling die me belet om mijn geluk te tonen zoals Justine dat kan op de dag van vandaag. Ik wil niet dat zij wordt zoals ik. Ik zeg haar altijd: ‘Ga, wees gelukkig, je hebt gewonnen, geniet ervan!’Voor mezelf zou ik dat ook willen bereiken, maar het lukt me niet.”

Toch huil je soms …

“Ik huil slechts uitzonderlijk uit verdriet, omdat ik negatieve gebeurtenissen gewoon ben. Maar de tranen komen snel als het geluk me eventjes toelacht. Dan verlies ik snel de controle.”

Als we het goed begrijpen, hou je ervan Justines carrière in goede banen te leiden, maar haat je de aandacht waarmee dat gepaard gaat?

“Dat is een dagelijkse kwelling. Daarom helpt iemand me om daarmee om te gaan. Eigenlijk begrijp ik niet dat er interesse is in de coach van Justine Henin. Het is zij die wint, niet ik.”

Mogen we – om af te sluiten – zeggen dat je het gemaakt hebt in een milieu dat je verafschuwt?

“Ik hou inderdaad helemaal niet van het wereldje. Er is heel weinig oprechtheid. Mensen beschouwen mij als strontvervelend omdat ik zeg wat ik denk. Ik ben hoffelijk maar soms koud en droog. Ik heb geen zin om tijd te verspillen aan hypocrieten, dat is een feit. Ik hou me dus vaak afzijdig. Dat stoort me niet, want zoals ik al zei: ik ben liever alleen dan in slecht gezelschap.” S

door patrick haumont – beelden philippe buissin