Kritisch laat zijn entourage zich niet graag over hem uit, want de gave van de zelfspot, zeggen ze, maakt dat je zijn kleine kantjes er zelfs met een glimlach bijneemt. Dit is Bosko Balaban zoals hij voor zijn vrienden is : altijd dezelfde, maar vijf keer anders.

Broer

Dario Smoje voetbalt bij AA Gent en groeide in Rijeka op in dezelfde straat als Bosko Balaban : “Ik had een broer, Dag, maar sinds hij vier jaar geleden verongelukte met de auto is Bosko als een broer voor mij. We zijn als familie. We waren tot dan toe met ons drieën altijd samen geweest. Bosko zat toen het ongeval gebeurde in Engeland, maar hij heeft mij gesteund en is naar de begrafenis gekomen. Net zoals ik hem ook heb gesteund toen hij problemen had met zijn vroegere vriendin. Voor mijn verjaardag krijg ik altijd een leuk cadeau. Ooit heeft hij mij eens een computer gekocht. Hij wist dat ik erover dacht om die te kopen, dus hij was mij voor geweest ( lachje).

“In onze buurt kenden veel kinderen een problematische jeugd, er werd niet echt het goede voorbeeld gegeven, maar voetbal heeft ons beiden veel geholpen, veel doen reizen, discipline bijgebracht. Als we niet voetbalden, wie weet wat we dan gedaan zouden hebben. Onze ouders konden niet altijd alles voor ons kopen, maar als we nu teruggaan naar vanwaar we komen, dan voelen we ons toch een beetje tevreden. Je realiseert je de dingen nu beter.

“Onze hele jeugd hebben we samen doorgebracht en ook onze ouders komen goed overeen. Op straat voetballen was onze belangrijkste bezigheid. Later gingen we liever naar de trainingen in plaats van naar school, soms twee keer per dag ( grijnst). De leraren konden er niet echt mee lachen dat we altijd weg waren voor toernooien. Misschien waren ze ook wel wat jaloers ( grijnst). In Kroatië krijg je niet altijd de mogelijkheden om dokter of wat dan ook te worden. Daarom zijn er zoveel die het via de sport proberen. We kwamen van in de jeugd al gauw een categorie hoger terecht dan die van onze eigen leeftijd. Als je jong bent en iedereen begint je te herkennen omdat je goed speelt, ben je daar blij om. Dus, ja, Bosko had vroeger, voor hij zijn vrouw leerde kennen, succes bij de vrouwen ( grijnst). Nice times ( lacht). Mensen uit de buurt waardeerden ons ook steeds meer omdat we iets bereikten met het voetbal. Na twee jaar ging ik al naar Italië, hij na vier jaar naar Engeland.

“Als kind was Bosko meer een dribbelaar, anders dan hij nu is. Nu speelt hij slimmer. Maar hij had toen al talent en hij wou vooruit. Daar trainden we voor. Batistuta was zijn nummer één toen. Zijn manier van spelen, het lange haar, de looks. Een goede trap heeft hij altijd al gehad. Bij Dinamo Zagreb heeft hij daar nog meer aan kunnen werken. Van hoe verder hij kan schieten, hoe beter. Dan heeft de bal ook tijd om te vallen.

“Naar de Italiaanse competitie, ook al is ze op dit moment niet meer wat ze is geweest, zou hij nog altijd willen, denk ik. Hij is altijd al het type voor Italië geweest. Hij houdt van de mooie kleren, de manier van leven. He likes to live, you know. En in Italië staat leven op nummer één ( grijnst).”

Cowboy

Tonci Martic voetbalde vroeger bij Moeskroen, werkt nu als makelaar bij Star Factory en revalideerde destijds met Balaban bij dezelfde dokter in Kroatië : “Vijftien dagen hebben we samen getraind bij dezelfde specialist in Kroatië, dokter Apula. Heel gereputeerd. Heeft nog gewerkt met Cruijff en Schumacher bij Ferrari. Ik zat daar voor mijn been, hij voor een moeilijke enkelblessure. Daardoor leerde ik hem eigenlijk eerder als mens dan als voetballer kennen. Ik weet dat ze zeggen dat hij soms pretentieus is, maar dat is alleen zo voor wie hem niet kent. Ik heb er al horen zeggen dat hij dacht dat hij Alain Delon was ( lachje), dat je niet aan hem mag komen. Het eerste ogenblik heb je inderdaad dat idee, dat hij de stijl heeft van iemand met pretenties, dat hij daar loopt als een cowboy, maar dat is niet zo voor wie hem kent ( grijnst).

“Van Dinamo Zagreb naar Aston Villa gaan, was voor hem een ongelooflijke transfer. Omdat hij het daar niet gemaakt had, kwam hij heel ontgoocheld bij Club Brugge terecht. Daar kwam ook nog eens een knieblessure bovenop, waardoor hij het helemaal niet meer zag zitten. Hij wílde niet meer spelen. Het had allemaal geen zin meer, zei hij. Ik vroeg : ‘Hoe oud ben je ?’ Hij was pas 24. Ik zei : ‘Als je straks twee keer scoort, al is het maar op training, zal je er weer plezier in hebben.’ En zo is het gegaan. Hij was supercontent.

“Weet je wat het ook is, die gevoeligheid en wisselvalligheid ? Hij was jong, is jong bij de nationale ploeg gekomen, scoorde meteen veel, werd snel een kleine vedette en daarna een ster in het Kroatische voetbal, is snel vertrokken uit Kroatië, ontgoocheld in zijn transfer, een blessure : er is op korte tijd veel ten goede en ten kwade veranderd in zijn leven. Dat speelt in het hoofd van een jonge speler, wat hij toen was.”

Schutter

Mario Stanic ging hem voor bij Club Brugge, oogstte succes bij Chelsea en zag als ancien Balabans carrière evolueren : “Weet je wat ik van hem nog verwacht ? Dat hij nog meer zal scoren door al lopend te schieten. Zijn schot al lopend is amazing. Van alle spelers met wie ik samenspeelde, kon alleen Enrico Chiesa dat zoals hij. Bij mij – ik ben 1,87 m – zag je dat aankomen. Bij spelers die groot zijn, is dat te voorspellen als ze iets gaan doen. Bij hem niet. Zeker niet als hij gaat trappen. Hij heeft die feeling en dat is belangrijk, zeker voor een spits. If not, you’re dead. Daarom ook houdt men hem in de ploeg. En hij is oké. Hij is sympathiek.

“Hij is een goal player, iemand met een neus voor het doelpunt, iemand met een goed schot, iemand met een van de beste vrije trappen. Je kan wel zeggen dat als hij ook nog een linkse voet had, kopspel en snelheid, dan … Als je wil, vind je altijd wel slechte kanten aan iemand. De perfecte speler bestaat nu eenmaal niet. Ronaldinho is ook geen linkspoot.

“Met zijn enkel is het niet zo erg gesteld als met mijn knie, maar telkens als hij in Kroatië is, gaat hij toch naar de dokter om er iets aan te laten doen. In Rijeka en Dinamo Zagreb was hij heel goed, tot hij last kreeg. Maar zijn enkel is na al die jaren profvoetbal niet anders dan die van negentig procent van de voetballers, hoor.

“Aston Villa, waar hij weinig speelde, was het belangrijkste moment in zijn carrière. Ik eindigde mijn internationale carrière toen hij ze begon en toen ik bij Chelsea zat, heb ik op hem ingepraat dat Club Brugge een goede keuze zou zijn voor hem. Ik had net hetzelfde meegemaakt bij Benfica : ik speelde niet en daarom kwam ik naar Club Brugge. Hij móést spelen om te verbeteren.”

Kind

Darko Pivaljevic voetbalt bij Cercle Brugge en bewijst dat Serviërs met Kroaten kunnen opschieten : “Ik voelde vorig jaar dat hij hier wou blijven, ook al kreeg hij een andere aanbieding, maar hij was ontgoocheld omdat hij niet goed speelde. Ik heb met de komst van Ferrera een andere Bosko gezien. In een paar dagen heb ik hem echt zien veranderen. Hij was zó tevreden. Dit jaar zie je op het veld dan ook een andere Bosko dan vorig seizoen, omdat hij zich beter voelt. Hij heeft geen trainer nodig, you know, om te zeggen of hij goed of slecht was. Hij weet als hij goed of niet goed speelt. Als hij niet goed heeft gespeeld, is hij ontgoocheld en dan is praten heel belangrijk voor hem om het probleem te laten passeren. Op dat moment moet je echt niet afkomen met te zeggen dat hij slecht speelde. Alleen hem steunen, zoals je met een kind zou doen ( lacht). Dat vertrouwen voelt hij bij Ferrera. Hij praat veel met hem.

“Hij is a normal guy, you know. Maar hij is een beetje gevoelig in sommige zaken. Als hij merkt dat je hem vertrouwt, zal hij open naar je zijn. Over zijn muziek bijvoorbeeld. Iedereen houdt daar wel van, maar hij is echt bezeten van Kroatische muziek, een beetje een kruising tussen pop en folk. Alles wil hij op zijn iPod. Van Japans eten houdt hij ook. Ik ben eens met hem naar een Japans restaurant geweest. Verschrikkelijk ! Maar hij vond het fantastisch ( lacht) ! Hij houdt van vis, hij komt van de kust in Kroatië, heeft er ook een boot.”

Ster

Ivan Leko is Balabans ploegmaat bij Club Brugge en woont in dezelfde straat : “Of hij Kroatië mist ? Ja. Hier telt het professioneel leven voor het voetbal ; Kroatië is een andere manier van denken over voetbal, over het leven, met meer vuur. Je leeft er 24 uur per dag. Het is meer dan thuiskomen en tv-kijken en om 9 uur gaan slapen. Het is koffie, iets drinken, diner, lunch, vrienden, voetballen, tennissen, alles, you know… ( grijnst). Als je daar pakweg 25 jaar mee hebt geleefd, is het moeilijk dat achter te laten.

“Maar hij houdt van deze club en het gevoel hier. Hij zegt altijd dat het jammer is voor ons dat er geen club als Brugge is in Kroatië. Spelen voor 25.000 supporters en geliefd worden, motiveert hem om méér te geven. De liefde die de mensen hem hier geven, is belangrijk. In Zagreb was hij een vedette, maar niet zoals hier. Hij was er een van de beteren, maar er waren er nog anderen. Hier is hij de enige vedette in de groep. Club Brugge in Kroatië zou voor hem ideaal zijn, ja.

“Hij weet dat hij hier een ster is in het voetbal, dus hij doet als een ster omdat hij een ster moet zijn, want hij speelt als een ster. Het is eigenlijk simpel. Maar in het normale leven is hij one of us, als je begrijpt wat ik bedoel.

“Toen we vijftien jaar geleden samen in de nationale jeugdploegen begonnen, was hij nog een kind. Hij is nooit een stille geweest, heeft nooit in de schaduw gelopen. Maar is wel altijd een familieman gebleven. In Kroatië zijn hij en zijn vrouw heel populair. Zijn gezin geeft hem echt de kracht om door te gaan. Hij is, ik herhaal het, heel erg een familieman. Bijna elke dag zijn we samen met onze gezinnen. Thuis praat hij niet veel over voetbal. Hij trekt daar wel een lijn in. Voetbal is een job en het is niet goed om je privéleven met business te mengen. Want dan ga je al je karakter en agressie thuis uitwerken.

“Hij is een van de weinige personen in mijn leven voor wie ik alles zal doen en die ook alles voor mij zal doen. Als het moest, hij zou er zelfs een dag op en af naar Kroatië voor vliegen. Op het voor buitenstaanders abnormale af. Hij heeft veel over voor zijn vrienden. Hij wil ook altijd omringd zijn door vrienden, mensen die goed zijn voor hem. Hij wil altijd bellen, praten.

“Hij is heel grappig, vooral als hij in good shape is. Met Bosko is het nooit saai. Hij maakt altijd grappen en nooit met een slechte bedoeling, want hij doet het ook over zichzelf. Als hij een kans heeft gemist, is het de hele tijd van : ‘Wat voor een slechte speler ben ik, ik ben niet goed genoeg om ergens te spelen.’ Of als hij op training iets verkeerds heeft gezegd, loopt hij zich tegen ons af te vragen wat hem nu weer bezield heeft. Zo gaat dat onder vrienden. Maar met onzekerheid heeft het niks te maken, neen, hij heeft vertrouwen genoeg. Meer dan genoeg ( grijnst).

“Hij leerde in Kroatië dat wij te veel emotie in ons hebben en dat iedereen het moet weten als je gelukkig bent en je tegen niemand spreekt als dat niet zo is, dat je dan alleen door de crisis moet. Dat is niet acteren voor de show, het is zijn karakter. In één dag kan hij vijf keer in very good shape zijn en dan twee of drie ogenblikken very nervous. Op stomme dingen reageert hij dan alsof het de belangrijkste zaak van de wereld is ( lachje). Een paar minuten later is hij er alweer mee aan het lachen. Wat een goede zaak is, want je kan niet op een bepaalde manier over anderen praten als je het jezelf niet af en toe ook aandoet.”

RAOUL DE GROOTE