Na een lange afwezigheid maakte Björn Engels dit jaar een opmerkelijke comeback met als apotheose de eerste landstitel van Club Brugge in elf jaar. Een spierscheur hield hem van het EK, maar nu is hij helemaal klaar voor een volgende stap.
Het is de heuglijke dag van de spelersvoorstelling in het Concertgebouw en de voorafgaande training op het hoofdveld van het Jan Breydelstadion eindigt in grote hilariteit. Bij een afsluitend partijtje is de beslissende bal duidelijk buiten gegaan, maar hij wordt door de coaches met de glimlach goedgekeurd en er ontstaat een tumult waarbij sommige toeschouwers zich afvragen: wat gebeurt er? Ook Björn Engels (21) laat zich in de slapstick niet onbetuigd. Hij geeft onder meer Stan Van den Buijs een duw waarbij de assistent van Michel Preud’homme maar ternauwernood overeind weet te blijven. Een spierscheur in de lies in volle titelstrijd kostte hem het EK, maar na een vakantie in Dubai en de Malediven is de rijzige centrale verdediger duidelijk weer helemaal terug. ‘Dat klopt’, zal hij ons na de douche bevestigen in het perszaaltje naast het trainerskantoor. ‘Ik voel mij heel goed.’
Hoe volgde je het EK?
BJÖRN ENGELS: ‘Ik zag heel veel wedstrijden, die van ’s avonds om negen uur doorgaans samen met vrienden, onder meer met Lukas Van Eenoo en Birger Verstraete. Die van de toplanden vooral. De Rode Duivels uiteraard, en zeker ook Engeland. Mijn vriendin is van Liverpool afkomstig en daar leeft de gekte nog veel meer en ook al veel langer dan bij ons. Ik genoot ook van de beleving van de Ierse supporters. Maar het niveau viel wat tegen en het is heel jammer dat België er op die manier is uitgegaan natuurlijk.’
Analyseer je de wedstrijden zoals je dat met je eigen wedstrijden doet? Sta je als verdediger stil bij wat er bijvoorbeeld allemaal fout ging bij de tegendoelpunten tegen Wales?
ENGELS: ‘Neen. Ik werd een paar keer gevraagd voor de Panenkashow, maar ik ben niet gegaan.’
Waarom niet?
ENGELS: ‘Omdat ik mij wou focussen op de voorbereiding bij mijn club en omdat ik denk dat het het verstandigst is om op tv geen commentaar te geven op bijvoorbeeld die tegengoals. Er op het EK zelf bij zijn was fantastisch geweest. Achteraf bekeken zou ik misschien zelfs mijn kans gekregen hebben. Maar ik ben ook realistisch genoeg om te zeggen dat het misschien nog iets te vroeg is. Ik denk dat ik nog verdere stappen moet zetten.’
Welke stappen?
ENGELS: ‘Ik denk dat de Champions League spelen met Club Brugge of een transfer maken naar de Premier League mij kan helpen om mij dit seizoen verder te ontwikkelen en een hoger niveau te halen.’
SLECHTE GEWOONTES
Het EK leerde ons ook dat Radja Nainggolan een roker is.
ENGELS: ‘Ik denk niet dat het alleen hij is. Ik denk dat veel voetballers het doen.’
Ook bij Club Brugge?
ENGELS: ‘Dat weet ik niet. (lacht) Als ze het doen, zal het privé zijn. Hier of op stage zie ik het niet gebeuren.’
Wat vind je van topsporters die roken?
ENGELS: ‘Ik denk: als je dat nodig hebt, als je je daar goed bij voelt, dan moet je dat doen. En als de trainer zegt dat het niet mag, moet je proberen te verminderen of helemaal te stoppen.’
Deed je het zelf al?
ENGELS: ‘Neen.’
Sigaren zijn naar het schijnt heel erg in bij voetballers.
ENGELS: (lacht) ‘Op een familiefeestje stak ik er om te lachen ook al weleens een op, met een glas op, om de grote jan uit te hangen. Met Kerstmis, om de drie jaar een keer. Maar als dat voor jongens een deel van hun leven is, dan moeten ze dat maar doen zeker? Elke voetballer doet wel iets wat niet goed is. Dat is menselijk. Je kunt zo veel mogelijk voor je sport doen, maar wie is er perfect?’
Wat is jouw slechte gewoonte?
ENGELS: ‘Als ik er één van mezelf moet noemen, dan is het dat ik soms wat te lui ben. Dat ik voor de training misschien iets meer moet doen. Oefeningen. Dat ik het soms eens laat schieten en wat verzorging neem of gewoon rustig op de fiets in de gym zit en met mijn telefoon bezig ben. Is dat een slechte gewoonte?’
Waarom gebeurt het?
ENGELS: ‘Ik heb dat nodig.’
Waarom?
ENGELS: ‘De boog moet niet altijd gespannen staan. Als ik elke dag constant binnen de lijntjes moet kleuren en alles perfect moet doen, dan word ik het snel beu.’
HEVIGE REGENBUIEN
Wat leerde je van de knieblessure die je veertien maanden van het veld hield?
ENGELS: ‘Vooral dat het snel gedaan kan zijn met profvoetbal. Zeker toen ik voor de derde keer herviel, dacht ik echt dat het voorbij was. Ik was al langer aan het kijken om een huis te kopen, als investering, maar toen zag ik het opeens anders: als een zekerheid voor mijn verdere leven, dat ik altijd een dak boven mijn hoofd zou hebben. Ik ben toen zelfs beginnen te kijken om weer te gaan studeren om een ander leven te kunnen beginnen. De laatste keer dat ik herviel, zat ik echt heel diep.’
Ben je iemand die dan zijn verdriet de vrije loop kan laten? Zijn er tranen aan te pas gekomen?
ENGELS: ‘Tranen? Hevige regenbuien waren het! Mijn familie en vooral mijn vriendin kunnen beamen dat ik toen niet de gezelligste was thuis. Ik zat daar enorm mee. Voetbal is altijd mijn droom geweest en op het moment dat je hem aan het waarmaken bent, dreigt het opeens allemaal gedaan te zijn. Dan stort je wereld in. Het gevoel dat je dat kwijt bent, het leven waar je als voetballer aan bent begonnen, is heel moeilijk te verwerken. En hoe langer die dagen, weken en maanden bleven aanslepen, hoe meer ik het gevoel kreeg dat het nooit meer goed ging komen.’
Wat hielp jou het meest in die periode?
ENGELS: ‘Veel praten, met mijn familie en mijn vriendin vooral. Om de tranen om te kunnen zetten in positieve energie en ervoor te kunnen blijven gaan. Om die droom niet op te geven en als doelstelling te zetten: weer op het veld staan. Dat gaf mij enorm veel energie om er sterker uit te komen. Mijn eerste wedstrijden waren meteen op niveau. Ik stond er echt en zo ben ik verder kunnen groeien.’
Je was ook dankbaar voor de hulp die je kreeg. In Extra Time beloofde je toen dat als je fit zou blijven je na het seizoen een vat zou geven voor al wie bijdroeg tot jouw herstel.
ENGELS: ‘Dat zou ik doen met de doop van mijn nieuwe huis, maar het is nog maar een paar weken zogoed als helemaal af. Ik zal het nu doen in de loop van augustus, zodra we weer in de normale routine zitten en er eens een dag vrij is. Maar ik kan natuurlijk niet iederéén vragen. Op zoek naar hulp ben ik zelfs in München en in Milaan geweest.’
PREMIER LEAGUE
Staat er in jouw nieuwe thuis al een antenne om alle Premier Leaguewedstrijden te kunnen bekijken?
ENGELS: ‘Neen. Ik ben nog aan het bekijken hoe ik dat precies moet doen met Sky Sports. Ik wil in elk geval alles van de Premier League kunnen volgen. Play Sports kiest meestal voor wedstrijden waarin Belgen meedoen, wat logisch is in België, maar dat is niet altijd wat ik wil zien. Een kleine derby kan interessanter zijn dan bijvoorbeeld Liverpool-Norwich City. En als een wedstrijd gespeeld is, wil ik kunnen zappen naar een andere.’
Bestaat de kans nog dat je dit seizoen zelf in de Premier League speelt?
ENGELS: ‘Tot en met 31 augustus blijft dat een optie. Ik zei altijd al dat ik hier niet zou vertrekken zonder prijs. De droom om kampioen te worden met Club Brugge is intussen gerealiseerd en iedereen weet dat ik er ook van droom om ooit in de Premier League te spelen. Maar dat hangt af van de interesse en het aanbod.’
Je bent al in verband gebracht met Everton, waar John Stones wellicht zal vertrekken. Jouw vriendin en schoonfamilie zijn Liverpoolfans, hoe zouden zij het beleven mocht je voor de stadsrivaal gaan spelen?
ENGELS: ‘Er zou zeker gelachen worden in de familie, maar ik denk wel dat ze dat zouden kunnen plaatsen. Ik verkies een tussenstap naar een club die niet behoort tot de top 8, waar ik Everton nog bij reken. Een middenmoter zou ideaal zijn. John Stones is inderdaad een beetje hetzelfde type als ik, qua postuur, voetballend vermogen en coaching. Maar als ik zie welke spelers daar nog rondlopen, denk ik: opties genoeg om hem te vervangen. Misschien is het daar voor mij nog iets te vroeg voor. We zullen zien. Maar het doet nu in elk geval heel veel deugd dat ik in deze voorbereiding alles kan meedoen. Vorig seizoen lag ik eruit, dat ben ik niet vergeten.’
CHAMPIONS LEAGUE
En met Club Brugge kun je voor het eerst meespelen in de poulefase van de Champions League. Is dat de grootste motivatie om na de apotheose van de eerste landstitel in elf jaar gretig aan het nieuwe seizoen te beginnen?
ENGELS: ‘Daar kijkt iedereen in onze ploeg wel naar uit, denk ik. Dat kan iets heel moois worden. De doelstelling is te overwinteren, maar dat hangt ook een beetje af van de loting.’
Naar welke tegenstanders gaat jouw voorkeur uit?
ENGELS: ‘Geef mij maar een Engelse club, bij voorkeur Arsenal, mijn favoriete club; en dan nog twee haalbare tegenstanders. Laat ons in de eerste plaats maar genieten van de poulefase van de Champions League, want het is lang geleden (van 2005, nvdr) en dan kijken of het haalbaar is om te overwinteren. Hoofddoel is weer de titel te winnen, want dat we dat twee keer na elkaar konden, is al heel lang geleden (van 1978, nvdr). Dat willen we nu verwezenlijken.’
CULTURELE ARCHITECTEN
Wat leerden jullie uit de ervaring van het winnen van de eerste landstitel in elf jaar dat je nu weer kunt gebruiken?
ENGELS: ‘Ik denk dat we een van de ploegen waren met de meeste kwaliteit aan spelers, dat Gent en Anderlecht wat dat betreft dicht bij ons in de buurt kwamen. Maar de echte doorslag gaf volgens mij de motivatie en de scherpte tijdens de wedstrijden. De wil om te winnen. Hoe iedereen ervoor vocht. Het groepsgevoel. Een belangrijk statement is de eerste wedstrijd van de play-offs tegen Oostende in Roeselare geweest: na twintig minuten vallen we met tien, maar toch winnen we met 0-1. Dan zie je meteen: op dat elan moeten we voortgaan. Dat deden we.’
Hoe werd dat groepsgevoel gecreëerd?
ENGELS: ‘Ik denk dat we dat met z’n allen deden. Onze mental coach Rudy Heylen zorgde ervoor dat we nog meer dingen samen deden om dat groepsgevoel aan te wakkeren.’
Met de ‘culturele architecten’ voerde hij iets nieuws in, vernamen we.
ENGELS: ‘Ja. Ik was er een van. Ik moest de jonge gasten meepakken.’
Hoe werkte dat precies?
ENGELS: ‘Met zes leidinggevende spelers zaten we geregeld samen met Rudy en de coach om onze gedachten te delen over wat er nog beter kon op en naast het veld. Dat spraken wij dan door in de groep. Ik denk dat we daar heel goeie stappen in zetten.’
In welke zin?
ENGELS: ‘Dat zag je onder meer aan de honger waarmee jongens invielen. Zelfs jongens die twee à drie matchen naast de selectie vielen en de vierde erbij waren en mochten invallen, deden dat nooit ook maar en beetje tegen hun goesting. Iedereen ging er keihard voor. In januari zijn we met die ‘cultural architects’ begonnen en ik denk dat dat heel belangrijk is geweest in de titelstrijd. Ik ga niet in detail treden, want misschien is dat gevoelige informatie, maar met die groep van zes deden we het heel goed.’
HEAVY MENTAL
Wat betekende Rudy ‘heavy mental’ Heylen voor jou persoonlijk?
ENGELS: ‘Enorm veel. Mijn band met hem is eigenlijk begonnen sinds mijn oma en opa in hetzelfde jaar gestorven zijn. Dat was een heel moeilijke periode voor mij, omdat ik heel gehecht was aan die mensen. Hij is toen bij mij thuis geweest en sindsdien is die band almaar meer gegroeid. Ook tijdens mijn langdurige blessure was hij er voor mij. Hij is een belangrijke persoon in mijn leven.’
Wat veranderde hij bij jou?
ENGELS: ‘Tijdens mijn blessure wou ik niet accepteren dat ik zo lang out was. Ik moest dat eerst accepteren en zo mijn stress proberen weg te krijgen, omdat negatief denken en stress het herstel vertragen. De sessies met Rudy leerden mij veel realistischer te zijn en het leven positiever in te gaan. Als er nu iets gebeurt, kan ik dat makkelijker naast mij neerleggen. Ik begin niet meteen aan het negatieve ervan te denken, maar probeer het positieve eruit te halen en zo verder te gaan. Mijn blessure liet mij uiteindelijk toe te groeien als mens. Mijn revalidatie duurde enorm lang, maar ik ben er als persoon én als voetballer sterker uitgekomen. Met de positieve energie die ik eruit haalde, blijf ik voortgaan zoals ik nu bezig ben. De rest komt wel vanzelf.’
Rudy Heylen is intussen weg bij Club Brugge. Is dat geen handicap?
ENGELS: ‘Het is heel jammer dat hij weg is, maar ik denk dat sommige spelers altijd wel in contact zullen blijven met hem. Ikzelf sowieso, honderd procent zeker.’
Hij zal het groepsproces niet meer kunnen begeleiden, dat wat volgens jou doorslaggevend is geweest in de titelstrijd.
ENGELS: ‘Neen, maar we moeten dan maar volwassen genoeg zijn om dat zelf voort te zetten.’
RODE DUIVELS
Is assistent-coach Philippe Clement klaar om uit de schaduw te treden?
ENGELS: ‘Ik denk wel dat hij een hele goeie hoofdcoach kan worden.’
Houdt het de spelersgroep bezig of Michel Preud’homme wel of niet bondscoach gaat worden?
ENGELS: ‘Natuurlijk wordt daarover gepraat. Het is niet aan mij om reclame voor hem te maken, maar als je het mij vraagt, is hij daar ook heel geschikt voor.’
Waarom?
ENGELS: ‘Op alle vlakken, denk ik. Tactisch, hij kan een groep in elkaar krijgen en hij spreekt Nederlands en Frans. Maar laat hem nog maar wat in Brugge.’
Wellicht is hij ook de ideale man om jou in de nationale ploeg te integreren?
ENGELS: ‘Ja, maar het is niet omdat Michel bondscoach zou zijn, dat ik opeens volop mijn kans zou krijgen. Je moet het nog altijd zelf doen.’
Zelf? Voor je het veld oploopt, maak je een kruisteken en kijk je naar boven.
ENGELS: ‘Ja, dat doe ik sinds mijn opa en oma overleden zijn. Mijn oma gaf mij altijd een kruisje op mijn hoofdje voor ik ging slapen en nu doe ik dat uit dankbaarheid en om meer kracht te krijgen om de wedstrijd aan te vatten.’
Werkt het?
ENGELS: ‘Ja.’
Hoe?
ENGELS: ‘Dat hou ik voor mezelf.’
Wat zou je, tot slot, straks in september zijn gaan studeren, mocht jouw carrière vorig seizoen echt ten einde zijn geweest?
ENGELS: ‘Een managementopleiding of iets in immobiliën.’ (lacht)
DOOR CHRISTIAN VANDENABEELE – FOTO’S KOEN BAUTERS
‘Mental coach Rudy Heylen is een heel belangrijke persoon in mijn leven.’ – BJÖRN ENGELS
‘Als ik elke dag constant binnen de lijntjes moet kleuren en alles perfect moet doen, dan word ik het snel beu.’ – BJÖRN ENGELS
‘De culturele architecten zijn heel belangrijk geweest in de titelstrijd.’ – BJÖRN ENGELS
