Thomas Buffel schat de kansen van Oranje in. ‘Er wacht hen een moeilijk toernooi.’
De problemen bij de kwalificatie zijn al lang vergeten, in Nederland leeft weer Oranjegekte. Dertig jaar na München ’74, toen Oranje in de finale van het WK maar nipt onderuit ging tegen Duitsland, dromen ze bij onze noorderburen van Europees goud, naar het voorbeeld van 1988. Thomas Buffel, die voorlopig nog een tijdje zijn kost verdient bij Feyenoord, nuanceert de gekte. “Nederland zit in een sterke groep, met Tsjechië, Duitsland en Letland. Als het zich wil kwalificeren voor de tweede fase, dan zal het hier alvast een serieuze kluif aan hebben. Maar slagen ze erin, dan is alles mogelijk.”
Over de beste Nederlandse doelman bestaat volgens Buffel geen discussie. ” Edwin van der Sar zal zeker spelen, zijn kwaliteiten staan buiten kijf. SanderWesterveld lijkt me ook zeker tweede doelman te worden, voor Ronald Waterreus is dit EK niet meer dan een mooi afscheid. Er is nog gelobbyd om Ajaxdoelman Maarten Stekelenburg in de selectie te krijgen, maar uiteindelijk koos de bondscoach voor ervaring.”
Achterin is er volgens Buffel maar één zekerheid, Jaap Stam. “Opbouwend zijn er misschien wel betere spelers te vinden, maar hem heb je zeker nodig in een Nederlandse verdediging. Voor de rest kan de bondscoach een aantal keuzes maken. Wilfred Bouma kan je zoals tegen ons naast Stam zetten, maar ook John Heitinga kan je centraal gebruiken. Phillip Cocu zal sowieso ergens spelen. Gebruiken ze op het middenveld een ruit, dan speelt hij misschien op de punt naar achter. Gebruiken ze een 4-3-3, dan kunnen ze Cocu naar achteren schuiven en speelt hij naast Stam. Bouma is omgeschoold tot centrale verdediger. Heitinga is dit seizoen doorgebroken bij Ajax. Het is een sterke verdediger die de duels niet schuwt en een goeie lange trap heeft. Frank de Boer heb ik niet veel meer zien spelen sinds zijn verhuizing naar Schotland, maar wel tegen ons in Brussel, en dan moet ik zeggen dat wij aanvallend vaak ruimte konden creëren en het gaatje vonden. Op snelheid werden ze vaak geklopt door ons. Ik denk dat het voor Frank nog moeilijk te belopen is.”
Links is het kiezen tussen Giovanni Van Bronckhorst en Boudewijn Zenden, ook al zo’n omgeturnde aanvaller. Buffel : “Giovanni had een goed seizoen bij Barcelona, al vond ik dat hij in de eerste wedstrijd tegen ons werd overlopen door Mbo Mpenza. Misschien dat hij tegen een snelle rechtsbuiten in de problemen kan komen, maar voetballend is het een goeie speler. Ook hij is een omgeschoolde middenvelder, maar dat zijn ze bij Oranje achterin dus allemaal een beetje. Zenden kan ook, tegen een iets defensievere tegenstander, al zie ik dat Giovanni bij Barcelona ook regelmatig inschuift. De keuze hangt misschien ook af van het spelsysteem in de aanval. Als je met één centrumspits gaat spelen, kunnen Zenden en Michael Reiziger iets meer de overlap maken op het offensieve vlak dan Van Bronckhorst of Heitinga. Maar dan moet Edgar Davids de gaten achterin dichthouden.”
Algemeen : de Nederlandse verdedigers ballen goed, maar het pure verdedigen beheersen ze minder ? “Misschien, maar anderzijds is dat kunnen voetballen ook in hun voordeel, ze vinden vlug en precies die vrije man, beheersen de steekballen in de as. Kunnen voetballen van achteruit is voor een ploeg die aanvallend sterk voor de dag wil komen, heel belangrijk.”
Op het middenveld is het zoeken. Drie middenvelders en drie aanvallers (in balbezit vijf middenvelders) of een ruit ? Buffel : “Ik denk dat het er vier zullen worden, zeker in die eerste wedstrijd tegen Duitsland.”
Tegen de Belgen speelden in de eerste wedstrijd Cocu, Davids, Clarence Seedorf en Patrick Kluivert en vorige week Cocu, Seedorf, Zenden en Wesley Sneijder. Mark van Bommel miste die wedstrijd, en uiteindelijk ook het EK, door een blessure. Buffel : “En dat is jammer, want hij is voor mij dé verdedigende middenvelder van Oranje, een zeer goeie controlerende speler met een tackle en een goeie omschakeling van aanval naar verdediging. Hij speelt goed door in een tijd. Dus hou je daar Cocu en daarvoor zet je Davids en Sneijder. Of je haalt Cocu en Davids elk een rij achteruit, dat kan ook. Het probleem bij Oranje vind ik soms de omschakeling, mensen die oprukken en dan vergeten bij balverlies terug te plooien. Davids is iets te klein voor die controlerende positie, op hoge ballen komt hij wat tekort. Sneijder heeft een heel goeie trap, zowel links als rechts én hij kan kort wegdraaien bij een tegenstander, maar misschien komt hij op het allerhoogste niveau tegen ploegen als Tsjechië of Duitsland nog net iets te kort. Misschien dat je dan iets meer zal hebben aan Seedorf. Paul Bosvelt is een optie nu Van Bommel er niet is, maar ik denk dat de trainer vooral op zoek moet naar een elftal dat in dienst van elkaar kan spelen, niet naar een team met de beste voetballers.”
En dan is er de moeilijke keuze voorin. Veel namen, maar weinig of geen complementariteit. Advocaat kan aanvallend kiezen tussen een systeem met buitenspelers, en dan kom je uit bij Andy van der Meyde, Marc Overmars of Arjen Robben, of voor een middenveld met vier en twee centrale spitsen. Keuze te over, met Pierre van Hooijdonk, Roy Makaay, Patrick Kluivert of Ruud van Nistelrooy. Buffel : “Gebruik je buitenspelers, dan moet je sowieso met één centrumspits spelen en omdat ze op dit moment fantastische spitsen hebben, zie ik ze dat niet direct doen. Dan moet je te veel mensen teleurstellen. En wat dan het beste duo is… Achter de spitsen is Seedorf in mijn ogen de aangewezen man, omdat hij een fantastisch schot uit de tweede lijn heeft en soms heel verrassend kan zijn. Rafael van der Vaart is meer de man van de individuele actie. Hij kende niet zo’n schitterend seizoen en is al twee jaar relatief vaak geblesseerd. Hoe dat komt, weet ik niet, misschien is hij iets te jong op het hoogste niveau gekomen. Robben is puur een buitenspeler : iemand met de actie, geen spelmaker, eerder een opportunist.”
Welk aanvallersduo is voor hem complementair ? “Elf of twaalf keer hebben ze Van Nistelrooy-Kluivert geprobeerd en het werd geen succes. Omdat het in mijn ogen dezelfde types zijn, twee statische spelers. Kluivert misschien nog iets meer dan Van Nistelrooy. Jongens die veel ballen in de voeten willen. Beiden zijn niet de allersnelste spitsen. Ik denk dat je moet zoeken naar jongens die elkaar aanvullen. Van Nistelrooy was nog niet zo gelukkig bij Oranje, omdat hij gewoon is in het centrum te spelen, met voorzetten vanaf de flanken. Hij kiest goed zijn momenten voor doel en is daar levensgevaarlijk. In een systeem met twee spitsen ben je afhankelijk van de inspeelpass en moet je vervolgens meestal zelf de actie maken. Dat scheelt wat. Van Hooijdonk zie ik vooral als supersub. Een combinatie Van Nistelrooy-Van der Vaart is ook niet zo snel, maar kan werken als je op de helft van de tegenstander speelt. Makaay lijkt me in een systeem met twee voorin nog het meest complementair met Van Nistelrooy. Hij is iets beweeglijker dan Kluivert en kan iets meer de gaten vullen. Maar het zal problematisch blijven, vrees ik. Het zijn allemaal spelers die puur voor zichzelf spelen en dat maakt het juist zo moeilijk om tot een ideaal duo te komen. In principe zou je de ene wat onder of schuin achter de ander moeten hebben als je die inspeelt, zodat er een dubbelpass kan, maar dat gebeurt zelden.”
Conclusie : “Nederland heeft veel goeie voetballers, maar geen team, denk ik. Aanvallend vind ik er veel individualisten bij en daaruit de beste combinatie puren is niet makkelijk. Daarom wacht hen een moeilijk toernooi.”
door Peter T’Kint
‘De spitsen spelen allemaal voor zichzelf en dat maakt het moeilijk om tot een ideaal duo te komen.’
