Zondag staan ze nog eens tegenover elkaar, na die memorabele 4-0 uit de heenwedstrijd. Club Brugge vierde dat moment, de dag nadat het Michel Preud’homme officieel aanstelde, intens. In Brussel denken ze ongetwijfeld aan een revanche. Onze vraag is: waar staan Anderlecht en Club in een vergelijkende analyse, zes maanden later?

DIRECTIE: ANDERLECHT

Bij Club Brugge, op Standard of in Genk zijn de voorzitters relatieve nieuwkomers die nog veel moeten leren over het leven in het voetbal en hoe ze trofeeën moeten winnen. Bij Anderlecht is Roger Vanden Stock gepokt en gemazeld in het topvoetbal. Hij staat aan het hoofd van de club sinds 1996. De laatste paar jaar heeft hij al een paar keer laten verstaan dan hij zich binnenkort terug zou trekken, maar dat is ondertussen al veel minder zeker. De man kent ook iedereen binnen de voetbalbond. Hetzelfde geldt voor zijn secretaris-generaal, Philippe Collin, die bij de bond voorzitter is van de Technische Commissie en vicevoorzitter van het Uitvoerend Comité. Op Europees niveau heeft Anderlecht ook een vertegenwoordiger in een prestigieus orgaan. In 2013 volgde Michael Verschueren zijn vader Michel op bij de ECA, de European Club Association, de organisatie die de G14 opvolgde en de Europese belangen van clubs verdedigt. De ECA vertegenwoordigt 214 teams uit 53 landen. Op Belgisch niveau zijn dat naast Anderlecht ook Club Brugge, Standard, RC Genk en AA Gent. Tijdens vergaderingen kan Michael Verschueren praten met voorzitter Karl-Heinz Rummenigge of met andere leden van het bestuur, mensen die komen van clubs als Real, Barcelona, Milan, Arsenal, Porto… Een andere opgemerkte figuur met het statuut van bestuurder en aandeelhouder is Etienne Davignon. Wat manager Herman Van Holsbeeck betreft, ook hij heeft veel ervaring. Meer titels dan zijn collega’s bij om het even welke andere Belgische ploeg.

DIRECTIE: CLUB BRUGGE

In 2010 wordt Bart Verhaeghe gevraagd de club door te lichten. Op 17 januari 2011 wordt hij lid van de raad van bestuur, op 1 februari 2011 voorzitter en anderhalf jaar later, op 29 oktober 2012, keurt de algemene vergadering van de vzw het overnamebod van 60 miljoen euro (15 miljoen euro direct te betalen, 45 miljoen euro in 2015) goed. Zo snel kan het gaan. Tegelijk wordt de raad van bestuur van de nv verjongd. Zijn nu bestuurder: Vincent Mannaert (ook gedelegeerd bestuurder), Sam Sabbe (Senior Assist Group), Bart Coeman (Fun), Jan Boone (Lotus Bakeries) en Peter Vanhecke. Die laatste is met 3,5 procent van de aandelen nog een kleine speler, maar heeft een intrigerend profiel. Vanhecke is CEO bij Ukrnafta en staat in de jaarrekening vermeld met een adres in Kiev, Oekraïne. Hij kwam in Oekraïne terecht via Renaissance Capital, een Russische investeringsmaatschappij. De aandelen in Club kocht hij in eigen naam, het is niet zo dat er nu al buitenlands geld in Club Brugge zit. Maar de contacten zijn er, misschien (en nu speculeren we) handig als straks de bouw van een nieuw stadion moet worden gefinancierd. Bart Verhaeghe is sinds vorige zomer ook lid van het Uitvoerend Comité van de voetbalbond en bepleitte daar al herhaaldelijk om de (dagelijkse) werking in handen te geven van onafhankelijken.

PLOEG: ANDERLECHT

In januari achter Steven Defour, Thorgan Hazard en Michy Batshuayi moeten hollen, is toegeven dat je tijdens de zomer verkeerd hebt gewerkt, of op zijn minst het werk op dat moment flink hebt onderschat. Het is immers al een paar maanden duidelijk: Lucas Biglia, MilanJovanovic en DieumerciMbokani werden niet vervangen door spelers van hetzelfde niveau. Hun vertrek legt voor een groot deel de zorgen uit die de ploeg sedert het begin van het kampioenschap heeft. Deze ploeg heeft, algemeen gesteld, het nadeel dat ze te veel elementen telt die of de club of ons kampioenschap nog moeten ontdekken. Competitieleider Standard heeft voetballers die al een jaar samen spelen. In het eerste deel van het kampioenschap was dat te merken. Het goeie nieuws bij paars-wit is de ontwikkeling van Fabrice N’Sakala en Andy Najar, en de wedergeboorte van Anthony Vanden Borre.

Een van de sleutels voor de rest van het kampioenschap is het niveau dat twee spelers zullen halen waarop Anderlecht bij hun aankomst direct zeer zwaar ging steunen: Luka Milivojevic en AleksandarMitrovic. De eerste heeft tot dusver geregeld wat aangemodderd, terwijl de tweede wel al scoorde, maar nog niet tegen topploegen. Als die er tijdens de play-offs opnieuw in slagen om hem te muilkorven, ziet het er slecht uit in de strijd om de titel.

Komen de oplossingen van de bank? Op papier heeft Anderlecht in elk geval, met voorsprong zelfs, de beste bank van het land. We vinden er spelers van het niveau van OlivierDeschacht, Bram Nuytinck, Dennis Praet, Youri Tielemans, Frank Acheampong, GohiBi Cyriac,… Als de vaste waarden in vorm zijn, hebben die allemaal een plaats in een kampioensploeg.

PLOEG: CLUB BRUGGE

De jaren van wild spenderen met het opgepotte geld van de vzw aan brutojaarlonen van 900.000 tot meer dan 1 miljoen euro voor al bij al modale voetballers zijn voorbij. Ook in Brugge letten ze nu op de kleintjes. Dat betekent dat er steeds meer ruimte is in de kern voor eigen jeugd die, anders dan vroeger, ook meer aan spelen toekomt. Het hart van de verdediging werd dit seizoen al vaak gevormd door twee jongens uit de opleiding: Björn Engels en Brandon Mechele. Ze kwamen in de ploeg omdat de vaste waarden Oscar Duarte en Jim Larsen geblesseerd waren, maar zeer bewust werd in de zomer niet gezocht naar een bijkomend alternatief. De eigen jeugd moest perspectief krijgen.

De ploegleiding stelde ook vast dat er vorig seizoen te weinig Belgen op het veld stonden. In de kern waren ze er nog wel, maar een paar voldeden niet meer. Met de doorbraak van de eigen jongeren, plus de oudgedienden Meunier, Odjidja en Lestienne, en de nieuwkomers De Bock (in januari), De Sutter en Simons (in juli) stonden op een gegeven moment geregeld zeven tot acht Belgen in de basis. Het kwam de eenheid van gedachte ten goede. Club heeft minder aanvallende explosiviteit dan Standard, en globaal minder individueel talent dan het jonge grillige Anderlecht, maar vormt een hechter blok.

Lacunes zijn er nog wel/steeds: er is (nog) geen alternatief voor de met de knie sukkelende De Sutter, de aanvallende middenvelders scoren te weinig, en er is ook geen alternatief voor de fragiele lichte motor van Víctor Vázquez. Wil Club een prijs pakken, dan moeten die twee tijdens de play-offs op niveau presteren, anders wordt het weer niks.

JEUGD: ANDERLECHT

De records van Anderlecht op dat vlak dit seizoen zijn bekend. In oktober stelde Anderlecht de ‘jongste’ ploeg uit zijn geschiedenis in het kampioenschap op. In Bergen was het team gemiddeld 20 jaar en 10 maanden. De oudste Brusselse speler die avond, Matías Suárez, was 25. Hetzelfde viel al af te leiden uit de statistieken in de Champions League, waar Sporting de jongste ploeg had van alle gekwalificeerde teams. Gemiddeld was die 23 jaar en 2 maanden.

In de huidige kern vinden we een hoop hongerige kleintjes die een (groot) deel van hun opleiding bij de Brusselaars kregen. Olivier Deschacht, Anthony Vanden Borre, Dennis Praet of Youri Tielemans kent iedereen. Maar daarnaast zijn er ook nog talenten van morgen, zoals Davy Roef of Aaron Leya Iseka. Er zijn ook spelers uitgeleend aan andere ploegen, jongens als Michaël Heylen of Jordan Lukaku.

De opleiding begint er bij de U6. De prospectie is intens. In een eerste fase, van de U6 tot de U10, concentreert ze zich op de Brusselse regio (met onder meer de organisatie van zogenaamde Talent Days, een echte beurs van jong talent). Van de U11 tot de U14 wordt de scouting nationaal, vanaf de U15 wordt ze internationaal. Anderlecht besteedt ook heel veel aandacht aan de diploma’s van de jeugdtrainers. Een job krijg je niet op voorspraak, je moet bewijzen kunnen voorleggen van gevolgde cursussen. De fysiektrainers moeten een bachelor of een master in sport kunnen voorleggen.

De officiële filosofie van het opleidingscentrum heeft het over: geen tackles, maar voorrang aan interceptie en anticipatie. Geen aanpassing aan de sterkte van de tegenstander. Persoonlijk initiatief wordt aangemoedigd, op elke positie. Fluent shift tussen verdedigend en aanvallend werk, en vice versa. Onderlinge coaching, zoektocht naar polyvalentie. Permanent streven naar een voetballende oplossing, de manier van spelen “is belangrijker dan het resultaat.” Kwaliteit van vrije trappen en corners is ook belangrijk.

De Brusselse jeugdopleiding werkt samen met verscheidene Brusselse scholen (in beide landstalen) en houdt volgend trainingsschema aan: 2 x 75 minuten per week bij de U6 tot de U8, 4 x 75 minuten bij de U9 en U10, 4 x 90 minuten vanaf de U11 tot de U19, en één training per dag voor de U21.

JEUGD: CLUB BRUGGE

Na de hausse op het einde van de vorige eeuw in Luik (op een gegeven moment drie clubs), Brussel en Antwerpen (beide met twee clubs) heeft de sanering van de licentiecommissie en andere instanties ervoor gezorgd dat er maar in één stad meer twee eersteklassers zijn. In Brugge werken Cercle en Club op vijftig meter van mekaar aan een eigen jeugdopleiding. Als er statistisch gezien per talent in Brugge tien rondlopen in Brussel, snapt u dat de strijd er hevig is.

Club zette de laatste jaren dan ook in op een bredere scouting, tot ver voorbij de regionale perimeter, al blijft het de bedoeling dat alle talenten uit de streek er terechtkunnen. De ploeg heeft nu ook een poot in Brussel, waar ze structureel samenwerkt met derdeklasser Diegem. De talenten uit het Brusselse en de buurt trainen op maandag en dinsdag in Diegem en op woensdagnamiddag en donderdag in Brugge. Franstaligen die verhuizen, kunnen in Brugge terecht in privéonderwijs, Nederlandstaligen in Brugse scholen waarmee men samenwerkt. Ook met clubs uit de brede regio zijn er ontwikkelde partnerships.

Het profiel van de Brugse jeugd is iets anders dan dat van Anderlecht, waar de spelers gemiddeld wat technischer zijn, en vaker van buitenlandse (lees Afrikaanse) afkomst. Vlaamse jongeren zijn volrijp tussen hun 21e en 23e, buitenlandse wat vroeger. Een talent zal dan ook gemiddeld iets jonger doorbreken in Brussel dan in Brugge. Club respecteert ook traditie en waarden, niet dat ze er alleen atleten zoeken, maar een fysieke présence telt mee in de scouting. No sweat, no glory, ook bij de jeugd. Op fysiek gebied zijn de jongste jaren grote stappen gezet (voltijdse begeleiding bij beloften), zodat de stap naar de A-kern beter wordt voorbereid. De beloftegroep is ook bewust uitgebreid, om de concurrentie daar aan te scherpen. In de A-ploeg is die er ook. Er wordt ook gedacht aan een samenwerking met Diegem, om beloften in derde klasse te leren knokken voor de punten.

FINANCIEEL: ANDERLECHT

Een structureel probleem. Dat zijn de woorden waarmee een economist de situatie van de club omschrijft als hij in de paarse cijfers duikt. Om ze samen te vatten: de club is verplicht om jaarlijks aan de Champions League deel te nemen. In het andere geval laat ze een deficit optekenen van een 15-tal miljoen. De jaarrekening van het seizoen 2012/13 werd onlangs bekend. Analyse leert dat de loonmassa zo’n 60 procent van de uitgaven bedraagt. De club heeft 200 voltijdse jobs. Dat percentage is enorm. Bij RC Genk bedraagt dat minder dan 50 procent, bij Standard is dat iets meer. Anderlecht betaalde vorig boekjaar aan salarissen 42 miljoen euro. Dat is 6 miljoen meer dan het seizoen voordien. Gezien de namen die deze zomer kwamen, zal het cijfer nu allicht niet veel lager liggen.

Anderlecht incasseerde vorig seizoen bijna 77 miljoen aan inkomsten en gaf nagenoeg hetzelfde uit. Er werd een lichte winst gemaakt, zo’n 105.000 euro. Het seizoen voordien was die winst nog één miljoen euro. De aandeelhouders werd wel gevraagd om in hun zakken te tasten. Zij moesten elk 2,5 miljoen euro op tafel leggen.

Een ander belangrijk element voor de boekhouding zijn uitgaande transfers. Als Sporting niet op tijd en stond een grote vis kan verkopen, kan het de balans niet in evenwicht brengen. In de laatste jaarrekening staat expliciet dat er kapitaalsverlies is geleden op de verkoop van spelers en dat zoiets van invloed is op de balansen. Gezien het magere aantal punten dat in de Champions League is geoogst en de komst van Mitrovic (transferprijs 5 miljoen) lijkt het dan ook waarschijnlijk dat er de komende dagen/weken/maanden een ster zal moeten worden verkocht om in juni positieve cijfers voor te kunnen leggen.

FINANCIEEL: CLUB BRUGGE

Roland Duchâtelet berekende al dat een Belgische club twee opties heeft: spelers verkopen of failliet gaan. En dan heeft zijn ploeg de voorbije jaren – wel vooral voor zijn komst – nog goed geboerd: met van 2007 tot 2012 vijftig miljoen winst. Over dezelfde periode realiseerde Club Brugge een winst van… 3,3 miljoen euro.

In het eerste jaar dat blauw-zwart zich helemaal een nv mag noemen is er van winst geen sprake. Club boekte een verlies van net geen zeven miljoen. Belangrijke factor daarin is de loonkost, die steeg van 21,3 miljoen naar 24,2 miljoen. Club had in het vorige boekjaar ongeveer 80 voltijdse en 52 deeltijdse mensen in dienst. Ter vergelijking: Anderlecht geeft aan lonen zo’n 41,76 miljoen euro uit, Standard 18,6 miljoen. Dat laatste zal dit seizoen sterk stijgen, na de contractaanpassingen van een reeks sleutelspelers.

Het beeld van het Brugse verlies moet worden bijgesteld, in die zin dat de transfersom die Club Brugge van Carlos Bacca kreeg, nog niet in de boeken is opgenomen, omdat de overgang pas half juli tot stand kwam. Anderzijds kreeg Club bij de overschakeling van vzw naar nv een kapitaalsinjectie van zo’n 14 miljoen euro. Geld dat de vzw aan de nv leende. Dat is eenmalig en moet in principe worden terugbetaald. Kortom: streven naar succes is ook in Brugge balanceren op een dunne financiële koord, zeker als daar geen Europese inkomsten tegenover staan.

INFRASTRUCTUUR: ANDERLECHT

Wat zijn stadion betreft, zit Anderlecht tussen twee stoelen en gevreesd mag worden dat zoiets nog een tijdje zal duren. Het dilemma is: renoveren we het huidige stadion of zetten we alles op de bouw van een nieuw nationaal stadion? Wat het laatste betreft, verwacht niemand veel beweging in de komende weken of maanden. Niet voor er een volgende regering is gevormd na de verkiezingen in mei. Het dossier is immers een politiek dossier. En de essentiële vraag is: wie gaat die bouw betalen? De Brusselse clubleiders weten dat het dossier wel eens zeer complex zou kunnen worden en zijn daarom ook bezig met het verzinnen van oplossingen om het huidige stadion te verbeteren. Roger Vanden Stock praat nog steeds over een extra verdieping. In afwachting van die bouw werd het extra geld dat bij de aandeelhouders recent werd opgevraagd (2,5 miljoen) vooral gespendeerd aan de bouw van openseats in een tribune.

Ergens blijft de club gevangene van zijn stadion. Het is gebouwd in het midden van de stad, en doet daarom denken aan mythische arena’s uit de Premier League. Maar dat is wellicht zijn enige voordeel. Aan de negatieve zijde staan een pak ongemakken: een zeer moeilijke verhouding met de buurtbewoners en spanningen met het lokale gemeentebestuur. En praktisch gezien: een groot parkeerprobleem. Wie zijn wagen in de buurt van het stadion – en neem dat maar ruim – wil parkeren, moet ervoor betalen. Er is veel controle en de boetes zijn fiks, 60 euro per overtreding. Sinds vorig jaar is ook de enige grote parking in de buurt (Westland Shopping) niet langer gratis.

Gelukkig is er nog het oefencomplex op Neerpede (ingehuldigd eind 2011) om de infrastructuurkant wat op te poetsen. Vier velden, waarvan eentje verwarmd. Een kleedkamer voor elke ploeg vanaf de U15 (en per leeftijdscategorie wordt die vier vierkante meter groter), een fitnesszaal van 500 vierkante meter, hydrotherapeutische verzorging,… Het centrum is geïnspireerd op dat van Arsenal en kostte meer dan 10 miljoen euro.

INFRASTRUCTUUR: CLUB BRUGGE

Ook hier een moeilijke spreidstand tussen de droom (een nieuw stadion liever vandaag dan morgen) en de realiteit: een uitgewoond Jan Breydel, waar de voorbije paar jaar wat botox en andere cosmetica is ingespoten om de boel een frissere betonlook te geven. Vernieuwde kleedkamers, vernieuwde outdoorseats, wat meer hospitality, dubbele ledboarding waarop adverteerders om de twee weken een nieuwe boodschap kwijt kunnen… Maar Jan Breydel is een nachtmerrie voor een ploeg die met een uitgekiend commercieel beleid de meest dynamische van het land is. Soms ondermijnt de sportieve realiteit nog wel eens een actie (de kerstmuts!), vaak is ze een schot in de roos. 91.000 bezoekers op de website www.matchvanjeleven.be, powered by Belgacom, 891 mensen die er uiteindelijk die dag als speler van Club meemaken en 124.000 mensen die dat filmpje bekijken op Youtube en Facebook… Spreek er niet meer over mecenaat of sportsponsoring, maar van sportcommunicatie.

Uit een recent onderzoek dat mensen van Club in Manchester konden inkijken, bleek dat voor supporters drie pijlers zeer belangrijk zijn: de p’s van Pee, Pie en Pint. Plassen, eten en drinken. Meer commerciële partners (ze hebben er nu 24, wat de inkomsten zogoed als verdubbelde) kan haast niet, meer zitjes zijn er niet. Dus ligt daar nog een mogelijke winst, bij een hoger debiet. Mogelijke winst ligt ook in een nog betere merchandising, waarbij de fanshop nu op wedstrijddagen als te klein wordt ervaren. Met partner Nike wordt ook gedacht/gewerkt aan een casual line (met een zeer discreet logo), naast de bekende voetbalshirts.

Het snelst te realiseren nieuwe project is dat van een nieuw oefencomplex, dat ook tussen de 10 en 15 miljoen euro zal kosten. Er is al een locatie (Westkapelle) en een akkoord met de gemeente, het dossier wordt nu door de ambtelijke molen gemaald voor de nodige vergunningen. De hele bovenbouw (A-kern, beloften en U19) verhuist naar Knokke-Heist. Er komen vier of vijf nieuwe terreinen, een fitnessruimte, kleedkamers, medische kabinetten en een restaurant. In afwachting werd het huidige oefenveld van de A-ploeg uitgebreid én van veldverwarming voorzien.

SUPPORTERS: ANDERLECHT

Het toeschouwersgemiddelde van Anderlecht is in een constant dalende lijn sinds het seizoen 2007/08. Als we er de statistieken van de laatste tien jaar op naslaan, noteren we een record tijdens het seizoen 2006/07 met gemiddeld 24.868 toeschouwers. Het diepterecord haalt Anderlecht dit seizoen met (na 11 matchen) een gemiddelde van 19.632. De grootste terugval kwam er vorig seizoen. Toen daalde de publieke opkomst plots met 10,4 procent. En dan hebben we het nog niet over de toeschouwersgemiddelden in de Champions League; die stelden vaak teleur.

Wat supportersclubs betreft, die zijn er nog steeds en masse. Anderlecht heeft er een stuk of zestig, verspreid over het hele land : Brussel, Hannuit, Namen, Ath, Bergen, Moeskroen, Saint-Vith, Messancy, Leuven, Geraardsbergen, Tienen, Lommel, Aalst. Er zijn er zelfs in het buitenland: Toulouse, Lodz en Houston (Texan RSCA Club…).

Waarom komen ze dan niet meer naar de match? Dat heeft verschillende redenen. Een: de afwezigheid van sfeer. Twee: de prijzen. Een abonnement voor dit seizoen kost tussen de 150 en 400 euro. Op Standard is de vork van 140 tot 380. Bij Genk betaal je tussen de 130 en 350. Vorige zomer hoopte de Brusselse directie op een gemiddelde van 21.000, maar de tarieven, het spel, de positie in het klassement én het vertrek van wat spelers bleken sterke argumenten om die doelstellingen niet te halen.

SUPPORTERS: CLUB BRUGGE

Net als op Anderlecht heeft ook Club Brugge klappen gekregen na de economische crisis in 2008, 2009. Als we de toeschouwersgemiddelden van het voorbije decennium bekijken, merken we dat de absolute piek werd gehaald in het seizoen 2007/08, met een gemiddelde van 26.363 bezoekers. Dat is best opmerkelijk, want Club had geen al te best jaar. In de beker werd het al in de achtste finales uitgeschakeld, Europees raakte het in de eerste ronde niet voorbij Brann Bergen en in de competitie eindigde het als derde op tien punten van Standard.

Het gebrek aan sportief succes bekocht de club, want de jaren daarop daalden de bezoeken. In 2009/10 zelfs spectaculair, met meer dan 7 procent. Een jaar later ging er nog eens 3,65 procent af. Toen werd de terugval gestopt, de laatste paar jaar stijgt het jaargemiddelde opnieuw en dit seizoen zit men aan een gemiddelde van 24.482. Een reeks acties en speciale promoties (vrouwen gratis op Valentijn ter gelegenheid van het bezoek van KV Kortrijk) maken een match opnieuw aantrekkelijk.

DOOR PIERRE DANVOYE EN PETER T’KINT – BEELDEN: IMAGEGLOBE

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content