Een ex-doelman van UR Namen speelde vorige zomer twee oefenwedstrijden met het Bosnische NK Travnik tijdens hun door de gokmaffia gemanipuleerde oefencampagne in Zwitserland. Manipulator achter het bedrog: Marijo Curtak, vorig seizoen spelersleverancier bij … UR Namen.
Vorige week diepte P-Magazine een verhaal op dat eind november 2009 in het Duitse weekblad Focus verscheen. Kort voor de publicatie had de Duitse politie bekendgemaakt dat ze het grootste gok- en omkoopschandaal ooit in het Europese voetbal op het spoor was. Focus had een gesprek met een 39-jarige Serviër die zichzelf omschrijft als een “intieme zakenpartner” van Ante Sapina, het opgepakte Kroatische kopstuk van de gokbende achter het nieuwe schandaal.
De Serviër, zelf een doorgewinterde beroepsgokker, legt in het gesprek uit hoe Sapina sinds zijn veroordeling in de zaak-Hoyzer ( Robert Hoyzer is de voormalige Duitse scheidsrechter die in 2005 tot twee en een half jaar cel werd veroordeeld omdat hij in opdracht van Sapina wedstrijden vervalste) zijn systeem om spelers en scheidsrechters om te kopen en vervolgens grote gokwinsten op te strijken, verder verfijnde en erin slaagde alle controlesystemen van nationale en internationale voetbalbonden te omzeilen.
“Wat nu naar buiten komt, is maar een klein stukje”, zegt de beroepsgokker in het Duitse blad. Ook over gemanipuleerde wedstrijden in het buitenland “is lang nog niet alles bekend”, voegt hij eraan toe en hij geeft een voorbeeld van zo’n vervalst, maar nog niet door de UEFA of de politie ontdekte duel: AA Gent-Lokeren van 3 februari 2007. De partij eindigde op 3-1 en drie zaken zouden vooraf zijn geregeld: de thuisploeg wint, het verschil bedraagt minstens twee doelpunten en er wordt meer dan drie keer gescoord.
Ideaal om zaken mee te doen zijn “middelmatige ploegen met drie, vier Joego’s”, verklapt de Serviër nog. Twee voorwaarden waaraan Lokeren al een aantal jaren voldoet. De man vloog speciaal naar België om het duel in het Ottenstadion bij te wonen. De commentaren achteraf in de Belgische media hadden het eensluidend over een wedstrijd met twee gezichten. Over de eerste helft: “Gent heeft zijn dagje niet en leidt opvallend veel balverlies.” Over de tweede: “Na de pauze toonde Gent wel zijn ware gelaat. Lokeren was nergens meer na de rust.” Gentenaar Guillaume Gillet verbaast zich openlijk over het gemak waarmee hij in het slotkwartier twee keer ongehinderd mag scoren.
Dat zag Sapina’s rechterhand ook. In Focus: “Sommige spelers waren zo slecht dat ze zich moesten schamen. Maar ons beviel het natuurlijk wel.” Ruim een miljoen euro zou het gokkartel aan het vervalste duel hebben verdiend.
Verdachte oefencampagne
Dat is niet alles. Er leidt in het artikel nog een ander spoor naar België. Het loopt via Bosnië-Herzegovina en Zwitserland en stopt in Namen.
Focus schrijft hoe de Sapinakliek behalve in België ook toesloeg in Zwitserland. Op 27 juni 2009 werkt FC Winterthur een oefenduel af tegen NK Travnik, het nummer veertien uit de Bosnische hoogste klasse. De thuisploeg wint met ongebruikelijk hoge cijfers: 7-1. Volgens Focus zou het slappe weerwerk van de Bosniërs onder meer hebben gelegen aan enkele testspelers waarmee Sapina en zijn handlangers het team bewust hadden verzwakt. Een beproefd procedé volgens de Servische gokker. Oefenwedstrijden zijn bijzonder aantrekkelijk om te vervalsen: er wordt net zo goed op gegokt, maar alles speelt zich af ver van de schijnwerpers en voor weinig publiek, zodat al te opzichtige missers van spelers en scheidsrechterlijke dwalingen vaak onopgemerkt blijven. En: je kunt er rustig schuiven met spelers.
Een week eerder had de Zwitserse krant Blick gemeld dat de speurders bijzondere aandacht hebben voor NK Travnik. Dat spart die junimaand niet alleen tegen Winterthur, maar tegen nog vier andere Zwitserse ploegen. Van FC Sion verliest het met 4-1. “Wij dachten een goede wedstrijd te hebben gespeeld, maar nu lijkt het erop dat zij ons opzettelijk hebben laten winnen”, verklaart Sionvoorzitter Christian Constantin in Blick. Tot die conclusie komt ook Andreas Mösli, de manager van FC Winterthur. “Ik heb me toen de bedenking gemaakt hoe afschuwelijk slecht zij wel waren, maar zonder mij daar verder vragen bij te stellen”, zegt hij. Nu gelooft de manager dat er die dag iets aan de hand moet zijn geweest.
Hun vermoedens werden gevoed door wat zij lazen in de Süddeutsche Zeitung. Die schreef dat de Zwitserse zomertoer van Travnik wellicht door de gokmaffia was georganiseerd en gefinancierd. Een in Nürnberg woonachtige Kroaat uit de entourage van Sapina zou in het team geïnfiltreerd zijn en er twee testspelers hebben ondergebracht om het resultaat te beïnvloeden. Behalve tegen Winterthur en Sion speelt Travnik in een tijdspanne van amper tien dagen ook oefenduels tegen Schaffhausen (0-0), Young Boys (5-0) en Xamax Neuchâtel (3-2). Het bedrog zou de bende rond Sapina een gokwinst van ruim 150.000 euro hebben opgeleverd.
Op een supportersforum schrijft een Bosnische fan na de buitenlandse oefencampagne van zijn landgenoten: “Ik stel voor dat Travnik niet meer tegen Zwitserse ploegen speelt. We generen ons te pletter. Travnik is de zieligste club die ik ooit heb gezien in het Bosnische voetbal. Zelfs in de competitie verliest het met de gekste scores.”
Vast staat volgens Duitse en Zwitserse media dat behalve 22 competitiewedstrijden ook 6 oefenduels in Zwitserland deel uitmaken van het grootscheepse politieonderzoek.
Testen in Zwitserland
De in Nürnberg woonachtige Kroaat die Travnik volgens de Süddeutsche Zeitung infiltreerde, is Marijo Curtak. Curtak is dan pas weg bij UR Namen, dat naar de derde klasse is gedegradeerd. Dat seizoen is hij in het zog van spelersmakelaar Bojo Ban, de peetvader van het Naamse voetbalmilieu en ex-voorzitter van UR, in de club opgedoken. Hij brengt een aantal spelers mee, zegt hun kosten voor zijn rekening te zullen nemen en schermt met interesse van een potentiële Turkse overnemer. Wanneer het kampioenschap is afgelopen, verdwijnt hij met de noorderzon.
Maar niet voor iedereen. Minstens één speler heeft na de degradatie nog contact met Curtak. Nicolas Van Grootenbruel wordt in het tussenseizoen door de 34-jarige Kroaat, eigenaar van enkele gokkantoren in Nürnberg, uitgenodigd voor een test bij NK Travnik. Van Grootenbruel, derde keeper slechts bij Namen, vliegt naar Zwitserland en verdedigt er het Bosnische doel tegen Young Boys en Sion. Ondanks de zware verliescijfers keert hij tevreden terug naar huis. In de dagen die volgen laat Curtak echter niets meer van zich horen.
Vandaag zit de 26-jarige doelman nog steeds zonder ploeg. Van Curtaks belofte om tijdens de mercato een oplossing voor hem te vinden, komt opnieuw niets in huis: op 19 november 2009 wordt hij door de Duitse politie opgepakt en in de cel opgesloten, volgens Duitse media samen met onder meer Ante Sapina en twee Turkse handlangers.
Herhaalde pogingen van de redactie om met Nicolas Van Grootenbruel in contact te komen, draaiden op niets uit. Na eerdere artikels eind 2009 in Sport/Voetbalmagazine en P-Magazine over de betrok-kenheid van UR Namen bij het gokschandaal, is hij van gsm-nummer veranderd. Bij elke oproep op zijn nieuwe nummer slaat meteen de voice mail aan, sms-oproepen worden niet beantwoord. Ook op zijn privénummer blijft hij dagenlang onbereikbaar. De moeder van zijn inmiddels ex-vriendin noteert ons nummer, maar er wordt niet teruggebeld.
Gsm? Quatsch!
Van Grootenbruel speelt slechts één seizoen voor Namen. Het is Georges Heylens die hem er laat debuteren. Heylens is eind november 2008 de ontslagen René Hidalgo opgevolgd en debuteert met zwaar 7-1-verlies op het veld van Waasland. De trainer grijpt in. De volgende speeldag schuift hij doelman Damien Lahaye (nu bij KV Kortrijk) opzij voor Van Grootenbruel. Tegen Doornik wordt slechts met 1-2 verloren. Toch moet Van Grootenbruel weer naar de bank. Niet voor lang, want een week later keept hij weer, uit bij Tienen nu. Resultaat: 7-1. Na de winterstop zal hij nog drie keer aan de aftrap verschijnen, drie keer wordt zwaar verloren: tegen Lierse (4-0), Olympic Charleroi (3-0) en Antwerp (0-3).
Heylens kent Van Grootenbruel al lang, maar van zijn testperiode in Zwitserland zegt hij niet op de hoogte te zijn. Dat de doelman betrokken zou kunnen zijn bij onregelmatigheden, gelooft hij niet. “Dat is het laatste waarvan ik hem zou verdenken”, zegt hij. “Ik heb hem nog gekend toen ik trainer was van Ath in eerste provinciale. Hij was mijn tweede keeper. De laatste keer dat ik hem zag, was begin dit seizoen toen we uit bij Olympic speelden. Hij was daar met die andere keeper, Lahaye. De wedstrijd tegen Waasland kreeg die zeven goals binnen. Ik zei toen tegen de voorzitter: dit is niet normaal. Ik was ontevreden over hem, dus heb ik Van Grootenbruel gezet. Daarna heb ik ze afwisselend laten spelen om zeker te zijn dat ik me niet vergiste. In de mercato is Lahaye weggegaan.”
Vooral de nederlaag tegen Olympic was bizar. Curtak heeft tijdens de winterstop de Oostenrijkse doelman Heinz Lienhart naar Namen gebracht, maar die blesseert zich tijdens de opwarming. Tweede doelman Sébastien Cousin is voor lange tijd out en dus valt Van Grootenbruel in. Eén vroeg doelpunt en twee late treffers zetten de eindstand op 3-0. Volgens de Süddeutsche Zeitung staat het duel op de lijst van ruim tweehonderd verdachte wedstrijden van politie en UEFA. Heylens: “Ik ben geen dokter. Als een keeper zegt dat hij geblesseerd is, dan moet ik toch mijn tweede keeper opstellen? Lienhart was een goeie keeper, een echte prof. Daarom ben ik verwonderd over wat ik allemaal lees.”
Sommige bronnen houden vol dat hij, de trainer, die bewuste wedstrijd op de bank in Charleroi twee oproepen op zijn gsm zou hebben ontvangen. Heylens is not amused. “Quatsch! Wie dat beweert, moet met bewijzen komen. Mijn gsm staat altijd af tijdens de wedstrijd, dat hoort zo in mijn deontologie. Toen ik bij Namen kwam, zei ik: met deze ploeg maken we een kans. Drie weken later liet de voorzitter tien spelers vertrekken. Denk je dat dat plezierig is? Ik heb nooit met Marijo Curtak samengewerkt. Ik heb met diene mens en de voorzitter één vergadering gehad. Verder ken ik hem alleen van zien, maar ik ben niet van gisteren: ik zie gemakkelijk wie je kunt vertrouwen en wie niet. Ik zou gráág hebben dat ze zulke mensen in ’t prison steken. Ik heb twee keer tegen de voorzitter gezegd: hier gebeuren zaken die niet normaal zijn. Hij heeft niet eens geantwoord. Maar als ik zie dat de twee stoppers, Blagus en de andere noem ik niet, in bepaalde situaties hun man niet dekken, dan stel ik mij vragen. Meer zeg ik niet, want wie geen bewijzen heeft, moet zijn mond houden.”
door jan hauspie
Ik heb twee keer tegen de voorzitter gezegd: hier gebeuren zaken die niet normaal zijn.
Georges Heylens
