Nieuwbakken Rode Duivel Romelu Lukaku is de sensatie van de Jupiler Pro League. Tal van journalistieke en commerciële aanbiedingen komen dan ook zijn richting uit, maar Anderlecht schermt hem goed af. ‘De club heeft duidelijk lessen getrokken uit de periode met Kompany en Vanden Borre.’

Als hij vanavond tegen Kroatië het veld betreedt, zal Romelu Lukaku de op twee na jongste Rode Duivel zijn. Hij is amper zestien, werd derde op het gala van de Gouden Schoen en voert momenteel de topschutterslijst in de Jupiler Pro League aan. Lukaku maakte zijn debuut op 20 september tegen AA Gent en is op die paar maanden tijd uitgegroeid tot de absolute ster van het Belgische voetbal. In de wedstrijd tegen Athletic de Bilbao schitterde hij voor de ogen van scouts van Chelsea, Manchester United, Manchester City, Arsenal, Bayern München, Bordeaux, PSV en Hamburg.

Leven in een cocon

Het is van Enzo Scifo geleden dat we in België nog zo’n fenomeen aan het werk hebben gezien. Er was weliswaar Vincent Kompany, maar als verdediger loop je toch net altijd dat beetje minder in de kijker. “Ik krijg dertig tot veertig interviewaanvragen per dag voor Lukaku”, zegt de persverantwoordelijke van Anderlecht, David Steegen. “Dat gaat van gewone interviews over toespraken op scholen tot liefdadigheidswerk. Ook buitenlandse aanvragen van BBC, Sky of de UEFA zijn al lang geen uitzondering meer, maar we weigeren consequent elke aanvraag.” En als het via Anderlecht niet lukt, proberen sommigen het via Lukaku’s familie en vrienden. “Sommige voorstellen zijn gewoon ronduit belachelijk”, vertelt vader Roger Lukaku.

Precies daarom doet Anderlecht er alles aan om zijn talentvolle youngster goed af te schermen. “Het is heel duidelijk. In samenspraak met zijn familie hebben we besloten dat Romelu geen individuele interviews geeft”, verduidelijkt David Steegen. “Romelu is amper zestien en dus nog een kind. Hij heeft trouwens al de handen vol met de trainingen en zijn schoolwerk. Als we zouden toegeven, zou Romelu niets anders meer doen dan interviews geven. Tijdens de winterstage in La Manga hebben we de teugels een beetje laten vieren en na vier interviews kwam hij me zelf vragen of hij ermee mocht stoppen.”

“Ik was een van de gelukkigen in La Manga”, glundert Rudy Nuyens, journalist van Het Laatste Nieuws, nog na. “Maar hij zei me toen inderdaad dat het zijn laatste interview van het seizoen was.” “We beschermen hem wel, maar dat betekent niet dat we hem helemaal afsluiten van de buitenwereld”, gaat vader Roger verder. “We lezen heus wel kranten en kijken elke dag op teletekst. We lachen vaak met sommige artikels over hem en we proberen de berichtgeving zo veel mogelijk te nuanceren. We maken hem beetje bij beetje vertrouwd met wat er allemaal over hem gezegd en geschreven wordt zodat hij later niet overrompeld zal zijn door al die aandacht.”

Nooit eerder nam een club zijn meest populaire speler zo onder zijn vleugels. “Het is dan ook een ongeziene situatie voor een Belgische club”, volgens Christophe Berti, chef-sport van Le Soir. “Ik heb de ontbolstering van Vincent Kompany meegemaakt en ik moet zeggen dat Anderlecht hem een stuk minder kort hield dan Lukaku. Ik herinner me nog goed dat ik Vincent ging oppikken aan zijn appartement en dat we drie uur in een restaurant samen zaten voor een interview. Dat is nu ondenkbaar. Ook al spreek ik nu tegen mijn eigen winkel, ik vind wel dat Anderlecht er goed aan doet om Lukaku zo af te schermen. De club heeft duidelijk lessen getrokken uit de periode met Kompany en Anthony Vanden Borre. Die werden zowat overspoeld door de media.”

Mediatraining

Anderlecht is vast van plan om de tiener te wapenen tegen de mediameute. “Anderlecht doet er alles aan om ervoor te zorgen dat Lukaku geen stommiteiten zal verkondigen in de krant of op tv”, zegt Lukaku’s manager Christophe Henrotay. “We leren hem stap voor stap hoe hij met de media moet omgaan”, vult David Steegen aan. “We laten hem oefenen door onze eigen pers (RSCA.TV en Purple Heart) interviews van hem te laten afnemen. En ik geef hem ook kleine tips. Ik zeg hem bijvoorbeeld dat hij niet over ploegmaats moet spreken, wel over zichzelf. We hebben samen het geval John Terry geanalyseerd en bekeken hoe hij zich in de media heeft gedragen.”

Kunnen we dan eigenlijk spreken over censuur? “Dat denk ik niet”, nuanceert Gérard Derèze, professor communicatie aan de universiteit van Louvain-la-Neuve. “Het is niet zo dat Anderlecht al zijn spelers spreekverbod oplegt. In dat geval zouden de media hemel en aarde bewegen om toch maar enige info te kunnen lospeuteren. Nu doen ze dat niet omdat ze de situatie van Lukaku respecteren. Eén kleine bemerking toch: waarom laat Anderlecht Lukaku, na een wedstrijd zoals die tegen Bilbao, niet toe in de mixed zone? Op die manier zouden alle media in één keer van de nodige quotes worden voorzien. Je maakt me niet wijs dat Lukaku door die paar korte vraagjes van de wijs kan worden gebracht.”

“De Belgische pers kent gelukkig haar grenzen”, meldt sportsocioloog Jean-Michel Dewael. “Het is simpelweg onmogelijk om de aandacht af te leiden naar andere onderwerpen zodra een sporter zo’n hoog niveau bereikt. Het feit dat iedereen hem nu probeert af te schermen van de pers voegt een mysterieus element toe aan het hele verhaal. Lukaku mag blij zijn dat het er hier niet zoals in Groot-Brittannië aan toegaat. Daar schermen clubs hun topspelers ook wel af, maar daar zijn de paparazzi een stuk agressiever.”

Het moge nu al duidelijk zijn dat Lukaku geen eendagsvlieg is. “We hebben vaak de indruk dat onze maatschappij vooral focust op mensen die de aandacht eigenlijk niet verdienen, maar dat is bij Lukaku niet het geval”, legt Derèze uit. “Romelu is niet een of ander product van slimme marketingjongens. Er is wel degelijk sprake van een stapsgewijze opmars, ook al gaat het erg snel. Lukaku heeft al jaren geïnvesteerd in zijn sport en het resultaat daarvan krijgt het grote publiek nu te zien. De opgang van Lukaku maakt wel duidelijk dat er een enorm vacuüm bestond in het Belgische voetbal. Als er meerdere sterspelers zouden zijn, zou er minder aandacht aan hem worden besteed. En als de Rode Duivels een vlot scorende spits hadden, zou Lukaku misschien nog niet eens opgeroepen zijn.”

Wat is dan het verschil met andere jonge talenten zoals Enzo Scifo, Vincent Kompany en Walter Baseggio? “Het grootste verschil is de economische context. Als een speler vroeger goed was bij bijvoorbeeld Marchienne dan wachtte hem een transfer naar Charleroi. Nu wordt er na een paar goede wedstrijden al gesproken over een eventuele overgang naar Manchester United”, licht Derèze toe. “Ook de media zijn veranderd. Er worden steeds meer pagina’s aan voetbal gewijd”, argumenteert Berti. “Ook al is het niveau van onze competitie eigenlijk alleen maar gedaald. Ik weet nog goed dat Le Soir amper één pagina besteedde aan de campagne van onze Rode Duivels op Euro 1980. Dat is vandaag ondenkbaar.”

Adidas als enige sponsor

Naast de journalistieke aandacht is er ook nog de commerciële interesse. “Het is niet meer dan logisch dat Romelu zo veel aanbiedingen krijgt”, zegt manager Christophe Henrotay. “Een zestienjarige die meteen topschutter is in de competitie, dat wekt uiteraard interesse op. We maken de sponsors altijd meteen duidelijk hoe we werken en voorlopig heeft Lukaku enkel een contract met Adidas ondertekend.”

Bij Adidas Benelux communiceren ze discreet, maar zijn ze wel maar wat blij dat ze hun multiculturele, goed uitziende goudhaantje hebben weten te strikken. De familie Lukaku heeft ook gepraat met Nike , maar bij Anderlecht is het “ten zeerste aangeraden om met Adidas te spelen aangezien de Duitse kledingfabrikant de officiële kledingsponsor is.” De entourage van Lukaku telt binnenkort trouwens een nieuw lid. “We zijn op zoek naar iemand die alle commerciële aanvragen bijhoudt en tevens Romelu’s website beheert”, zegt vader Roger.

Lukaku heeft overigens ook het ideale imago om als uithangbord voor een liefdadigheidsinstelling te worden gebruikt. Een lastige situatie voor Lukaku en co want weigeren betekent zoveel als versleten worden voor een arrogante, ongevoelige jongen. Maar ingaan op elk voorstel is ook geen optie. En dus kiest Lukaku met zijn hart. Zo steunt hij onder andere de Congolese vereniging Observatoire Ba Ya Ya, die zich met Brusselse probleemjongeren bezighoudt.

Kritiek op komst

De trein Lukaku lijkt niet meteen te kunnen ontsporen. Of wel? “Anderlecht weet goed waar het mee bezig is en ook zijn directe entourage doet er alles aan om hem met beide voeten op de grond te houden. Zelfs Dick Advocaat waakt mee over de status van Lukaku”, vat Derèze samen. “Toch kunnen ze hem niet eeuwig beschermen”, gaat Berti verder. “Hoe ouder hij wordt, hoe meer hij zelf zal beslissen over hoe hij met de media zal omgaan. Het is nu wachten op de eerste tegenslag, want het sprookje kan niet blijven duren. Er zal kritiek op hem komen en hij zal bij zijn debuut bij de nationale ploeg met argusogen bekeken worden. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat die brede schouders van hem die last wel zullen kunnen dragen.”

door stéphane vande velde – beelden: reporters

Ik krijg dertig

tot veertig interviewaan-vragen per dag voor Lukaku.

David Steegen Als de Rode Duivels een vlot scorende spits hadden, zou Lukaku nog niet opgeroepen zijn.

Gérard Derèze

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content