Ralfbal

RB Leipzig haalde hij van vierde klasse naar de halve finales van de Champions League en bijna was hij nu bij AC Milan aan de slag. Hoe Ralf Rangnick ‘voetbal’ omtoverde naar ‘Ralfbal’.

Het voetballicht zag Ralf Rangnick (62) toen hij in de winter van 1985 als 26-jarige speler-trainer van de bescheiden Duitse amateurploeg Viktoria Backnang een oefenwedstrijd speelde tegen het grote Dynamo Kiev van Valeri Lobanovski, die met zijn team in de buurt op stage was.

Op een bepaald moment stond Rangnick stil op het veld en telde de tegenstanders. ‘Het leek alsof ze niet met elf, maar met dertien of veertien waren. Ze bleven van alle kanten komen.’ Rangnick, een verdedigende middenvelder en sinds zijn 22e in het bezit van een trainersdiploma, suggereerde zijn libero na die match om voortaan op gelijke hoogte van de spitsen van de tegenstander te gaan postvatten, in plaats van achter zijn verdediging.

Begin jaren 90 tipte hij als scout voor Stuttgart, dat hem naar Brazilië had gestuurd, een jonge spits in wie hij absoluut geloofde. Omdat diens club meer geld wilde dan Stuttgart kon betalen, trok Ronaldo naar PSV.

Dé stunt waarmee hij in Duitsland naam maakte, was de dubbele promotie met het onbekende Hoffenheim, van derde naar eerste klasse. Later won hij nog de Duitse beker met Schalke 04, was hij even in beeld bij Anderlecht en de Rode Duivels, tot hij in 2012 een telefoontje kreeg dat alles veranderde. ‘ Dietrich Mateschitz ( de stichter van Red Bull, nvdr) belde me. Of ik trainer wilde worden van RB Salzburg. Hij drong erg aan. In die mate dat hij met de helikopter bij mij thuis kwam, naar Backnang. Hij vroeg me hoe hij in het voetbal even succesvol kon worden als in de formule 1 met Sebastian Vettel. Ik antwoordde: mik op jonge spelers die hun eerste, hooguit hun tweede profcontract ondertekenen, niet op sterren die aan hun laatste contract beginnen. Ik raadde hem ook aan om al zijn teams en clubs op dezelfde manier te laten voetballen en met dezelfde scouts te werken. Hij overtuigde me om technisch directeur te worden van zijn twee clubs. We namen Leipzig over, dat onder een andere naam in vierde afdeling speelde, en haalden de top met spelers die vandaag iedereen kent: Demme, Werner, Halstenberg, Poulsen, Klostermann… Sinds de opstart kende Leipzig niet één inzinking of crisismoment. Vandaag is de club 800 miljoen euro waard. Ik beloofde Mateschitz: ik zal met uw geld omgaan alsof het mijn eigen centen zijn. Zo investeerde ik in jonge spelers als Haaland, die ik drie jaar geleden bij Molde aan het werk zag. De marktwaarde van de spelers die ik als onbekenden naar Hoffenheim, Leipzig en Salzburg haalde, vertienvoudigde: van 120 miljoen euro naar 1,2 miljard.’

Trainager

Wat is voor u de basis van uw succes?

Ralf Rangnick: ‘Een club die succes wil halen, moet zich eerst afvragen wat haar waarden zijn. Bij Red Bull was het spelidee altijd: snel voetballen en hoog druk zetten. In Amerika noemen ze dat vandaag Ralfbal. Elke jonge speler wordt in die filosofie opgeleid.’

Wanneer bent u op uw best: als trainer of als technisch directeur?

Rangnick: ‘Dat hangt van het project af. Het meeste succes had ik de afgelopen 36 jaar wanneer ik meer dan een trainer mocht zijn, veeleer ‘ trainager‘: trainer én sportief manager. Ik wil het radertje zijn dat alle andere onderdelen aandrijft. Ik wil me altijd omringen met de allerbesten in hun vakgebied, van de technische staf tot de diëtisten, van de psycholoog over de videoanalist tot de scouts.’

Is uw systeem een garantie op succes in alle competities, of enkel in sommige?

Rangnick: ‘Het kan overal werken, op voorwaarde dat de steun en de algemene consensus er is om die weg te volgen. Jürgen Klopp haalt ook geen voetballer wiens mentaliteit niet past bij het soort spel dat hij wil brengen. Idem voor Pep Guardiola. Zij willen voetballers die niet op zoek zijn naar een topsalaris, maar naar een trainer die hen duidelijk maakt wat hij precies met hen wil doen.’

Sacchi

Wie waren uw voorbeelden?

Rangnick: ‘Naast Lobanovski waren dat Italiaanse trainers. Toen ik in 1991 met vakantie was in de Dolomieten en ik hoorde dat Zdenek Zeman met Foggia in de buurt trainde, ben ik alle dagen zijn trainingen gaan bekijken ( Zeman hanteerde een vaste 4-3-3, nvdr). Maar het meest inspireerde me Arrigo Sacchi met AC Milan.

Bijna was u nu de grote baas van Milan. Maar daar zat niet iedereen op uw te wachten. Waarop u een maand geleden zelf aangaf dat u er niet heen zou gaan, en ook niet bij Leipzig blijven.

Rangnick: ‘Eind oktober contacteerde Milan me, toen het net boven de degradatiezone bengelde. Er is een paar keer gepraat, maar er was niets getekend. Tot eind juli stond ik onder contract bij Red Bull. Uiteindelijk kozen ze ervoor om trainer Stefano Pioli een nieuw contract te geven. Op korte termijn was dat een logische keuze voor een man die het heel goed heeft gedaan. Als je de rangschikking in Italië neemt van na de coronacrisis, dan stond Milan bovenaan. Of het op middellange of lange termijn de beste keuze was, is een andere zaak.’

De sportief directeurs van AC Milan, Zvonimir Boban en Paolo Maldini, toch niet de minsten, lieten zich niet erg lovend uit over u.

Rangnick: ‘Een van mijn principes is: niet praten over mensen die ik niet persoonlijk ken. Dus heb ik me daar ook aan gehouden. Van buitenaf kun je alleen de vraag stellen of de eigenaars van Milan tevreden zijn over het rendement dat hun investering de laatste jaren heeft opgebracht. Uiteindelijk moet je je afvragen: waarom is Milan naar mij toe gekomen? Wat wilden ze dat ik deed? Waarschijnlijk waren ze toch op zoek naar iets dat ze niet hadden?’

U zou Zlatan Ibrahimovic niet gehouden hebben, ook al blies hij met zijn komst Milan na Nieuwjaar sportief nieuw leven in.

Rangnick: ‘Mijn doel is spelers beter maken en iemand wordt het snelst beter wanneer hij jong is. Het is niet mijn stijl om aan te dringen op voetballers van 38 jaar, ook niet als het op die leeftijd nog toppers zijn, zoals Zlatan. Ik wil talenten ontwikkelen en spelers een meerwaarde bezorgen, dus mik ik niet op de Zlatans. Misschien is dat goed, misschien is dat fout, maar het is wel mijn aanpak. Wanneer Zlatan zei dat hij mij niet kende, had hij gelijk. Ik ken hem ook niet.’

Wat geeft u de meeste voldoening?

Rangnick: ‘Dat van de huidige achttien Bundesligatrainers er acht met mij gewerkt hebben, plus tal van anderen die nu in het buitenland succesvol zijn.’